Η oυκρανική κρίση (ΙΙΙ)

Μετά το τελευταίο άρθρο μου για την Ουκρανία, η αναμενόμενη, κυρίως από τους Δυτικούς, ρωσική εισβολή στη χώρα, επετεύχθη. Εκατοντάδες οι νεκροί και οι τραυματίες, η χώρα βρίσκεται σε χάος, ο κόσμος σε πανικό. Πού πάμε;

Ίσως μια περίοδος της παγκόσμιας ιστορίας να έχει διαμορφωθεί. Με άλλα λόγια, στις 9 Νοεμβρίου του 1989, δηλαδή πριν από 33 περίπου χρόνια, το Τείχος του Βερολίνου έπεφτε. Μετά επήλθε η επανένωση της Γερμανίας (Deutsche Einheit). Με την πτώση του τείχους της Γερμανίας ο κομμουνισμός στην Ανατολική Ευρώπη κατέρρευσε και η Σοβιετική Ένωση διαλύθηκε. Η Σοβιετική Αυτοκρατορία, που δημιουργήθηκε με την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917, αποσυντίθετο. Πολλές από τις χώρες και τους ακολούθους της Σοβιετικής Ένωσης έγιναν ανεξάρτητα κράτη. Η Σοβιετική Αυτοκρατορία στην Ανατολική Ευρώπη και στην Ασία αποσυντέθηκε.

Η διάδοχος της Σοβιετικής Ένωσης, Ρωσία, προσπαθούσε να βρει τα πόδια της. Για μια εποχή, οι ΗΠΑ ήσαν η μόνη υπερδύναμη στον κόσμο. Με την πάροδο όμως του χρόνου η Ρωσία συνέχισε την πρόοδό της και σιγά-σιγά επανήλθε στην ηγέτιδα θέση της ως Μεγάλη Δύναμη. Το ίδιο και η Κίνα.

Η Ρωσία, ως Μεγάλη Δύναμη, ελάμβανε μέρος στις διεθνείς διαμάχες, όπως στη Συρία και, βεβαίως, τελευταίως στην Ουκρανία.

Η Ουκρανία είναι γείτονας της Ρωσίας και, αν θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε την ορολογία του 19ου αιώνος, πρέπει να θεωρείται μέσα στη σφαίρα επιρροής της. Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, οι πρώην κομμουνιστικές χώρες της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης συνωστίζονταν για να γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ. Οι περισσότερες έγιναν. Η Ρωσία δεν ήθελε αυτήν την τροπή των γεγονότων και δήλωσε και δηλώνει ότι δεν πρέπει να συνεχιστεί αυτή η τακτική εκ μέρους των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ.

Η Ρωσία επέλεξε να δηλώσει εμφαντικά τη θέση της με το θέμα της Ουκρανίας. Η χώρα είναι γείτονάς της και υπάρχουν Ρωσόφωνοι σ’ αυτήν. Έτσι κατέλαβε την Κριμαία, κάτω από τις διαμαρτυρίες των Δυτικών Δυνάμεων, και τώρα εισέβαλε στην Ουκρανία αναγνωρίζοντας την ανεξαρτησία δύο άλλων επαρχιών της χώρας. Αυτό βέβαια είναι power politics και δεν έχει καμία σχέση με το Διεθνές Δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Με δυο λόγια, οι Δυτικές Δυνάμεις, οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ θέλησαν να εντάξουν την Ουκρανία στο ΝΑΤΟ. Η Ρωσία αντέδρασε εκτός και όχι σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και έτσι έχουμε έναν αιματηρό πόλεμο και μια παράνομη εισβολή ως ρωσική απάντηση στην πολιτική των ΗΠΑ και των συμμάχων της.

Βεβαίως, αυτός που υποφέρει πρώτα είναι ο ουκρανικός λαός. Με τόσους νεκρούς και την καταστροφή της χώρας. Ο πλανήτης, όμως, όλος επηρεάζεται, η διεθνής οικονομική ζωή αναστατώνεται και όλοι αναμένουν με αγωνία το αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης.

Όλοι οι άνθρωποι καλής θελήσεως ζητούν από τις Δυνάμεις, έστω και την τελευταία ώρα, να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για να βρουν μια λύση, για το καλό όλων. Αυτά βέβαια είναι ευχολόγια. Αυτή είναι η διεθνής σκηνή. Αυτές είναι οι σημερινές διεθνείς σχέσεις. Ελπίζουμε να μη συναντήσουμε στην εξέλιξη της κρίσης ακόμα χειρότερα.

*Barrister-at-law (Lincoln’s Inn, London), Διδάκτωρ Πολιτικών Επιστημών & Διεθνών Σχέσεων (Η.Ε.Ι., Γενεύης, Ελβετίας), Πρώην Μέλος της Γραμματείας του ΟΗΕ στο Τμήμα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων