Η κατάσταση του κόσμου το 2022

Παρ’ όλο που δεν είχαμε τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο από το 1945, η κατάσταση στον κόσμο δεν είναι τόσον ειρηνική, μάλλον χειροτερεύει. Ο Γενικός Γραμματέας στην ομιλίαν του ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ άρχισε λέγοντας ότι «ο κόσμος μας βρίσκεται σε μεγάλη αναστάτωση». Οι ανισότητες μεγάλωσαν. Οι παράνομες πράξεις μεταξύ των κρατών αυξάνονται. Καμιά ή ελάχιστη ελπίδα μπροστά (βλ. ομιλία του Προέδρου του Συνδέσμου Ηνωμένων Εθνών Κύπρου, Δρος Χρίστου Α. Θεοδούλου, στο Προεδρικό Μέγαρο Κύπρου τη 15η Δεκεμβρίου 2022, στις 7μ.μ., για τον εορτασμό της ημέρας των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, της 76ης επετείου της WFUNA και της ημέρας των Ηνωμένων Εθνών).

Το πρόβλημα που μας ταλανίζει σήμερα από τις 24 Φεβρουαρίου 2022 είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία και τα αποτελέσματά του. Ο πόλεμος αυτός έχει δημιουργήσει χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες, τεράστιες καταστροφές και δεν λέει να σταματήσει. Είναι επίσης πόλεμος δι’ αντιπροσώπου, αφού από τη μια μεριά είναι η Ρωσία και από την άλλη οι Δυτικές Δυνάμεις διά της Ουκρανίας.

Οι θέσεις και των δύο πλευρών είναι ακραίες και ούτε ο κ. Πούτιν ούτε ο κ. Ζελένσκι φαίνεται να θέλουν να έλθουν σε μια σύντομη διευθέτηση.

Δεν είναι μόνο, όμως, η Ουκρανία. Είναι ολόκληρος ο κόσμος. Οικονομική καταστροφή στο Αφγανιστάν, θηριωδία στη Δημοκρατία του Κονγκό, βία στην Αιθιοπία και την Αϊτή, τη Λιβύη, το Ιράκ. Η αιώνια διαμάχη μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων και ο πόλεμος στη γειτονική μας Συρία.

Το πρόβλημα των χιλιάδων προσφύγων που εγκαταλείπουν την περιοχή δεν είναι πρόβλημα της Ευρώπης αλλά είναι παγκόσμιο.

Οι ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται σε πολύ δύσκολη κατάσταση όσον αφορά την εισροή των προσφύγων, ενώ η τραγωδία αυτών των ανθρώπων απαιτεί απ’ όλον τον κόσμο να λάβει μέτρα για την ανακούφιση του πόνου τους. Η μόνη μας ελπίδα είναι η παγκόσμια αμφικτιονία και ας μου επιτραπεί να παραθέσω από το βιβλίο μου «Τα Ηνωμένα Έθνη από μέσα και παρατηρήσεις σχετικά με τη θέση και τον ρόλο της Ελλάδας και της Κύπρου» (ελληνικό και αγγλικό κείμενο), Αθήνα, Βιβλιοπωλείο Εστία, 1975: «Θα ήθελα να τονίσω ότι, από προσωπική πείρα, πιστεύω ότι παρ’ όλα τα μειονεκτήματά του, που τα περισσότερα οφείλονται στη φύση της διεθνούς πολιτικής σκακιέρας, ο ΟΗΕ πρέπει να τύχει της υποστήριξης και ενθάρρυνσής μας, γιατί αν δεν έχει εκπληρώσει τις ελπίδες μερικών ουτοπιστών ιδεολόγων μπόρεσε, παρ’ όλον τούτο, σε πολλές περιπτώσεις, να διατηρήσει την ειρήνη και επίσης, στην πράξη, να αναπτυχθεί σύμφωνα με τις απαιτήσεις και τα δεδομένα της εποχής μας» (ο.π., σελ. 16).

Πολλά θέματα απασχολούν τον κόσμο σήμερα και εμείς στην Κύπρο προσδοκούμε και στηρίζουμε τα ΗΕ για την αντιμετώπισή τους. Η Κύπρος από την ανεξαρτησία της είχε τα ΗΕ και τις αρχές τους ως τον ακρογωνιαίο λίθο της εξωτερικής της πολιτικής.

Εδώ στην Κύπρο κάνουμε ό,τι μπορούμε για τη λύση του προβλήματός μας. Οι ξένες δυνάμεις δεν πρέπει ωστόσο με τις ενέργειές τους να μας εμποδίζουν από το να πάμε μπροστά.

Η στάση δε της Τουρκίας θυμίζει εποχές του 19ου αιώνος και τη διπλωματία των κανονιοφόρων (gunboat diplomacy). Είναι καιρός, πλέον, οι Μεγάλες Δυνάμεις να δουν το μακροχρόνιο συμφέρον τους και να παρέμβουν.

Αυτή είναι η κατάσταση σήμερον.