Οραματιζόμενοι το Κοινοβούλιο του μέλλοντος: η επόμενη μέρα

Δεκαπέντε μήνες μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, όλοι καλούνται να προβληματιστούν για τον εαυτό τους. Δεν υπάρχει τομέας που να μπορεί να θεωρηθεί ότι θα επιστρέψει στην προηγούμενη κατάσταση. Η νόσος COVID μάς λέει ξεκάθαρα τα δυνατά σημεία και τις αδυναμίες μας, τι πρέπει να αλλάξουμε και πώς μπορούμε να βελτιωθούμε. Αυτός ο προβληματισμός ισχύει για τα ευρωπαϊκά και εθνικά θεσμικά όργανα, τις επιχειρήσεις, τα κόμματα, τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, τις περιφερειακές και τοπικές Αρχές. Δεν μπορούμε να αποφύγουμε να έρθουμε αντιμέτωποι με τα διδάγματα της νόσου COVID-19 και να αγνοήσουμε την εμπειρία και τα δεδομένα που έχουμε αποκομίσει.

Αυτοί οι δεκαπέντε μήνες πόνου, ταλαιπωρίας και παράλυσης μάς δίνουν τη δυνατότητα να αυξήσουμε την αποτελεσματικότητά μας σε πολλούς τομείς.

Με αυτό ακριβώς το πνεύμα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ξεκίνησε από την περασμένη εβδομάδα μια διαδικασία προβληματισμού, ανοικτή σε όλους τους βουλευτές, προκειμένου να καταλήξει σε τρόπους μεταρρύθμισης του θεσμικού μας οργάνου όσον αφορά τον τρόπο εργασίας, τον τρόπο βελτίωσης του νομοθετικού έργου, την εσωτερική οργάνωση, τον ρόλο της ολομέλειας και των κοινοβουλευτικών επιτροπών, καθώς και τις διεθνείς δραστηριότητες. Ένα πολύ σημαντικό στοιχείο είναι η σχέση ανάμεσα στο Κοινοβούλιο και τους πολίτες.

Εν ολίγοις, χρειάζονται ιδέες πριν γίνουν παρεμβάσεις σε κανονισμούς και διατάξεις. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, έως το τέλος Ιουλίου, 5 ομάδες εργασίας, με επικεφαλής νέους και πιο έμπειρους ευρωβουλευτές, με τη συμμετοχή των πολιτικών ομάδων, θα αναπτύξουν προβληματισμούς που θα υποδείξουν στα αρμόδια όργανα ένα όραμα για το Κοινοβούλιο του μέλλοντος. Πρόκειται για ένα εγχείρημα συμμετοχής από τη βάση, με τη χρήση μιας διαδραστικής πλατφόρμας ανοικτής σε όλους. Θα ολοκληρωθεί το φθινόπωρο με μια ευρεία συζήτηση και την έγκριση σειράς μεταρρυθμίσεων για περαιτέρω ανάπτυξη κατά το δεύτερο μισό της κοινοβουλευτικής περιόδου.

Η πανδημία έχει αποκαλύψει ότι είναι πολύ δύσκολο να εργαστούμε με τους ισχύοντες κανόνες και έχει αναδείξει την ανάγκη για πιο ευέλικτα μέσα. Τα θεσμικά μας όργανα πρέπει επίσης να εξετάσουν τρόπους βελτίωσης της λειτουργίας τους, ώστε να μπορέσει το δημοκρατικό σύστημα να ανταποκριθεί καλύτερα στις σύγχρονες προκλήσεις. Εάν η δημοκρατία είναι ένα εύθραυστο σύστημα, αυτό δεν μπορεί να σημαίνει ότι θα παραμείνουμε απαθείς απέναντι στα γεγονότα. Είναι καθήκον όλων, σε αυτήν την τόσο δύσκολη περίοδο, να ρυθμίσουν τα του οίκου τους. Ελπίζω ότι και τα εθνικά Κοινοβούλια θα αναλάβουν να αξιολογήσουν τη λειτουργία τους, διότι η COVID-19 μάς έκανε να συνειδητοποιήσουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι μόνο τα θεσμικά όργανα των Βρυξελλών. Η εθνική και περιφερειακή διάσταση έχει θεμελιώδη επίδραση στον ενωσιακό μηχανισμό. Ας σκεφτούμε μόνο πόσο σημαντικό και κεντρικό ρόλο είχαν οι περιφέρειες και οι τοπικές διοικήσεις στην αντιμετώπιση της πανδημίας.

Όλα είναι «κομμάτια» της ευρωπαϊκής διάστασης. Εάν ο καθένας κάνει αυτό που του αναλογεί, θα είμαστε σε θέση να επανεξετάσουμε τη λειτουργία μας και να την καταστήσουμε λιγότερο γραφειοκρατική και δύσκαμπτη.

Παρατηρούμε με μεγάλη ανησυχία την έντονη προσπάθεια των αυταρχικών καθεστώτων να παρουσιάσουν το δικό τους σύστημα ως πιο αποτελεσματικό. Πρόκειται για μια πρόκληση που έχουμε μπροστά μας και την οποία πρέπει να αντιμετωπίσουμε με σθένος. Εμείς δεν θέλουμε να γυρίσουμε την πλάτη μας στη δημοκρατία, και αυτό μπορούμε να το πετύχουμε επικαιροποιώντας τους κανόνες μας, ανανεώνοντας τα θεσμικά μας όργανα, προσφέροντας νέα εργαλεία συμμετοχής. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφάσισε να μη μείνει αδρανές και να ενεργήσει χωρίς ταμπού.

Είμαστε βέβαιοι ότι θα πετύχουμε, εάν βελτιώσουμε τη λειτουργία των θεσμικών μας οργάνων, προκειμένου να επιτρέψουμε στη δημοκρατία να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις πλέον πιεστικές ανησυχίες των πολιτών.

*Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου