Κόστος Ζωής

Σπίτια κτισμένα… από «χρυσάφι»

Οι πολίτες που θέλουν να κτίσουν τη δίκη τους στέγη κάνουν δεύτερες σκέψεις, εξαιτίας των εξωφρενικών ανατιμήσεων

Η ανάκαμψη στην παγκόσμια δραστηριότητα, ύστερα και από τους περιορισμούς της πανδημίας του κορωνοϊού, εξέθεσε τις ελλείψεις σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα, προκαλώντας πονοκέφαλο σε επιχειρήσεις και καταναλωτές. Σήμερα, πέραν της πανδημίας και των lockdown της που δεν έχουν τελειώσει -ακόμη- σε κομβικά σημεία της Κίνας, ήρθε και ο πόλεμος στην Ουκρανία, ο οποίος δημιούργησε την «τέλεια καταιγίδα». Η κατάσταση σε όλον τον πλανήτη είναι ιδιαίτερα ανησυχητική, καθώς το ράλι τιμών στις πρώτες ύλες, των βασικών προϊόντων και η εκτόξευση των τιμών στην ενέργεια συνεχίζεται, με τον οικονομικό αντίκτυπο να είναι ανυπολόγιστος. Στη δίνη της εκτίναξης των τιμών βρίσκονται και τα οικοδομικά υλικά, με αποτέλεσμα να εντείνεται η ανησυχία για τυχόν καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των έργων, προκειμένου ο κατασκευαστικός κλάδος να μπορέσει ν’ ανταποκριθεί στο «κοκτέιλ» ανατιμήσεων.

Δεύτερες σκέψεις

Σ' έναν φαύλο κύκλο αυξήσεων βρίσκεται ο κατασκευαστικός κλάδος, που βλέπει το κόστος της ενέργειας και των πρώτων υλών, για την ανέγερση κατοικίας, να εκτοξεύεται. Μέσα σ' ένα χρόνο οι πρώτες ύλες αυξήθηκαν -σημαντικά- με τους εργολάβους ν’ ανησυχούν για την επόμενη μέρα. Οι πολίτες που θέλουν να κτίσουν τη δική τους στέγη κάνουν δεύτερες σκέψεις, εξαιτίας των εξωφρενικών ανατιμήσεων. Όπως καταγράφεται στα στοιχεία που δημοσίευσε η Στατιστική Υπηρεσία, τον Μάρτιο του 2022, τα κατασκευαστικά υλικά αυξήθηκαν κατά 19,08% συγκριτικά με τον Μάρτιο του 2021. Συγκεκριμένα, τα μεταλλικά προϊόντα αυξήθηκαν κατά 31,60%. Το ξύλο, τα μονωτικά, τα χημικά και τα πλαστικά 20,87%. Τα ηλεκτρομηχανολογικά είδη ανέβηκαν κατά 14,79%, ενώ τα ορυκτά και τα προϊόντα ορυκτών 7,38% και 6,68% αντίστοιχα.

Μετριασμός επιπτώσεων

Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Εργολάβων Οικοδομών (Ο.Σ.Ε.Ο.Κ.), Στέλιος Γαβριήλ, δήλωσε πως το συνολικό κόστος για ανέγερση των κατοικιών έχει αυξηθεί κατά 30%. «Ένα τόσο μεγάλο ποσό, δεν μπορεί να το επωμιστεί ο εργολάβος και αναγκαστικά το επιπλέον κόστος θα μετακυλίσει στον πελάτη», αναφέρει. Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει ανατρέψει τα δεδομένα, αφού ο κλάδος προσπαθούσε ν’ αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις από την πανδημία. Οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν σε βάρος της Ρωσίας από τη Δύση έχουν χτυπήσει σε μεγάλο βαθμό τον κατασκευαστικό τομέα. Σύμφωνα με τον κ. Γαβριήλ, αρκετά έργα χρηματοδοτούνταν από Εταιρείες ρωσικών συμφερόντων και αυτό είχε ως αποτέλεσμα να διακοπεί η χρηματοδότηση, με τους εργολάβους να προχωρούν σε αναζήτηση εναλλακτικών επιλογών.

Γι’ αυτόν τον λόγο, η Ομοσπονδία Συνδέσμων Εργολάβων Οικοδομών Κύπρου έχει προβεί σε εισηγήσεις στα αρμόδια Υπουργεία για τα Έργα του Δημοσίου αλλά και για τα ιδιωτικά έργα με τη Μεικτή Επιτροπή Δομικών Συμβολαίων Κύπρου, για μετριασμό των επιπτώσεων. Στόχος της ομοσπονδίας είναι να γίνουν οι ανάλογες ενέργειες, ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και να αποφευχθεί η διακοπή συμβάσεων. Μεταξύ άλλων, η ΟΣΕΟΚ, εισηγείται:

- Αναθεώρηση της μεθοδολογίας υπολογισμού των αυξομειώσεων, τόσο των συντελεστών βαρύτητας, όσο και της εισαγωγής νέων υλικών. Μεθοδολογία, η οποία θα πρέπει να έχει αναδρομική ισχύ για να καλύψει όλη την περίοδο αυτή.

- Επέκταση της εφαρμογής του άρθρου 11Β του περί Φ.Π.Α. Νόμου (με μηδενικό συντελεστή) σε οριζόντια βάση σε όλα τα οικοδομικά υλικά / προϊόντα (εγχώρια ή εισαγόμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση).

- Παροχή εκτάκτων φορολογικών ελαφρύνσεων, οι οποίες να περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων μηνιαία υποβολή της φορολογικής δήλωσης για τον Φ.Π.Α. (αντί ανά 3μηνο), επιμήκυνση της παράτασης πληρωμής του Φ.Π.Α. γι’ ακόμη 3 φορολογικές περιόδους και επίσπευση της επιστροφής του Φ.Π.Α.

Πωλήσεις €1,3 δις

Παρά τις υψηλές τιμές των ακινήτων, σύμφωνα με τα δεδομένα που παρουσίασε το Συμβούλιο Εγγραφής Κτηματομεσιτών, το πρώτο τρίμηνο του 2022 καταγράφηκαν παγκυπρίως -συνολικά- 5.258 πωλήσεις αξίας πέραν του ενός δις. Τα στοιχεία, όπως ανέφερε ο Πρόεδρος του Συμβουλίου, Μαρίνος Κυναιγείρου, καταδεικνύουν πως η αγορά συνεχίζει να παρουσιάζει ανοδική τάση, παρά τις έντονες προκλήσεις που καταγράφονται τους τελευταίους μήνες. «Αποδεικνύεται γι’ ακόμα μια φορά η ανθεκτικότητα της αγοράς, αλλά και η εμπιστοσύνη που δείχνουν στον τομέα Κύπριοι και ξένοι αγοραστές ακινήτων», συμπλήρωσε.

Πού κινήθηκε η αγορά;

Η Λεμεσός και η Λευκωσία συγκεντρώνουν τη μερίδα του λέοντος, ενώ αρκετά θετικά κινούνται και οι υπόλοιπες επαρχίες. Τα στοιχεία καταδεικνύουν επίσης το μεγάλο ενδιαφέρον που υπάρχει για απόκτηση γης, αφού χωράφια, οικόπεδα κι άλλα τεμάχια βρίσκονται ιδιαίτερα ψηλά στις προτιμήσεις των αγοραστών, ενδεχομένως ως μία εναλλακτική πηγή επένδυσης. Στην επαρχία Λευκωσίας καταγράφηκαν συνολικά 1.574 πράξεις, συνολικής αξίας περίπου €313 εκ. Στην επαρχία Λεμεσού, τόσο οι συνολικές πωλήσεις, αλλά κυρίως η αξία τους που ξεπερνά τα €573 εκ. ήταν μεγαλύτερα από κάθε άλλη επαρχία. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον καταγράφηκε για χωράφια και για οικόπεδα. Στην επαρχία Πάφου, οι πωλήσεις το πρώτο τρίμηνο έφτασαν τις 887 με συνολική αξία €187 εκ. περίπου. Εντύπωση προκαλεί και το γεγονός πως στην Πάφο καταγράφηκαν οι περισσότερες πωλήσεις σπιτιών, περισσότερες από κάθε άλλη επαρχία. Στη Λάρνακα, οι πωλήσεις ανήλθαν σε 958 και η συνολική τους αξία σχεδόν στα €145 εκ. Τέλος, στην επαρχία Αμμοχώστου έγιναν 258 πράξεις συνολικής αξίας €54 εκ. περίπου, με το ενδιαφέρον να είναι έντονο για χωράφια.

pinakaskalyf.JPG

Φορείς της αγοράς ανέφεραν στη «Σημερινή» ότι η αύξηση στις πωλήσεις σπιτιών και διαμερισμάτων στην Πάφο οφείλεται -εν πολλοίς- στη δημιουργία ή τη μεταφορά έδρας ξένων εταιρειών στην Κύπρο για κάλυψη των αναγκών στέγασης των υπαλλήλων τους. Συγκεκριμένα, πρόκειται για υπαλλήλους τουλάχιστον τριών εταιρειών από Ρωσία και Ολλανδία.