Περιβάλλον

Ενοχλεί που κάποιοι δίνουν φωνή στα ζώα;

Ποια είναι η είδηση πίσω από τα γεγονότα; Η λεκτική και σωματική βία απέναντι σε ακτιβιστές ή μήπως η ενόχληση πίσω από το μήνυμα που στέλνουν; Γιατί σε μια κοινωνία καθαρά κρεατοφαγική, με σήμα μια «φουκού», άντε να πείσεις ότι αυτό που απολαμβάνεις γευστικά είναι προϊόν βασανισμού

Είναι δύσκολο ν’ αντιληφθεί κανείς το μέγεθος της κακοποίησης που υφίστανται τα ζώα στα σφαγεία, όπως φωνάζουν οι ακτιβιστές. Μια φράση χαρακτηριστική, που ειπώθηκε από τον τραγουδιστή Πολ ΜακΚάρτνι, αποτυπώνει το μέγεθος της φρίκης: «Αν τα σφαγεία είχαν γυάλινους τοίχους, όλοι θα ήταν χορτοφάγοι».

Ωστόσο τι είναι πραγματικά αυτό που ενοχλεί; Οι δράσεις των ακτιβιστών που φτάνουν -σύμφωνα με κάποιους- στην ακρότητα της απογύμνωσης μιας ψυχρής πραγματικότητας, προβάλλοντας διάφορα βίντεο τα οποία προκαλούν αηδία, αποτροπιασμό και πόνο; Δεν το κάνουν φυσικά για να προκαλέσουν απλώς το συναίσθημα, αλλά για να δώσουν οι ίδιοι φωνή στα ανυπεράσπιστα ζώα, όπως λένε.

Η αντίδραση στο «διαφορετικό»

Είναι άξιον απορίας, όμως, κατά πόσον είναι έτοιμη η κυπριακή κοινωνία να αποδεχθεί την όποια διαμαρτυρία, την όποια εκδήλωση, την όποια προσπάθεια πληροφόρησης των ανθρώπων αυτών που θεωρούν τους ίδιους τους εαυτούς τους θύτες απέναντι στα έμβια όντα, που ο λόγος ύπαρξής τους περιορίζεται στην ικανοποίηση των ανθρώπινων βιοτικών αναγκών. Οι πρόσφατες εικόνες λεκτικής και σωματικής βίας απέναντι σε ακτιβιστές εν ώρα δράσης τους στην οδό Λήδρας, φανερώνουν όχι μόνο το ότι δεν είναι έτοιμη να αποδεχθεί μιαν ακόμη «διαφορετικότητα». Κι αν κάποιος προτρέξει να πει ότι πρόκειται για μεμονωμένο περιστατικό, καλό θα ήταν να γνωρίζει τις διαδικτυακές αντιδράσεις και απειλές που συνέχισαν να δέχονται οι ακτιβιστές μετά τη δημοσιοποίηση του συμβάντος.

Για υπέρμετρο εκφοβισμό κάνουν λόγο οι ακτιβιστές. Ο Κύπρος Κωνσταντίνου, που έζησε τα γεγονότα, μιλώντας στη «Σημερινή» ανέφερε ότι οι αντιδράσεις αυτές φανερώνουν την προσπάθεια εκφοβισμού τους. «Οι αντιδράσεις πλησιάζουν το μπούλινγκ. Αν δεις τα σχόλια κάτω από τα ειδησεογραφικά sites, τότε θα φρίξεις. ‘‘Και λίγες σάς έδωσαν’’, έγραφαν κάποιοι. ‘‘Την επόμενη φορά θα έρθουμε περισσότεροι να σας δείρουμε’’, έγραφαν άλλοι».

Οι μπριζόλες δεν έρχονται απ’ το πουθενά

Την προσπάθειά τους για σωστή πληροφόρηση του κόσμου και την ευαισθητοποίησή τους όσον αφορά την κακοποίηση των ζώων, ξεκαθάρισαν οι ακτιβιστές. Ο κ. Κωνσταντίνου εξήγησε ότι τα ζώα περνούν φρικτά βασανιστήρια μέχρι να καταλήξουν στο πιάτο μας. «Στόχος μας είναι να πληροφορήσουμε για τις δικές μας απόψεις. Θέλουμε να δώσουμε φωνή στα ζώα, που δεν μπορούν να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Ζούμε σε μια υποτίθεται φιλοζωική κοινωνία, όπου κάθε περιστατικό βίας απέναντι στα ζώα είναι καταδικαστέο. Αλλά αν δεν είναι μορφή βίας η σφαγή, τότε τι είναι;».

Τόσο ακραίες αντιδράσεις δεν είχαν συναντήσει ξανά, όπως ανέφερε ο κ. Κωνσταντίου. «Μπορεί να περνούσε ο κόσμος να έβλεπε τι κάναμε και να προσπερνούσε. Το μήνυμα, όμως, το ελάμβαναν. Κάποιοι μπορούσαν να ενοχληθούν, κάποιοι να συγκινηθούν. Εξαρτάται και από το επίπεδο του καθενός».

Η προσπάθεια θα συνεχιστεί

Η βία δεν είναι ανεκτή σε κανέναν και με κανέναν τρόπο. Οι ίδιοι νιώθουν πιο δυνατοί να συνεχίσουν τον δικό τους αγώνα για τα δικαιώματα των ζώων. «Ο καθένας εκφράζει την άποψή του. Ο άλλος, αν δεν συμφωνεί, μπορεί να προσπεράσει απλά. Έχουμε ακούσει ότι είμαστε ακραίοι, έχουμε δει την αδιαφορία, όχι όμως τη βία. Με διάφορους τρόπους εμείς προσπαθούμε να αναδείξουμε το αποτέλεσμα των ανθρώπινων πράξεων: ότι τα ζώα εκτρέφονται σε άθλιες συνθήκες και καταλήγουν στη σφαγή. Αυτό το προσπαθούμε μέσα από τις δράσεις μας, μέσα από την προβολή βίντεο και μέσα από αναπαραστάσεις».

Ο αγώνας είναι δύσκολος στην Κύπρο. Αν και οι πλείστες των αντιδράσεων είναι ήπιες, όπως λέει ο κ. Κωνσταντίνου χαρακτηριστικά, εντούτοις, η μετάδοση του μηνύματος δεν μπορεί να θεωρηθεί εύκολο εγχείρημα σε μια κοινωνία, όπου η συντριπτική πλειοψηφία εξακολουθεί να φανατίζεται απέναντι στο κρέας που ψήνεται πάνω από μια φουκού.

«Πρέπει να λέγονται τα πράγματα με τ’ όνομά τους πέρα από τις δυσκολίες που συναντάς. Το κίνητρό μας είναι τα πιστεύω μας. Βλέπουμε γενικά όμως ότι γίνονται θετικά βήματα προς τα εμπρός, ευελπιστούμε ότι με την πάροδο του χρόνου θα βελτιωθούν τα πράγματα».

Το ζήτημα είναι ηθικό και περιβαλλοντικό

Δεν είναι λίγες οι φωνές που συσπειρώνονται κατά της αλόγιστης βιομηχανικής κτηνοτροφίας. Αυτές διαλαλούν ότι τα ζώα είναι τα μεγαλύτερα θύματα στην ιστορία της ανθρωπότητας και η μεταχείρισή τους στις βιομηχανικές φάρμες ίσως να αποτελεί το χειρότερο έγκλημα.

Από την άλλη πλευρά η βιομηχανική κτηνοτροφία θεωρείται ως μια βασική αιτία της κλιματικής αλλαγής. Παράγει περισσότερα αέρια του θερμοκηπίου από όλα τα άλλα μέσα μεταφοράς μαζί, καταλαμβάνει το 30% των παγκόσμιων αναγκών μας σε νερό, καταλαμβάνει 45% της επιφάνειας της Γης για να καλύψει τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις και τις τροφές των ζώων, κ.ά.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη σε ένα άλλο μέρος του πλανήτη, εντελώς διαφορετικό -από κάθε άποψη- από το δικό μας και συγκεκριμένα στην Ελβετία, ετοιμάζονται να ψηφίσουν για την απαγόρευση της βιομηχανικής κτηνοτροφίας, ώστε να αυστηροποιηθούν οι νόμοι της χώρας για τη μεταχείριση των ζώων. Η πρόταση νόμου αυτή, επιδιώκει να καταστήσει συνταγματική επιταγή την προστασία της αξιοπρέπειας των εκτρεφόμενων ζώων, όπως είναι τα βοοειδή, οι όρνιθες και οι χοίροι.

Καμία έκπληξη δεν προκαλεί το γεγονός, αφού στη συγκεκριμένη χώρα, η κυβέρνηση προχώρησε σε δημοψηφίσματα που αφορούν το κόψιμο των κεράτων στις αγελάδες και τις δοκιμές σε πειραματόζωα.

Τα πράγματα έχουν δραματικά «μεταλλαχθεί»

Η μαζική κτηνοτροφία με τον αριθμό των ζώων να αυξάνεται συνεχώς φτάνει σε κρίσιμο σημείο. Η γη, το νερό και τα αέρια του θερμοκηπίου που σχετίζονται με την παραγωγή κρέατος γίνονται όλο και περισσότερο μη βιώσιμα. Οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου συσχετίζοντας την αυξημένη βιομηχανική κτηνοτροφία με την κλιματική αλλαγή.

Έρευνες πιστοποιούν ότι, κάθε 10 δευτερόλεπτα, οι άνθρωποι σκοτώνουν 24.000 ζώα για τροφή. Στατιστικά στοιχεία, δε, καταδεικνύουν ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός διπλασιάστηκε τα τελευταία 50 χρόνια, ενώ το σύνολο του κρέατος που παράγεται τετραπλασιάστηκε. Αυτό έχει ως συνέπεια την επιβάρυνση του ίδιου του πλανήτη αλλά και της υγείας του καταναλωτή, αφού για να βρεθεί το κρέας στο πιάτο του, το ζώο εκτρέφεται με ταχύτατους ρυθμούς - ό,τι κι αν αυτό σημαίνει με ό,τι κι αν τρέφεται ή «μπουστάρεται».

Σύσσωμη η επιστημονική κοινότητα προειδοποιεί τον άνθρωπο για τις επιβλαβείς συνέπειες στον οργανισμό από την υπέρμετρη κρεατοφαγία, ειδικά από το κρέας που προκύπτει από τη μαζική κτηνοτροφία.

Από την άλλη, για να εκτραφεί ο υπέρογκος αριθμός ζώων επιβάλλεται να αξιοποιηθούν τεράστιες ποσότητες γης, σιτηρών, ενέργειας και νερού. Η επέκταση της κτηνοτροφίας αποτελεί μιαν από τις κύριες αιτίες καταστροφής των δασών. Εξαιρετικό παράδειγμα η αποψίλωση του 70% των δασών του Αμαζονίου. Όσο για την ατμόσφαιρα, ένα σημαντικό ποσοστό εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου προκύπτει από τον τομέα της κτηνοτροφίας. Τέλος, χρειάζονται 22.000 λίτρα νερού για να παραχθεί ένα κιλό κρέας σε αντίθεση με τα 200 λίτρα που χρειάζονται για να παραχθεί ένα κιλό σιτάρι. Ας μην αναφέρουμε τις τεράστιες ποσότητες νερού που χάνονται για καθαρισμό των μεγάλων κτηνοτροφικών μονάδων, ούτε τη ρύπανση των υδάτων που προκαλείται από κτηνοτροφικά απόβλητα, αντιβιοτικά και ορμόνες, χημικά από βυρσοδεψία, λιπάσματα και φυτοφάρμακα από καλλιέργειες ζωοτροφών…

Είναι ευρέως παραδεκτό ότι τα πράγματα έχουν δραματικά αλλάξει. Το ζώο δεν είναι οικόσιτο και το κρέας δεν προέρχεται από τη μάντρα του γείτονα. Το θέμα είναι η αποδοχή μιας πραγματικότητας και ο περιορισμός των όποιων αντιδράσεων απέναντι σε όσους διεκδικούν κάποια δικαιώματα.