Στο λυκαυγές του 2022

Η είσοδος του 2022 σημαδεύεται επώδυνα από τη συνεχιζόμενη πανδημία του COVID 19.

Η έξοδος από την υγειονομική κρίση δεν είναι ακόμα ορατή, παρά την κυκλοφορία εμβολίων που δημιούργησε, ωστόσο, βάσιμες ελπίδες για την ανάσχεση της πανδημίας. Μελανό στίγμα βέβαια στην εμβολιαστική προσπάθεια αποτελεί το γεγονός της ανεπαρκούς διάθεσης εμβολίων στις χώρες του τρίτου κόσμου.

Η πανδημία προκαλεί τεράστιες αρνητικές επιπτώσεις στην παγκόσμια όσο και στις εθνικές οικονομίες. Οι λεγόμενοι αρνητές ύπαρξης του ιού και το συναφές αντιεμβολιαστικό κίνημα, με πρωτοστάτες την ακροδεξιά και παραθρησκευτικές οργανώσεις, «δηλητηριάζουν» τμήματα του πληθυσμού σε πολλές χώρες και αποδυναμώνουν την αναγκαία κοινωνική συνοχή.

Στο επίπεδο της παγκόσμιας ειρήνης και ασφάλειας οι κίνδυνοι εξακολουθούν να υπάρχουν. Παρά τη φαινομενική υποχώρηση της τρομοκρατίας οι πυρήνες του ISIS εξακολουθούν να επιβιώνουν, παρά τη διεθνή εκστρατεία εξόντωσής τους.

Η εκλογή Μπάιντεν στις Ηνωμένες Πολιτείες προκάλεσε δικαίως ανακούφιση, αφού τερμάτισε μια εποχή δικαιολογημένης ανησυχίας που εγκυμονούσε ο απρόβλεπτος και εμπρηστικός Τραμπ με τις ακροδεξιές ρητορικές του εξάρσεις.

Οι αντιπαραθέσεις της Ρωσικής Ομοσπονδίας με τη Δύση για το Ουκρανικό και την κατάσταση στη Λευκορωσία δυναμιτίζουν το αναγκαίο κλίμα ομαλών σχέσεων συνύπαρξης και παγκόσμιας συνεννόησης.

Το Μεσανατολικό εξακολουθεί να αποτελεί εστία έντασης και πηγή ατέλειωτης αιματοχυσίας με διαρκείς κινδύνους ανάφλεξης στην ευρύτερη περιοχή. Μοναδική διέξοδος, η εφαρμογή των σχετικών ψηφισμάτων του ΟΗΕ.

Η κλιμακούμενη αντιπαλότητα Ηνωμένων Πολιτειών και Κίνας δημιουργεί συνεχώς εντεινόμενους φόβους για την παγκόσμια ειρήνη.

Η κλιματική αλλαγή έχει μετεξελιχθεί σε κλιματική κρίση και απειλεί τα θεμέλια της ανθρώπινης ζωής. Η διάσκεψη της Γλασκώβης απεδείχθη άτολμη και διέψευσε την προσδοκία ριζοσπαστικών μέτρων.

Στη δική μας περιοχή οι απειλές για την ειρήνη γίνονται ολοένα και πιο έντονες, καθώς η επιθετική και αναθεωρητική Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν δυναμιτίζει τη σταθερότητα και την ασφάλεια με σειρά ενεργειών. Στρατιωτική εμπλοκή στη Συρία, στο Ιράκ, στη Λιβύη, στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Παράνομες έρευνες και γεωτρήσεις στην υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας. Έναρξη εποικισμού της περίκλειστης περιοχής της Αμμοχώστου κατά κατάφωρη παραβίαση των ψηφισμάτων 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας. Συνεχής ρητορική Τουρκίας και ψευδοκράτους για λύση δύο κρατών και λεγόμενη κυριαρχική ισότητα.

Η Ε.Ε. στο θέμα των κυρώσεων κατά της Τουρκίας παραπαίει αυτοαναιρούμενη. Συρόμενη, ως συνήθως, από τη Γερμανία, η οποία εξακολουθεί να ποδηγετεί ανεμπόδιστα την Ευρώπη.

Στο Κυπριακό, η προοπτική επανάληψης διαπραγματεύσεων με στόχο την επίτευξη λύσης μοιάζει χλωμή, καθώς μετά από 47 χρόνια στρατιωτικής κατοχής και βίαιης διαίρεσης οι τουρκικοί σχεδιασμοί καθίστανται ολοένα και πιο απροκάλυπτοι. Με την παραβίαση του διεθνούς θαλασσίου δικαίου στην ΑΟΖ της Κύπρου, τη νομικά αίολη τουρκολιβυκή συμφωνία, την έναρξη εποικισμού της περίκλειστης περιοχής της Αμμοχώστου, την ορατή απειλή θερμής διατάραξης των ελληνοτουρκικών σχέσεων και τις καθημερινές εμπρηστικές δηλώσεις Ερντογάν και των υπόλοιπων Τούρκων αξιωματούχων.

Απέναντι στις πληκτικά και κατ’ εντολήν της Άγκυρας επαναλαμβανόμενες δηλώσεις Τατάρ περί λύσης δύο κρατών ή συνομοσπονδίας καμιά απολύτως από μέρους μας αμφισημία. Σταθερά προσηλωμένοι στο Διεθνές και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και τα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Ομοσπονδία, ναι, ως αμετάκλητη ιστορική παραδοχή. Χωρίς παραπομπή ωστόσο σε αυθαίρετες και δόλιες ερμηνείες, που παραπέμπουν σε συνομοσπονδία και χαλαρή σχέση δύο κρατικών οντοτήτων.

Με τη σαφή και σοφή τοποθέτηση ότι η ομοσπονδία πρέπει να παραπέμπει σε σωστό περιεχόμενο κατά τη διεθνή πρακτική και συναφή εφαρμογή της. Ένα κλασικό ομοσπονδιακό πολίτευμα, μακριά από διαιρετικά στοιχεία, με ενότητα κράτους, λαού, θεσμών και οικονομίας. Με πλήρως κατοχυρωμένα ανθρώπινα δικαιώματα και θεμελιώδεις ελευθερίες για το σύνολο των νόμιμων κατοίκων της Κύπρου. Χωρίς αναχρονιστικές εγγυήσεις και παράταση στο διηνεκές κηδεμονευτικών δικαιωμάτων επί της Κύπρου. Και χωρίς μόνιμες παρεκκλίσεις από τον ευρωπαϊκό νομικό πολιτισμό.

Οι σαρωτικές αλλαγές στην παγκόσμια οικονομία τα τελευταία χρόνια ήταν το ίδιο δημιουργικές όσο και καταστροφικές.

Οι αλλαγές αυτές προκάλεσαν επιχειρηματικούς άθλους και, μέσα από ένα κύμα ανανέωσης, οδήγησαν στην αξιοσημείωτη αύξηση της παραγωγικότητας. Αυτές οι ίδιες όμως αλλαγές απελευθέρωσαν ισχυρές καταστρεπτικές δυνάμεις, που οδήγησαν στην κοινωνική αποσύνθεση, την κοινωνική στέρηση, την περιθωριοποίηση και τη συντριβή. Ο αχαλίνωτος καπιταλισμός της αγοράς αποδείχθηκε οικονομικά πολυδάπανος και κοινωνικά καταστροφικός. Διέβρωσε την αμοιβαία πίστη και εμπιστοσύνη, την αλληλεγγύη και τους κοινωνικούς δεσμούς, στους οποίους στηρίχτηκαν οι ελεύθερες δημοκρατικές κοινωνίες και από τους οποίους εξαρτάται η επιβίωσή τους. Υπονόμευσε τις βάσεις της κοινωνικής συνοχής και τις πηγές της κοινωνικής αλληλεγγύης.

Το πιο σημαντικό ίσως απ’ όλα είναι οι σαρωτικές τεχνολογικές αλλαγές, η παγκοσμιοποίηση, η ομογενοποίηση, που συνέτειναν στο να αποδίδεται όλο και πιο παρωχημένος ρόλος στο έθνος-κράτος. Και αυτό ακόμη περισσότερο σε σχέση με τη διαχείριση της οικονομίας και τη δημιουργία αποτελεσματικής οικονομικής πολιτικής. Η αποτελεσματικότητα του σύγχρονου έθνους-κράτους, ιδιαίτερα στα οικονομικά ζητήματα, εξέλιπε ολοκληρωτικά μετά την κατάργηση των συνόρων, που ακολούθησε την παγκοσμιοποίηση.

Χρέος για τις δυνάμεις της ειρήνης, της συνεννόησης και της κοινωνικής δικαιοσύνης είναι να προωθηθούν πολιτικές για μια παγκοσμιοποίηση που να μετατρέπεται από απειλή σε ευκαιρία, που θα δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας, που θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητα των Ασφαλιστικών Ταμείων, θα διαχειρίζεται αποτελεσματικά τα ασυγκράτητα ρεύματα της μετανάστευσης και θα προστατεύει το περιβάλλον.

Μόνον έτσι θα μπορούμε να ελπίζουμε σε έναν κόσμο της δικαιοσύνης, των ίσων ευκαιριών, της ειρήνης και της αλληλεγγύης. Με υπεράσπιση των βασικών ανθρώπινων αξιών της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της κοινωνικής συνοχής.