Ενοίκιο, αγορά ή χτίσιμο οικίας;

Το θέμα «Σπίτι» απασχολεί πια τους περισσότερους νέους, μιας και η απόκτηση πρώτης κατοικίας δεν είναι σκέψη μόνο των παντρεμένων ζευγαριών. Πολλοί είναι οι νέοι σήμερα που επιθυμούν να εγκαταλείψουν την γονική εστία και να κτίσουν τη ζωή τους, με ή χωρίς σύντροφο. Τα νεαρά ζευγάρια δε, επιθυμούν από νωρίς τη συγκατοίκηση ώστε να κτίσουν τη σχέση και τη ζωή τους μαζί, πριν τον γάμο. Οι μεγαλύτεροι, από την άλλη προσπαθούν, ως επί το πλείστον, να σώσουν την πρώτη τους κατοικία από το βάρος των χρεών ή από λάθος διαχείριση δανείων και χρημάτων, ενώ πολλοί είναι αυτοί που έκαναν σωστές κινήσεις και μπορούν σήμερα να απολαμβάνουν τη δική τους πρώτη κατοικία μεριμνώντας για τα παιδιά τους. Ωστόσο, για όλα αυτά χρειάζονται αρκετά χρήματα, είτε για κτίσιμο είτε για αγορά σπιτιού. Από την άλλη, οι νέοι σήμερα καταφεύγουν στο ενοίκιο, πράγμα που «αδειάζει» σύντομα το πορτοφόλι τους αφού τα «νέα ενοίκια» δεν συνάδουν με τους «παλιούς μισθούς». Εδώ και λίγα χρόνια βλέπουμε τα ενοίκια να έχουν αυξηθεί κατά πολύ αγγίζοντας μέχρι και τα €1.000 για ένα διαμέρισμα με δυο υπνοδωμάτια σε αρκετά παλιές πολυκατοικίες ή ακόμα και σπίτια… παλαιολιθικής εποχής. Όλα αυτά παροτρύνουν τα νέα ζευγάρια να καταφύγουν σε κτίσιμο πρώτης κατοικίας. Τα τελευταία, όμως, γεγονότα που λαμβάνουν χώραν στον κόσμο δεν αφήνουν αυτή την επιλογή.

Ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος αυξάνει τις τιμές και στα ακίνητα

Μπορεί ο κορωνοϊος να επηρέασε κατά πολύ την οικονομία μας, όμως ήρθε και ο πόλεμος στην Ουκρανία για να αυξήσει περαιτέρω τις τιμές σε όλους τους τομείς. Οι πρώτες εκτιμήσεις για αύξηση τιμών ήρθαν ήδη από τις πρώτες μέρες του πολέμου και αφορούσαν σε είδη πρώτης ανάγκης, όπως είναι τα τρόφιμα. Έπειτα από έναν μήνα πολέμου βλέπουμε να επηρεάζεται και ο τομέας των ακίνητων, όπου εκτιμάται πως οι τιμές θα αυξηθούν κι άλλο. Η πόλη της Κύπρου που επηρεάζεται πιο πολύ φαίνεται να είναι η Λεμεσός, όπου εδώ και χρόνια έχουν εγκατασταθεί ή/και επενδύσει αρκετοί Ρώσοι, ενώ τώρα λόγω των κυρώσεων οι ρώσοι δεν μπορούν να ταξιδέψουν, ούτε να πληρώσουν ή να αγοράσουν.

Άλλος ένας παράγοντας που επηρέασε στην αύξηση τιμών των ακίνητων είναι η κάθοδος νέων εταιρειών από τις εμπόλεμες πια περιοχές, στην Κύπρο. Αυτό σημαίνει ότι οι εν λόγω εταιρείες θα εγκατασταθούν στο νησί μας, φέρνοντας και αρκετό δικό τους προσωπικό, το οποίο θα πρέπει να διαμένει κάπου. Οπόταν θα υπάρξει αυξημένη ζήτηση στις στέγες, πράγμα που αυξάνει και τις τιμές των υπολοίπων οικιών και διαμερισμάτων. Ταυτόχρονα παρατηρείται και μεγάλη ζήτηση για ενοικίαση, με αποτέλεσμα τα ενοίκια να έχουν πάρει και πάλι την ανιούσα αφού εδώ και τρία χρόνια έχουν αυξητική τάση της τάξεως του 50%.

Αυξητική τάση παρατηρείται και στις τιμές των υλικών οικοδομής λόγω του πολέμου, επηρεάζοντας έτσι τις τιμές ακίνητων είτε ως προς το ενοίκιο είτε ως προς την αγορά. Οι εταιρείες που κτίζουν τώρα είναι αναγκασμένες να υπολογίζουν και το επιπρόσθετο κόστος, άρα ένα διαμέρισμα που μέχρι πρότινος πωλειτο €175.000, την επόμενη μέρα μπορεί να αυξηθεί μέχρι και €225.000. Επίσης και η τιμή των πιο παλιών ακινήτων ή μεταχειρισμένων θα αυξηθεί και αυτή παρασυρόμενη από τις τιμές των καινούργιων ακινήτων.

Ενοίκιο, αγορά ή κτίσιμο οικίας;

Αν και οι τιμές σε ακίνητα αλλά και οικοδομικά υλικά αυξήθηκαν λόγω του ρωσο-ουκρανικου πολέμου τον τελευταίο μήνα, είναι γεγονός ότι είχαν ήδη μια αυξητική τάση από την επέλαση των επενδυτών στην Κύπρο –η αυξημένη ζήτηση συμβάλει σε αύξηση τιμών– αλλά και από την πανδημία που καταρράκωσε την οικονομία σε όλους τους τομείς. Ωστόσο, το τελευταίο τετράμηνο του 2021 οι τιμές πώλησης διαμερισμάτων και κατοικιών σε παγκύπρια βάση αυξήθηκαν κατά 1,4% και 0,5%, αντίστοιχα. Οι τιμές των παραθεριστικών διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 1%, ενώ των παραθεριστικών σπιτιών μειώθηκαν κατά 0,1%. Σε ετήσια βάση, οι τιμές αυξήθηκαν κατά 2,2% για τα διαμερίσματα και 0,7% για τα παραθεριστικά διαμερίσματα, ενώ μειώθηκαν κατά 0,5% για τα σπίτια και 3,7% για τα παραθεριστικά σπίτια.

Σε τριμηνιαία βάση, οι τιμές ενοικίασης αυξήθηκαν κατά 1% για τα διαμερίσματα και 1,7% για τα σπίτια. Όσον αφορά στα παραθεριστικά διαμερίσματα και τις τα παραθεριστικά  σπίτια, οι τιμές ενοικίασης αυξήθηκαν κατά 1,5% και 2% αντίστοιχα.

Σε ετήσια βάση, τα ενοίκια αυξήθηκαν κατά 2% για τα διαμερίσματα, 0,4% για τα σπίτια και 0,9% για τα παραθεριστικά διαμερίσματα. Αντίθετα, μειώθηκαν κατά 5,5% για τα εμπορικά, 3,2% για τις αποθήκες, 6,7% για τα γραφεία και 1,4% για τα παραθεριστικά σπίτια.

«Χ» από Βρυξέλλες σε Κύπρο για επιβολή μειωμένου φορολογικού συντελεστή 5%

«Άκυρο» από τις Βρυξέλλες «έφαγε» η Κύπρος σχετικά με εισήγηση για επαναφορά του μέτρου επιβολής μειωμένου φορολογικού συντελεστή 5% στα πρώτα 200 τ.μ. κατοικίας, η οποία δεν ξεπερνά τα 275 τ.μ.

Ενημερώνοντας την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, ο γενικός διευθυντής του υπουργείου Οικονομικών Γιώργος Παντελή, ανάφερε ότι οι ευρωπαϊκές αρχές είναι κάθετα αρνητικές σε επαναφορά του πλαισίου ΦΠΑ στην πρώτη κατοικία που ίσχυε κατά την περίοδο 2011 με 2016, δηλαδή επιβολή μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ (5%) στα πρώτα 200 τ.μ. κατοικίας, η οποία δεν ξεπερνά τα 275 τ.μ..

Ο κ. Παντελή είπε ότι σε τηλεδιάσκεψη με την  Ευρωπαϊκή Επιτροπή βολιδοσκόπησαν για επαναφορά του προ 2016 πλαισίου, πρόταση που εισηγήθηκαν στην προηγούμενη συνεδρία βουλευτές και φορείς του κατασκευαστικού τομέα. Πρόσθεσε ότι η θέση της ευρωπαϊκής Αρχής είναι ότι δεν υπάρχει οποιαδήποτε στόχευση και δεν συνάδει με τη σχετική οδηγία του φόρου προστιθέμενης αξίας και ως εκ τούτου δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή.

Σχετικά με το αίτημα για εισαγωγή μεταβατικών διατάξεων εφαρμογής της νομοθεσίας που θα θεσπιστεί από την Βουλή, ο κ. Παντελή είπε ότι οι εκπρόσωποι της Επιτροπής ενημέρωσαν ότι η διαδικασία παράβασης εναντίον της Δημοκρατίας είναι σε εξέλιξη και ως εκ τούτου δεν μπορούν να εισηγηθούν συγκεκριμένες προτάσεις για διόρθωση.

Όσον αφορά στην εφαρμογή μεταβατικής περιόδου, είπε ότι δεν ήταν αρνητικοί, όμως επεσήμαναν ότι θα πρέπει να είναι συγκεκριμένης διάρκειας και όχι υπερβολικού χρόνου.

Σε σχέση με την εισήγηση για επιβολή «οροφής» στο κόστος της κατοικίας και διαμερισμάτων που θα τυγχάνουν του μειωμένου φορολογικού συντελεστή 5%, ο κ. Παντελή δήλωσε ότι τα ακίνητα μεγάλης αξίας δεν θα περιλαμβάνονται στις πρόνοιες του νόμου που θα υιοθετηθεί, όπως και οι περιοχές με υψηλή αξία ακινήτων.

Ανέφερε επίσης ότι όσον αφορά στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο που βρίσκεται ενώπιον της Επιτροπής και προβλέπει επιβολή μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 5% στην παράδοση ή ανέγερση κατοικίας η οποία να καλύπτει τα πρώτα 140 τ.μ. της κατοικίας με μέγιστο εμβαδό τα 200 τ.μ., το Υπουργείο Οικονομικών ενημερώθηκε ότι θα πρέπει να υιοθετηθεί ο μέσος όρος του εμβαδού των κατοικιών στην Κύπρο και όχι το ανώτατο εμβαδόν των κατοικιών.