Ζητούν να συμπεριληφθεί η ψυχολογική πίεση στα εργατικά ατυχήματα

Θάρρος σε χιλιάδες εργαζομένους στην Κύπρο έδωσε η δημοσίευση της έρευνας της Συνομοσπονδίας Εργαζομένων Κύπρου (ΣΕΚ), ώστε να μιλήσουν ανοιχτά για την ψυχολογική πίεση που βιώνουν στον χώρο εργασίας τους, όπως αναφέρει στη «Σημερινή» ο Γενικός Οργανωτικός της Συνομοσπονδίας, Πανίκος Αργυρίδης. «Κάνουμε μια προσπάθεια να εντάξουμε τους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους μέσα στο νομοθετικό πλαίσιο για τα εργατικά ατυχήματα, δίνοντας έμφαση στην ψυχική υγεία στην εργασία».

Μάλιστα, δεν είναι λίγες οι φορές που η κακή ψυχολογική κατάσταση μπορεί να προκαλέσει σοβαρούς κινδύνους στη δουλειά. «Οι φωνές και η ψυχολογική πίεση επηρεάζουν την αυτοσυγκέντρωση με αποτέλεσμα να ελλοχεύουν κίνδυνοι και για τη σωματική υγεία, καθώς σε κάποια επαγγέλματα, για παράδειγμα, που γίνεται χρήση μηχανών και εργαλείων απαιτείται αυξημένη συγκέντρωση».

Όπως αποκαλύπτει ο κ. Αργυρίδης, το τελευταίο διάστημα έχουν αυξηθεί οι κλήσεις εργαζομένων που καταγγέλλουν απαράδεκτες καταστάσεις στον εργασιακό χώρο μεταξύ εργαζομένων του ίδιου φύλου. «Άρχισε ο κόσμος να μιλά, γεγονός που βοηθά στη θέσπιση ενός νομοθετικού πλαισίου, το οποίο δεν θα έχει έμφυλη διάσταση. Οι περισσότερες καταγγελίες είναι από άνδρες προϊσταμένους, λόγω του ότι οι περισσότεροι προϊστάμενοι στην Κύπρο είναι άνδρες, ενώ υπάρχουν και καταγγελίες από γυναίκες προϊστάμενες προς γυναίκες εργαζόμενες».

Η πιο ευάλωτη ομάδα εργαζομένων

Σύμφωνα με τον κ. Αργυρίδη, η πιο ευάλωτη ομάδα εργαζομένων είναι οι νέοι, ηλικίας από 25 έως 44 ετών, και οι νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας. Όπως εξηγεί, αυτό οφείλεται στο ότι δεν γίνεται η απαραίτητη εκπαίδευση και κατάρτιση στους νεοπροσληφθέντες, με στόχο να μη γνωρίζουν τους κινδύνους που ελλοχεύουν στην εργασία τους, όπως είναι για παράδειγμα η περίπτωση χρήσης εργαλείων και μηχανών. Λείπει το στοιχείο της πρόληψης», συμπληρώνει. Επίσης προσθέτει ότι το 50% των εργατικών ατυχημάτων καταγράφονται στους νέους, με το υψηλότερο ποσοστό της τάξεως του 26% να σημειώνονται στον κατασκευαστικό τομέα και ποσοστό 21% στους τομείς της μεταποίησης και της ξενοδοχειακής βιομηχανίας.

Εργατικά ατυχήματα γυναικών

Όσον αφορά το τι γίνεται με τα εργατικά ατυχήματα των γυναικών, απαντά ότι δεν προκύπτει οποιαδήποτε έμφυλη διάσταση για τα εργατικά ατυχήματα. «Το ποσοστό των εργαζομένων γυναικών που έχουν υποστεί ατύχημα στον χώρο εργασίας (21,7%) είναι πιο χαμηλό από τον αριθμό των ανδρών και αυτό οφείλεται στο ότι στα περισσότερα επαγγέλματα με βαριά χειρωνακτική εργασία υπάρχει μεγαλύτερος αριθμός ανδρών εργαζομένων. Αντίθετα, τα μικροατυχήματα των γυναικών είναι πολύ συχνότερα στον τομέα της εστίασης και στα ξενοδοχεία», σημειώνει.

Για τα μικροατυχήματα των γυναικών στην εργασία, όπως κόψιμο στην κουζίνα από μαχαίρια, στραμπούληγμα των άκρων και πτώση από το ίδιο επίπεδο, μιλά στη «Σ» ο Υπεύθυνος Γραφείου Ασφάλειας και Υγείας της Παγκύπριας Εργατικής Ομοσπονδίας (ΠΕΟ), Νίκος Ανδρέου. Όπως αναφέρει, οι καμαριέρες και οι σερβιτόρες υπόκεινται συχνότερα σε μικροατυχήματα, συνήθως στις πιο μικρές, αλλά και πιο μεγάλες ηλικίες, τόσο Κύπριες όσο και μετανάστριες. Κληθείς να σχολιάσει για το αν στη δημόσια συζήτηση που γίνεται σήμερα στην Κύπρο για τα εργατικά ατυχήματα περιλαμβάνονται και ψυχολογικοί παράγοντες, αναφέρει ότι «η καλή ψυχολογία είναι πολύ σημαντική στο να εκτελείς τα καθήκοντά σου, σε αντίθεση με την κακή ψυχολογία που γίνεσαι επιρρεπής στο να χτυπήσεις».

«Εσύ; Όλα καλά στη δουλειά;»

Μια προσπάθεια υγιών και αποδοτικών συνθηκών εργασίας αποτελεί και η καμπάνια της ΣΕΚ. Σύμφωνα με τον κ. Αργυρίδη, αυτήν τη στιγμή τα θέματα ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων στους χώρους εργασίας αποτελούν βασικό μέλημα για τη Συνομοσπονδία. Συγκεκριμένα, για τη μείωση των εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών προτείνουν την επικέντρωση της προσοχής μας στις εξής προτεραιότητες:

1. Ενίσχυση των προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης των εργαζομένων, ιδιαίτερα στους τομείς όπου παρατηρούνται τα πιο σοβαρά προβλήματα, όπως στην οικοδομική και επισιτιστική βιομηχανία.
2. Νομοθετική ρύθμιση για υποχρέωση των εργοδοτών να εφαρμόζουν πιστοποιημένα προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης κατά την πρόσληψη όλων των εργαζομένων, και αναθεώρηση του ύψους των ποινών εκεί και όπου παρατηρούνται παραβιάσεις.
3. Ενίσχυση του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας, με την περαιτέρω στελέχωση επιθεωρητών εργασίας, ώστε να μπορέσουν να αυξήσουν τον ποιοτικό και ποσοτικό έλεγχο της εφαρμογής της νομοθεσίας σε όλους του τομείς της απασχόλησης.
4. Αξιοποίηση της τεχνολογίας και εισαγωγή έξυπνων εργαλείων, που συμβάλλουν στον σχεδιασμό προγραμμάτων πρόληψης εργατικών ατυχημάτων.
5. Αυστηρότερο πλαίσιο για λειτουργία των Επιτροπών Ασφάλειας και Υγείας που προβλέπεται στη σχετική νομοθεσία και έλεγχος για τον τρόπο λειτουργίας τους, κατοχυρώνοντας και διασφαλίζοντας επαγγελματικά τους Επιτρόπους Ασφάλειας και Υγείας.
6. Αύξηση του αριθμού επαγγελμάτων, στα οποία προβλέπεται επιτήρηση της υγείας των εργαζομένων.
7. Ρύθμιση των ζητημάτων ασφάλειας και υγείας στις περιπτώσεις των εργαζομένων οι οποίοι εργάζονται υπό καθεστώς τηλεργασίας, διασφαλίζοντας το δικαίωμα στην αποσύνδεση, το οποίο αποτελεί ξεκάθαρο δικαίωμα των εργαζομένων.
8. Διαμόρφωση πλαισίου που θα αντιμετωπίζει επιπρόσθετα ζητήματα ασφάλειας και υγείας, όπως τους ψυχοκοινωνικούς και εργονομικούς κινδύνους και όσα θέματα σχετίζονται με την ψυχική υγεία στην εργασία, δίνοντας έμφαση και στην αποτροπή φαινομένων παρενόχλησης και εργασιακού εκφοβισμού.
9. Διασύνδεση του σχετικού καταλόγου επαγγελματικών ασθενειών του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας και του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, για εξάλειψη του προβλήματος αναγνώρισης επαγγελματικών ασθενειών.
10. Διαμόρφωση εξειδικευμένου προγράμματος για δημιουργία κουλτούρας πρόληψης και ευαισθητοποίησης όλων των συμβαλλόμενων μερών και ιδιαίτερα κάθε εργαζομένου και κάθε εργοδότη ξεχωριστά, στο πλαίσιο της συλλογικής και εταιρικής ευθύνης.

Τα περισσότερα θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα στην Κύπρο καταγράφονται στον κλάδο των κατασκευών, οφείλονται σε πτώση από ύψος και αφορούν άντρες, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας. Κληθείσα να σχολιάσει τι γίνεται στην περίπτωση των γυναικών, η Γενική Γραμματέας της ΠΕΟ, Σωτηρούλα Χαραλάμπους, απαντά ότι είναι μικρότερος ο αριθμός των γυναικών σε θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα, λόγω της χαμηλής απασχόλησης των γυναικών στον κατασκευαστικό τομέα. Η Κύπρος παρουσιάζει το πέμπτο πιο χαμηλό ποσοστό ατυχημάτων στην ΕΕ, καταγράφοντας 535 ατυχήματα ανά 100.000 άτομα, σημειώνεται στη δημοσίευση.