Τι έγινε στις Βουλευτικές του 2021

Οι βουλευτικές εκλογές του 2021, οι οποίες μάλλον είναι συνέχεια αυτών του 2016, έχουν αναθεωρήσει περαιτέρω το κομματικό και πολιτικό σκηνικό. Ακόμα μια φορά κανείς θα έλεγε ότι η επόμενη μέρα είναι πολύ διαφορετική από την προηγούμενη. Με τα αποτελέσματα να επιβεβαιώνουν κάποιες από τις προεκλογικές εκτιμήσεις, οι εκλογές τις 30ής Μαΐου του 2021 έχουν αποτελέσει ράπισμα κυρίως για ΑΚΕΛ και ΔΗΚΟ. Ταυτόχρονα, τα δύο μεγάλα κόμματα, από 67% που άθροιζαν το 2011, έχουν κατέβει στο 56% το 2016 και τώρα στο 50%. Η Βουλή είναι πλέον 7-κομματική με ό,τι αυτό συνεπάγεται, ενώ η άνοδος του ΕΛΑΜ στην 4η θέση για πρώτη φορά αποτελεί ίσως την κύρια είδηση.

ΔΗΚΟ και ΑΚΕΛ οι κύριοι χαμένοι

Για σκοπούς ανάλυσης του τελικού αποτελέσματος, η σύγκριση θα πρέπει να γίνεται με αντίστοιχες εκλογές σε συνδυασμό με τον στόχο που το κάθε κόμμα έχει θέσει προεκλογικά. Συνεπώς, ΔΗΚΟ και ΑΚΕΛ είναι οι κύριοι χαμένοι, αφού απώλεσαν το 22% και 13% της εκλογικής τους δύναμης αντίστοιχα. Αυτό μεταφράζεται σε απώλεια ψήφων, για το ΔΗΚΟ= -10.528 (-23.368 από το 2011) και για το ΑΚΕΛ= -10291 (-52.258 από το 2011). Σε ό,τι αφορά τους στόχους που έχουν θέσει τα κόμματα, διευκρινίζεται ότι το ΑΚΕΛ είχε θέσει ως στόχο έστω τη μικρή άνοδο στα ποσοστά του σε σχέση με το 2016, ενώ το ΔΗΚΟ διά μέσου των εκπροσώπων του επέμενε για ποσοστό της τάξης του 15%, αγνοώντας εντελώς την εκτίμηση του «Σίγμα», η οποία ήταν η μόνη που το εκτιμούσε 10 μέρες πριν από τις εκλογές στο 11,5%. Συνεπώς, αυτό επιβεβαιώνει ότι τα δύο κόμματα ήταν πολύ μακριά από τους στόχους τους. Σε αυτό κάποιος θα πρέπει να προσθέσει και την αποτυχία εκλογής Προέδρου της Βουλής. Τα δύο κόμματα δεν κατάφεραν να συνεννοηθούν στη 2η ψηφοφορία, κατά την οποία εύκολα θα μπορούσαν, μαζί με τους Οικολόγους και την ΕΔΕΚ, να εξέλεγαν δικό τους υποψήφιο.

Τι έγινε με το ΑΚΕΛ

Την ημέρα των εκλογών το ΑΚΕΛ φαίνεται να έχει πληγεί από διαρροές οι οποίες δεν φαίνονταν προεκλογικά, το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα είναι ότι δεν τις αναπλήρωσε. Ενδεχομένως οι ΑΚΕΛικοί να μην ήταν ειλικρινείς στις δημοσκοπήσεις και να απέκρυβαν την ψήφο τους προεκλογικά, δηλαδή δεν εξέφραζαν πρόθεση διαρροής, αντίθετα δήλωναν αναποφάσιστοι. Παρόλο που παρουσιαζόταν συνεκτικό στις δημοσκοπήσεις του Μαΐου, εντούτοις κατέγραφε ένα ποσοστό περίπου 17%, το οποίο δήλωνε αναποφάσιστο ή δεν τοποθετείτο και κατέγραφε 69% συσπείρωση. Αυτό που ανέμενε κανείς ήταν ότι το ποσοστό αυτό λίγο ή πολύ θα επέστρεφε και θα ψήφιζε ΑΚΕΛ. Η συσπείρωση την ημέρα των εκλογών έχει καταγραφεί στο 80%, άρα κάποιοι επέστρεψαν αλλά και κάποιοι πήγαν αλλού. Σημαντικό πρόβλημα για το ΑΚΕΛ, όμως, είναι ότι δεν φαίνεται να αναπλήρωσε τις διαρροές. Το ΑΚΕΛ έλαβε από συσπείρωση περίπου 69.700, έδωσε 17.400 σε άλλους (έδωσε σε ΔΗΣΥ, ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, ΕΛΑΜ, ΟΙΚΟΛΟΓΟΥΣ, ΔΗΠΑ, ΑΛΛΑΓΗ ΓΕΝΙΑΣ, ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ, ΚΥΝΗΓΟΥΣ, ΑΦΥΠΝΙΣΗ, ΠΝΟΗ ΛΑΟΥ) και απείχαν μόλις 2.700 (3% της δύναμής του) ΑΚΕΛικοί ψηφοφόροι, σύνολο περίπου 90.000, όσοι ήταν οι ψηφοφόροι το 2016. Πήρε λοιπόν αρκετά λιγότερες ψήφους από αυτές που έδωσε, συνεπώς μαζί με τις 69.500 έλαβε 79.900 ψήφους το 2021.

Η ΕΔΕΚ δεν κατάφερε να εξαργυρώσει την καλή παρουσία στις Ευρωεκλογές και η συμπόρευση με τη Συμμαχία φαίνεται ότι δεν απέδωσε τα αναμενόμενα. Η ΕΔΕΚ/ΣΥΜΜΑΧΙΑ επίσης ήταν μακριά από τους τρεις στόχους που είχαν θέσει. Ιδιαίτερα για την ΕΔΕΚ, στα αρνητικά καταγράφεται ότι για πρώτη φορά έχει απολέσει την 4η θέση, ταυτόχρονα δεν έχει επιτευχθεί ο στόχος της συνεργασίας των δύο κομμάτων για είσοδο στην 3η κατανομή και για αύξηση των εδρών τους. Επισημαίνεται ότι μαζί τα δύο κόμματα άθροιζαν προεκλογικά 4 έδρες στη Βουλή, ακριβώς όσες έχουν λάβει και τώρα. Στους Οικολόγους μάλλον καταγράφεται μια πικρία, αφού έχουν βρεθεί ελαφρώς κάτω από το ποσοστό του 2016.

Ποιοι είναι οι κερδισμένοι

Κερδισμένοι των εκλογών είναι σαφέστατα το ΕΛΑΜ και η ΔΗΠΑ/Συνεργασία. Εδώ κάποιος θα πρέπει να σημειώσει ότι μόνο η εκτίμηση του «Σίγμα» στις 20 Μαΐου έχει επιβεβαιωθεί για τα δύο αυτά κόμματα, αφού έδιδε με σιγουριά την 4η θέση στο ΕΛΑΜ και σίγουρη είσοδο με υψηλά ποσοστά στη ΔΗΠΑ. Το ΕΛΑΜ έχει λάβει συνολικά 24.255 ψήφους και είναι το μόνο αυτόνομο κόμμα που συγκριτικά με το 2016 έχει λάβει περισσότερες ψήφους. Πέραν αυτού, από το 1,08% το 2011 και το 3,71% το 2016, έχει σκαρφαλώσει στο 6,78% τώρα. Μάλιστα είναι και το μόνο κόμμα που έχει καταγράψει αύξηση σε όλες τις επαρχίες ιδιαίτερα αφού έχει κατέλθει αυτόνομα. Η ΔΗΠΑ/Συνεργασία, μετά την καλή παρουσία στις Ευρωεκλογές, έχει καταγράψει ποσοστό 6,1% λαμβάνοντας 21.832 ψήφους, οι οποίες προήλθαν ως εξής: ΔΗΚΟ=5.900, ΔΗΣΥ=5.300, ΑΚΕΛ=1.700, ΕΛΑΜ=1.000, ΕΔΕΚ=750, ΑΛΛΟΙ=2.100, ΑΠΟΧΗ 2016=1.600, ΛΕΥΚΑ/ΑΚΥΡΑ=1.000, ΝΕΟΙ ΨΗΦΟΦΟΡΟΙ=1.000, ΚΡΥΦΗ ΨΗΦΟΣ=1.500. Σημαντικό για τους δύο είναι ότι με την ψήφο τους στην εκλογή Προέδρου της Βουλής υπήρξαν οι ρυθμιστές. Ο ΔΗΣΥ έχει καταγράψει απώλεια ψήφων στο -8.497 και συνολικά -39.354 από το 2011, ενώ έχει και αυτός απολέσει το 7,8% της εκλογικής του δύναμης. Ως μια «πανδημική» κυβέρνηση και λαμβάνοντας υπόψη το πολιτικό περιβάλλον μέσα στο οποίο έχουν διεξαχθεί οι βουλευτικές εκλογές, ιδιαίτερα με την πολεμική που δέχθηκε απ’ όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης, το γεγονός ότι η πτώση έχει περιοριστεί, ότι έχει διατηρήσει την πρωτιά με σημαντική διαφορά από το ΑΚΕΛ, αλλά και το γεγονός ότι έχει εκλέξει Πρόεδρο της Βουλής, θα πρέπει να σημειωθεί στα θετικά. Ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να γίνει σε νέους σχηματισμούς και γενικά μικρότερα κόμματα, τα οποία άθροισαν συνολικά 52.205 ψήφους, κατέγραψαν άνοδο από το 3,18% στο 14,6%, περνώντας το μήνυμα της τιμωρητικής ψήφου και επηρεάζοντας το τελικό αποτέλεσμα. Κόμμα Κυνηγών, Αλλαγή Γενιάς, Αλληλεγγύη, Αμμόχωστος, Αφύπνιση, Πνοή Λαού, Κόμμα για τα ζώα έχουν εξαργυρώσει την προεκλογική ανοδική πορεία αλλά και δημοσκοπική επανάσταση.

Αποχή

Σημαντικότατο στοιχείο που εξάγεται από ανάλυση των exit polls είναι η αποχή ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες. Από την προκαταρκτική ανάλυση φαίνεται ότι πάλι περισσότερες γυναίκες απείχαν. Από τους 190.000 απέχοντες, οι 125.000 ήταν γυναίκες και οι 65.000 άνδρες. Πολύ απλά, από τους άνδρες, 1 στους 5 απείχε, ενώ από τις γυναίκες σχεδόν 1 στις 2 απείχε. Ενδιαφέρον στοιχείο το οποίο επίσης προέκυψε είναι και η αποχή ανά ηλικία. Βάσει υπολογισμών, οι οποίοι έγιναν επί του συνόλου των εγγεγραμμένων εκλογέων που είχαν δικαίωμα ψήφου, περισσότερο απείχαν, ή καλύτερα συνηθίζουν να απέχουν, και πάλι τα άτομα ηλικίας 65+ και εν συνεχεία οι νέοι. Σε ό,τι αφορά τους νέους μέχρι την ηλικία των 24 απείχε το 40%, συγκεκριμένα 18.300 εκλογείς από συνόλου 45.300. Πέραν της ηλικίας των 25 και μέχρι την ηλικία των 64 η αποχή ακολούθησε φθίνουσα πορεία από το 33% μέχρι και το 25%. Απ’ εκεί και πέρα εκτοξεύτηκε στις ηλικίες άνω των 65, όπου και άγγιξε το 47%, συνολικά 70.000 εκλογείς από συνόλου 148.700 απείχαν.

* Εκλογικός Αναλυτής