Κυρώσεις και στρατηγική αναδιάταξης δυνάμεων

Η εν εξελίξει ευρισκόμενη πολεμική αναμέτρηση στην Ουκρανία επιφέρει επιπτώσεις ορατές και μη σε πολλά επίπεδα, του οικονομικού, του γεωστρατηγικού και κοινωνικοπολιτισμικού μη εξαιρουμένων, τόσο σε τοπικό, περιφερειακό, διεθνικό, αλλά και σε παγκόσμιο, ουνιβερσαλιστικό επίπεδο.

Πρόκειται για έναν πόλεμο, που αγγίζει την καρδιά της Ευρώπης και άπτεται σημαντικών πτυχών, όχι μόνο του διεθνούς δικαίου, αλλά και αυτού τούτου του συστήματος ικανότητας πολιτικής διευθέτησης συγκρουσιακών, διακρατικών αντιπαραθέσεων.

Η Ευρώπη, τελούσα παλαιόθεν εν διαρκή αναζήτηση ανεξάρτητης και αυτοδύναμης, χειραφετημένης από τις ΗΠΑ, πολιτικής, πρωτοστάτησε καθ’ υπέρβαση του αναμενόμενου και τελούσα εν πρωτοφανή σπουδή, στη λήψη σειράς σκληρών μέτρων κατά της Μόσχας, εκτιμώντας ότι μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να επιφέρει τέτοιο πλήγμα στο ρωσικό πολιτικό σύστημα διά της οικονομίας, που κατ’ εκτίμηση θα δημιουργούσε προϋποθέσεις αποκλιμάκωσης της σύγκρουσης.

Στα μέτρα, που εν είδει κυρώσεων εξαγγέλθηκαν και καθ’ οδόν επέρχονται ως εφαρμοστέα κατά της Μόσχας, διαβλέπει κανείς πίσω από τις γραμμές την ιστορικότητα της αντιπαράθεσης, που στη διαδρομή των αιώνων σφράγισε τις σχέσεις του Δυτικού κόσμου με τη Ρωσία, ενώ ταυτόχρονα ο υποβόσκων αντιρωσισμός στις πάλαι ποτέ σοβιετοκρατούμενες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και της Βαλτικής εκδηλώθηκε κατά τρόπο ορατό. Ο γερμανικός δε χώρος προβάλλει διαδηλωτικά τα εμφιλοχωρούντα μεταπολεμικά σύνδρομα, προϊόντα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Τα επερχόμενα και εφαρμοζόμενα μέτρα της Δύσης εναντίον της Μόσχας θα έχουν σαφώς ισχυρή επίπτωση στο οικονομικό γίγνεσθαι της Ρωσίας, τελώντας ταυτόχρονα σε αμφίδρομη πορεία κόστους και έναντι των ευρωπαϊκών κρατικών οντοτήτων, σε μια εποχή διεθνών αλληλεξαρτήσεων στην οικονομία και στις πολιτικές, ενώ σε πολιτικό επίπεδο θα οδηγήσουν τη Μόσχα στην αγκαλιά του Πεκίνου, οικοδομώντας κατά ταύτα έναν στρατηγικό ρωσο-κινεζικό άξονα απρόβλεπτων πολιτικοοικονομικών διαστάσεων.

Σε ό,τι αφορά το εσωτερικό της Ρωσίας, παρά το ισχυρό πλήγμα που θα δεχτεί κοινωνικοοικονομικά η χώρα, δεδομένης της πολιτικής κουλτούρας των Ρώσων που ως λαός έχουν επιδείξει στην ιστορική τους διαδρομή μιαν αντοχή και ικανότητα εθνικής συσπείρωσης, καθώς και αφομοίωσης «κραδασμών», δεν είναι καθόλου βέβαιο πως ο υπολογισμός του Δυτικού παράγοντα θα επέφερε μια επιδιωκόμενη εσωτερική αναταραχή.

Αντιθέτως, θα μπορούσε κανείς να εκτιμήσει πως τα συντονισμένα σκληρά μέτρα κατά της Μόσχας θα προκαλούσαν σε κοινωνικοπολιτικό επίπεδο συσπείρωση, ερμηνευόμενα κατά τα ανωτέρω από τη ρωσική κοινωνία ως αντιρωσική διάταξη των «ξένων» έναντι της «κοινής πατρίδας».

Η σημερινή μοναδικότητα του δυτικού διεθνούς παράγοντα ως προς την ταχύτητα και το μέγεθος των κυρώσεων φέρνει αφεύκτως στη σκέψη την περίπτωση της Κύπρου, όπου ενώ υφίσταται εισβολή και κατοχή εν διαρκεία, με εποικισμό διαπραττόμενο στον εικοστό πρώτο αιώνα και επέκταση της κατοχής διά του ανοίγματος της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου, ο Δυτικός παράγων αδιαφορεί.

Το παραπάνω μαρτυρεί μια επιλεκτική και διακριτική ως προς τα συμφέροντα των φορέων της διεθνούς πολιτικής μονομέρεια στην εφαρμογή του διεθνούς δικαίου ως προς τη λήψη μέτρων και κυρώσεων κατά των παραβιαζόντων τις πρόνοιές του.

Υπενθυμίζεται ότι, μετά την εισβολή του 1974, επιβλήθηκε από τις ΗΠΑ τετραετές εμπάργκο όπλων κατά της Τουρκίας, πολιτική που συνιστούσε προϊόν του τότε πανίσχυρου ελληνικού λόμπι στις ΗΠΑ, οδηγώντας στα πρόθυρα της κατάρρευσης την τουρκική οικονομία και προκαλώντας εσωτερικές ρωγμές στο πολιτικό σύστημα.

Σε παρόντα χρόνο, επιβολή αντιστοίχων ή αναλόγων της ρωσικής περίπτωσης μέτρων έναντι της Τουρκίας μπορεί να μην οδηγούσαν σε κατάρρευση του σημερινού τουρκικού πολιτικού συστήματος, δεδομένης της μονοκρατικής ερντογανικής αυταρχικής διακυβέρνησης, θα συρρίκνωναν, όμως, σαφώς την υφιστάμενη τουρκική πολιτικοστρατιωτική επιθετική διάταξη έναντι του ελλαδικού και κυπριακού χώρου.

Τούτο δε επέρχεται υπό την προϋπόθεση της πλήρους ενσωμάτωσης μέτρων και διεθνών κυρώσεων κατά του τουρκικού αναθεωρητισμού στη στρατηγική εφαρμοστέας πολιτικής από Αθήνα και Λευκωσία.