Κυπριακό

Η Αμμόχωστος εάλω, ξανά και ξανά!

Στις 20 Ιουλίου, υπάρχει η εκτίμηση ότι ο Τούρκος Πρόεδρος θα επισκεφθεί το τέμενος Μπιλάλ Αγά -το έχει αναστηλώσει το κατοχικό καθεστώς- και θα προβεί στην ανακοίνωση αποχαρακτηρισμού της περιοχής από στρατιωτική σε περιοχή υπό τον έλεγχο της «ΤΔΒΚ»

Η Αμμόχωστος χάνεται! Τον τραγικό επίλογο θα επισφραγίσει κατά την παράνομη επίσκεψή του στα κατεχόμενα ο Τούρκος Πρόεδρος, Ταγίπ Ερντογάν, τη μαύρη επέτειο της 20ής Ιουλίου.

Αποσβολωμένη η κυπριακή κοινωνία παρακολουθεί, εδώ και ένα χρόνο, τα όσα εξελίσσονται στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου. Παρακολουθεί από τη μια την Κυβέρνηση να πράττει πολύ λίγα, τουλάχιστον σε όρους αποτελεσματικότητας, και από την άλλην την Τουρκία να προχωρεί σε παράνομες πράξεις ειδικότερα ενάντια στο ειδικό καθεστώς και στις ειδικές αναφορές ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας (κυρίως 550 και 789).

Προφανώς οι ειδικές προσφυγές στο Συμβούλιο Ασφαλείας (πέρυσι και πρόπερσι τον Οκτώβριο), το οποίο με δηλώσεις του είχε ζητήσει την αποφυγή ενεργειών και την αποκατάσταση του status quo ante, αλλά και οι προσπάθειες του ΓΓ του ΟΗΕ -που περιορίστηκαν σε δηλώσεις- όπως και της ΕΕ, δεν μπορούν να πετύχουν κανένα αποτρεπτικό αποτέλεσμα και ας χαρακτηρίστηκαν από τον Τύπο και τα ΜΜΕ με βαρύγδουπους τίτλους, τύπου «χαστούκια» και ηχηρές δηλώσεις στην Τουρκία!

Από το 1974 και εντεύθεν, πάρα τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και του ΟΗΕ για το καθεστώς της Αμμοχώστου, η Τουρκία, πράττοντας με νόμους ισχύος, δεν επέδειξε σεβασμό για εφαρμογή τους. Κράτησε κλειστή την πόλη με το καθεστώς της στρατιωτικής ζώνης, αρνούμενη να την επιστρέψει στους νόμιμους κατοίκους της.

Διαχρονικά, η Τουρκία πράττει με νόμους ισχύoς και η Κύπρος απευθύνεται σε όλες τις δυνάμεις ώστε να λειτουργήσουν αποτρεπτικά. Χωρίς, όμως, κανένα αποτέλεσμα που θα επιφέρει τέτοιο κόστος, το οποίο θα αναγκάσει την Τουρκία να αλλάξει προσέγγιση.

Παρακολουθήσαμε, άλλωστε, και τα όσα διημείφθησαν στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Ουσιαστικά η Τουρκία και πάλι βγήκε αλώβητη, από την εδώ και μήνες δήθεν μελέτη της στάσεως της Άγκυρας και των σχέσεών της με την ΕΕ, αλλά και τις απανωτές Συνόδους Κορυφής που μετέθεταν διαρκώς το θέμα από τον περασμένο Οκτώβριο. Ενώ η Κύπρος… ως κράτος μέλος της ΕΕ, εγκλωβίστηκε! Εξερχόμενη από ένα οδυνηρό αποτέλεσμα, που επέφερε η κατά τ’ άλλα άτυπη πενταμερής διάσκεψη, εγγενώς, μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, βρίσκεται ξεκάθαρα μπροστά σε ένα οδυνηρότερο δίλημμα: Αποδοχή των τουρκικών θέσεων ή νέα τετελεσμένα. Κατ’ ουσίαν η Τουρκία, γι’ ακόμη μία φορά, επιβάλλεται και με τον έναν ή τον άλλον τρόπο πετυχαίνει και υλοποιεί όσα σχεδιάζει.

Αποχαρακτηρίζει την περιοχή ο Ερντογάν (;)

Ο οδικός χάρτης για τον εποικισμό της Αμμοχώστου καθορίστηκε πέρυσι τον Φεβρουάριο, κατά το προκλητικό συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στην περίκλειστη πόλη, όπου εξετάσθηκαν νομικοί, κατά την Τουρκία, τρόποι υλοποίησης του σχεδίου. Ως συνήθως, άλλωστε, η Τουρκία σε κάθε της τετελεσμένο ψάχνει νομικά ερείσματα.

Το πρώτο βήμα έγινε με το άνοιγμα του παραλιακού μετώπου και την επέκτασή του κατά 1,5 χιλιόμετρο προς την πλευρά της Αμμοχώστου στις 8 Οκτωβρίου 2020. Εν συνεχεία με τον Ταγίπ Ερντογάν να κάνει πικνίκ στην περιοχή στις 15 Νοεμβρίου 2020, καλώντας τους Ε/κ να διεκδικήσουν την επιστροφή των περιουσιών τους μέσω της Επιτροπής Ακίνητης Περιουσίας.

Ενώ, στις 20 Ιουλίου, κατά τη μαύρη επέτειο, υπάρχει η εκτίμηση ότι ο Τούρκος Πρόεδρος θα επισκεφθεί το τέμενος Μπιλάλ Αγά -το έχει αναστηλώσει το κατοχικό καθεστώς- και θα προβεί στην ανακοίνωση αποχαρακτηρισμού της περιοχής από στρατιωτική σε περιοχή υπό τον έλεγχο της «ΤΔΒΚ».

Η Τουρκία γνωρίζει πολύ καλά ότι η παρουσία της στην περιοχή είναι παράνομη, καθότι τα ψηφίσματα 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ την καλούν να επιτρέψει στους νόμιμους κατοίκους τής Αμμοχώστου να επιστρέψουν στις οικίες τους υπό την αιγίδα των Hνωμένων Εθνών. Έτσι αποσκοπεί στη μαζική προσφυγή των Ελληνοκυπρίων στην Επιτροπή Ακίνητης Ιδιοκτησίας των κατεχομένων, ώστε η διεκδίκηση αποζημιώσεων να θεωρηθεί ως ατομικό δικαίωμα των ιδιοκτητών και άρα εναρμόνιση με τα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Ουσιαστικά για την Τουρκία είναι ο μοναδικός νόμιμος τρόπος για επίτευξη των στρατηγικών της επιδιώξεων για εποικισμό της περίκλειστης πόλης, ενώ για να αξιοποιηθούν οι περιουσίες θα πρέπει να αποχαρακτηριστεί η περιοχή.

Πάντως, όπως μας λέχθηκε επανειλημμένως από διπλωματικούς κύκλους, με τις μαζικές προσφυγές υπάρχει ο μεγάλος κίνδυνος να αποφασίσει η Επιτροπή Αποζημιώσεων ότι πέραν του 90% των περιουσιών ανήκουν στο θρησκευτικό ίδρυμα των Τ/κ ΕΒΚΑΦ και έτσι να εξαπατηθούν οι αιτούντες και να χαθούν και οι περιουσίες. Δεν αποκλείεται μάλιστα το κατοχικό καθεστώς αρχικά να αποκαταστήσει μερικώς κάποιες περιουσίες, ως κίνηση δέλεαρ στους υπόλοιπους πρόσφυγες, για να πειστούν να αποταθούν στην Επιτροπή.

Πέτυχε διχασμό των Κυπρίων

Με τον επιδιωκόμενο στόχο της Τουρκίας να πείσει τους Ε/κ να αποταθούν μαζικά στην Επιτροπή, πετυχαίνει και τον διχασμό μεταξύ των Κυπρίων.

Συγκεκριμένα, από τη μια, μερίδα πολιτών και δη Αμμοχωστιανών τάσσονται υπέρ των μαζικών προσφυγών στην «Επιτροπής Ακίνητης Περιουσίας», ώστε να αποδείξουν ότι η εν λόγω Επιτροπή είναι αναποτελεσματική ως νόμιμο ένδικο μέσο. Από την άλλη, μεγάλη μερίδα πολιτών χαρακτηρίζουν την όποια προσφυγή ως ικανοποίηση και βοήθεια στην επίτευξη των τουρκικών σχεδιασμών. Αντιδρούν σε τέτοιου είδους κινήσεις, καθότι εκτιμούν ότι θα εξανεμιστεί κάθε ελπίδα και προοπτική επίλυσης του Κυπριακού.

Επί τούτου τίθεται και το ερώτημα εάν η Κυβέρνηση θ’ αναζητήσει νομική οδό, ώστε να διαχειριστεί το θέμα της Αμμοχώστου, χωρίς να το αφήσει στην κρίση των νόμιμων κατοίκων και να αποτρέψει με αυτόν τον τρόπο όχι μόνο την πόλωση που φαίνεται να δημιουργείται ανάμεσα στους πολίτες, αλλά και τους τουρκικούς σχεδιασμούς.

Είναι πρόδηλον ότι οι σχεδιασμοί για εποικισμό της Αμμοχώστου εντάσσονται στη γενικότερη επιδίωξη της Άγκυρας για πλήρη τουρκοποίηση της Κύπρου. Σχεδιασμοί, βέβαια, που η υλοποίησή τους εντάθηκε μετά το ναυάγιο στο Κραν Μοντανά. Άλλωστε, αυτό δείχνει ξεκάθαρα και η θέση της Τουρκίας, ότι η Αμμόχωστος θα επιστραφεί ως τμήμα της διευθέτησης του κυπριακού προβλήματος, παρά τα ισχυρά ψηφίσματα!

Συζήτηση εκθέσεων

του ΓΓ την 21η Ιουλίου…

Ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον αποκτούν οι εκθέσεις του ΓΓ του ΟΗΕ, των Καλών Υπηρεσιών του και για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, στην περίπτωση που ο Ταγίπ Ερντογάν προχωρήσει στις 20 Ιουλίου στην ανακοίνωση νέων προκλητικών πολιτικών και τετελεσμένων.

Στις 21 Ιουλίου, την αμέσως επόμενη μέρα, δηλαδή, από την παράνομη επίσκεψη του Τούρκου Πρόεδρου, έχει οριστεί η ενημέρωση και η συζήτηση με τις χώρες που συνεισφέρουν με δυνάμεις στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Επομένως, αναμένεται να υπάρξει και ενδελεχής ενημέρωση για τα όσα θα προκύψουν από την παρουσία του Ερντογάν στο νησί. Η Λευκωσία, άλλωστε, θα επιδιώξει τη συμπερίληψη ειδικών αναφορών για την Αμμόχωστο και τις τουρκικές κινήσεις.

Οι εκθέσεις θα περιλαμβάνουν επίσης τα όσα διημείφθησαν κατά την άτυπη πενταμερή διάσκεψη στη Γενεύη, αλλά και το τι μέλλει γενέσθαι.

Η Λευκωσία, όπως διαμηνύει, προσδοκά σε αναφορές που θα επιδεικνύουν ξεκάθαρα τα επόμενα βήματα στο Κυπριακό, ενώ επιθυμεί πλέον τη συνέχιση της προσπάθειας μέσα από έναν ουσιαστικό διάλογο.

Πάντως, σύμφωνα με δηλώσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας, απορρίπτεται ασυζητητί η συμπερίληψη αναφοράς για «αυτοδιοικούμενες περιοχές» στην Κύπρο (διαρροές που αποκάλυψε ο «Φιλελεύθερος» στις 27/6).

Ερώτημα, επίσης, αποτελεί η στάση που θα τηρήσει η Κύπρος και η διαχείριση της όλης κατάστασης, μετά τις προκλητικές ανακοινώσεις Ερντογάν. Κρισιμότερο το ερώτημα κατά πόσον ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα αποδεχθεί ενδεχόμενη πρόσκληση για σύγκληση νέας Πενταμερούς Συνάντησης.