Νέες προκλήσεις για τον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών

Ακόμη μια χρονιά προκλήσεων αναμένεται να είναι το 2022 για τον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών. Το διεθνές πολιτικό και επιχειρηματικό περιβάλλον μεταβάλλεται συνεχώς, οι ανάγκες των επενδυτών, επιχειρηματιών αλλά και της κοινωνίας γενικότερα διαφοροποιούνται. Την ίδια στιγμή ο διεθνής ανταγωνισμός γίνεται ακόμη μεγαλύτερος.

Σημειώνεται ότι η Κύπρος είναι πλήρως εναρμονισμένη με τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες που αφορούν τις διαδικασίες αντιμετώπισης φαινομένων καταπολέμησης ξεπλύματος βρόμικου χρήματος, εφαρμόζει την ανταλλαγή πληροφοριών όσον αφορά τους χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς, με την πληροφόρηση να δίνεται από τα χρηματοπιστωτικά και άλλα παρόμοια ιδρύματα, όπως ασφαλιστικές εταιρείες και οργανισμούς παροχής επενδυτικών υπηρεσιών, στις φορολογικές Αρχές.

Επιπλέον εφαρμόζεται η οδηγία DAC 6, που ουσιαστικά απαιτεί από τους παρόχους υπηρεσιών / ενδιάμεσους αλλά και σε ορισμένες περιπτώσεις από τους ίδιους τους φορολογούμενους, διασυνοριακών ρυθμίσεων και εταιρικών σχημάτων που δυνητικά θεωρούνται επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού.

Προς το τέλος του προηγούμενου έτους η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε τη νέα της πρωτοβουλία για αποτροπή δημιουργίας εταιρειών χωρίς ουσιαστική επιχειρηματική δραστηριότητα σε μια δικαιοδοσία, με πρωταρχικό σκοπό να υπάρξει εκμετάλλευση του φορολογικού συστήματος. Ως εκ τούτου τίθενται τρία κριτήρια, με βάση τα οποία εταιρικά οχήματα μπορούν να θεωρηθούν εταιρείες «κέλυφος».

Τα τρία κριτήρια για εταιρείες «κέλυφος»

Το πρώτο κριτήριο εξετάζει τις δραστηριότητες των εταιρειών με βάση τα έσοδα που λαμβάνουν, δηλαδή αν περισσότερο από το 75% των συνολικών εσόδων μιας εταιρείας τα δύο προηγούμενα φορολογικά έτη δεν προέρχεται από την επιχειρηματική δραστηριότητά της (άρα είναι παθητικά εισοδήματα όπως μερίσματα, ενοίκια και τόκοι), ή εάν περισσότερο από το 75% των περιουσιακών της στοιχείων είναι ακίνητα ή άλλα ιδιωτικά ακίνητα ιδιαίτερα υψηλής αξίας (που δεν χρησιμοποιούνται για τις επιχειρηματικές δραστηριότητες).

Το δεύτερο κριτήριο εξετάζει αν η εταιρεία λαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων της μέσω συναλλαγών που συνδέονται με άλλη δικαιοδοσία ή μεταβιβάζει αυτό το σχετικό εισόδημα σε άλλες εταιρείες που βρίσκονται στο εξωτερικό.

Το τρίτο κριτήριο αφορά τις υπηρεσίες εταιρικής διαχείρισης και διοίκησης της εταιρείας, αν δηλαδή εκτελούνται εσωτερικά ή ανατίθενται σε εξωτερικούς συνεργάτες.

Εταιρεία η οποία ικανοποιεί και τα τρία κριτήρια θα πρέπει να παραθέτει συγκεκριμένες πληροφορίες στη φορολογική της κατάσταση όσον αφορά την υπόστασή της (substance). Στις πληροφορίες αυτές συμπεριλαμβάνονται λεπτομέρειες αν τη εταιρεία διαθέτει δικές της εγκαταστάσεις μέσα από τις οποίες ασκεί τις επιχειρηματικές της δραστηριότητες, αν διαθέτει τραπεζικό λογαριασμό εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τη φορολογική κατοικία των διευθυντών, και αν πραγματικά ασκούν τα καθήκοντά τους για τις δραστηριότητες της εταιρείας καθώς και των υπαλλήλων τους. Σημειώνεται ότι όλες οι δηλώσεις πρέπει να συνοδεύονται από αποδεικτικά στοιχεία.

Εάν μια εταιρεία θεωρηθεί εταιρεία «κέλυφος», δεν θα μπορεί να έχει πρόσβαση στις φορολογικές ελαφρύνσεις και στα οφέλη του δικτύου φορολογικών συμβάσεων του κράτους μέλους της ή/και δεν θα δικαιούται την αποφυγή παρακράτησης φόρου στην πηγή σύμφωνα με την οδηγία για μητρικές και θυγατρικές εταιρείες. Επιπλέον δε θα παρέχεται σε τέτοιες εταιρείες πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας είτε στο πιστοποιητικό θα προσδιορίζεται ότι η εταιρεία είναι «κέλυφος».

Επισημαίνεται ότι ακόμη και αν μια εταιρεία ικανοποιεί τα κριτήρια για να κριθεί ως εταιρεία «κέλυφος», έχει το δικαίωμα να παρουσιάσει στοιχεία στις φορολογικές Αρχές περί του αντιθέτου και να εξαιρεθεί. Σημειώνεται ότι η οδηγία αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή το 2024.

Γίνεται αντιληπτό ότι με τα πιο πάνω κινούμαστε ακόμη περισσότερο στην αναγκαιότητα των εταιρειών να δημιουργήσουν πραγματική βάση για να μπορέσουν να «απολαμβάνουν» τα φορολογικά οφέλη μιας δικαιοδοσίας.

Υπενθυμίζεται ότι πολλοί λογαριασμοί που αφορούσαν εταιρείες που ήταν εντός του ορισμού των εταιρειών «κέλυφος» (shell companies) όπως καταγραφόταν στην οδηγία της Κεντρικής Τράπεζας, έχουν κλείσει. Η πρώτη μορφή της συγκεκριμένης οδηγίας ενδεχομένως να μην ελάμβανε υπόψη όλες τις παραμέτρους που αφορούσαν έναν εταιρικό όμιλο και αυτός ήταν ο λόγος που αργότερα αναπροσαρμόστηκε, εφόσον αρχικά πολλοί λογαριασμοί που ενδεχομένως να είχαν πραγματική επιχειρηματική βάση, αν εξετάζονταν σε συνδυασμό με τον υπόλοιπο όμιλο εταιρειών, οδηγήθηκαν στο κλείσιμο.

Όσον αφορά τις οδηγίες που αφορούν το ξέπλυμα βρόμικου χρήματος, η Κύπρος πλέον εφαρμόζει τις υπάρχουσες οδηγίες με τον αυστηρότερο τρόπο και αυτό μπορεί να επιβεβαιωθεί από τον όγκο πληροφοριών που απαιτούνται και τους ελέγχους που γίνονται για το άνοιγμα λογαριασμών ή την αποδοχή χρημάτων για μεγάλες επενδύσεις, όπως αγορές ακινήτων μεγάλης αξίας.

Εν αναμονή της φορολογικής μεταρρύθμισης

Επιπλέον αναμένεται φέτος να δούμε την προώθηση της λεγόμενης φορολογικής μεταρρύθμισης, η οποία θα συμπεριλαμβάνει τους πράσινους φόρους, τη βελτίωση της εισπραξιμότητας του Τμήματος Φορολογίας μέσα από την υιοθέτηση αναβαθμισμένων τεχνολογικά διαδικασιών, αλλαγή των φορολογικών συντελεστών (αναμένεται η αύξηση του συντελεστή εταιρικού φόρου και μείωσης του ποσοστού έκτακτης εισφοράς) και ενσωμάτωση στη νομοθεσία των κινήτρων που έχουν ήδη ανακοινωθεί για την προσέλκυση εταιρειών για δραστηριοποίηση ή ενίσχυσή τους στην Κύπρο.

Με την τεχνολογική εξέλιξη και την ενοποίηση των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών η αλλαγή της έδρας ενός ομίλου γίνεται ευκολότερη, κυρίως για επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα των υπηρεσιών. Η επιλογή της χώρας εγκατάστασης αποφασίζεται εφόσον ληφθούν υπόψη πολλοί παράγοντες όπως η γεωγραφική θέση, το χρηματοπιστωτικό, το φορολογικό και νομικό σύστημα, η ευκολία που μπορεί κάποιος να ταξιδέψει από και προς τη χώρα, ο τρόπος ζωής, το σύστημα υγείας και το εκπαιδευτικό σύστημα.

Πολλοί είναι οι ξένοι επενδυτές που επενδύουν ή δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά στην Κύπρο, είτε διότι βρίσκουν το φορολογικό και νομικό σύστημα ελκυστικό είτε επειδή απολαμβάνουν τον τρόπο ζωής.

Σημειώνεται ότι είναι σημαντικό η Πολιτεία να προχωρήσει σε όλες αυτές τις ενέργειες που θα διευκολύνουν την επιχειρηματική δραστηριότητα στην Κύπρο, αυτό αφορά όλους όσοι δραστηριοποιούνται στην Κύπρο, ντόπιους και ξένους, και να αναπτυχθούν οι υποδομές που θα προσθέσουν, από τη μια, αξία στις επενδύσεις που γίνονται και, από την άλλη, θα βελτιώνουν τον τρόπο ζωής των πολιτών.

Ο τομέας αναπροσαρμόζεται σταδιακά στη νέα τάξη πραγμάτων. Η γκάμα των υπηρεσιών που προσφέρονται έχει μεγαλώσει και τα εισοδήματα που προέρχονται από τις νέες υπηρεσίες, ως ποσοστό επί των συνολικών εισοδημάτων, αυξάνονται συνεχώς. Φυσικά οι ελεγκτικές και φορολογικές υπηρεσίες διατηρούν τη μερίδα του λέοντος. Ο διεθνής ανταγωνισμός είναι πολύ μεγάλος και θα πρέπει ως χώρα να λαμβάνουμε όλα εκείνα τα μέτρα που θα διατηρήσουν την ανταγωνιστικότητα της χώρας μας.