Θετικά σημάδια για τους υποψήφιους δανειστές (GRE)

Η κυπριακή οικονομία έχει δείξει θετικά σημάδια ανάκαμψης τα τελευταία χρόνια καθ' όλη τη διάρκεια της πανδημίας, σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών (Κύριοι Οικονομικοί Δείκτες για την Κύπρο, 2017-2024, Οκτώβριος 2021). Οι αυξανόμενες τάσεις στη ζήτηση στεγαστικών και επιχειρηματικών δανείων αντανακλούν τέτοιες αλλαγές στην οικονομία. Μία από τις βασικές προϋποθέσεις για την ανάπτυξη μιας υγιούς οικονομίας είναι η παροχή ρευστότητας με τη μορφή δανείων προς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Οι τράπεζες έχουν συνειδητοποιήσει τις αυξημένες απαιτήσεις, ωστόσο τα κριτήρια δανεισμού δεν έχουν χαλαρώσει για να τις καλύψουν. Ο τομέας της προσφοράς δανείων έχει αλλάξει δραστικά την τελευταία δεκαετία, καθώς οι τράπεζες προσπαθούν να αποφύγουν λάθη του παρελθόντος.

Η κυπριακή οικονομία έχει δείξει από τις αρχές του 2021 την πορεία που ακολουθεί στον οικονομικό κύκλο. Η ανάκαμψη αντικατοπτρίζεται από την αύξηση της προσφοράς και της ζήτησης δανείων στην τοπική οικονομία. Χρηματοπιστωτικά και τραπεζικά ιδρύματα αναμένεται να συνοδεύσουν τέτοιες αλλαγές στον κύκλο, μειώνοντας τους περιορισμούς στα κριτήρια δανεισμού, ώστε να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της οικονομίας.

Σύμφωνα με στοιχεία της ΚΤΚ και της ΕΚΤ (Έρευνα Τραπεζικών Δανείων, Οκτώβριος 2021), το τρίτο τρίμηνο του 2021 υπήρξε αυξημένη ζήτηση για επιχειρηματικά και στεγαστικά δάνεια στην κυπριακή αγορά.

Σημειώνεται ότι η κυπριακή Κυβέρνηση έχει προωθήσει ποικίλα κίνητρα για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων ανησυχιών σχετικά με τον δανεισμό. Οι Κύπριοι καταναλωτές αντιμετώπισαν διάφορες ανασφάλειες τα τελευταία χρόνια, που περιελάμβαναν αυξημένη εργασιακή ανασφάλεια και κυμαινόμενη οικονομική κατάσταση. Από τις αρχές του 2021, το Υπουργείο Οικονομικών είχε προωθήσει πολυάριθμους τύπους επιδοτήσεων σε μελλοντικούς δανειστές, που συνέβαλαν στην αντιμετώπιση των αυξημένων τιμών των κατοικιών. Η αύξηση των τιμών αντικατοπτρίστηκε από τη μείωση της προσφοράς εισαγόμενων μεταποιητικών προϊόντων.

Οι ξένοι επενδυτές έχουν δείξει εμπιστοσύνη στην κυπριακή οικονομία. Αυτό διεφάνη από την αύξηση κατά 30% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος όσον αφορά τα ακίνητα που πωλήθηκαν σε αλλοδαπούς, σύμφωνα με στοιχεία του RICS. Με την πάροδο του χρόνου, η Κύπρος αποδεικνύει γι’ ακόμη μια φορά ότι είναι μια εξαιρετική τοποθεσία τόσο για επενδύσεις ακινήτων όσο και για ανακατανομή εταιρειών για διεθνείς επενδυτές, λόγω των ελκυστικών πακέτων που παρέχει η τοπική αυτοδιοίκηση.

Ένδειξη της θετικής κατεύθυνσης της κυπριακής οικονομίας η σωστή διαχείριση των τοπικών τραπεζών, η έκδοση των ΜΕΔ και η μείωση του DFAS. Οι τράπεζες στοχεύουν να βελτιώσουν την κατάστασή τους και να επεκτείνουν την τραπεζική τους πίστωση με τέτοιες κινήσεις, επιλύοντας ζητήματα του παρελθόντος. Η αυξημένη οικονομική ανάπτυξη και η εμπιστοσύνη της αγοράς είναι μερικές από τις σημαντικότερες επιπτώσεις της κυπριακής οικονομίας βραχυπρόθεσμα, υποδεικνύοντας την επανεκκίνηση της αγοράς ακινήτων και της οικονομίας γενικότερα.

Επιπλέον, η ΕΚΤ έχει θέσει ως προτεραιότητα στις εποπτικές της δραστηριότητες για την περίοδο 2022-2024 τρεις κύριους στόχους ίσης βαρύτητας. Ο πρώτος στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι οι τράπεζες θα εξέλθουν από την πανδημία με υγιή τρόπο, επιπλέον, να ενισχύσουν τη διακυβέρνηση και τις αποτελεσματικές στρατηγικές ψηφιοποιήσεις, αντιμετωπίζοντας διαρθρωτικές αδυναμίες, καθώς και η αντιμετώπιση τυχόν αναδυόμενων κινδύνων.

Με βάση τα παραπάνω, αισθητή αλλαγή αναμένεται να διαμορφώσει το τοπίο της οικονομίας και ειδικότερα τα νέα δάνεια στην Κύπρο. Η αλλαγή αυτή θα επικεντρωθεί στις προτιμήσεις των τραπεζών για τα είδη βιώσιμων δανείων, στις αυξημένες τιμές, αφού ληφθούν υπόψη όλες οι σχετικές παράμετροι, αλλά και στην τελική αποπληρωμή των δανείων στη λήξη τους.

*Advisor II, Risk Consulting, KPMG Limited