Διεθνές σκηνικό σε δυναμική αναδιάταξης

Οι εξελίξεις στο διεθνές σύστημα, συγκρουσιακές ή και ειρηνικές, εφόσον αποπνέουν μια δυναμική εμπέδωσης μεταβολών, μπορούν να επιφέρουν δομικές, δηλαδή ριζικές ή και συγκυριακές αναδιατάξεις στο διεθνές περιβάλλον, δηλαδή στις υφιστάμενες ισορροπίες ισχύος στον κόσμο. Αυτό που συμβαίνει σήμερα στο ουκρανικό πεδίο δεν μπορεί να εξηγηθεί, αλλά ούτε και να εκτιμηθεί η κατά ταύτα ανατολή της επόμενης ημέρας, εάν δεν αναζητηθούν τα στοιχεία που συνθέτουν το ιστορικό πλαίσιο γέννησης και γιγάντωσης ενός προβλήματος του παρελθόντος, που συνιστά ένα διεθνές πρόβλημα του σήμερα.

Η στα τέλη της δεκαετίας του 1990 αναφορά του George Kennan, o οποίος και αναγνωρίζεται ως ο «πατέρας» της αμερικανικής διπλωματίας, όπως διαμορφώθηκε στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, περί της expressis verbis «περιττής» εξάπλωσης του ΝΑΤΟ προς ανατολάς, καθίσταται σήμερα απελπιστικά επίκαιρη, δεδομένου του γεγονότος πως με την κατάρρευση του σοβιετικού imperium και την εν προκειμένω εξαφάνιση του σοβιετικού κινδύνου, που συνιστούσε και τη γενεσιουργό αιτία του ΝΑΤΟ, η υπερεξάπλωσή του αποτυπώνεται και ως συστατικό γνώρισμα της σημερινής ουκρανικής ανάφλεξης.

Η τωρινή συνθήκη που διέπει τον πόλεμο της Ουκρανίας και οι κατά ταύτα παράπλευρες συνέπειές του, μπόρεσαν να νεκραναστήσουν ένα εν τοις πράγμασι «κλινικά νεκρό», υφιστάμενο κατά ταύτα άνευ σκοπού και προσανατολισμού ΝΑΤΟ, ανασυστήνοντας την παράσταση του παλαιόθεν υφισταμένου από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, εξ ανατολών κινδύνου. Τούτο σημαίνει την ενεργοποίηση του Δυτικού στρατοπέδου σε όλα τα επίπεδα, ιδιαιτέρως δε του στρατιωτικού τοιούτου, αλλά και την αναδιάταξη δυνάμεων στο παγκόσμιο σκηνικό, της Κίνας μη εξαιρουμένης.

Οφείλει κανείς να σημειώσει εν προκειμένω πως η εν εξελίξει υφιστάμενη αναδιάταξη του διεθνοπολιτικού σκηνικού έδειξε τα σημάδια τής διαδρομής της πριν από τον πόλεμο της Ουκρανίας, κατά τη στιγμή σύμπηξης της συμμαχίας Αυστραλίας, ΗΠΑ, Βρετανίας, της επονομαζόμενης και AUKUS στο μαλακό υπογάστριο της Κίνας, πράγμα που οδήγησε αφεύκτως Κίνα και Ρωσία πιο κοντά, σε μια στρατηγική συνάντηση σύγκλισης πολιτικών.

Επομένως, δεδομένης της ύπαρξης του διεθνοπολιτικού υπόβαθρου, η σημερινή συγκυρία διεθνούς αποκλεισμού της Ρωσίας οδηγεί με ταχύτερους ρυθμούς του προβλεπόμενου, σε μια ρωσοκινεζική προσέγγιση, επικυρώνοντας εν προκειμένω Δυτικές ανησυχίες για οικοδόμηση ενός νέου διεθνούς στρατηγικού μπλοκ σε μια συγκρουσιακή διάσταση Ανατολής – Δύσης.

Στις σημερινές διεθνοπολιτικές διεξόδους της Μόσχας μπορεί κανείς να εικάσει πως παραμένει και η μεγάλη ασιατική δύναμη των Ινδιών, η οποία μέχρι τούδε δεν έχει εισέτι εκδηλωθεί, ενώ αποτελεί κατά ταύτα σε ιστορική διαδρομή, σταθερό σύμμαχο της Ρωσίας.

Σε ότι αφορά τον κινεζικό κοιμώμενο και οιονεί ενεργοποιημένο «γίγαντα», μπορεί κανείς να υποθέσει πως θα στηρίξει τη Ρωσία πολυπλεύρως σε μια τέτοια κρίσιμη συγκυρία, χωρίς όμως να εμπλέκεται ενεργώς και δη ενόπλως, στην αντιπαράθεση.

Στα καθ’ ημάς και σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή ήπειρο, καθίσταται εκ των πραγμάτων σαφές πως τα γεγονότα της Ουκρανίας αποτέλεσαν το φιτίλι μιας επιστροφής της Γερμανίας σε επανεξοπλισμό και επαναδραστηριοποίηση στις διεθνείς εξελίξεις, διακόπτοντας την παράδοση της αποχής από εξοπλισμούς και εμπλοκή σε συγκρουσιακά πεδία μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, δεδομένου του κατά ταύτα βεβαρημένου παρελθόντος της.

Η Γερμανία, τελούσα εν γνώσει του γεγονότος πως η συμμετοχή στη διεθνή πολιτική επιτάσσει πέραν της οικονομικής ισχύος και ανάλογη στρατιωτική, αξιοποίησε τη δεδομένη εξέλιξη για να προχωρήσει σε μεγάλα εξοπλιστικά προγράμματα, πράγμα που θα την καθιστούσε έναν ισοδύναμο εξισορροπητικό παράγοντα προς τη δεδομένη παραδοσιακά γαλλική στρατηγική υπεροχή στο ευρωπαϊκό πεδίο. Τούτο δε καθίσταται περισσότερο έκδηλο μετά την αποχώρηση της Γηραιάς Αλβιώνος από την ΕΕ.

Συναφώς, ο γερμανικός επανεξοπλισμός και η κατά ταύτα διεξαγόμενη σχετική συζήτηση για ευρωπαϊκή άμυνα, που παραπέμπει σε παλαιόθεν υφιστάμενες ανεπιτυχείς διεργασίες, δυσκόλως θα οδηγούσε σε ένα σύστημα κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασφαλείας, με τη δημιουργία ευρωστρατού, στον βαθμό που κυρίως οι χώρες της Βαλτικής, όπως και η Πολωνία, εξακολουθούν να είναι αγκιστρωμένες στην αντίληψη μιας άνευ εταίρου προστασίας από τη ΝΑΤΟϊκή ομπρέλα, την οποία και παραδοσιακά εμπιστεύονται πολύ περισσότερο από καινοτόμες προσεγγίσεις ιδίων αμυντικών προσανατολισμών, καθώς το σύνδρομο του Ψυχρού Πολέμου διατρέχει το κρατικοπολιτικό τους DNA.