«Εδίωξάν με δωρεάν»

Πώς γράφεις και τι γράφεις όταν έχεις στα χέρια σου και έχεις διαβάσει ένα βιβλίο που γράφτηκε από έναν άριστο φίλο και εκλεκτό συνάδελφο; Ενυπάρχει πάντα ο κίνδυνος να υποπέσεις στην παγίδα που πέφτουν πολλοί, όταν θέλουν να εξάρουν και να εξιδανικεύσουν έργα φίλων τους. Ο Κωστής Μ. Χατζηκωστής δεν χρειάζεται εξωραϊσμούς και εξιδανικεύσεις. Ούτε και επαίνους.

Όσοι τον γνωρίζουν – και είναι πάρα πολλοί! – θα επισημάνουν ομόφωνα ότι πρόκειται για έναν εξαίρετο άνθρωπο που τιμά τη φιλία, σέβεται τους έντιμους και αξιοπρεπείς, παθιάζεται για την ελληνική Κύπρο, λατρεύει τη Μάνα Ελλάδα και αγωνίζεται για την Ορθοδοξία. Και πώς να μη συμβαίνουν αυτά; Ανατρέξατε στις οικογενειακές καταβολές και ρίζες. Εκεί φυτεύτηκε και ρίζωσε, άνθισε και μεγάλωσε ο Κωστής. Με έναν πατέρα ιερέα, τον παπα-Μενέλαο, αγρότη μεν αλλά μαχητή της ελευθερίας της Κύπρου και αγωνιστή των ελληνικών και χριστιανικών ιδεωδών.

Ήταν αναμενόμενο ότι ο φίλος Κωστής θα εγαλουχείτο με αυτά τα ελληνορθόδοξα νάματα, τα οποία μεταλαμπάδευσε στα παιδιά του και τώρα στα εγγόνια του. Δάσκαλος αλλά να τον τρώει η δημοσιογραφία. Άριστος σπουδαστής στην Παιδαγωγική Ακαδημία αλλά από τους πρωτοπόρους της ραδιοφωνικής παραγωγής στο ΡΙΚ. Έζησε όλα τα τραγικά γεγονότα που σημάδεψαν τον τόπο. Αρχής γενομένης από τον απελευθερωτικό, αντιαποικιακό αγώνα της ΕΟΚΑ μέχρι την δεσποτεία του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου. Από τα βασανιστήρια στις Πλάτρες, μέχρι το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή.

Ο Κωστής πολέμησε κατά τη διάρκεια του τ/κυπριακού πραξικοπήματος του 1963 εναντίον της διεθνώς αναγνωρισμένης Κυπριακής Δημοκρατίας, έζησε με οδύνη τις θλιβερές ημέρες της τουρκικής εισβολής το 1974 και τις προσπάθειες του ΡΙΚ να σταθεί όρθιο κατά το πραξικόπημα, όπως κατά και μετά την τουρκική εισβολή. Πολυταξιδεμένος, κάλυψε δημοσιογραφικά τα πιο σημαντικά γεγονότα, ενώ αναδείχθηκε και σε άριστο αθλητικό δημοσιογράφο ενώ δεν είχε ιδέα, αρχικά, από ποδόσφαιρο.

Μέσα από τις σελίδες των ενθυμημάτων του Κωστή διαχέεται και πολλή πίκρα για χθόνιες συμπεριφορές χωριανών του, στον Άη Μάμα, πρώτα έναντι του παπα-Μενέλαου με αστήριχτες διαβολές και κατηγορίες και, στη συνέχεια, έναντί του, από συναδέλφους του στο ΡΙΚ, δυστυχώς. Κυρίως πικραίνεται για τον αδελφοκτόνο σπαραγμό. Κατηγορείται άδικα και ζηλόφθονα. Ακόμα και ο Πρόεδρος Μακάριος δύο φορές απαίτησε από τον τότε Διευθυντή του ΡΙΚ, Ανδρέα Χριστοφίδη, την αποπομπή του από το Ίδρυμα.

Τα αμαρτήματά του; Την πρώτη φορά μετέδωσε, ως επαγγελματίας δημοσιογράφος, διακήρυξη του Μακαρίου για την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Ο Μακάριος έκρινε ότι δεν… έπρεπε να μεταδοθεί! Τη δεύτερη, επειδή σε συλλαλητήριο στην πλατεία Αρχιεπισκοπής, δεν… φούσκωσε ψευδώς, κατ’ απαίτηση του Προέδρου, τον αριθμό των πολιτών που παρέστησαν, ενώ ξένο πρακτορείο την… παραφούσκωσε.

Ο υποχθόνιος πόλεμος και οι διαβολές ανάγκασαν τον Κωστή, με την αγαπημένη του Γεωργία να πάρουν των ομματιών τους και να αποδημήσουν στον Καναδά. Γράφει:

«Η πτήση (προς τον Καναδά) συνεχίζεται και η σκέψη μου μένει κολλημένη στο παρελθόν. Πετά στη Λύση, το χωριό της γυναίκας μου. Ξαναβλέπω τα έκπληκτα και σχεδόν δακρυσμένα μάτια του πεθερού μου, όταν του αναγγείλαμε ότι φεύγουμε για τον Καναδά. Δεν είπε τίποτε. Μας αγκάλιασε με το βλέμμα του και είμαι βέβαιος ότι μέσα από την ψυχή του είπε: ‘‘Στην ευχή μου, αφού το αποφασίσατε’’.

»Ξαναζώ τις στιγμές του γάμου μας, που τέλεσε στη μεγάλη εκκλησία της Παναγίας της Λύσης ο εξαίρετος εκείνος ιεράρχης, ο Τριμυθούντος Γεώργιος Παυλίδης, αργότερα Νικαίας, με κουμπάρο τον δάσκαλό μας, Φρίξο Βράχα. Κουμπάρα, η Μαρία Βράχα, που βάφτισε και την κόρη μας Μαρία. Μαρία η νονά, Μαρία το παιδί που βαφτίστηκε και που γεννήθηκε παραμονή του Δεκαπενταύγουστου, Μαρία η πεθερά μου, Μαρία η μάνα μου και η βάφτιση έγινε στον ναό της Παναγίας της Λύσης».

Συνεχίζει ο Κωστής τα ενθυμήματά του: «Δεν φεύγει από τη μνήμη μου η στιγμή που οι γονείς μας, κατά το έθιμο, ήρθαν να μας συγχαρούν και να φιλήσουν τα στέφανα. Πρώτη, μετά από αυτούς, η αδελφή του πεθερού μου, η Αντωνού Αυξεντίου, η μάνα του Γρηγόρη, που μου ψιθύρισε στ’ αυτί: ‘‘Τούτη βρε (αναφερόταν στη Γεωργία Γρηγορά) είναι σαν την κόρη μου. Εγώ την ανάγιωσα. Εσού τωρά είσαι σαν τον γιο μου. Ακούεις;’’. Γέμισαν τα μάτια μου δάκρυα».

Η θητεία του Κωστή στο ΡΙΚ ήταν γεμάτη εμπειρίες, πρωτοπορίες αλλά και… συκοφαντίες από άσπονδους πλην κακεντρεχείς και μικροπρεπείς συναδέλφους του. Πέρα από τους επαίνους από τους προϊσταμένους του πλήθαιναν οι διαβολές και οι υποβολές εναντίον του από συναδέλφους του. Η εγκατάσταση στον Καναδά ήταν μια διέξοδος από το αφόρητο τοξικό και νοσηρό κλίμα της Κύπρου. Γρήγορα, με τη βοήθεια Ελλήνων και Κυπρίων, ο Κωστής και η Γεωργία επαναδραστηριοποιούνται και μάλιστα εκδίδουν και εβδομαδιαία εφημερίδα, τα «Ελληνοκαναδικά Χρονικά» με ευπρόσωπη κυκλοφορία, που εξυπηρέτησε έντιμα την παροικία και την ιδέα της Ελλάδος.

Το 1989, ο ξάδελφός του, Κωστής Ν. Χατζηκωστής, του ζητά να έρθει στην Κύπρο για να τον βοηθήσει να στήσουν το Ράδιο Πρώτο και να εκπαιδεύσει δημοσιογράφους στην εκφώνηση, ραδιοφωνική δημοσιογραφία, παραγωγή, κ.λπ. Στη συνέχεια ο Κωστής διορίζεται επικεφαλής του Γραφείου Τύπου της Κύπρου στον Καναδά (επί προεδρίας Βασιλείου). Επιτελεί αξιοθαύμαστο έργο στην προβολή της Κύπρου και της υπόθεσής της με αρθρογραφία, εκδηλώσεις, συγκεντρώσεις, ομιλίες. Γνωρίζεται με Καναδούς δημοσιογράφους και πολιτικούς, χτίζει φιλίες που αποδίδουν για το νησί μας, γίνεται δραστήριο μέλος καναδικού κόμματος.

Και, βέβαια, συναντά ξανά την απεχθή κυπριακή γραφειοκρατία και πολιτική, πολιτειακή ανεπάρκεια και αχαριστία. Και αδιαφορία.

Μεταξύ των πολλών γνωριμιών του Κωστή ήταν και ο αείμνηστος καθηγητής, Νεοκλής Σαρρής, με τον οποίο έκανε εκτενείς συζητήσεις για τα Ελληνοτουρκικά. «Θυμάμαι», γράφει ο Κωστής, «σε μια εκδήλωση των Ποντίων στο Τορόντο, όταν έντονα γινόταν λόγος για ελληντουρκικές προσεγγίσεις και φιλίες, τελείωσε την ομιλία του με τα εξής: -‘‘Μπρε, αυτές οι προσεγγίσεις και αγάπες οδήγησαν πολλές φορές σε γάμο. Μόνο που τον ρόλο της νύφης τον παίζαμε πάντα εμείς’’».

Στο εξώφυλλο του βιβλίου του φίλου Κωστή παρατίθεται αναφορά του Ν. Καζαντζάκη: «Κάθε Έλληνας που δεν παίρνει, ας είναι μια φορά στη ζωή του, μια γενναία απόφαση, προδίνει τη ράτσα του». Ο Κωστής πήρε πολλές αποφάσεις στη ζωή του και τίμησε και τιμά επάξια και ανιδιοτελώς την ελληνική ράτσα μας - κι εμάς με τη φιλία και την αγάπη του.