Αναλύσεις

Σουηδική κοινή γνώμη: Το ΝΑΤΟ και η αύξηση της εγκληματικότητας

8 στους 10 Σουηδούς θέλουν εμπλοκή του Στρατού στην Αστυνόμευση

Πώς χαρτογραφείται η στήριξη στις Ένοπλες Δυνάμεις και το ΝΑΤΟ στο σουηδικό κομματικό σύστημα και οι επιπλοκές της αύξησης της εγκληματικότητας;

Σουηδική στήριξη στις Ένοπλες Δυνάμεις

Σύμφωνα με το ιστολόγιο «Υπερβόρειοι», που διαχειρίζεται ομάδα του ελληνικού λόμπι στις Σκανδιναβικές χώρες (ypervorioi.blogspot.com, 09/06/2021), 8 στους 10 Σουηδούς θέλουν τον Σουηδικό Στρατό να εμπλακεί στην αντιμετώπιση της εγκληματικότητας.

Το ιστολόγιο επικαλείται έρευνα που διεξάγει το Ινστιτούτο SOM (SOM-institutet - Samhälle, Opinion och Medier) του Πανεπιστημίου του Γκέτεμποργκ, και μερικά συμπεράσματά του κοινοποιήθηκαν από τη σουηδική δημόσια ραδιοφωνία (Sveriges Radio, 08/06/2021). Σύμφωνα με την αναφορά του «SR», η στήριξη των Σουηδών προς τις Ένοπλες Δυνάμεις είναι η υψηλότερη που υπήρξε τα τελευταία 35 χρόνια, από τον καιρό δηλαδή που ξεκίνησαν αυτές οι έρευνες.

Για το ίδιο θέμα, η εφημερίδα «Dagens Nyheter» (08/06/2021) αναφέρει πως από τους ερωτηθέντες, το 78% πιστεύουν ότι είναι σημαντικό καθήκον των Ενόπλων Δυνάμεων να συνδράμουν την Αστυνομία στις προσπάθειες κατά του σοβαρού εγκλήματος.

Το 46% απάντησαν πως έχουν μεγάλη ή αρκετή εμπιστοσύνη στον τρόπο που εργάζονται οι Σουηδικές Ένοπλες Δυνάμεις (Försvarsmakten) και μόνο 16% καθόλου. Τη μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στο στράτευμα έχουν αυτοί που πρόσκεινται στους σοσιαλδημοκράτες (Sveriges Socialdemokratiska Arbetareparti) και τους φιλελεύθερους (Folkpartiet liberalerna) και τη λιγότερη εμπιστοσύνη οι εθνικιστές (Sverigedemokraterna) και οι αριστεροί (Vänsterpartiet).

Η έρευνα του SOM δείχνει επίσης πως 37% είναι υπέρ της αύξησης των αμυντικών δαπανών, 22% κατά και 41% ουδέτεροι. Η μεγαλύτερη στήριξη έρχεται από τους μετριοπαθείς φιλελεύθερους-συντηρητικούς (Moderata samlingspartiet), τους εθνικιστές, τους χριστιανοδημοκράτες (Kristdemokraterna) και τους φιλελεύθερους. Κατά είναι κυρίως οι ψηφοφόροι των πρασίνων (Miljöpartiet de gröna) και των αριστερών.

Διακομματική συμφωνία & υποχρεωτική στράτευση

Σύμφωνα με το άρθρο των Ulf Bjereld, Joakim Berndtsson και Karl Ydén, η πολιτική ασφαλείας για την περιοχή άμεσου ενδιαφέροντος της Σουηδίας επιδεινώθηκε μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία και τις εντάσεις με την Ουκρανία. Οι συγγραφείς θεωρούν πως το σενάριο ένοπλης επίθεσης κατά της Σουηδίας δεν μπορεί να αποκλειστεί και η κυβέρνηση το έλαβε υπόψη στην πολιτική άμυνας το φθινόπωρο του 2020.

Την ίδια στιγμή υπάρχει ευρεία διακομματική και πολιτική συμφωνία πως το μεγάλο νορδικό έθνος χρειάζεται ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της εδαφικής ακεραιότητες. Την ίδια στιγμή πρέπει να δοθεί έμφαση στη συμμετοχή και τον ρόλο της Σουηδίας σε διεθνείς αποστολές.

Σημειώνεται επίσης πως η υποχρεωτική στράτευση επανενεργοποιήθηκε το 2017, παρά το ότι είχε καταργηθεί το 2010.

Το δίλημμα του ΝΑΤΟ

Παράλληλα με αυτή την εξέλιξη, σημειώνουν οι ερευνητές, γίνεται πιο έντονη η συζήτηση για την προσέγγιση που πρέπει να έχει η Σουηδία όσον αφορά το ΝΑΤΟ. Υπενθυμίζεται πως η χώρα δεν είναι μέλος του Οργανισμού Βορειοατλαντικού Συμφώνου, όπως μέλη είναι η Νορβηγία, η Δανία και η Ισλανδία (ούτε η Φινλανδία είναι μέλος).

Μαζί με το εθνικιστικό κόμμα των Σουηδών Δημοκρατών, τα υπόλοιπα τέσσερα αστικά κόμματα στο κοινοβούλιο ψήφισαν όπως η επιλογή αίτησης ένταξης στο ΝΑΤΟ παραμείνει ανοιχτή. Η εφημερίδα παραθέτει τις δηλώσεις της Υπουργού Εξωτερικών Ann Linde, που προέρχεται από τους σοσιαλδημοκράτες που υπογραμμίζει πως είναι η σουηδική κυβέρνηση που καθορίζει την πολιτική ασφάλειας και συνεπώς η επιλογή του ΝΑΤΟ δεν έχει σχέση.

Η έρευνα του SOM, που καταγράφει από το 1994 τη στάση των Σουηδών έναντι του ΝΑΤΟ, αναφέρει πως μέχρι και το 2012 η άποψη ήταν σταθερή, με 2 στους 3 να θεωρούν πως δεν πρέπει να κατατεθεί αίτηση ένταξης. Από το 2013 η κοινή γνώμη άρχισε να αλλάζει άποψη. Σήμερα, οι δύο τάσεις είναι περίπου ισοδύναμες, με τους κατά να είναι ελαφρώς περισσότεροι (32%) από τους υπέρ (27%).

Ιδεολογικά, περισσότερο αντίθετοι στο ΝΑΤΟ είναι κυρίως αριστεροί, πράσινοι και σοσιαλδημοκράτες, ενώ λιγότερο αντίθετοι είναι οι μετριοπαθείς, οι χριστιανοδημοκράτες, οι εθνικιστές και οι φιλελεύθεροι. Ενδιαφέρον έχει ότι από τα κεντροδεξιά κόμματα, οι αντίθετοι στο ΝΑΤΟ είναι περισσότεροι (30%) από αυτούς που είναι υπέρ (19%). Οι κεντρώοι αγροτοφιλελεύθεροι (Centerpartiet) είναι υπέρ, ενώ οι εθνικιστές είναι κατά, πράγμα που έρχεται σε αντίθεση με τα πιστεύω των πολιτών που πρόσκεινται σε αυτά.

Αποστολή Σουηδικού Στρατού & Αστυνόμευση

Οι πιο σημαντικές αποστολές των Ενόπλων Δυνάμεων, σύμφωνα με τα έως τώρα πορίσματα της έρευνας, παραμένουν οι ίδιες με τα προηγούμενα χρόνια: Η υπεράσπιση της σουηδικής εδαφικής ακεραιότητας, η ασφάλεια των βασικών κοινωνικών λειτουργιών και η συνδρομή στις πολιτικές αρχές σε περιπτώσεων κρίσεων. Η συμμετοχή σε ειρηνευτικές και ανθρωπιστικές αποστολές θεωρείται επίσης σημαντική, αλλά λιγότερο παρά σε εθνικές αποστολές.

Η συμμετοχή των Σουηδικών Ενόπλων Δυνάμεων σε καθήκοντα αστυνόμευσης παραμένει ένα ευαίσθητο θέμα από την εποχή των γεγονότων στο Όνταλεν στις 14 Μαΐου του 1931. Κατά τη διάρκεια μιας μεγάλης απεργίας εργατών και τεχνιτών ξυλείας, που οργάνωσαν τα συνδικάτα, 5 άνθρωποι σκοτώθηκαν από πυροβολισμούς στρατιωτών που βρίσκονταν υπό τις διαταγές της Αστυνομίας. Προηγουμένως, η Αστυνομία δεν μπόρεσε να ελέγξει την κατάσταση και για τούτο οι τοπικές Αρχές ζήτησαν την ανάπτυξη στρατού.

Είναι η πρώτη φορά που τέθηκε το ερώτημα για εμπλοκή των Ενόπλων Δυνάμεων στα της αστυνόμευσης στην προαναφερθείσα έρευνα του SOM-institutet.

Τα αποτελέσματα δείχνουν πως στη κοινή γνώμη υπάρχει στήριξη στην ιδέα συνεργασίας μεταξύ Αστυνομίας και Στρατού στον πόλεμο κατά του σοβαρού εγκλήματος. Από τους ερωτηθέντες, το 78% πιστεύουν πως η στήριξη των Ενόπλων Δυνάμεων στα Σώματα Ασφαλείας για θέματα σοβαρού εγκλήματος είναι μια σημαντική αποστολή.

Βόμβες, σφαίρες, επιδόματα & μαφίες μεταναστών

Σε απόγνωση βρίσκεται η Αστυνομία της Σουηδίας από την τρομοκρατία που σπέρνουν στους δρόμους της φιλήσυχης σκανδιναβικής χώρας συμμορίες μεταναστών. Τα τελευταία χρόνια, και ειδικά μετά το 2015, έχει σημειωθεί κατακόρυφη αύξηση των βομβιστικών επιθέσεων και των δολοφονιών, σε ένα έθνος όπου αυτά τα πράγματα πριν από μερικά χρόνια ήταν ανήκουστα.

Όμως, η επιδοματική πολιτική του κράτους προνοίας της Σουηδίας, «υπερδύναμης» του φιλελευθερισμού και της σοσιαλδημοκρατίας, έγινε ο δούρειος ίππος που άλωσε το κράτος δικαίου. Αποκαλυπτικές είναι οι μαρτυρίες αξιωματικών της Σουηδικής Αστυνομικής Αρχής (Polismyndigheten) για το κενό ασφαλείας που υπάρχει στη χώρα. Όπως ανέφεραν στην αγγλική «Daily Mail» (12/10/2020), «μόλις πέντε χρόνια μετά που η χώρα υποδέχτηκε μετανάστες με ανοιχτές αγκάλες, εγκληματικές φατρίες από τη Μέση Ανατολή, τη βόρειο Αφρική και τα Βαλκάνια βρίσκονται πίσω από τα αυξανόμενα ποσοστά εγκληματικότητας στις κάποτε ειρηνικές πόλεις». Οι πηγές μιλούν πως το 2019 σημειώθηκαν 257 βομβιστικές επιθέσεις και περισσότεροι από 300 πυροβολισμοί.

Σουηδία: 1η σε θανάτους από πυροβολισμούς

Η Σουηδία βρίσκεται στην κορυφή της θανατηφόρας ένοπλης βίας στην Ευρώπη, σύμφωνα με το ιστολόγιο «Υπερβόρειοι» (28/05/2021) που επικαλείται πρόσφατη έκθεση (Rapport 2021:8) του Brå (Σουηδικού Εθνικού Συμβουλίου για την Πρόληψη του Εγκλήματος).

Συγκεκριμένα, το Brå διερεύνησε την εξέλιξη της θανατηφόρας βίας στη Σουηδία και την συνέκρινε με 22 άλλες ευρωπαϊκές χώρες μεταξύ 2000-2019. Η μελέτη συμπεραίνει ότι η Σουηδία βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο στην Ευρώπη όσον αφορά τη θανατηφόρα βία και 8 στις 10 περιπτώσεις λαμβάνουν χώραν σε εγκληματικό περιβάλλον, όπως παράνομη διακίνηση ναρκωτικών, οργανωμένο έγκλημα και έλλειψη εμπιστοσύνης στην Αστυνομία.

Υπογραμμίζεται, τόσο από τους ερευνητές του Brå όσο και από αξιωματικούς της Αστυνομίας, ότι ενώ οι ίδιοι εγκληματογενείς παράγοντες υπάρχουν και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, οι θανατηφόροι πυροβολισμοί στη Σουηδία από το 2013 έχουν αυξηθεί περισσότερο και το 2018 κτύπησαν κορυφή.

* Αστυνομικές Σπουδές, Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου

(δημοσιεύθηκε στη «Σημερινή της Κυριακής», 13/06/2021, στήλη «Άμυνας & Ασφάλειας Αφηγήματα»)