Μεταναστευτικό: Χρονιά ρεκόρ το 2022

Χρονιά ρεκόρ αποδεικνύεται το 2022 όσον αφορά τις αιτήσεις ασύλου. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε το Ινστιτούτο Δημογραφικής και Μεταναστευτικής Πολιτικής Κύπρου, οι αιτήσεις ασύλου τους πρώτους 11 μήνες του έτους σημείωσαν 70% αύξηση σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Την ίδια ώρα, άνοδο κατέγραψαν και οι επιστροφές μεταναστών. Όσον αφορά το ποσό που δαπανήθηκε από την Κυπριακή Δημοκρατία για προσωπικά έξοδα (ενοίκια, κουπόνια, ξενοδοχεία κ.λπ) αιτητών ασύλου, στο 10μηνο του 2022 ανήλθε στα 26 εκατομμύρια ευρώ.

Νέες αιτήσεις ασύλου

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρατίθενται στην έρευνα, το συνολικό ποσοστό αιτούντων και δικαιούχων διεθνούς προστασίας εν έτει 2022 στην Κύπρο αποτελεί το 6% του πληθυσμού της χώρας. Οι νέες αιτήσεις ασύλου τα τελευταία επτά έτη παρουσιάζουν συνεχώς ανοδική πορεία, με αποκορύφωμα τη φετινή χρονιά που καταγράφονται αριθμοί ρεκόρ, πριν καν ολοκληρωθεί το έτος. Συγκεκριμένα, οι νέες αιτήσεις ασύλου: το 2015 ανέρχονταν στις 2.253, το 2016 στις 2.936, το 2017 στις 4.582, το 2018 στις 7.761, το 2019 στις 13.648, το 2020 στις 7.094, το 2021 στις 13.235, ενώ το 2022 τους πρώτους 11 μήνες του έτους ανήλθαν στις 20.258. Ειδικότερα, οι αιτήσεις μεταξύ της περιόδου Ιαν.-Νοέμ. 2021 (11.939) και της αντίστοιχης για το 2022 αυξήθηκαν κατά 70%.

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, οι πρώτες 10 χώρες καταγωγής των αιτητών ασύλου για το 2022 (έως τον Νοέμβριο), ήταν με τη σειρά η Συρία (3.836), η Νιγηρία (2.913), η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (2.881), το Πακιστάν (1.551), το Μπανγκλαντές (1.324), το Καμερούν (989), η Σομαλία (933), η Ινδία (635), το Νεπάλ (427), ενώ 2.913 αιτητές ασύλου προέρχονταν από άλλες χώρες.

Από τις 20.258 νέες αιτήσεις ασύλου, το 6% αφορά αιτητές που εισήλθαν νόμιμα στη Δημοκρατία, ενώ το 94% των αιτούντων άσυλο εισήλθαν παράτυπα από τις κατεχόμενες περιοχές μέσω της Πράσινης Γραμμής, στις περιοχές που ελέγχονται από τη Δημοκρατία.

Πρωταθλήτρια στις επιστροφές μεταναστών η Κύπρος

Την ίδια ώρα, η εφαρμογή της ταχύρρυθμης διαδικασίας για την εξέταση αιτήσεων ασύλου από την 1η Ιανουαρίου 2021 επέφερε και την αύξηση στις αποφάσεις. Μάλιστα, οι αυξημένοι ρυθμοί εξέτασης αιτήσεων συνεχίζονται και φέτος, αφού μέχρι το τέλος Νοεμβρίου εξετάστηκαν 14.535 αιτήσεις. Ενδεικτικά, το 2018 εκδόθηκαν 3.211 αποφάσεις, εκ των οποίων οι 2.009 ήταν απορριπτικές, οι 1.011 αφορούσαν σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας και οι 191 σε προσφυγικό καθεστώς. Το 2019 από τις 5.168 αποφάσεις, οι 3.872 ήταν απορρίψεις, οι 1.149 αφορούσαν σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας και οι 147 σε προσφυγικό καθεστώς. Το 2020 οι ανάλογοι αριθμοί ήταν ως εξής: 6.503 αποφάσεις, εκ των οποίων οι 4.860 ήταν απορριπτικές, οι 1.496 αφορούσαν σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας και 147 σε προσφυγικό καθεστώς, ενώ το 2021 εκδόθηκαν συνολικά 16.249, εκ των οποίων οι πλείστες (13.975) ήταν απορρίψεις, οι 1.983 αφορούσαν σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας και οι 291 σε προσφυγικό καθεστώς.

Όσον αφορά τις επιστροφές, για τις οποίες φέτος η Ευρώπη μάς χαρακτήρισε πρωταθλητές, στο σύνολό τους (αναγκαστικές και εθελούσιες) από τις αρχές Ιανουαρίου μέχρι και το τέλος του Νοέμβρη το 2022 ανήλθαν στις 7.100. Οι πρώτες εθνικότητες σε επιστροφές ήταν με τη σειρά οι: Ινδία, Λ.Δ. Κονγκό, Πακιστάν, Μπανγκλαντές, Νιγηρία, Καμερούν, Νεπάλ, Αίγυπτος και Σομαλία. Ενδεικτικά αναφέρουμε πως το 2018 πραγματοποιήθηκαν 695 επιστροφές, ενώ το 2019 ανήλθαν στις 417, το 2020 στις 1.272 και το 2021 στις 2.320.

Εισδοχές στο «Πουρνάρα» το 2022

Το 2022 τις πύλες του Κέντρου Προσωρινής Φιλοξενίας «Πουρνάρα» πέρασαν συνολικά 16.609 άτομα. Συγκεκριμένα, οι εισδοχές στο Κέντρο ανά μήνα ανέρχονταν ως εξής: Ιανουάριος 855, Φεβρουάριος 1.207, Μάρτιος 2.350, Απρίλιος 1.859, Μάιος 1.472, Ιούνιος 1.448, Ιούλιος 1.436, Αύγουστος 1.150, Σεπτέμβριος 1.666, Οκτώβριος 1.687, Νοέμβριος 1.479.

Μας στοίχισαν 26 εκατ. ευρώ σε 10 μήνες

Οι πληρωμές σε αιτητές διεθνούς προστασίας για τους πρώτους δέκα μήνες του 2022 ανήλθαν σχεδόν στα 25,9 εκατομμύρια ευρώ. Το εν λόγω ποσό αφορά δαπάνη για προσωπικά έξοδα, ενοίκια, κουπόνια, ξενοδοχεία και άλλα. Συγκεκριμένα, τον Ιανουάριο για 8.454 περιπτώσεις δαπανήθηκε το ποσό των 3.153.234,70 ευρώ, τον Φεβρουάριο για 8.745 περιπτώσεις δαπανήθηκαν 3.189.842,81 ευρώ, τον Μάρτιο για 8.128 το ποσό των 2.980.218,22 ευρώ, τον Απρίλιο για 6.787 περιπτώσεις 2.596.115,32 ευρώ, το Μάιο για 6.234 περιπτώσεις δαπανήθηκαν 2.487.630,43 ευρώ, τον Ιούνιο για 5.967 περιπτώσεις 2.392.178,51 ευρώ, τον Ιούλιο υπήρξαν 6.631 περιπτώσεις για τις οποίες το ποσό ανήλθε στα 2.251.207,23 ευρώ, τον Αύγουστο 6.887 περιπτώσεις με το ποσό να ανέρχεται στα 2.529.659,69 ευρώ, τον Σεπτέμβριο 6.533 περιπτώσεις που στοίχισαν 2.121.147,86 ευρώ και τον Οκτώβριο για 7.299 περιπτώσεις δαπανήθηκαν 2.261.461,59 ευρώ. Συνολικά η δαπάνη του 10μήνου ανήλθε στα 25.962.696,36 ευρώ, ενώ το 2021 η δαπάνη για ολόκληρο το έτος ανήλθε στα 34,9 εκατ. ευρώ.

Ανάγκη για μία ολοκληρωμένη πολιτική

Το Ινστιτούτο ανέλαβε την πρωτοβουλία να πραγματοποιήσει έρευνα-μελέτη για το δημογραφικό και μεταναστευτικό πρόβλημα στην Κύπρο και τις επιπτώσεις του στην πατρίδα μας. Η έρευνα-μελέτη τέθηκε ενώπιον του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο Προεδρικό Μέγαρο στις 01/12/2022, στην παρουσία του Υπουργού Εσωτερικών κ. Νίκου Νουρή και άλλων μελών της Κυβέρνησης. Όπως αναφέρει το Ινστιτούτο, χρειάζεται να σχεδιαστεί και υλοποιηθεί μια ολοκληρωμένη και περιεκτική μεταναστευτική και δημογραφική πολιτική, με στοχευμένα μέτρα, για την αποτελεσματική διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, την αντιμετώπιση της δημογραφικής γήρανσης και τη διαφύλαξη και διατήρηση της πληθυσμιακής ισορροπίας στην Κύπρο. Παραθέτει, μάλιστα, μερικές σκέψεις, προβληματισμούς και εισηγήσεις, τόσο για μελέτη από τα αρμόδια Υπουργεία, Φορείς και Υπηρεσίες της Κυπριακής Δημοκρατίας, όσο και για άμεση ενέργεια εκεί και όπου είναι πρακτικά εφικτό και ευρίσκονται σε αρμονία με τις διεθνείς και ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της χώρας μας. Μεταξύ άλλων το Ινστιτούτο εισηγείται τη σύσταση, το ταχύτερο δυνατόν, Κεντρικού Φορέα / Υπηρεσίας/ Υφυπουργείου για την αδιάλειπτη και συστηματική παρακολούθηση και μελέτη του θέματος και τέλος, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να καλέσει όλα τα συναρμόδια Υπουργεία της Κυπριακής Δημοκρατίας και τις αρμόδιες υπηρεσίες μας στην Ε.Ε. να καταρτίσουν -από κοινού και υπό την προεδρία του- άμεσο πρόγραμμα δράσης.