Τετραπλασιάστηκαν οι απελάσεις παράτυπων μεταναστών το 2021

Εδώ και μερικά χρόνια η Κύπρος μας έχει γίνει η νήσος…των προσφύγων! Καθώς η γεωγραφική θέση του νησιού μας, το καθιστά πόλο έλξης για τους παράτυπους μετανάστες, η Κύπρος πια ασφυκτιά. Απελπισμένοι άνθρωποι που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τη χώρα τους λόγω πολέμου, καθώς και άλλοι που ψάχνουν ένα καλύτερο μέλλον για αυτούς και τις οικογένειές τους πληρώνοντας αδρά. Οι διακινητές εκμεταλλεύονται αυτούς τους ανθρώπους, οι οποίοι καθόλου τυχαία δεν επιλέγουν το νησί μας. Η Κύπρος ίσως και να έχει τις καλύτερες υποδομές για τους μετανάστες –τουλάχιστον σε σύγκριση με την Ελλάδα– αφού τους παρέχονται λυόμενα δωμάτια, φαγητό, καθαρό νερό και, φυσικά, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Ας μην ξεχνάμε ότι και εν μέσω πανδημίας, το κράτος προνόησε για αυτούς τους ανθρώπους, φροντίζοντας να τεθούν σε καραντίνα και να λάβουν φαρμακευτική αγωγή όταν βρέθηκαν θετικοί στον κορωνοϊό, ενώ μέριμνα έγινε και για τον εμβολιασμό τους κατά του κορωνοϊού.

Σαφώς και η Δημοκρατία προστατεύει –και έχει χρέος να προστατεύει– ανθρώπους που εγκατέλειψαν τη γη τους. Δυστυχώς, όμως, γινόμαστε μάρτυρες της πλήρους εκμετάλλευσης της νήσου μας. Οι μετανάστες που δεν χρήζουν προστασίας αφού οι χώρες τους χαρακτηρίζονται ασφαλείς, γνωρίζουν πολύ καλά το νομοθετικό πλαίσιο του νησιού μας και έτσι, με το που πατήσουν το πόδι τους στα εδάφη της ΚΔ, ζητούν άσυλο. Επίσης αρκετοί είναι και οι μετανάστες που εισέρχονται στην Κυπριακή Δημοκρατία από τα κατεχόμενα εδάφη, ακριβώς γιατί γνωρίζουν τι μπορεί να τους παρέχει η Κυπριακή Δημοκρατία.

Παρ' όλα αυτά το κράτος έχει θέσει σε εφαρμογή τη διαδικασία επιστροφής μεταναστών στις χώρες τους, αναφορικά με άτομα που διαμένουν παράνομα ή εις βάρος της Δημοκρατίας. Η διαδικασία αυτή έχει ως στόχο την πάταξη της παράνομης μετανάστευσης και την εξάλειψη του φαινομένου της διαμονής ατόμων στο νησί μας, απολαμβάνοντας απολαμβάνουν μόνο τα οφέλη, χωρίς να τηρούν υποχρεώσεις (όπως φόρους και κοινωνικές ασφαλίσεις). Επίσης αρκετοί από τους μετανάστες εργάζονται χωρίς κοινωνικές ασφαλίσεις, στοιχείο παράνομο και για τους εργοδότες που πληρώνουν με αδήλωτα χρήματα, κάτι το οποίο επιβαρύνει σημαντικά και την οικονομία του τόπου μας, σε βάρος των κατοίκων.

Πρόγραμμα επιστροφών επί πληρωμή (!)

Το ΥΠΕΣ εδώ και χρόνια έρχεται αντιμέτωπο με το ίσως πιο σημαντικό πρόβλημα του νησιού μας, που προκαλεί πονοκέφαλο τόσο στους αρμόδιους όσο και στους πολίτες: το μεταναστευτικό. Έτσι, αναλήφθηκε συντονιστικός ρόλος από το Γραφείο Επιστροφών (που ιδρύθηκε στη Διοίκηση του Υπουργείου Εσωτερικών, με οδηγίες του Υπουργού κ. Νίκου Νουρή), σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών, την Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αστυνομίας, την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο και τον ευρωπαϊκό Οργανισμό FRONTEX. Με πρωτοβουλία των συγκεκριμένων φορέων προγραμματίστηκαν οι πρώτες πτήσεις επιστροφής και επαναπατρισμού παράτυπων μεταναστών. Ωστόσο το ΥΠΕΣ εφαρμόζει από τον Σεπτέμβριο του 2021 πρόγραμμα εθελούσιων επιστροφών με χρηματικά κίνητρα, ώστε να ενθαρρυνθούν παράτυποι μετανάστες να εγκαταλείψουν το νησί, όπου διέμεναν παράνομα και εις βάρος της οικονομίας. Το πρόγραμμα αυτό αφορά σε απόδοση χρηματικού κινήτρου σε παράτυπα διαμένοντες μετανάστες, καθώς επίσης και στην κάλυψη των αεροπορικών τους εισιτηρίων για επιστροφή στη χώρα προέλευσης ή καταγωγής τους.

Σε ερώτηση της «Σημερινής Online» προς τον Διευθυντή Γραφείου του Υπουργού Εσωτερικών, Λοΐζο Μιχαήλ, αν το χρηματικό κίνητρο που παρέχεται στους μετανάστες χαρακτηρίζεται προκλητικό και από πλευράς της Δημοκρατίας αλλά και από πλευράς των μεταναστών, ο ίδιος απάντησε πως «η παραχώρηση οικονομικού κινήτρου ώστε να επιστρέψουν είτε στη χώρα καταγωγής τους είτε στη χώρα προέλευσής τους, δεν είναι κάτι βεβαίως που συμβαίνει μόνο στη Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά είναι μια τακτική που ακολουθείται και από άλλα κράτη μέλη της ΕΕ. Πρέπει να αναφέρουμε ότι πρόκειται για κίνητρο που παραχωρείται προκειμένου να επιστρέψουν στις χώρες τους (και μιλάμε βεβαίως για αιτητές ασύλου, των οποίων το αίτημα έχει απορριφθεί και εξακολουθούν να διαμένουν παράνομα στα εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας).

Λαμβάνοντας υπ' όψιν το οικονομικό κόστος, το οποίο επωμίζεται η ΚΔ και για τη διαβίωση των συγκεκριμένων προσώπων αλλά και για τη σίτισή τους, καθώς και τα υπόλοιπα επιδόματα τα οποία τους παραχωρούνται, το οικονομικό κίνητρο έχει λιγότερο κόστος σε σχέση με αυτά που δαπανώνται από την ΚΔ για τα πιο πάνω».

Εξάλλου ο κ. Μιχαήλ ξεκαθάρισε πως τα κονδύλια τα οποία επωμίζεται η ΚΔ συντηρώντας τους παράτυπους μετανάστες είναι εις βάρος του Κύπριου πολίτη, με τον ίδιο να ξεκαθαρίζει πως «είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι πέραν του κονδυλιού που η Ευρωπαϊκή επιτροπή παραχωρεί στην Κυπριακή Δημοκρατία για τη διαχείριση του μεταναστευτικού, κατά την 7ετια 2014-2021 η ΚΔ (και την ίδια ώρα ο Κύπριος φορολογούμενος) κλήθηκε να καταβάλει πρόσθετα 178 εκατομμύρια ευρώ από τους εθνικούς πόρους, ενώ ήδη το 2021 κλήθηκε να καταβάλει και πάλι ο φορολογούμενος πολίτης άλλα 40 εκατομμύρια για τη διαχείριση των μεταναστών. Άρα, αν λάβουμε υπ' όψιν αυτά τα σημαντικά κονδύλια που ο Κύπριος φορολογούμενος καταβάλλει από τους δικούς του πόρους, σε σχέση με αυτά που παραχωρούνται ως οικονομικά κίνητρα ώστε αυτοί οι άνθρωποι να επιστρέψουν στις χώρες τους, [το κίνητρο που προσφέρεται] όχι μόνο δεν είναι προκλητικό αλλά είναι προς το συμφέρον της Δημοκρατίας».

Αυξάνονται και πληθαίνουν οι απελάσεις

Κατά το έτος 2018 οι απελάσεις των παράτυπων μεταναστών, όπως προκύπτουν από τα στοιχεία που παραχωρήθηκαν στη «Σημερινή Online» από το ΥΠΕΣ, ανήλθαν σε μόλις 695, ενώ το 2019 οι επιστροφές παράτυπων μεταναστών από το έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας μειώθηκαν στις 417. Από το 2020 πάντως και μετέπειτα οι αριθμοί αυτοί τετραπλασιάστηκαν, φτάνοντας τις 1.272 επιστροφές. Ωστόσο, το 2021 το Υπουργείο Εσωτερικών ανέλαβε συντονιστικό ρόλο στην προσπάθεια ενίσχυσης του τομέα των επιστροφών, με αποτέλεσμα οι επιστροφές να διπλασιαστούν περίπου και να ανέλθουν στις 2.320. Κατά τον Δεκέμβριο του 2021 η προσπάθεια επιστροφών παράτυπων μεταναστών κορυφώθηκε, με τις επιστροφές εντός ενός μηνός να ξεπερνούν κάθε προηγούμενο, μέσω της συντονισμένης προσπάθεια του Υπουργείου Εσωτερικών, του Υπουργείου Εξωτερικών και της Αστυνομίας. Συγκεκριμένα έλαβαν χώραν οι πιο κάτω επιστροφές:

Εξάλλου σε ερώτησή μας προς τον Διευθυντή Γραφείου του Υπουργού Εσωτερικών για τους αριθμούς παράτυπων μεταναστών αυτή τη στιγμή, τόνισε πως «είναι αρκετές χιλιάδες που διαμένουν παράτυπα στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου γιατί έχουν απορριφθεί τελεσίδικα οι αιτήσεις ασύλου τους και, παρά το γεγονός ότι τους έχει επιδοθεί απόφαση επιστροφής και αναχώρησής τους από τη Δημοκρατία, αρνούνται να αποχωρήσουν από μόνοι τους. Ακριβώς γι αυτόν τον λόγο, το ΥΠΕΣ συντονίζει πλέον τις προσπάθειες για διενέργεια εθελούσιων επιστροφών. Έχουν επίσης ανοικτεί δίαυλοι επικοινωνίας με τρίτες χώρες στον βαθμό που μπορεί η ΚΔ να το πράξει. Στις περιπτώσεις που δεν κατέστη αυτό δυνατόν, έχει ζητηθεί η συνδρομή και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά και των άλλων κρατών μελών (όπως της Γαλλίας), ούτως ώστε να μπορέσουμε να διενεργήσουμε επιχειρήσεις επιστροφών. Ο σκοπός είναι, πέραν των επιστροφών που έχουν ήδη διενεργηθεί, να αυξηθεί ο αριθμός αυτός, ακριβώς γιατί ο τομέας των επιστροφών αποτελεί, αν θέλετε, ίσως και τον βασικότερο πυλώνα της μεταναστευτικής πολιτικής που ακολουθεί το ΥΠΕΣ.»