Νέο «πάγωμα» των εκποιήσεων προκρίνει η Βουλή

Λίγο πριν λήξει η περίοδος της αναστολής των εκποιήσεων, που ψήφισε η Βουλή τον Ιούλιο, τα κόμματα της αντιπολίτευσης επανέρχονται με νέα πρόταση, η οποία θα «παγώσει» τους πλειστηριασμούς για άλλους τρεις μήνες. Τη συγκεκριμένη πρόταση κατέθεσαν οι βουλευτές του ΑΚΕΛ, Αντρέας Καυκαλιάς, του ΕΛΑΜ, Σωτήρης Ιωάννου, της ΕΔΕΚ, Ηλίας Μυριάνθους, της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης και του Κινήματος Οικολόγων, Σταύρος Παπαδούρης. Αύριο Δευτέρα, η πρόταση θα βρεθεί ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών, η οποία θα την εξετάσει, ώστε η στοχευμένη αναστολή της διαδικασίας εκποίησης ενυπόθηκων ακινήτων να παραταθεί μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2023. Οι βουλευτές προτείνουν το συγκεκριμένο διάστημα, καθώς υπάρχει η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, το οποίο δικαίωσε τη Βουλή την πρώτη φορά που ψηφίστηκαν οι εκποιήσεις, με το επιχείρημα πως η τρίμηνη αναστολή δεν θα προκαλέσει πρόβλημα στην οικονομία, ούτε στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Στοχευμένη στήριξη

Ο νόμος αφορά κύρια κατοικία, η εκτιμώμενη αξία της οποίας δεν υπερβαίνει τις €350.000, επαγγελματική στέγη με ετήσιο κύκλο εργασιών που δεν υπερβαίνει τις €750.000 και αγροτεμάχιο, η εκτιμώμενη αξία του οποίου δεν υπερβαίνει τις €100.000. Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, η πρόταση κατατίθεται, «λόγω των συνεχιζόμενων και εντεινόμενων οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων που έχει επιφέρει η πανδημία COVID-19, καθώς και ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία». Δεδομένου, όπως αναφέρουν οι βουλευτές, «ότι η αναστολή της διαδικασίας εκποίησης ενυπόθηκων ακινήτων λήγει την 31η Οκτωβρίου 2022 και το σχέδιο ‘‘Ενοίκιο Έναντι Δόσης’’ δεν αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή εντός του τρέχοντος έτους, κρίνεται αναγκαία η προώθηση της προτεινόμενης ρύθμισης, ώστε να παρασχεθεί προστασία στους δανειολήπτες». Η πρόταση νόμου αναμένεται να τεθεί την ερχόμενη Πέμπτη ενώπιον της Ολομέλειας του Σώματος για έγκριση και, όπως όλα δείχνουν, αναμένεται να εγκριθεί από όλα τα κόμματα, ακόμα και με την ψήφο του ΔΗΚΟ, το οποίο την βλέπει θετικά.

Κωλυσιεργία

Η αντιπολίτευση κατέθεσε τη συγκεκριμένη πρόταση, διότι διαπιστώνει μιαν αδικαιολόγητη καθυστέρηση τόσον στην εξέταση των 13 προτάσεων, που αφορούν τη βελτίωση του πλαισίου σχετικά με το ζήτημα των εκποιήσεων, αλλά και στο νομοσχέδιο για το «ενοίκιο έναντι δόσης», τα οποία περιμένει η Επιτροπή Οικονομικών πάνω από ένα χρόνο. Οι πληροφορίες λένε πως το νομοσχέδιο «ενοίκιο έναντι δόσης» είναι στην Κομισιόν και τέλος του Οκτώβρη αναμένεται να εγκριθεί και μετέπειτα να κατατεθεί στη Βουλή για συζήτηση, ώστε αρχές του 2023 να μπει σε εφαρμογή. Το άλλο ζήτημα που προβληματίζει την αντιπολίτευση είναι η καθυστέρηση στη δημιουργία ειδικού δικαστηρίου, για ταχεία επίλυση χρηματοοικονομικών διαφορών. Ενώ ο Υπουργός Οικονομικών διαβεβαίωνε με επιστολή του στην Επιτροπή Οικονομικών στις 11/7/2022 πως το νομοσχέδιο βρίσκεται για νομοτεχνικό έλεγχο στην Νομική Υπηρεσία και πως θα κατατεθεί στη Βουλή τον Σεπτέμβριο, το νομοσχέδιο δεν ήρθε ποτέ. Γεγονός που προκαλεί και την ανησυχία των βουλευτών, καθώς πολλές περιουσίες χάνονται διότι οι δανειολήπτες δεν μπορούν να βρουν το δίκιο τους. Μιλώντας στη «Σ» ο βουλευτής των Οικολόγων, Σταύρος Παπαδούρης, ανέφερε πως μέχρι σήμερα δεν έχουν καμία ενημέρωση για τα ζητήματα τόσο για το Ειδικό Δικαστήριο, όσο και για το σχέδιο «ενοίκιο έναντι δόσης». Σύμφωνα με τον βουλευτή της ΔΗΠΑ, Αλέκο Τρυφωνίδη, «εάν δεν εγκριθεί η τρίμηνη αναστολή, τότε με τη λήξη του μέτρου, οι εταιρείες διαχείρισης θα στείλουν δεκάδες χιλιάδες επιστολές προς του δανειολήπτες με τερματισμένα δάνεια».

Μόνιμη λύση

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης παραδέχονται, ωστόσο, ότι η αναστολή των εκποιήσεων δεν αποτελεί τη λύση του προβλήματος, αλλά ασπιρίνη στο φλέγον ζήτημα. Γι’ αυτόν τον λόγο, τονίζουν την ανάγκη να προχωρήσει το Ειδικό Δικαστήριο και το σχέδιο «ενοίκιο έναντι δόσης», για τους ευάλωτους δανειολήπτες. Επισημαίνουν πως πρέπει -επιτέλους- να κατηγοριοποιήσουν τους δανειολήπτες και να βρουν τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, ώστε να «τιμωρηθούν» αυτοί και όχι οι υπόλοιποι που έχασαν μεγάλο μέρος από το εισόδημά τους και δεν μπορούν ν’ ανταποκριθούν στις δανειακές τους υποχρεώσεις. Υπέρ της πρότασης τάσσεται και ο Σύνδεσμος Προστασίας Δανειοληπτών και, σύμφωνα με τη Διευθύντριά του, Τζένη Παπαχαραλάμπους, «δεν υπάρχει άλλη λύση ενόσω οι 13 προτάσεις που κατέθεσαν οι βουλευτές εδώ και ένα χρόνο δεν έχουν συζητηθεί στη Βουλή, για να διορθωθεί το πλαίσιο εκποιήσεων. Οι τράπεζες και οι εταιρείες διαχείρισης πρέπει να προχωρούν σε βιώσιμες αναδιαρθρώσεις, η εκποίηση δεν αποτελεί μονόδρομο».

«Όχι άλλες παρεμβάσεις»

Οικονομικοί και τραπεζικοί κύκλοι και φορείς που ασχολούνται με επενδύσεις εξέφραζαν έντονες ανησυχίες ότι η ανανέωση τέτοιου μέτρου θα πυροδοτήσει ένα σπιράλ κινδύνων για την οικονομία. Με το πάγωμα των εκποιήσεων το χρηματοπιστωτικό σύστημα θα μπει σε περιπέτειες και υπάρχει σοβαρός κίνδυνος η πιστοληπτική ικανότητα της Κύπρου να υποβαθμιστεί, από τους οίκους αξιολόγησης. Σημειώνεται ότι τα τελευταία δύο χρόνια -σχεδόν- οι οίκοι, στις εκθέσεις τους κάνουν ιδιαίτερη αναφορά στο νομικό πλαίσιο των εκποιήσεων, αναφέροντας πως δεν πρέπει να διαφοροποιείται. Μεταξύ άλλων, υπάρχουν ανησυχίες ότι μπορεί να κλονιστεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών που αγόρασαν Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια, ενώ προειδοποιούν ότι η οριζόντια εφαρμογή του μέτρου θα προκαλέσει ζητήματα στον πληθωρισμό, σε μια χρονική συγκυρία κατά την οποία οι Κεντρικές αυξάνουν τα επιτόκια. Τραπεζικοί κύκλοι αναφέρουν ότι οι εκποιήσεις που πραγματοποιούνται αφορούν χωράφια και οικόπεδα και πως πρόκειται για υποθέσεις που χρονολογούνται πάνω από δεκαετία, για πολλές εκ των οποίων έχει εκδοθεί δικαστική απόφαση.

Δικαστήριο εκποιήσεων

Την περασμένη Τετάρτη, στην Επιτροπή Νομικών, συζητήθηκε η πρόταση νόμου του ΔΗΚΟ και της ΕΔΕΚ για τη δημιουργία ειδικής δικαιοδοσίας στα Επαρχιακά Δικαστήρια, για γρήγορη εκδίκαση διαφορών που προκύπτουν από/ή σε σχέση με πιστωτικές διευκολύνσεις ή αξιόγραφα. Το νομοσχέδιο, μεταξύ άλλων, προβλέπει πως το Δικαστήριο θα επιλαμβάνεται, πέρα από τις διαφορές σε σχέση με το χρεωστικό υπόλοιπο της πιστωτικής διευκόλυνσης, και οποιασδήποτε άλλης διαφοράς για πιστωτικές διευκολύνσεις, εγγυήσεις και εξασφαλίσεις. Δηλαδή, θα εκδικάζει διαφορές σε σχέση με υπερχρεώσεις και καταχρηστικές ρήτρες. Οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις θα καλύπτουν τους πρωτο-οφειλέτες, τους εγγυητές και τους παρόχους εξασφάλισης, που έχουν ως εξασφάλιση στο δάνειο που έλαβαν την κύρια κατοικία, με εκτιμημένη αξία που δεν υπερβαίνει τις €350.000.