Με περισσότερες γυναίκες στο πηδάλιο θα τα καταφέρουμε καλύτερα

Το 2007 παρακολούθησα ως δημοσιογράφος τις εργασίες 3ήμερου συνεδρίου του Τμήματος Γυναικών της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων [ETUC], το οποίο πραγματοποιήθηκε στη γραφική Ερέτρια της Εύβοιας. Συμμετείχαν γύρω στις 80 γυναίκες που εκπροσωπούσαν εργατικά συνδικάτα απ’ όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρωπαικής Ένωσης. Ως φιλοξενούσα χώρα, η Ελλάδα εκπροσωπήθηκε με αρκετές συνδικαλίστριες από διαφορετικούς κλάδους της αγοράς εργασίας. Από τον ανδρικό πληθυσμό συμμετείχαν μόνο δύο άτομα. Ο υποφαινόμενος και ο επικεφαλής - συντονιστής του συνεδρίου, Γιώργος Ντάσης, επί σειρά ετών εκπρόσωπος της ΓΣΕΕ στη Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων και μετέπειτα πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινωνικής Επιτροπής [EESC]. Επρόκειτο για ένα συνέδριο, το οποίο καταπιάστηκε σε βάθος με εξειδικευμένα θέματα που απασχολούσαν τις εργαζόμενες στις χώρες-μέλη της Ε.Ε. Την Κύπρο εκπροσώπησε η γραμματέας του Τμήματος Εργαζομένων Γυναικών ΣΕΚ, Δέσποινα Ησαΐα. Καθηλωμένος, παρακολούθησα τις πολύωρες εργασίες του συνεδρίου χωρίς να χάσω ούτε λεπτό. Η κατανυχτική ατμόσφαιρα που επικράτησε καθ’όλη τη διάρκεια του συνεδρίου και η παθιασμένη προσέγγιση των τοποθετήσεων εκ μέρους των συνέδρων, με άφησαν άναυδο. Βίωσα μοναδικές στιγμές με ανάμεικτα συναισθήματα. Από τη μια, βούρκωναν τα μάτια μου από ντροπή για τα όσα άκουγα σχετικά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενες και, από την άλλη, θαύμαζα το μεγαλείο των γυναικείων ψυχικών αντοχών, οι οποίες αντικατοπτρίζονταν στις λεπτομέρειες των τοποθετήσεών τους στο πλαίσιο των εργασιών του συνεδρίου. Ο κατανοητός τρόπος, με τον οποίο εσυζητούντο τα διάφορα θέματα που εγείροντο, οι εύστοχες ερωτήσεις που υποβάλλοντο και οι εύπεπτες απαντήσεις που εδίδοντο μέσω μυθιστορηματικής πλοκής [η εξέλιξη του μύθου σε αφηγηματικό ή δραματικό έργο] με άφηναν έκθαμβο. Στα πηγαδάκια του συνεδριακού περιθωρίου οι ερωτήσεις μου ήταν πολλές, διεισδυτικές και κάπου - κάπου εμποτισμένες με δημοσιογραφική περιέργεια, στην αγωνιώδη μου προσπάθεια να βγάλω από τα τρίσβαθα της γυναικείας ψυχής όμορφες ή περιπετειώδεις στιγμές της καθημερινότητας. Από αυτήν την καθημερινότητα του πολλαπλού ρόλου, της εργαζόμενης, της συζύγου, της μάνας, της γιαγιάς και ενίοτε της μητριάς. Οι χαρές, οι λύπες, το σκαστό χαμόγελο, το αυθόρμητο γέλιο, το πικρό ή γλυκό δάκρυ, έσμιγαν και εγίνοντο ένα ευλογημένο ζυμάρι, με το οποίο οι εργαζόμενες έπλαθαν τον χαρακτήρα των παιδιών τους προσπαθώντας να τα γαλουχήσουν στα νάματα της αλληλεγγύης, της συντροφικότητας, της αλληλοβοήθειας, του αλληλοσεβασμού, της ισότητας, της ευπρέπειας και της γενναιότητας. Κοντολογίς, να εμφυσήσουν στη νέα γενιά τις αρχές και τις αξίες της συνδικαλιστικής ευθύνης, που συμπυκνούνται στο δίπτυχο, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Το μαρτυρικό υλικό της εργαζομένης, που εσφυρηλατείτο μέσα από την υψικάμινο της συζήτησης ενός ευρωπαϊκού συνδικαλιστικού συνεδρίου, παραμένει ύστερα από 16 χρόνια χαραγμένο στα τρίσβαθα της ψυχής μου. Αν και υποσχέθηκα ενώπιον των 80 και πλέον συνδικαλιστριών – συνέδρων, να κάνω το καλύτερο ρεπορτάζ της μέχρι τότε σταδιοδρομίας μου, εν τούτοις αθέτησα τον λόγο μου. Η βαθύτατη συγκίνησή μου από τα βιώματα των εργασιών εκείνου του μυσταγωγικού συνεδρίου, σε συνδυασμό με την ανατριχίλα που ένιωσα από την «τετ-α-τετ» ελεύθερη συζήτηση σε θέματα που προβληματίζουν, απασχολούν, βασανίζουν και καταπιέζουν τον γυναικείο πληθυσμό, δεν επέτρεψαν στον εσωτερικό μου κόσμο να ισορροπήσει και να συντάξει τη φρασεολογία του ρεπορτάζ, η οποία για μέρες στριφογύριζε στο μυαλό μου.

Με την ευκαιρία της αφυπηρέτησής μου πέρυσι από τη θέση του διευθυντή του Γραφείου Τύπου της ΣΕΚ και αρχισυντάκτη της «Εργατικής Φωνής», του εβδομαδιαίου εκφραστικού οργάνου της Συνομοσπονδίας Εργαζομένων Κύπρου, αισθάνθηκα την ανάγκη να αποτυπώσω δημόσια τις εντυπώσεις μου από εκείνο το μοναδικό συνέδριο, με πρωταγωνίστριες 80 και πλέον συνδικαλίστριες από την Ευρώπη. Από μια Ευρώπη που την αγαπάμε αλλά και που μας πληγώνει. Στην ουσία, όμως, μας πληγώνουν οι ηγεσίες των κρατών μελών, γιατί, παρόλα τα σημαντικά βήματα προόδου που έγιναν τα τελευταία χρόνια, η θέση της γυναίκας στο καθημερινό γίγνεσθαι των πλείστων χωρών είναι πολλαπλώς υποδεέστερη σε σχέση με αυτήν του άνδρα.

Η 8η Μαρτίου μέρα χρέους προς τη γυναίκα

Η 8η Μαρτίου δεν είναι μέρα για γιορτές και πανηγύρια. Είναι μέρα ανανέωσης της δέσμευσης του καθενός να αγωνίζεται έμπρακτα και συνειδητά για εξόφληση του τεράστιου χρέους που οφείλουμε προς τη Γυναίκα. Τη μάνα, τη μητριά, τη γιαγιά, την αδελφή, την εργάτρια, την κάθε Γυναίκα που εκπέμπει ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΤΗΤΑ και ΓΟΗΤΕΙΑ ψυχής. Υποκλίνομαι στη Γυναίκα που αντιστέκεται σε ανισότητες, σε αγριότητες και σε κάθε λογής βαρβαρισμούς. Προσκυνώ τη χάρη της Γυναίκας που τίμια και εύτολμα δίδει καθημερινά τον δύσκολο αγώνα της τιμής και της αξιοπρέπειας για μια καλύτερη και δικαιότερη κοινωνία.

Αναμφίβολα, η Κύπρια γυναίκα αντιμετωπίζει σήμερα στην καθημερινότητά της πάμπολλες δυσκολίες, οι οποίες διευρύνονται και ενισχύονται λόγω στερεότυπων αντιλήψεων, που εξακολουθούν να καταδυναστεύουν την κοινωνία μας. Το εργατικό κίνημα καλείται να συνεχίσει επίμονα και ακατάπαυστα τον αγώνα μέχρις ότου η Πολιτεία χαράξει μακρόπνοη πολιτική, η οποία θα οδηγεί σε επίλυση των χρονίζοντων προβλημάτων που κρατούν καθηλωμένη τη γυναικεία προσωπικότητα. Εν μέσω της πανδημίας, γιορτάζουμε τη φετινή 8η Μαρτίου, Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, σε πρωτοφανείς συνθήκες κοινωνικής αποστασιοποίησης και υποχρεωτικών περιορισμών στην εργασιακή μας δραστηριότητα με όλα τα αρνητικά συνεπακόλουθα. Τον τελευταίο καιρό γινόμαστε μάρτυρες φρικτών περιγραφικών περιστατικών, που εκτυλίχθηκαν τα τελευταία χρόνια σε Κύπρο και Ελλάδα, και τα οποία προσβάλλουν βάναυσα τη γυναικεία αξιοπρέπεια ή καλύτερα την ανθρώπινη αξιοπρέπεια με θύμα τη γυναίκα. Οι έμφυλες διακρίσεις στους χώρους εργασίας είναι υπαρκτές και αναμφισβήτητες. Το κράτος οφείλει να προχωρήσει νομοθετικά και όχι μόνο, σε πιο συγκεκριμένη και συγκροτημένη αντιμετώπιση των προβλημάτων κάθε μορφής έμφυλης διάκρισης, στέλνοντας ισχυρό το μήνυμα ότι η ανοχή στη σεξουαλική, ψυχολογική, σωματική και λεκτική βία θα είναι μηδενική. Ήλθε η ώρα, η Πολιτεία να μετουσιώσει σε χειροπιαστή πραγματικότητα τις κατά καιρούς διακηρύξεις της, προσφέροντας στις γυναίκες ίσα δικαιώματα και ισότιμες ευκαιρίες ανέλιξης αλλά και συμμετοχής στα κοινωνικά, πολιτικά και πολιτειακά αξιώματα. Είναι βέβαιον πως οι γυναίκες θα τα καταφέρουν καλύτερα από τους άνδρες στην κοπιώδη προσπάθεια ανασυγκρότησης του αξιακού μας συστήματος, το οποίο στις μέρες μας έχει πέσει πολύ χαμηλά. Ας εμπιστευθούμε περισσότερο τις γυναίκες και να ’μαστε σίγουροι πως, ως κοινωνία, ως χώρα και ως λαός, θα κάνουμε σημαντικά βήματα μπροστά. Με περισσότερες γυναίκες στο πηδάλιο καίριων θέσεων της Πολιτείας και της κοινωνίας θα τα καταφέρουμε καλύτερα.