Αναλύσεις

Σχεδόν €300 εκ. δόθηκαν για τους παράτυπους μετανάστες τα τελευταία επτά χρόνια

Εκατό παράτυποι μετανάστες καταφθάνουν στην Κύπρο κατά μέσο όρο κάθε μέρα

Τα τελευταία χρόνια η Κύπρος, όπως και άλλες χώρες της ΕΕ, βιώνουν το δράμα του μεταναστευτικού ζητήματος. Διακινητές εκμεταλλεύονται οικογένειες από τρίτες χώρες που ψάχνουν ένα καλύτερο αύριο και τις «φορτώνουν» σε μια βάρκα, θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή τους, ενώ πληρώνουν αδρά για αυτή τους τη μεταφορά. Οι σπείρες αυτές τάζουν λαγούς με πετραχήλια σε αυτά τα άτομα, αφού τους εξηγούν ότι εάν βρεθούν σε κίνδυνο και εισέλθουν σε μια ευρωπαϊκή χώρα τότε μπορούν να ζητήσουν άσυλο και θα τους παραχωρηθούν, φαγητό, χρήματα και στέγη, ενώ μετέπειτα θα μπορούν να διακινούνται με άνεση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν είναι απαραίτητο οι πολίτες αυτοί τρίτων χωρών να προέρχονται από εμπόλεμες ζώνες ή να διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο στη χώρα τους. Εντούτοις η φτώχεια και η στασιμότητα προκαλούν επιθυμία φυγής προς μια ευρωπαϊκή χώρα, επιδιώκοντας περισσότερη ευημερία, ευκαιρίες για δουλειά και παιδεία.

Η Κύπρος, δυστυχώς ή ευτυχώς, έχει μπει στο «στόχαστρο» των διακινητών και των πολιτών από τρίτες χώρες, αφού η γεωγραφική της θέση αποτελεί πλεονέκτημα για αυτούς ώστε να μην ριψοκινδυνεύουν περισσότερες ώρες στη θάλασσα. Όμως είναι γεγονός ότι οι περισσότεροι παράτυποι μετανάστες που εισέρχονται στο νησί μας δεν καταφθάνουν διά θαλάσσης, αλλά μέσω της Πράσινης Γραμμής. Η διαδικασία είναι απλή, αφού από τη χώρα τους μπορούν να εισέλθουν στην Τουρκία πιο εύκολα και ακολούθως τους σταλούν στις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου, από όπου και ενημερώνονται ότι θα πρέπει να περάσουν την Πράσινη Γραμμή για να εισέλθουν σε ευρωπαϊκό έδαφος και εν τέλει να ζητήσουν άσυλο. Τα τελευταία χρόνια οι αιτήσεις ασύλου έχουν εκτοξευθεί στα ύψη, με αποτέλεσμα να ασφυκτιεί το νησί από παράτυπους μετανάστες, τους οποίους δεν μπορεί να διαχειριστεί και να συντηρήσει, όση βοήθεια και να παραχωρείται από την Ε.Ε.

Αυξήθηκαν κατά 310% οι αιτήσεις ασύλου σε έναν χρόνο

Στο νησί μας, ωστόσο, καταλήγουν οι περισσότεροι μετανάστες, ακριβώς γιατί η γεωγραφική του θέση είναι προνομιούχα. Έτσι, η Κύπρος έχει να αντιμετωπίσει μεγάλους αριθμούς αιτήσεων ασύλου. Με βάση τα στοιχεία που παρέχονται από το αρμόδιο Υπουργείο, οι νέες αιτήσεις ασύλου για την περίοδο Ιανουάριος 2022-Μάρτιος 2022, ανέρχονται στις 5.066, αριθμός ο οποίος έχει αυξηθεί κατά 310% από την αντίστοιχη περίοδο του 2021, κατά την οποία οι αιτήσεις ανήλθαν σε μόλις 1.631.  

Κατά τους πρώτους τρεις μήνες του 2022, 1.006 πολίτες του Κονγκό κατέθεσαν αίτηση ασύλου, 858 πολίτες από τη Νιγηρία, 554 από τη Συρία, 503 από το Πακιστάν, 400 από το Μπαγκλαντές, 298 από τη Σομαλία, 254 από το Καμερούν, 174 από το Αφγανιστάν, 157 από την Ινδία, 131 από τη Σιέρρα Λεόνε και 731 από άλλες χώρες. Αυτές είναι οι 10 χώρες πρώτες σε αιτήσεις ασύλου στην Κύπρο, σύμφωνα πάντοτε με το Υπουργείο Εσωτερικών.

Από το 2018, ωστόσο, μέχρι και το 2021 οι απορρίψεις αιτήσεων ασύλου αυξάνονται ραγδαία στο νησί μας, αφού οι αριθμοί των παράτυπων μεταναστών αυξάνονται εξίσου. Συγκεκριμένα το 2018 από τις 3.211 αιτήσεις ασύλου απορρίφθηκαν 2.009. Το 2019 από τις 5.168 αιτήσεις οι 3.872 απορρίφθηκαν. Το 2020 από τις 6.503 αιτήσεις απορρίφθηκαν οι 4.860. Εντούτοις, το 2021 ήταν μια χρονιά ρεκόρ για τη Κύπρο στην εξέταση αιτήσεων ασύλου, αφού από τις 16.249 αιτήσεις απορρίφθηκαν οι 14.000.

Παρά ταύτα, η Κυπριακή Δημοκρατία διαθέτει χώρο φιλοξενίας για τους μετανάστες που καταφθάνουν στο νησί μας, το επονομαζόμενο «Πουρνάρα». Αν και καθημερινά διεξάγονται έντονες συζητήσεις γύρω από τις συνθήκες διαμονής στο κέντρο φιλοξενίας (για παράδειγμα σε σχέση με τη χωρητικότητά του), το ΥΠΕΣ ξεκαθαρίζει ότι η μέγιστη χωρητικότητα του Πουρνάρα, μετά και τις επεκτάσεις που έγιναν το 2020, είναι τα 1.000 άτομα αφού το συγκεκριμένο κέντρο επιλέχθηκε με βάση τον μικρό αριθμό μεταναστών που είχαμε αρχικά. Όμως οι καθημερινές αφίξεις, που αριθμούν πέραν των 100 κατά μέσο όρο την ημέρα, έχουν δημιουργήσει υπερπληθυσμό στο Κέντρο, με τους διαμένοντες σήμερα να ανέρχονται στους 3.300.

Τη φροντίδα των μεταναστών πληρώνει και ο Κύπριος φορολογούμενος

Η Κύπρος ως κράτος μέλος της Ε.Ε. πρέπει και είναι υποχρεωμένη να φιλοξενήσει μετανάστες που εισέρχονται στο νησί διά θαλάσσης αλλά και διά μέσου της Πράσινης Γραμμής. Από την πλευρά της, η Ε.Ε. χρηματοδοτεί τα κράτη μέλη της ώστε να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στις καθημερινές προκλήσεις και ανάγκες που μπορεί να αντιμετωπίσουν φροντίζοντας τους ανθρώπους αυτούς που αναζητούν ένα καλύτερο μέλλον.

Συγκεκριμένα, από το 2014 μέχρι και το 2021 η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδότησε την Κύπρο με €117 εκατομμύρια ώστε να προσφέρει σίτιση, στέγη, επιδόματα, υγεία και παιδεία στους μετανάστες που φιλοξενούνται στο κέντρο «Πουρνάρα». Όμως οι μεγάλοι αριθμοί και οι μαζικές ροές καθημερινής εισδοχής στο νησί, αυξάνουν όχι μόνο τις αιτήσεις ασύλου αλλά και τα έξοδα φροντίδας των ατόμων αυτών, πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να ληφθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό χρηματικό ποσό το οποίο θα καλύψει τις ανάγκες και τη φροντίδα τους. Ως εκ τούτου, το κράτος για την περίοδο 2014-2021 χρειάστηκε να διαθέσει επιπλέον €178 εκατομμύρια για το μεταναστευτικό. Άρα, για την περίοδο 2014-2021, σε σχέση με τη φροντίδα και την ευημερία των παράτυπων μεταναστών, δόθηκαν συνολικά €295 εκατομμύρια από την Ε.Ε. και την ΚΔ.