Ηχούν σαν ανέκδοτο οι διακηρύξεις για προστασία των καταναλωτών

Η 15η Μαρτίου έχει ανακηρυχθεί από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, ΟΗΕ, Παγκόσμια Ημέρα Καταναλωτή, ως σημαντική υπόμνηση της διεθνούς «Χάρτας των Δικαιωμάτων του Καταναλωτή». Ουσιαστικά πρόκειται για μια ημέρα προβληματισμού, ευαισθητοποίησης και ενεργοποίησης των πολιτών αλλά και των κοινωνικών φορέων με σκοπό την προστασία των βασικών δικαιωμάτων του καταναλωτή. Στην Κύπρο και σε όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πραγματοποιούνται κάθε χρόνο εκδηλώσεις από τα κράτη και τους κοινωνικούς εταίρους για εορτασμό, κατά κάποιον τρόπο, της ημέρας αυτής, όπου γίνεται απολογισμός για τα ελλείμματα της απελθούσας χρονιάς και τίθενται επί τάπητος οι νέοι στόχοι για προστασία του καταναλωτικού κοινού από κερδοσκοπικές πρακτικές.

Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια οι εκδηλώσεις αυτές έχουν ατονίσει και το θέμα που αφορά την προστασία των καταναλωτών υποβαθμίζεται επικίνδυνα, με πρώτα θύματα τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού και τα φτωχότερα νοικοκυριά. Σαφέστατα, την πρώτιστη ευθύνη για την επικρατούσα αδιαφορία φέρει η Κυβέρνηση, η οποία αφήνει το καταναλωτικό κοινό με την όλη στάση της εκτεθειμένο στους κάθε λογής κερδοσκόπους. Ωστόσο, σημαντικό μερίδιο ευθύνης φέρουν και τα πολιτικά κόμματα, τα οποία, αντί να ασκούν έντονη, τεκμηριωμένη και καλόπιστη κριτική, αρκούνται στην άψυχη ατάκα των δελτίων ειδήσεων, μέσω των οποίων επικρίνουν ατεκμηρίωτα και αποσπασματικά τις κυβερνητικές πολιτικές. Οπωσδήποτε τη δική τους ευθύνη φέρουν οι οργανώσεις καταναλωτών αλλά και το συνδικαλιστικό κίνημα που, αντί δυναμικών δράσεων, περιορίζονται σε φραστικές επικρίσεις, εν είδει πυροτεχνήματος, που χαϊδεύουν για μερικά δευτερόλεπτα τ’ αφτιά και τα μάτια των πολιτών.

Στην Κύπρο η ακρίβεια, η κερδοσκοπία, η αισχροκέρδεια, οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και οι παραπλανητικές διαφημίσεις βρίσκονται καθημερινά στο προσκήνιο των παρανομιών και αποτελούν πηγή κινδύνου για το καταναλωτικό κοινό. Επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας επισημαίνουν ότι στην Κύπρο οι καταναλωτές καταβάλλουν (κατ’ αναλογία μισθών) τις πιο τσουχτερές τιμές βασικών αγαθών, όπως γάλα, ψωμί, αβγά, καύσιμα, ηλεκτρισμός και αεροπορικά ναύλα. Επιπρόσθετα, τα δίδακτρα στα ιδιωτικά πανεπιστήμια και κολέγια κινούνται σε θεόρατα ύψη, ενώ οι τράπεζες, με τις υπερβολικές χρεώσεις σε υπηρεσίες που προσφέρουν στους πελάτες τους, πλήττουν σοβαρά το πορτοφόλι του καταναλωτή, κυρίως σε βάρος των χαμηλόμισθων και των χαμηλοσυνταξιούχων. Ακόμη, τρανταχτή περίπτωση αισχροκέρδειας θωρούνται οι κλειστές αγορές, όπως κυλικεία γηπέδων, νοσοκομείων, χώροι αναψυχής, καταστήματα και χώροι στάθμευσης αεροδρομίων, λιμανιών και λοιπά.

Δυστυχώς, η Πολιτεία, αντί να πάρει δραστικά μέτρα για πάταξη της ακρίβειας, της ασυδοσίας των τραπεζικών πρακτικών και καταπολέμησης των ολιγοπωλίων - μονοπωλίων, επιδίδεται σε φραστικές διακηρύξεις χωρίς αντίκρισμα. Είναι υπέρτατη ευθύνη της Πολιτείας, ιδιαίτερα σε τούτες τις σκληρές οικονομικές συνθήκες, ν’ αφήσει κατά μέρος τα προεκλογικά τερτίπια και να επιδοθεί σε συγκροτημένη προσπάθεια για να κλείσει τα παράθυρα της κερδοσκοπίας, ενισχύοντας τον υγιή ανταγωνισμό σ’ όλα τα επίπεδα.

Είναι ηλίου φαεινότερον πως ο ανταγωνισμός στην Κύπρο είναι πολύ περιορισμένος, ενώ σε μερικές κρίσιμες περιπτώσεις θεωρείται ανύπαρκτος. Η Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού, ΕΠΑ, για μια σειρά από λόγους, κομματικούς και άλλους, αδυνατεί να επιβάλει τον σωστό και υγιή ανταγωνισμό. Για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η ΕΠΑ, υπάρχουν διαχρονικές πολιτικές ευθύνες. Η Επιτροπή πρέπει να στελεχωθεί με το απαραίτητο και καλά καταρτισμένο προσωπικό, ώστε να μπορέσει με αποτελεσματικό τρόπο να μελετήσει όλες τις υποθέσεις που βρίσκονται ενώπιόν της, σύμφωνα με τις οποίες υπάρχουν «καρτέλ» σε μια σειρά προϊόντων και υπηρεσιών πρώτης ανάγκης. Ανάλογης στελέχωσης πρέπει να τύχει και η Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή, η οποία τον τελευταίο καιρό αποψιλώνεται επικίνδυνα.

Με την ευκαιρία της φετινής Ημέρας Προστασίας Καταναλωτή στέλνουμε ισχυρό το μήνυμα προς την Πολιτεία, τα κόμματα και τους δημόσιους άρχοντες πως ο λαός δεν αντέχει, αλλά ούτε και ανέχεται άλλο την κοροϊδία από τις ανύπαρκτες πολιτικές θωράκισης των συμφερόντων του. Και αυτή η κοροϊδία αποθεώθηκε πρόσφατα με την ατυχέστατη ψήφιση της νομοθεσίας για τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, μέσω της οποίας, αντί να θωρακισθούν τα κοινωνικοοικονομικά συμφέροντα των πολιτών, υπερίσχυσαν οι κομματικές - προσωπικές ατζέντες σε βάρος του κοινωνικού συνόλου και ιδίως των μη προνομιούχων συμπολιτών μας.

Καταληκτικά, επαναφέρω ξανά στο προσκήνιο πρόσφατο μήνυμά μου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πως η ακρίβεια θερίζει, η Κυβέρνηση παραθερίζει και η αντιπολίτευση ξικανναουρίζει. Κορυφαία έγνοια τους είναι η «χρυσή καρέκλα» της εξουσίας, καθώς όλα θυσιάζονται στον βωμό της «νικηφόρας» πορείας στις επικείμενες προεδρικές εκλογές. Ήλθε ή ώρα, λοιπόν, οι πολίτες να αναλάβουν τις δικές τους υπέρτατες ευθύνες.