Θα δείξει η κάλπη…

Με κρίσιμα διακυβεύματα για όλους τους κομματικούς σχηματισμούς ανοίγουν σήμερα οι κάλπες για την πιο δύσκολη και αμφίρροπη εκλογική αναμέτρηση. Σημαντικότερο και πρωτόγνωρο διακύβευμα για τα κυπριακά δεδομένα θεωρείται -αν επαληθευτούν οι δημοσκοπήσεις- αυτό της μετακίνησης ψηφοφόρων σε άλλους, μικρότερους συνδυασμούς.

Ο κάθε σχηματισμός για τους δικούς του λόγους αποσκοπεί σε υψηλότερα ποσοστά. Λόγοι οι οποίοι σχετίζονται είτε με την αύξηση είτε ακόμη και με τη διατήρηση της ισχύος τους, την εισδοχή τους στη νέα σύνθεση της Βουλής, την απόκτηση ή τη διατήρηση του ρυθμιστικού ρόλου αλλά και γενικότερα την ενδεχόμενη αλλαγή στο πολιτικό σκηνικό και τον ισχύοντα κομματικό χάρτη, σε αλλεπάλληλα επίπεδα.

Βέβαια, η κάθε λαϊκή ετυμηγορία, και δη η σημερινή, δεν μπορεί να είναι αναίμακτη για κάποιους σχηματισμούς, οι οποίοι έχουν ήδη μελετήσει τα σενάρια και έχουν σχεδιάσει τα βήματα της επόμενης μέρα, κυρίως στον τρόπο διαχείρισης ενός αρνητικού αποτελέσματος.

Αυτές οι εκλογές δεν μπορεί να είναι αναίμακτες καθότι έχουν σημαδευτεί από τις οδυνηρές εξελίξεις στο Κυπριακό, τη διαχείριση της πανδημίας, την επιβαρυμένη οικονομία και τους εύλογα αντιδρώντες πολίτες ενάντια στην πολιτική, ειδικότερα μετά τις αποκαλύψεις για το σκάνδαλο του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος.

Όσον αφορά το φαινόμενο της εκλογικής αποχής, φαίνεται ότι αυτό προσμετράται ως κυρίαρχη παράμετρος στη διαμόρφωση του αποτελέσματος κάθε εκλογικής αναμέτρησης. Σύμφωνα με τον αναλυτή και δημοσκόπο Δρα Νάσιο Ορεινό, ένα σοβαρό πρόβλημα της χαμηλής συμμετοχής σε εκλογικές αναμετρήσεις είναι το γεγονός ότι οδηγεί σε άνιση εκπροσώπηση των εκλογέων, τόσο από πλευράς ηλικίας όσο και από πλευράς των οπαδών των διαφόρων κομμάτων.

Πρώτο κόμμα

Σήμερα η κάλπη θα δείξει εάν ο ΔΗΣΥ θα διατηρήσει την πρώτη θέση ή εάν αυτή θα καταληφθεί από το ΑΚΕΛ. Οι δημοσκοπήσεις των τελευταίων ημερών δεν έδειχναν ξεκάθαρα ποιο κόμμα από τα δύο μεγάλα θα πάρει την πρώτη θέση και με ποια διαφορά στα ποσοστά έναντι του δεύτερου. Η πρωτιά αλλά και το τελικό ποσοστό είναι εξίσου σημαντικά για ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, τόσο για τις συνεργασίες που θα προκύψουν για την προεδρία της Βουλής όσο και για τις προεδρικές εκλογές του 2023.

Παράλληλα, τα υψηλά επίπεδα ποσοστών των δύο πόλων εξυπηρετούν εξίσου για διαφορετικούς λόγους. Ας υπενθυμίσουμε άλλωστε και την εισαγωγή του εκλογικού μέτρου στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές από τους δύο πόλους.

ΔΗΣΥ

Στόχος του ΔΗΣΥ δεν είναι μόνο η διατήρηση της πρώτης θέσης, αλλά κυριότερος είναι να μειώσει την ψαλίδα των απωλειών που κατέγραψε στις Ευρωεκλογές. Παράλληλα, ο στόχος του Αβέρωφ Νεοφύτου είναι ξεκάθαρος. Με την αναπλήρωση των απωλειών οδηγεί το κόμμα του… άφθαρτα στις προεδρικές εκλογές, με όραμα χωρίς προηγούμενο! Την παραμονή δηλαδή του κυβερνώντος κόμματος στην εξουσία για τρίτη συνεχή πενταετία. Βέβαια οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν περαιτέρω πτώση για το κόμμα του κ. Νεοφύτου, εντούτοις κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πώς θα συμπεριφερθεί ο ψηφοφόρος την ώρα της κάλπης.

Ταυτόχρονα, ως κυβερνών κόμμα, θέλει να διευρύνει τη δύναμή του στη Βουλή για την έγκριση των νομοσχεδίων και γενικότερα για την υλοποίηση των περαιτέρω κυβερνητικών σχεδιασμών. Τον περασμένο Δεκέμβριο γνώρισε τον περιορισμό της δύναμής του στη Βουλή, με τη μη έγκριση του Προϋπολογισμού, θέτοντας εν αμφιβόλω το κυβερνητικό έργο σε μία κρίσιμη για τον τόπο στιγμή.

ΑΚΕΛ

Για το ΑΚΕΛ οι βουλευτικές εκλογές, αλλά και η φθορά του ΔΗΣΥ ως κυβερνώντος κόμματος κατά τη δεύτερή του θητεία, είναι η ευκαιρία να ανατρέψει την κάκιστη εντύπωση που δημιούργησε στους πολίτες από τη δυσχερή διακυβέρνησή του.

Ταυτοχρόνως το ΑΚΕΛ θέλει με υψηλά ποσοστά να διατηρήσει ακέραιο τον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Στόχο της ηγεσίας του ΑΚΕΛ αποτελεί η αύξηση της εκλογικής του δύναμης, που θα του επιτρέψει να ελπίζει το 2023 για επάνοδό του στην εξουσία.

ΔΗΚΟ

Το μεγαλύτερο διακύβευμα για το ΔΗΚΟ είναι κατά πόσον οι συνέπειες είτε από την αποχώρηση είτε από τη διαγραφή στελεχών θα φανούν στα ποσοστά που θα λάβει στις εκλογές. Αν το κόμμα κρατήσει τα ποσοστά του πάνω από το 10%, τότε ο Νικόλας Παπαδόπουλος κερδίζει το στοίχημα ως αρχηγός του κόμματος χωρίς να τεθεί υπό αμφισβήτηση. Αν, όμως, καταγράψει σημαντική μείωση, τότε αλλάζουν οι ισορροπίες εντός Βουλής και ταυτόχρονα θα κριθεί ο τρόπος συνεργασίας του κόμματος με το ΑΚΕΛ για τις προεδρικές εκλογές.

ΕΔΕΚ

Για την ΕΔΕΚ και ειδικότερα για τον Αρχηγό του κόμματος μεγαλύτερο στόχο αποτελεί η εξαργύρωση των ποσοστών που έλαβε στις Ευρωεκλογές, ώστε να υπερβεί το 7,2% για ένταξη στην 3η κατανομή. Ως γνωστόν, τότε κατεγράφη πριμοδότηση στο Κίνημα από ψηφοφόρους άλλων κομμάτων που ήθελαν να ανακόψουν την εισδοχή του ΕΛΑΜ στο Ευρωκοινοβούλιο. Μεγάλο ερώτημα αποτελεί και το πώς θα επηρεάσει το κεφάλαιο Δημήτρης Παπαδάκης, αλλά και η συνεργασία της ΕΔΕΚ με τη Συμμαχία Πολιτών.

ΕΛΑΜ

Τα ποσοστά που θα καταγράψει το ΕΛΑΜ αποτελούν επίσης ένα σημαντικό και κρίσιμο διακύβευμα. Η ανοδική πορεία, πάντως, του ακροδεξιού κόμματος, σε κάθε εκλογική αναμέτρηση, ανησυχεί ιδιαίτερα τα υπόλοιπα κόμματα.

Μικρότεροι σχηματισμοί

Από τα διακυβεύματα δεν θα μπορούσε να απουσιάζει αυτό των καινούριων σχηματισμών που κατέρχονται στις Βουλευτικές.

Φαινόμενο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η Άννα Θεολόγου, η οποία επέλεξε να κατεβεί στις εκλογές δημιουργώντας το δικό της κίνημα, αυτό των Ανεξάρτητων με την συνεργασία των Κυνηγών, ενώ στη συνέχεια ανακοίνωσαν ότι χωρίζουν οι δρόμοι τους. Η υποψήφια, ωστόσο, καταγράφει ανοδική πορεία με βάση τις δημοσκοπήσεις, οι οποίες της δίνουν τα ποσοστά τα οποία την εντάσσουν στη νέα σύνθεση της Βουλής.

Για τη ΔΗΠΑ είναι σημαντική η εκπροσώπηση στη Βουλή με περισσότερους από δύο βουλευτές, ώστε να κρατηθούν αλλά και να δυναμώσουν οι ισορροπίες, εντός της παράταξης του Μάριου Καρογιάν, και της συνεργασίας με την πλατφόρμα των αποχωρούντων βουλευτών του ΔΗΚΟ.

Ανοδική τάση στα ποσοστά τους καταγράφουν, με βάση τις δημοσκοπήσεις, και οι Οικολόγοι. Σίγουρα σημαντικό ρόλο σε αυτήν την αύξηση -αν επιβεβαιωθεί και στην κάλπη- διαδραμάτισε η αλλαγή της ηγεσίας του κόμματος από τον Χαράλαμπο Θεοπέμπτου, ο οποίος επέλεξε να εντάξει στο ψηφοδέλτιό του άτομα που ανήκουν σε άλλο ιδεολογικό χώρο και φέρουν έντονες απόψεις επί του Κυπριακού, οι οποίες μέχρι σήμερα δεν βρήκαν στέγη σε άλλα κόμματα.

Για το κόμμα της Αλληλεγγύης αποτελεί στοίχημα να καταφέρει να βρεθεί στη νέα σύνθεση της Βουλής, καθότι στις δημοσκοπήσεις καταγράφει πολύ χαμηλά ποσοστά. Από την πορεία του κινήματος σε αυτές τις εκλογές θα εξαρτηθεί και το πολιτικό μέλλον της Ελένης Θεοχάρους.

Επανάσταση του εκλογικού σώματος

Ο εκλογικός αναλυτής Νάσιος Ορεινός βλέπει ως σοβαρό ενδεχόμενο την αύξηση των κομμάτων στη νέα Βουλή. Όπως εκτιμά, «η Βουλή μπορεί να είναι επτακομματική ή εννιακομματική».

Μια συμμετοχή εννέα κομμάτων θα αποτελεί νέα αύξηση, καθώς το 2006 και το 2011 τα κόμματα ήταν έξι, ενώ 2016 οκτώ.

Η αυξητική τάση αποδεικνύει πως το εκλογικό σώμα στρέφεται σε μη παραδοσιακές δυνάμεις, με τον Νάσιο Ορεινό να ονομάζει το φαινόμενο ως «Επανάσταση του εκλογικού σώματος», ενώ αναμένεται και αύξηση των «άλλων κομμάτων» που δεν θα καταφέρουν τελικά είσοδο.

Ίσως ελάχιστη μείωση της αποχής

Αν και τα ποσοστά της αποχής από την κάλπη φαίνεται να ξεπερνούν και αυτά του πρώτου κόμματος, εντούτοις, σε αυτές τις εκλογές δεν αποκλείεται να υπάρξει έστω και ελάχιστη μείωση της αποχής στους νέους. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέοι μέχρι 24 ετών καταγράφουν αποχή της τάξεως του 50% και του γεγονότος ότι η διεξαγωγή του προεκλογικού αγώνα γίνεται κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης -και άρα απευθύνεται σε μεγάλη μερίδα των νέων- δεν αποκλείεται να πειστεί ένα ποσοστό και να οδηγηθεί στις κάλπες, πάρα το γενικότερο κλίμα απογοήτευσης που επικρατεί ανάμεσα στους πολίτες.

Στις Βουλευτικές του 2016 η αποχή έχει καταγραφεί στο 33.26%, συγκεκριμένα 180.644 εκλογείς απείχαν.

Η επόμενη μέρα και οι συνεργασίες

Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι το μεγαλύτερο διακύβευμα είναι η επόμενη μέρα των βουλευτικών εκλογών. Από την αναμέτρηση θα εξαρτηθεί και η μέχρι σήμερα προδιαγραφόμενη συνεργασία μεταξύ του ΑΚΕΛ και του ΔΗΚΟ στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές. Ο στόχος των δυο κόμματων είναι η εξασφάλιση της πλειοψηφίας στη νέα Βουλή, κάτι το οποίο θα σημαίνει αυτόματα και εξασφάλιση της Προεδρίας της Βουλής από τον αρχηγό του κόμματος που θα καθορίσει, βέβαια, η συνεργασία-προσύμφωνό τους για τις Προεδρικές!

Από την άλλη πλευρά βέβαια και ο ΔΗΣΥ αποσκοπεί όχι μόνο στην αύξηση των ποσοστών του, αλλά και στα ποσοστά της ΔΗΠΑ. Αν η ΔΗΠΑ καταφέρει να εισέλθει στη Βουλή με περισσότερους από 2 αντιπροσώπους και ο ΔΗΣΥ με περισσότερες έδρες από το ΑΚΕΛ, τότε η συνεργασία ΔΗΣΥ - ΔΗΠΑ θα εξασφαλίσει την πλειοψηφία και αυτόματα θα στηθεί και το σκηνικό ενόψει προεδρικών εκλογών. Ένα τέτοιο σενάριο φέρνει και τις ισορροπίες εντός της ΔΗΠΑ εφόσον αυτή θα προεδρεύσει της Βουλής.

Σε περίπτωση που οι εν λόγω συμμαχίες δεν λάβουν την πλειοψηφία, άλλος μικρότερος σχηματισμός από το κάτω διάζωμα της κομματικής επετηρίδας θα αναλάβει τον ρόλο του ρυθμιστή για την προεδρία της Βουλής. Έναν ρόλο που θα ήθελε να αναλάβει ο Μαρίνος Σιζόπουλος, γι’ αυτό και αποσκοπεί στην εξαργύρωση των ποσοστών που έλαβε στις Ευρωεκλογές. Σε αντίθετη περίπτωση αυτόν τον ρόλο φαίνεται να αναλαμβάνουν οι Οικολόγοι, ενώ ταυτόχρονα στην ΕΔΕΚ τίθεται σε αμφισβήτηση ο αρχηγός του κόμματος.

Δεν θα πρέπει, όμως, να παραγνωρίσουμε και το ενδεχόμενο περισσότερων συμμαχιών στα μεγάλα κόμματα. Αν, για παράδειγμα, είτε η συνεργασία ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ είτε ΔΗΣΥ-ΔΗΠΑ υπολείπονται μέχρι 2 έδρες, μπορούν να τις εξασφαλίσουν με τρίτη συνεργασία. Αν, όμως, σε μιαν από τις δύο πλευρές λείπουν περισσότερες ψήφοι, τότε το πιθανότερο είναι να αναλάβει ρυθμιστικό ρόλο μικρότερο κόμμα ή σχηματισμός.