Έγκλημα

Οι παιδοκτονίες που συγκλόνισαν την Κύπρο

Από τις παιδοκτονίες του 1990 που στιγμάτισαν τη Λεμεσό, μέχρι το 2019 όταν μητέρα μαχαίρωσε μέχρι θανάτου τον 12χρονο γιο της, η Κύπρος αντιμετώπισε μερικά από τα πιο αποτρόπαια και καταδικαστέα εγκλήματα, αυτά της παιδοκτονίας

Κατά καιρούς έχουν διαπραχθεί πολλά και βάναυσα εγκλήματα. Όλα είναι σαφώς καταδικαστέα, όμως υπάρχουν εγκλήματα τα οποία ραγίζουν τις καρδιές και των πιο σκληρών ανθρώπων, αφού αφορούν σε παιδιά. Πρόκειται για αθώες ψυχές, που σε καμιά περίπτωση δεν αξίζουν τέτοια μοίρα.

Η παιδοκτονία αφορά σε θάνατο παιδιού από τη μητέρα του, όταν ηλικιακά είναι κάτω των δώδεκα μηνών, είτε πρόκειται για εσκεμμένη πράξη είτε για παράλειψη. Αν κατά τον χρόνο της πράξης η πνευματική ισορροπία της μητέρας είναι διαταραγμένη λόγω της μη πλήρους ανάρρωσής της από την επίδραση του τοκετού ή λόγω της επίδρασης από τον θηλασμό, είναι ένοχη του κακουργήματος της παιδοκτονίας και τιμωρείται ως να ήταν ένοχη ανθρωποκτονίας, ανεξαρτήτως των περιστάσεων.

Παρ' όλα αυτά η διάπραξη παιδοκτονίας προκαλεί αισθήματα θυμού και οργής, ενώ στο μυαλό των ανθρώπων είναι προδοσία εκ μέρους της μητέρας προς το παιδί της, στο οποίο θα έπρεπε να εκφράζει μόνο τη μητρική αγάπη. Ωστόσο, σε προηγούμενους αιώνες η παιδοκτονία χρησιμοποιούνταν για να ελεγχθεί το μέγεθος της οικογένειας, για να απομακρυνθούν τα αδύναμα, αφύσικα, παραμορφωμένα και εξώγαμα παιδιά, και για να περιοριστεί ο αριθμός των θηλυκών. Παρ' όλο που θανάτωση ανεπιθύμητων από τις οικογένειες θηλυκών παιδιών παρατηρείται ακόμα και σήμερα σε μη ανεπτυγμένες χώρες, η ανθρωποκτονία παιδιών από τους γονείς τους παραμένει μία σημαντική αιτία παιδικής θνησιμότητας σε πιο ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου.

Γιατί οι μητέρες θανατώνουν τα παιδιά τους

Απευθυνόμενος στην «Σημερινή Online», ο Καθηγητής Εγκληματολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου και πανεπιστήμιου Frederick, Δρ Ανδρέας Καπαρδής, ανέφερε: «Αν δούμε τη διεθνή βιβλιογραφία, έχουμε μητέρες με σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα, οι οποίες σκοτώνουν τα παιδιά τους. Για παράδειγμα υπήρχε περίπτωση όπου μητέρα έπνιξε τα παιδιά της και μετά τα έψαχνε. Άρα έχουμε μια πρώτη κατηγορία μητέρων με σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα, διαταραγμένες προσωπικότητες στην ουσία. Μετά είναι η κατηγορία όπου ένα παιδί μέσα στο πλαίσιο της βίας στην οικογένεια πέφτει θύμα των γονέων του. Μπορεί, επίσης, και ένας από τους γονείς να χρησιμοποιεί το παιδί, ώστε να εκβιάσει τον άλλον γονέα».

Ο ειδικός εγκληματολόγος ψυχολόγος Philip J. Resnick, ο οποίος ερευνά το φαινόμενο της παιδοκτονίας από τη δεκαετία του 1960, διαχώρισε τις ανθρωποκτονίες παιδιών από τους γονείς τους σε δύο κατηγορίες: α) στη νεογνοκτονία, που περιγράφει τη θανάτωση του εμβρύου μέσα σε 24 ώρες από τη γέννησή του, και β) στη βρεφοκτονία που περιγράφει τη θανάτωση ενός παιδιού μέσα στον πρώτο χρόνο της ζωής του.

Περαιτέρω, ο Resnick βασιζόμενος σε πέντε κύρια κίνητρα διήρεσε τη νεογνοκτονία και τη βρεφοκτονία σε: α) αλτρουϊστική (όταν οι γονείς πιστεύουν ότι το παιδί αντιμετωπίζει μια αβάσταχτη, αναπόδραστη, επικείμενη μοίρα ή ότι δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς αυτούς μετά την αυτοχειρία τους), β) οξεία ψυχωσική (επιλόχεια ψύχωση η οποία χαρακτηρίζεται από ψυχωσικά χαρακτηριστικά, όπως παραληρητικές ιδέες που αφορούν το νεογέννητο -λόγου χάρη ότι είναι δαιμονισμένο ή ότι έχει ειδικές δυνάμεις- και ψευδαισθήσεις [ICD-10]), γ) ακούσια (όταν ο θάνατος προέρχεται από αλλεπάλληλη παιδική κακοποίηση, παραμέληση ή σύνδρομο Μινχάουζεν διά αντιπροσώπου), δ) σε περιπτώσεις ανεπιθύμητου παιδιού όταν υπάρχει παράνομη ή εξωσυζυγική κύηση και ε) λόγω συζυγικής εκδίκησης (συχνά αναφέρεται ως το «σύμπλεγμα της Μήδειας» που αντιστοιχεί στον αρχαίο μύθο, στον οποίο η Μήδεια σκοτώνει τους δυο γιους της για να εκδικηθεί τον άπιστο σύζυγό της).

Ο Δρ Καπαρδής τόνισε και τη σημασία της πρόληψης αυτών των περιστατικών αναφέροντας ότι «είναι σημαντικό να επενδύσουμε στην παιδεία των παιδιών, ώστε να γνωρίζουν τους κινδύνους και να ζητούν βοήθεια. Είναι σημαντικό να ευαισθητοποιούνται ακόμα και από την προδημοτική για αυτό το θέμα, ώστε να ξέρουν πότε θα αποζητούν βοήθεια».

Παιδοκτονίες στην Κύπρο

1990 στη Λεμεσό. To ομαδικό αμόκ θανάτου με δυο μάνες σύγχρονες Μήδειες -αδελφές μεταξύ τους-, οι οποίες εκτέλεσαν εν ψυχρώ με το ίδιο όπλο η κάθε μία το δικό της παιδί και στη συνέχεια αυτοπυροβολήθηκαν, εξακολουθεί να στοιχειώνει αρκετούς κατοίκους της Λεμεσού. Tα δαιμόνια της μαύρης μαγείας -όπως είχε αναφερθεί τότε- έκαναν τις τρεις γυναίκες και το ένα 16χρονο αγόρι να χάσουν τα λογικά τους και να αυτοκτονήσουν ομαδικά με το κυνηγετικό όπλο στο διαμέρισμα. Τα πτώματά τους βρέθηκαν σε κατάσταση προχωρημένης αποσύνθεσης και με διαλυμένα τα κρανία από τους πυροβολισμούς στο διαμέρισμα – φρίκη στη Λεμεσό. Τα θύματα, σε ενυπόγραφες διαθήκες που βρέθηκαν στον τόπο του αιματηρού και ειδεχθούς εγκλήματος, ανέφεραν ότι αυτοκτόνησαν για να απαλλαγούν από τα μάγια και όρισαν μάλιστα κληρονόμο της περιουσίας τους.

Ιούλιος 2006. Η λογομαχία ανάμεσα σε πατέρα και γιο κατέληξε σε τραγωδία. Ο 21χρονος γιος επέστρεψε στο σπίτι από έξοδο και το γεγονός ότι δεν μπορούσε να βρει τα κλειδιά του και τις πιστωτικές του τον εξαγρίωσε, με αποτέλεσμα να σπάει ό,τι βρήκε μπροστά του. Ο πατέρας του που ήταν παρών προσπάθησε να τον σταματήσει. Ο νεαρός τού επιτέθηκε, με τον πατέρα ο οποίος βρισκόταν σε αυτοάμυνα να τον κτυπά με την τσάπα. Ο 21χρονος έπεσε νεκρός. Η υπόθεση οδηγήθηκε ενώπιον του κακουργιοδικείου, το οποίο αφού εξέτασε όλα τα γεγονότα αθώωσε τον πατέρα.

3 Ιουνίου 2008. Αποτροπιασμό προκάλεσε η είδηση του πνιγμού νεογέννητου βρέφους από 20χρονη Ρουμάνα, αμέσως μετά τη γέννησή του. Σύμφωνα με την έρευνα της Αστυνομίας, η αλλοδαπή γέννησε στο αποχωρητήριο του σπιτιού της. Στη συνέχεια, και κάτω από άγνωστες συνθήκες, η μάνα φέρεται να στραγγάλισε το βρέφος της. Όλα δείχνουν ότι ο στραγγαλισμός έγινε με τα χέρια, ενώ στη σκηνή βρέθηκε το μαχαίρι με το οποίο η 20χρονη απέκοψε τον ομφάλιο λώρο.

18 Ιουνίου 2014 στον Στρόβολο Λευκωσίας, στη λεωφόρο Κωνσταντινουπόλεως. Άντρας 41 ετών πυροβόλησε και σκότωσε με στρατιωτικό τυφέκιο G3 την 9χρονη κόρη του, Αντωνία, και τη 37χρονη σύζυγό του, Μαργαρίτα, ενώ τραυμάτισε σοβαρά τον τότε 14χρονο γιο του, ο οποίος στην προσπάθειά του να σωθεί, προσποιήθηκε τον νεκρό. Νομιζόμενος ο δράστης ότι ξεκλήρισε ολόκληρη την οικογένειά του, έθεσε τέρμα στη ζωή του.

15 Οκτωβρίου 2015 στην Παραμύθα. Έπειτα από λογομαχία, ο 73χρονος πατέρας πυροβόλησε και σκότωσε με κυνηγετικό όπλο τον 19χρονο γιο του, Οδυσσέα. Η δολοφονία έγινε μπροστά στα μάτια του μεγαλύτερου γιου του. 

29 Αυγούστου 2019 στο Γέρι. Η Κύπρος συγκλονίζεται εκ νέου από παιδοκτονία. Μητέρα, με καταγωγή από τη Ρωσία, μαχαίρωσε μέχρι θανάτου τον 12χρονο γιο της, ενώ αυτός κοιμόταν στο δωμάτιό του. 

Νέα παιδοκτονία στην Κύπρο;

Αποτροπιασμό προκαλεί η νέα υπόθεση θανάτου βρέφους στην Κύπρο, το οποίο οδηγήθηκε στο νοσοκομείο από τους γονείς του που ισχυρίστηκαν ότι πνίγηκε κατά τη σίτιση. Από τη νεκροτομή διαπιστώθηκε ότι ο θάνατός του επήλθε από βαριά κρανιοεγκεφαλική κάκωση, την οποία μετέπειτα παραδέχθηκε ότι διέπραξε ο πατέρας του βρέφους.

Συγκεκριμένα, στις 5 Μαρτίου η 22χρονη μητέρα με τον 37χρονο πατέρα μετέφεραν το βρέφος στο νοσοκομείο Λεμεσού με σπασμούς. Το παιδί στη συνέχεια μεταφέρθηκε στην παιδιατρική κλινική Λευκωσίας όπου εξέπνευσε. Οι ιατροδικαστές βρήκαν ότι υπήρχε κρανιοεγκεφαλική κάκωση, απέκλεισαν το ενδεχόμενο του ατυχήματος και οι γονείς τέθηκαν υπό κράτηση. Ο πατέρας στην κατάθεσή του είπε ότι στις 2 Μαρτίου, και ενώ γύριζε από τη δουλειά στο σπίτι, το βρέφος έκλαιγε ασταμάτητα, οπότε το ταρακούνησε.

Η δικάσιμος για τον 37χρονο έχει οριστεί για τις 14 Απριλίου, για το αδίκημα της ανθρωποκτονίας. Η μητέρα αφέθηκε ελεύθερη, καθώς δεν βρέθηκαν στοιχεία εναντίον της.

Σε δηλώσεις του σε ελλαδικό κανάλι ο διευθυντής της Παιδιατρικής Κλινικής του Μακάρειου Νοσοκομείου, κ. Αβραάμ Ηλία, ανέφερε πως «ενώ τάιζε [το παιδί] η μητέρα, έγινε εισρόφηση με αποτέλεσμα να σταματήσει να αναπνέει και το μετέφεραν στο Γενικό νοσοκομείο Λεμεσού, όπου του έγινε τεχνητή αναπνοή. Σύμφωνα με τη μητέρα έγινε προσπάθεια καρδιοαναπνευστικής ανάνηψης εκεί. Ο καρδιακός μυς επανήλθε μετά από αρκετή ώρα, αλλά δυστυχώς το βρέφος υπέστη σοβαρότατη εγκεφαλική βλάβη, με αποτέλεσμα το παιδί να διασωληνωθεί και να μεταφερθεί στο Μακάρειο νοσοκομείο σε σοβαρή κατάσταση». Συνεχίζοντας ο Δρ Ηλία τόνισε πως «το βρέφος είχε και κατάγματα σε διάφορες πλευρές και στην κλείδα, είχε και εγκεφαλική αιμορραγία. Αυτό μπορεί να γίνει με ταρακούνημα, είτε σε συνδυασμό με ταρακούνημα είτε αν χτύπησε κάποιος το παιδί. Και η ακτινογραφία θώρακος δεν είχε δείξει σημεία εισρόφησης, κάτι το οποίο μας προκάλεσε την περιέργεια». Καταληκτικά ανέφερε πως «όταν ήρθε στο Μακάρειο το παιδί, ήταν ήδη σε εγκεφαλικό θάνατο. Τρεις ώρες μετά υπέστη ανακοπή και κατέληξε».