Πληθωρισμός και υψηλά επιτόκια… διαρκείας
Συντασσόμενη με την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και την Τράπεζα της Αγγλίας, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προχώρησε για τέταρτη φορά σε αύξηση επιτοκίων. Η Επικεφαλής της εποπτικής Aρχής, Κριστίν Λαγκάρντ, προειδοποιεί, μάλιστα, πως έπονται κι άλλες αυξήσεις, ενόσω ο πληθωρισμός είναι μακριά από το 2%, που είναι και ο στόχος
Αντιμέτωπη με τη δριμύτερη οικονομική καταιγίδα βρίσκεται η παγκόσμια οικονομία. Θα ταλαιπωρηθεί από τον υψηλό πληθωρισμό, και τα επόμενα χρόνια αυτό θα οδηγήσει σε αλλεπάλληλες ανόδους επιτοκίων και μοιραία σε ατραπούς ύφεσης. H νέα αύξηση των επιτοκίων συνιστά την τελευταία νομισματική πράξη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για το 2022. Πρόκειται για την 4η άνοδο μέσα σε έξι μήνες, η οποία κλειδώνει το βασικό επιτόκιο στο 2,5%. Δυσοίωνο για νοικοκυριά και επιχειρήσεις προαλείφεται και το 2023, καθώς η Κριστίν Λαγκάρντ προανήγγειλε αυξήσεις επιτοκίων και για την επόμενη χρονιά. Δήλωσε πως, «τα επιτόκια θα πρέπει να αυξηθούν σημαντικά και σε σταθερό ρυθμό, ώστε να πέσει ο πληθωρισμός στον στόχο του 2%». Βέβαια, όπως δείχνουν και οι νέες εκτιμήσεις της ΕΚΤ για τις τιμές καταναλωτή, ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη αναμένεται να μείνει πάνω από το 2% έως το 2025.
«Κοκκινίζουν» τα δάνεια
Ο υψηλός πληθωρισμός θα επηρεάσει αρνητικά τη ζήτηση, ενώ ο κίνδυνος για νέα άνοδο των "κόκκινων" δανείων καραδοκεί. Ανησυχία, η οποία αποτυπώνεται και στις δηλώσεις του αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Λουί Ντε Γκίντος, ο οποίος φοβάται για τη φερεγγυότητα των δανειοληπτών, λόγω επιβράδυνσης της οικονομίας. Οι συνεχείς αυξήσεις των επιτοκίων, σύμφωνα με οικονομολόγους, βάζουν επιπρόσθετο βάρος στα νοικοκυριά, που σε συνδυασμό με τον πληθωρισμό δημιουργούν σημαντικά προβλήματα. Ήδη, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, παρατηρείται αύξηση των δανείων που είναι στο στάδιο 2. Δηλαδή είναι δάνεια τα οποία κινδυνεύουν να καταστούν μη εξυπηρετούμενα. Οικονομολόγοι αναφέρουν πως «οι τράπεζες θα πρέπει να είναι σε εγρήγορση, να παρακολουθούν τα χαρτοφυλάκιά τους και να προσπαθούν σε συνεννόηση με τους δανειζόμενους ώστε να γίνουν οι απαραίτητες διευθετήσεις για να μην καταστούν κόκκινα τα δάνεια. Αυτό δεν συμφέρει καμία από τις δύο πλευρές».
«Πονοκέφαλος» οι αυξήσεις
Η νέα νομισματική παρέμβαση της ΕΚΤ σηματοδοτεί αναπόδραστα και αύξηση στις δόσεις των δανείων. Μόνο το τελευταίο εξάμηνο, τα νοικοκυριά είδαν τις δόσεις των δανείων τους να αυξάνονται πέραν των €250 τον μήνα. Η δόση ενός στεγαστικού δανείου ύψους €150.000, με διάρκεια αποπληρωμής 20 χρόνια και επιτόκιο 4,3%, με την άνοδο των επιτοκίων αυξάνεται κατά €41 τον μήνα. Δηλαδή, από €932 δόση τον μήνα, θα πληρώνει €973. Η δόση του συγκεκριμένου δανείου, ενώ τον Ιούλιο ήταν €780, μετά την άνοδο θα διαμορφωθεί στα €973. Σ' ένα εξάμηνο καταγράφει αύξηση €193. Η δόση ενός στεγαστικού δανείου ύψους €200.000, με διάρκεια αποπληρωμής 20 χρόνια και επιτόκιο 4,3%, με την άνοδο των επιτοκίων κατά 0,5% αυξάνεται κατά €54 τον μήνα. Δηλαδή, από €1.243 δόση τον μήνα, θα πληρώνει €1.297. Η αρχική δόση του συγκεκριμένου δανείου από €1.140 και μέσα σε έξι μήνες αυξήθηκε κατά €257, φθάνοντας στα €1.397.
Πώς διαμορφώθηκε η δόση από τον Ιούλιο μέχρι σήμερα
1ο παράδειγμα
Δάνειο €150.000
Ιούλιος
Επιτόκιο: 2,3%
Δόση: €780
Δεκέμβριος
Επιτόκιο: 4,8%
Δόση: €973
2ο παράδειγμα
Δάνειο €200.000
Ιούλιος
Επιτόκιο: 2,3%
Δόση: €1.140
Δεκέμβριος
Επιτόκιο: 4,8%
Δόση: €1.397
«Εύθραυστοι» οι Κύπριοι δανειολήπτες
Οι κραδασμοί των συνεχών αυξήσεων στην Κύπρο είναι ακόμα πιο έντονοι σε σχέση με άλλες χώρες της Ευρωζώνης. Σύμφωνα με τον οικονομολόγο, Γιώργο Συρίχα, τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις είναι υπερχρεωμένα και δεν έχουν περιθώριο ν’ αντέξουν τις αυξήσεις των επιτοκίων. Πρόσθεσε ότι, «είναι ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε ως χώρα εδώ και μία δεκαετία και δεν προσπαθήσαμε να το επιλύσουμε». Τόνισε, μάλιστα, πως αρκετοί οικονομολόγοι προειδοποιούσαν ότι «με τον πρώτο κλυδωνισμό θα βρεθούμε σε δύσκολες καταστάσεις, όπως τις ζούμε σήμερα».
Εκτιμήσεις ΚΤΚ
Οι οικονομικές συνέπειες του πολέμου, σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα, δεν έχουν διαφανεί σε σημαντικό βαθμό στα μέχρι τώρα στοιχεία. Ταυτόχρονα, προβλέπει συρρίκνωση των εισοδημάτων συνεπεία του υψηλού πληθωρισμού. Όπως αναφέρει στην ανακοίνωσή της, «οι αυξημένες τιμές ενέργειας αναμένεται να μειώσουν την αγοραστική δύναμη των εισοδημάτων, η οποία, σε συνδυασμό με την αύξηση των επιτοκίων, θα έχει ως αποτέλεσμα τον αρνητικό επηρεασμό της εγχώριας ζήτησης κατά το 2023». Το 2022, εκτιμά ότι ο πληθωρισμός θα κλείσει στο 8,1%, ενώ το 2023 θα φτάσει το 3,3% συγκριτικά με το προηγούμενο έτος. Η εποπτική Αρχή βλέπει, επίσης, επιβράδυνση της οικονομίας και ελαφρώς μείωση της ανεργίας για το επόμενο έτος. Ο ρυθμός ανάπτυξης για το 2022 αναμένεται να ανέλθει στο 5,8%, ενώ το 2023 αναμένεται επιβράδυνση, με τον ρυθμό ανάπτυξης να κινείται στο 2,5%. Η ανεργία το 2022 αναμένεται να καταγράψει μείωση στο 6,7% συγκριτικά με 7,5% που ήταν το 2021. Το 2023, ωστόσο, θα μειωθεί ανεπαίσθητα στο 6,5%. Οι πιθανότητες απόκλισης από το βασικό σενάριο των προβλέψεων, τείνουν να είναι ελαφρώς προς τα κάτω για τον ρυθμός ανάπτυξης και ελαφρώς προς τα πάνω για τον πληθωρισμό.
