Είναι έτοιμη η Κύπρος να αντιμετωπίσει ακραία καιρικά φαινόμενα;

Η επέλαση του συστήματος «Ελπίς» έφερε ακραίες καιρικές συνθήκες στη γειτονική Ελλάδα, αφήνοντας οδηγούς για ώρες ολόκληρες εγκλωβισμένους μέσα στα οχήματά τους στους δρόμους, χωρίς προστασία, φαγητό και νερό. Αρκετοί δεν κατάφεραν να επικοινωνήσουν με τις οικογένειές τους για πάνω από 12 ώρες αγωνιώντας για την τύχη τους. Στα ελληνικά νησιά το χιόνι έφτασε μέχρι τις παραλίες, ενώ αρκετές περιοχές έμειναν χωρίς ρεύμα και οι κάτοικοι εγκλωβισμένοι στα σπίτια τους για πολλές ώρες. Η Ελλάδα όπως φάνηκε δεν περίμενε τέτοιου είδους φαινόμενα, παρά την πορτοκαλί και κόκκινη προειδοποίηση της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας.

Όσον αφορά τη χώρα μας, η κακοκαιρία «Ελπίς» έδειξε το καλό της πρόσωπο, μέχρι και το μεσημέρι της Τρίτης, 25 Ιανουαρίου. Αν και η Πυροσβεστική Υπηρεσία και η Πολιτική Άμυνα παραμένουν σε εγρήγορση, δεν χρειάστηκε να επέμβουν. Ευτυχώς, τα κυριότερα προβλήματα του νησιού μας, λόγω του συστήματος με το χαμηλό βαρομετρικό, αφορούσαν μόνο διακοπές ρεύματος. Στην Κύπρο, λόγω της χαμηλής θέση μας γεωγραφικά και τοποθετημένοι πιο κοντά στον Ισημερινό, άρα σε πιο ζεστό κλίμα, δεν είχαμε αυτά τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όμως είχαμε αρκετή χιονόπτωση, που έφτασε, μετά από πολλά χρόνια, στα ημιορεινά. Εντούτοις, το σύστημα «Ελπίς» μάς γέμισε τα φράγματα με τις ευεργετικές βροχές του, τα οποία συνεχίζουν να γεμίζουν φτάνοντας μέχρι και το 145%.

Ακυρώθηκαν οκτώ πτήσεις, λόγω κακοκαιρίας

Άλλα προβλήματα, τα οποία έφερε η «Ελπίς», ήταν και οι ακυρώσεις πτήσεων προς και από Αθήνα στα αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου. Μέχρι και τις 26/1 δεν πραγματοποιήθηκε καμία πτήση προς και από αυτές τις πόλεις. Πληροφορίες του ΚΥΠΕ από την Hermes Airports ανέφεραν ότι από το Αεροδρόμιο Λάρνακας προς Αθήνα ακυρώθηκαν από τις 25/1 μέχρι το μεσημέρι της ίδιας μέρας, τέσσερεις πτήσεις και δύο αφίξεις από Αθήνα προς Λάρνακα, με συνολικά 306 επιβάτες να μένουν... επί ξύλου κρεμάμενοι. Πάντως, οι αναχωρήσεις που ακυρώθηκαν για το δρομολόγιο Λάρνακα - Αθήνα θα πραγματοποιηθούν δύο από την αεροπορική εταιρεία Aegean και δύο από τη SkyExpress. Όσον αφορά τις αφίξεις για το δρομολόγιο Αθήνα – Λάρνακα, ακυρώθηκαν μία πτήση που θα εκτελείτο από την Aegean και μια από τη SkyExpress. Από τα έντονα καιρικά φαινόμενα στην Ελλάδα επηρεάστηκαν στις 25/1 δύο πτήσεις, μία άφιξη από Αθήνα προς το αεροδρόμιο της Πάφου και μία αναχώρηση από την Πάφο προς την Αθήνα, τις οποίες θα πραγματοποιούσε η αεροπορική εταιρεία Tus Air.

Από τις ακυρώσεις πτήσεων από το αεροδρόμιο της Πάφου προς την Αθήνα επηρεάζονται συνολικά 42 επιβάτες, ενώ από τη Δευτέρα, 24/1, ακυρώθηκαν τέσσερεις πτήσεις, δύο αφίξεις από Αθήνα – Λάρνακα και δύο αναχωρήσεις Λάρνακα – Αθήνα, ενώ επηρεάστηκαν 228 επιβάτες.

Σε ετοιμότητα Πυροσβεστική και Πολιτική Άμυνα

Αν και δεν χρειάστηκαν άμεσες επεμβάσεις της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και της Πολιτικής Άμυνας, πέρα από κάποιες διασώσεις ατόμων που τα οχήματά τους εγκλωβίστηκαν σε ποταμούς και χιόνια, οι υπηρεσίες παραμένουν σε ετοιμότητα.

Όπως εξήγησε και ο εκπρόσωπος Τύπου της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, Αντρέας Κεττής, η Πυροσβεστική Υπηρεσία έχει τον εξοπλισμό, την εμπειρογνωμοσύνη και την εκπαίδευση να ανταποκριθεί σε οποιοδήποτε περιστατικό προκύψει που να αφορά διάσωση ζωής ή κατάσβεση πυρκαγιάς όπου κινδυνεύουν ζωές ή περιουσίες. Επίσης τόνισε πως «το κάθε περιστατικό είναι διαφορετικό και, όταν κληθούμε ως Πυροσβεστική Υπηρεσία να δράσουμε, θα εφαρμοστούν οι ανάλογες επιχειρησιακές διαδικασίες που εφαρμόζουμε σε οποιαδήποτε περιστατικά, είτε αυτά είναι διάσωση είτε άλλα, για να βοηθήσουμε τον κόσμο. Κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες θα είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε και να βοηθήσουμε τον κόσμο, όπως κάνουμε πάντα και διαχρονικά. Φυσικά, θα χρησιμοποιήσουμε όποια μέσα υπάρχουν και το ανθρώπινο δυναμικό, όπως και την όποια εμπειρία και εκπαίδευση έχουν τα άτομά μας για να υποστηρίξουμε τους πολίτες», κατέληξε.

Αν και οι Υπηρεσίες Πυροσβεστικής και Πολιτικής Άμυνας είναι σε εγρήγορση, θα πρέπει και οι πολίτες να φέρονται υπεύθυνα και να μη θέτουν τη ζωή τους σε κίνδυνο σε τέτοιες καιρικές καταστάσεις, για χάρη της ψυχαγωγίας.

Οι συμβουλές που δίνουν οι ειδικοί είναι να μην υποτιμούμε τον κίνδυνο και σε περίπτωση που εκδηλωθούν ακραία καιρικά φαινόμενα και βρισκόμαστε εκτεθειμένοι, να προσπαθήσουμε το συντομότερο να βρεθούμε σε κάποιο καταφύγιο ή κλειστό χώρο. Επίσης, όταν εκδηλώνονται έντονες βροχοπτώσεις, δυνατοί άνεμοι ή έντονες χιονοπτώσεις είναι προτιμότερο να αναβάλλουμε προγραμματισμένες εργασίες και να παραμένουμε σε κλειστούς χώρους για να είμαστε προστατευμένοι.

Ο κ. Κεττής, κληθείς να απαντήσει σε ποιους δίνεται προτεραιότητα όταν υπάρχουν τέτοια περιστατικά και κινδυνεύουν πολίτες, ξεκαθάρισε ότι «προτεραιότητα για την Πυροσβεστική είναι η διάσωση ζωής! Μετά έρχονται όλα τα άλλα, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Η αξιολόγηση των περιστατικών που φθάνουν κοντά μας γίνεται με γνώμονα να διασώσεις μια ζωή, η οποία βρίσκεται στον μέγιστο κίνδυνο, αυτοί διασώζονται πρώτα».

Με «Προμηθέα» θα αντιμετωπίσουμε ακραία καιρικά φαινόμενα

Στις 27 Οκτωβρίου 2021, η Πολιτική Άμυνα πραγματοποίησε άσκηση στην Περιφερειακή Διεύθυνση Πολιτικής Άμυνας Λάρνακας με σκοπό τη δοκιμή του Ειδικού Εθνικού Σχεδίου «Προμηθέας», το οποίο αφορά την αντιμετώπιση ακραίων καιρικών φαινομένων. Στην άσκηση συμμετείχαν εκπρόσωποι από 20 συνολικά υπηρεσίες, μεταξύ αυτών και ο Έπαρχος, υπό τον συντονισμό του οποίου λειτούργησε συντονιστικό κέντρο. Από την Πολιτική Άμυνα Λάρνακας, πέραν των μόνιμων στελεχών, έλαβαν μέρος αρκετοί εθελοντές. Σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε η Ομάδα Επιχειρησιακής Υποστήριξης του Κέντρου Ελέγχου Επιχειρήσεων της Πολιτικής Άμυνας Λάρνακας, ενώ έλαβαν μέρος γύρω στα 70 άτομα.

Επίσης, η Πυροσβεστική Υπηρεσία διαθέτει και νέα πυροσβεστικά οχήματα που θα τοποθετηθούν σε καθεμιάν από τις τρεις Δασικές Περιφέρειες Πάφου, Τροόδους και Λευκωσίας και θα χρησιμοποιούνται από την Ειδική Ομάδα Δασοπυροσβεστών. Η κινητοποίησή της θα γίνεται με βάση το Σχέδιο «Αστραπή» με σκοπό να αναλαμβάνει τις ειδικές και δύσκολες αποστολές. Με τον κατάλληλο επιπλέον εξοπλισμό που αγοράστηκε, τα πυροσβεστικά οχήματα μετατρέπονται σε εκχιονιστικά και θα χρησιμοποιούνται κατά τους χειμερινούς μήνες για καθαρισμό του οδοστρώματος από το χιόνι. Επίσης, οχήματα με τετρακίνηση, τα οποία μπορούν να διακινηθούν σε συνθήκες χιονιού, χρησιμοποιούνται και για τις διασώσεις στις ορεινές περιοχές.

Νέο καιρικό σύστημα επηρεάζει από σήμερα την Κύπρο

Σε περιπτώσεις ακραίων καιρικών φαινομένων, κλειδί για την έγκαιρη προετοιμασία των υπηρεσιών αλλά και των πολιτών είναι η Μετεωρολογική Υπηρεσία. Η Υπηρεσία, η οποία παρακολουθεί με σύγχρονα μηχανήματα τα συστήματα και φαινόμενα που πλησιάζουν την Κύπρο, εκδίδει ανάλογα κίτρινη προειδοποίηση για ήπια περιστατικά, πορτοκαλί για πιο έντονα και κόκκινη για τα πολύ έντονα καιρικά φαινόμενα, είτε πρόκειται για καύσωνα είτε χαμηλές θερμοκρασίες. Για να υλοποιηθεί το σχέδιο διαχείρισης έκτακτης ανάγκης, λόγω καιρικών φαινομένων, το Τμήμα Μετεωρολογίας βρίσκεται σε επικοινωνία με τις άλλες συναρμόδιες Αρχές, στις οποίες διαβιβάζει όλες τις πληροφορίες, προκειμένου να φέρουν σε πέρας την αποστολή τους. Η Μετεωρολογία ενημερώνει την Πολιτική Άμυνα, την Πυροσβεστική Υπηρεσία, το Αρχηγείο Αστυνομίας, το Υπουργείο Εσωτερικών και τους τοπικούς Έπαρχους για να προχωρήσουν ο καθένας χωριστά στις δικές του ενέργειες. Το τμήμα Μετεωρολογίας παρέχει τις υπηρεσίες του είτε από το γραφείο πρόγνωσης καιρού στο Αεροδρόμιο Λάρνακας είτε από το ειδικό γραφείο στον Σταθμό Αθαλάσσας είτε από το εκάστοτε Κέντρο Διαχείρισης Κρίσεως.

Ο Διευθυντής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, Κλεάνθης Νικολαΐδης, ερωτηθείς για το εάν αναμένεται κι άλλο κύμα κακοκαιρίας στη Κύπρο, ανέφερε ότι «μετά την έλευση του συστήματος ‘Ελπίς’, το οποίο έφερε στην Κύπρο κυρίως χαμηλές θερμοκρασίες και χιονόπτωση, χωρίς να είναι αμελητέο βεβαίως και το ύψος της βροχής που έφερε, αναμένεται αρχές της βδομάδας, κυρίως από σήμερα Κυριακή μέχρι και την Τρίτη, να επηρεάσει την Κύπρο ένα σύστημα του οποίου η αέρια μάζα είναι μεσογειακή. Είναι μια μάζα η οποία προέρχεται από την περιοχή της Μεσογείου και ειδικότερα τη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Πελοποννήσου - Κρήτης και κινείται ανατολικότερα προς την περιοχή της Κύπρου. Το σύστημα λοιπόν αυτών των χαμηλών πιέσεων σε συνδυασμό με τη μεσογειακή αέρια μάζα, η οποία έχει το χαρακτηριστικό της υψηλότερης θερμοκρασίας και υγρασίας, αναμένεται να δώσει στην Κύπρο κυρίως βροχές και μεμονωμένες καταιγίδες σήμερα και αύριο. Άρα, βροχές, μεμονωμένες καταιγίδες και χιονόπτωση στα υψηλότερα ορεινά. Επιμένουμε για τα υψηλότερα ορεινά, γιατί, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που έχει το σύστημα, δεν αναμένετε να έχει τόσο χαμηλές θερμοκρασίες, ώστε να δίνει χιόνι και στα ημιορεινά».

Ερωτηθείς γιατί δεν είχαμε παρόμοια καιρικά φαινόμενα με την Ελλάδα, αφού μας έπληξε το ίδιο καιρικό σύστημα, ο κ. Νικολαΐδης ανέφερε ότι «το βαρομετρικό χαμηλό σύστημα ‘Ελπίς’, το οποίο επηρέασε την περιοχή της Ελλάδας αλλά και της Κύπρου, είχε ως αποτέλεσμα να δώσει χιονόπτωση στην Ελλάδα σε περιοχές ακόμα και στο επίπεδο της θάλασσας. Δεν συνέβη όμως το ίδιο και στην περιοχή της Κύπρου, αφού σ’ εμάς η χιονόπτωση περιορίστηκε σε ύψη πάνω από 450 με 500 μέτρα, ιδιαιτέρως όμως στα ορεινά πάνω από τα 1000 μέτρα. Ακόμα και κατά τη διάρκεια του συστήματος ‘Ελπίς’ στην Κύπρο, τα φαινόμενα που την επηρέασαν ήταν σαφώς ηπιότερα σε σχέση με αυτά που επηρέασαν τον ελλαδικό χώρο. Αυτό θα πρέπει να υπογραμμιστεί, αφού το σύστημα ‘Ελπίς’ επηρεάζει κυρίως με ακραία καιρικά φαινόμενα τον ελλαδικό χώρο».

Κλείνοντας, ο Διευθυντής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας ανέφερε ότι «γενικότερα οι βροχές του Ιανουαρίου ήταν ευεργετικές, αφού έχουν φτάσει το 145% της κανονικής βροχόπτωσης, αλλά και το ύψος του χιονιού, που αυτήν τη στιγμή είναι στα 78cm στην πλατεία Τροόδους και πολύ υψηλοτέρα στην περιοχή του Ολύμπου, θα βοηθήσουν στον εμπλουτισμό του υπόγειου υδροφορέα και στη ροή στα φράγματα. Μην ξεχνάμε ότι τον Οκτώβριο ήμασταν στο 48% χωρητικότητας των φραγμάτων, ενώ σήμερα είμαστε πολύ υψηλοτέρα, ενώ συνεχίζεται η ροή προς αυτά».