Οι θύλακες και η τουρκοκυπριακή ελίτ 1950-1974

Συνεχίζω την παράθεση κάποιων συμπερασμάτων μετά από δεκαετίες έρευνας.
Από τα χρόνια προ του τριάντα ξεκινά με υποκίνηση τουρκικών Υπηρεσιών η προώθηση της δημιουργίας μουσουλμανικών θυλάκων στην Κύπρο. Μια επισταμένη μελέτη της μικροϊστορίας της Λουρουτζίνας προ και μετά τη δολοφονία του παπα-Χαραλάμπου, καταδεικνύει τη μεθόδευση ακόμη και του ποιοι ψευδώς θα ενοχοποιούντο.

Ο Ραούφ Ντενκτάς ειδικά για τη Λουρουτζίνα αναπαρήγαγε μύθους, τους οποίους κατέρριψε μεθοδικά με σειρά ερευνών ο Κωστής Κοκκινόφτας.
Η πολιτική διαχωρισμού και δημιουργίας θυλάκων ξεκινά από τον 19ο αιώνα, όταν οι Βρετανοί απογράφοι κηρύττουν απόρρητα στοιχεία που αφορούν τους κατοίκους της Κύπρου με μεικτό προσδιορισμό. «Λινοβάμβακους», κρυφούς και φανερούς. Ιδιαίτερα στον γυναικείο μουσουλμανικό πληθυσμό της Κύπρου υπήρχε τεράστιο φαινόμενο σχέσης με την τοπική χριστιανική κοινότητα, πράγμα που οι Βρετανοί δεν ήθελαν να καταγραφεί δημόσια.

Η πολιτική βιαίως ενισχυμένων θυλάκων, που δεν ήτο πάντα δημοφιλής στους Οθωμανούς, στους μουσουλμάνους της Κύπρου, σε αρκετές περιοχές της νήσου ουσιαστικά κατέστρεψε το νησί και αλλοίωσε την τοπική ιδιαίτερη παράδοση. Ουσιαστικά ο Ντενκτάς και οι σκληροπυρηνικοί του, μαζί με τις ενέργειες των Βρεττανών Σπέσιαλς, με την καθοδήγηση του μυστηριώδους Διευθυντή του Κτηνιατρείου (τη δράση του έχει αποκαλύψει ο Μαχλουζαρίδης, ενώ ο Μακάριος τον εκδίωξε γύρω στο 1965 παρά τις Βρετανικές αντιδράσεις) και των τεχνοκρατών του Υπουργείου Αποικιών.

Ο εξοπλισμός των θυλάκων είναι ένα ιστορικό ζήτημα μεγίστης σημασίας, το οποίο έχουν φωτίσει επαρκώς έγγραφα υπηρεσιών και μαρτυρίες ηγετικών προσώπων από την τουρκοκυπριακή μειονότητα σε παράλιες κοινότητες, ιδιαίτερα του Καπιτάν των Κοκκίνων, ο οποίος περιγράφει σε ντοκιμαντέρ το αμειβόμενο δίκτυο εξοπλισμού με Βρετανούς διεκπεραιωτές. Δίκτυο με άνεση λειτουργίας όπως το περιγράφει σε όλους τους προορισμούς ανά την Κύπρο. Το δίκτυο αυτό είχε ανακαλυφτεί πολύ πριν τη σύλληψη του «Ντενίζ» και πράκτορας της Ελληνικής ΚΥΠ κατέγραψε το δρομολόγιο Κοκκίνων – Αμμοχώστου, ακόμα και τον αριθμό αυτοκινήτου και τον προορισμό στην Αμμόχωστο. Αυτά προ των εκλογών του 1960, στη μεταβατική διακυβέρνηση Φουτ.

Η δημιουργία περίκλειστων Τουρκοκυπριακών οντοτήτων είχε πολλά αίτια και αφορμές. Καταλύτης ήτο μια ελίτ στη Λευκωσία και την επαρχία Κερύνειας, με υπόγειο ρόλο του Οσμάν Ορέκ, και την Άγκυρα. Η ελίτ αυτή, μετέχοντας σε ακραίες ενέργειές στα χρόνια του πενήντα, αυτοπροσδιορίστηκε ως ακραία εχθρική έναντι των Ελλήνων της Κύπρου. Οδηγούσε και με προσωπικές ακρότητες στην απομόνωση. Η ελίτ αυτή τρομοκρατεί τους διαφωνούντες και τις κατά γεωγραφικά διαμερίσματα διαφοροποιημένες επιλογές και αντιλήψεις. Συμμαχεί με την οπτική των Πράσινων Γραμμών που επιβάλλουν οι Βρετανοί στρατηγικά. Ευτυχώς η μαρτυρία Βενιαμίν και το παράδειγμα της Λεμεσού και χωριών της ορεινής Πάφου τεκμηριώνουν την επιβολή των συγκεντρώσεων πληθυσμού διά της ανατροπής προσωπικών αντιλήψεων αρκετών Οθωμανών της Κύπρου, ιδιαίτερα στις περιοχές εξισλαμισμών και μεικτής ταυτότητος που έγκαιρα επεσήμαναν από το 1891 και πριν οι Βρετανοί.

Τις ενέργειες μιας τέτοιας ελεγχόμενής ελίτ στο Λονδίνο των ετών μετά το 1950 περιγράφει λεπτομερώς ο Ιερόθεος Κυκκώτης, από τους πλέον δεινούς παρατηρητές των εκστρατειών επιβολής ιδεολογημάτων εγκληματικών και τακτικών παρανομών αποσχίσεων στους απλούς Τουρκοκυπρίους, που συχνά είχαν άλλες προτεραιότητες και μετείχαν σε μια λαϊκή και αγροτική παράδοση άσχετη με τους φιλόδοξους Κεμαλιστές της Λευκωσίας, τους εν πολλοίς διαβρωμένους από τους αστούς αποικιοκράτες και δουλικούς στον κάθε Ρένταγουέι, Στορρς, Πάλμερ και Μακκάουαν.

Η οικονομική πλευρά του απομονωτισμού και οι αμοιβές των δημιουργών τους είναι, τέλος, ένα σοβαρό θέμα υπό διερεύνηση.

Πολύτιμο υστερόγραφο: Ο τουρκικός σκοπός και τα Κόκκινα

Τα Κόκκινα 1959-1974
The Turkish cause
Ο επικεφαλής Τουρκοκύπριος επεξηγεί:
Ο στόχος μας ήταν να επεκτείνουμε τον τουρκικό σκοπό εναντίον των Ελλήνων της Κύπρου.
Να πολεμήσουμε για τον Τουρκικό σκοπό...
Κάθε βράδυ αυτόματα θα έφταναν. Τα κατεβάζαμε και τα παίρναμε στις σπηλιές…
Ήμουν διοικητής στα Κόκκινα 32 τετραγωνικά μίλια…
The Turkish cause

Τίποτε για την Τηλλυρκάν.
Όλα για τη διακίνηση οπλισμού.
Η αρχή της πολιτικής των θυλάκων...
Η αρχή του κακού που θα οδηγούσε την Κύπρο στις Ναπάλμ. Η Τηλλυρκά, χώρος πειραματισμού για το απάνθρωπο όπλο της φωτιάς.
Οι Τήλλυροι ήταν γι’ αυτούς οι χρήσιμοι φτωχοί…
Αυτοί δεν αγάπησαν την Τηλλυρκάν…
Ως εγγονός του Γιαννή Τύλληρου, με καταγωγή εκεί στα Παλλιάμπελα του δάσους και της φτώχειας, ερευνώ δεκαετίες για τις ρίζες μου και τον εσταυρωμένο βίο των ανθρώπων εκεί.
Για τους θύλακες της μείζονος περιοχής αφιερώσαμε ερευνητικό κάματο. Κάποια ευρήματα θα τα μοιραστούμε σταδιακά μαζί σας...