Γυναίκα και κέντρα λήψεως αποφάσεων δεν πάνε μαζί;

Πέρασε λοιπόν ακόμη μια Ημέρα της Γυναίκας με Χρόνια Πολλά και λουλούδια να πηγαινοέρχονται, την ώρα που η ημέρα αυτή θα έπρεπε να τιμάται δεόντως στην πράξη, με την παρουσία των γυναικών του νησιού σε καταλυτικές θέσει για τη διοίκηση, οργάνωση και λειτουργία αυτής της χώρας. Ωστόσο, αυτό όχι μόνο δεν έγινε πραγματικότητα ούτε αυτό το σύγχρονο -κατά τα άλλα- έτος, αλλά φαίνεται πως υπάρχει αρκετός δρόμος ακόμη ώστε οι γυναίκες να γίνουν αποδεκτές, αλλά και οι ίδιες να επιθυμούν να εμπλακούν ενεργά στο πολιτικό σύστημα του τόπου. Για το θέμα αυτό μίλησε στη «Σημερινή» η εμπειρογνώμονας σε θέματα Ισότητας Φύλων, Τζόζη Χριστοδούλου και η εκπρόσωπος του Μεσογειακού Ινστιτούτου Μελετών Κοινωνικού Φύλου, Μαρία Αγγελή.

Αφιλόξενο το σύστημα για γυναίκες

Είναι γεγονός πως η γυναικεία παρουσία σε οργανικές θέσεις γενικά στην Κύπρο έχει γίνει πιο αισθητή τα τελευταία χρόνια, αλλά δεν έχει επιβληθεί. Η κ. Χριστοδούλου, κληθείσα να σχολιάσει το γεγονός αυτό, ανέφερε ότι πρόκειται για μιαν αποτυχία. «Αποτύχαμε και γι’ αυτό φταίει το πολιτικό σύστημα, που είναι ένα πατριαρχικό σύστημα αφιλόξενο για τις γυναίκες. Το σύστημά μας παρουσιάζεται σε διεθνείς έρευνες ως boys club, το οποίο δεν δέχεται εύκολα τις γυναίκες. Από την άλλη, όμως, πλευρά, έτσι όπως είναι το σύστημα, ούτε οι γυναίκες θέλουν να εμπλακούν σε αυτό. Παράλληλα αυτό δεν σημαίνει πως οι γυναίκες δεν ενδιαφέρονται να πολιτευτούν. Πολλές ασκούν πολιτική με διαφορετικούς τρόπους, έξω από την παραδοσιακή, εξουσιαστική πολιτική».

Στην ίδια γραμμή η κ. Αγγελή επισήμανε ότι οι έρευνες καταδεικνύουν την επικράτηση στερεοτυπικών αντιλήψεων, που χρονολογούνται εδώ και δεκαετίες. «Πράγματι, οι έρευνές μας σε διάφορα πεδία δείχνουν ότι οι στερεοτυπικές αντιλήψεις καλά κρατούν και μάλιστα καλλιεργούνται και από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης αλλά και από την εκπαίδευση. Είναι σαν να αποστέλλεται το μήνυμα ότι οι φωνές και οι ζωές των γυναικών αξίζουν λιγότερο».

Χαμηλά τα ποσοστά των γυναικών

Η πολυφωνία, που είναι το ζητούμενο για να επικρατήσει η ισότητα, δεν χαρακτηρίζει ακόμη την κοινωνία μας. Αν και έχουν γίνει αρκετά βήματα μπροστά, εντούτοις οι αριθμοί προσγειώνουν τον όποιο ενθουσιασμό μας διακατέχει όταν ακούμε ένα γυναικείο όνομα στην κατάκτηση μιας θέσης-κλειδί.
Μόλις το 14% των γυναικών βρίσκονται στην κυπριακή Βουλή και το αντίστοιχο ποσοστό βρίσκεται στην Κεντρική Τράπεζα. Η κ. Αγγελή τόνισε για άλλη μια φορά ότι η πολυφωνία δεν υπάρχει και θα πρέπει ν’ απαλλαγούμε από την ψευδαίσθηση ότι ψηφίζουμε με κριτήριο αξιότητας. «Γι’ αυτό είναι ανδροκρατούμενη η πολιτική σκηνή και είναι από τις πιο ανδροκρατούμενες στην Ευρώπη».

«Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, είναι ότι οι ειδήσεις που προβάλλουν τα ΜΜΕ είναι ανδροκρατούμενες στη χώρα μας, αφού μόλις το 21% των γυναικών παρουσιάζονται σε αυτές», ανέφερε η κ. Αγγελή.

«Όπου είναι πολύ σοβαρά τα ζητήματα ή θεωρούνται πολύ σοβαρά, τότε αποσιωπάται η φωνή των γυναικών», σύμφωνα με την κ. Αγγελή, η οποία τόνισε ότι θα πρέπει να γίνει αυτή η σύνδεση στην αποσιώπηση των γυναικών με τα ζητήματα ανισότητας των φύλων, που πολλές φορές καταλήγουν θανατηφόρα. «137 γυναίκες στον κόσμο δολοφονούνται για αίτιες που εντοπίζονται στη δόμηση και στην αντίληψη που υπάρχει ακριβώς για το φύλο».

Να αναποδογυριστεί το σύστημα

Όσοι βρίσκονται στα κέντρα λήψεως αποφάσεων θα πρέπει να έχουν τη βούληση να αλλάξουν το σύστημα, δήλωσε η κ. Χριστοδούλου. «Πρέπει να αναποδογυριστεί το σύστημα και να διορθωθεί από την αρχή. Όχι απλώς να βάζουμε περισσότερες γυναίκες στο σύστημα, αλλά να αλλάξει, να δημιουργηθεί ένα έμφυλο περιβάλλον με την ισότιμη παρουσία γυναικών και ανδρών, ώστε να υπάρχει το 50-50 στα κέντρα λήψεως αποφάσεων και οι εμπειρίες και οι γνώσεις των γυναικών να είναι και αυτές στο τραπέζι των συζητήσεων και αποφάσεων».

Για στοχευμένα μέτρα έκανε λόγο η κ. Χριστοδούλου, η οποία εξήγησε πως αυτά μπορούν να αλλάξουν την κατάσταση και να δώσουν τον λόγο και το βήμα στη γυναίκα, ώστε να μπορεί ισότιμα να εργάζεται, να προσφέρει, να στηρίζει. «Το έχω πει ξανά, ότι θα πρέπει να ληφθούν μέτρα, ώστε να μπορεί να συνδυαστεί η επαγγελματική με την οικογενειακή ζωή. Επίσης ένας άλλος τρόπος είναι το κράτος να αποκόψει χρηματοδότηση στα κόμματα, σε περίπτωση που δεν περιλαμβάνουν ένα ποσοστό γυναικών στα ψηφοδέλτιά τους. Υπάρχουν πολλοί τρόποι, απλώς θα πρέπει να αρχίσουμε να σπάζουμε σιγά σιγά τα στερεότυπα και τις αντιλήψεις για τις γυναίκες. Αν και έχει γίνει κάποια πρόοδος, ακόμη δεν έχουμε σπάσει την οροφή, μόνο την έχουμε ραγίσει».