Ο Απόστολος Παύλος και η Κύπρος

Ο Απόστολος Παύλος, ο χαλκέντερος φωτιστής της Ευρώπης και της Ανατολής, ήταν έμμεσα συνδεμένος με την Κύπρο και τους Κυπρίους. Πρωταρχική και κορυφαία ή σύνδεσή του με τον Απόστολο Βαρνάβα, παλαιό του γνώριμο και συνοδοιπόρο στις οδούς της νεανικής μελέτης στις επιφανείς σχολές και τα διδακτήρια της εποχής.

Ο βιογράφος του Αποστόλου Βαρνάβα, Κώστας Μυριανθέας αναφέρει: «Γνωρίζουμε πως ο Βαρνάβας μας ήτο φίλος και συμμαθητής με τον Σαύλο από την Ταρσό. Ο Βαρνάβας πολλές φορές προσπάθησε να γνωρίζει τον Σαύλο με τον Χριστό. Μα εστάθη αδύνατο. Ο Σαύλος ήτο χαρακτήρας άκαμπτος. Έμενε προσκολλημένος στο όστρακο, γύρω στον Μωσαϊκό νόμο…» Ο Υιός της Παρακλήσεως, ο Βαρνάβας ο Κύπριος παραστάθηκε στον Απόστολο Παύλο και στις κρίσιμες στιγμές της μεταστροφής του, τις ημέρες εκείνες, τις μετά την επίσκεψη του Κυρίου στον δρόμο προς τη Δαμασκό και το φοβερό: «Σαούλ, Σαούλ, τι με διώκεις: Σκληρόν σοι προς κέντρα λακτίζειν».

Η μεταστροφή του Απ. Παύλου δεν έγινε εξ υπαρχής πιστευτή από όλους ανεξαίρετα τους Χριστιανούς. Ιδιαίτερα όσοι τον γνώριζαν και έζησαν τον ιουδαϊκό ζήλο έναντι των πρώτων Χριστιανών και του πρωτομάρτυρα Στεφάνου. Αντιμετώπισαν αρκετοί με σκεπτικισμό όσα ο Ανανίας τούς βεβαίωσε.

Ο Αρχιμανδρίτης Φώτιος Κωνσταντινίδης στο βιβλίο του «Ο Ιδρυτής και Προστάτης της Κυπριακής Εκκλησίας, Απόστολος Βαρνάβας» με γλαφυρότητα και ακρίβεια περιγράφει τη συμβολή του εκλεκτού τέκνου της Κύπρου στην άρση των αμφιβολιών και στην αποδοχή του Αποστόλου Παύλου στην Πρώτη Εκκλησία: «Τόση δε ήτο η επίδρασίς του επί των Αποστόλων και γενικώς της πρώτης Εκκλησίας, ώστε αυτός επέδρασε και εγένετο μεσίτης όπως οι Απόστολοι δεχθώσι τον Μέγα Παύλον. Ο Παύλος ήτο γνωστός διώκτης του Χριστιανισμού. Μάλιστα ο νεανικός του ζήλος και ενθουσιασμός τον ώθησαν, ώστε να λάβη επιστολάς από τους αρχιερείς δια να πάη εις την Αντιόχειαν και να φέρη δεδεμένους τούς εκεί Χριστιανούς, ίνα τους βασανίσει. Μα εν τω μεταξύ μεσολαβεί το όραμα της Δαμασκού (40μ.Χ). Ο Κύριος εμφανίζεται εις τον Παύλον. Ο Παύλος αναγεννάται. Από απηνής διώκτης γίνεται διαπρύσιος οπαδός και κήρυξ του Θείου Ναζωραίου. Μα οι Χριστιανοί τον θεωρούν ως άπιστον και εξωμότην. Δεν είχον εμπιστοσύνην εις τους λόγους και τας διαθέσεις του. Είναι δυνατόν αυτός ο διώκτης και φανατικός, ο οποίος ήρχετο διά να μας συλλάβη και να μας βασανίση να συνήλθεν και να επίστευσεν;»

Σ’ αυτήν ακριβώς τη στιγμή εμφανίζεται και επεμβαίνει ο Βαρνάβας, ο οποίος εκ μικράς ηλικίας εγνώριζε τον Παύλο. Ο γλαφυρός συγγραφέας συνεχίσει υπομνηματίζοντας την τεράστια συμβολή ενός εκλεκτού τέκνου της Κύπρου στη θεμελίωση της Εκκλησίας και στην ενδυνάμωση και επέκταση του κηρύγματός της: «Μεσιτεύει λοιπόν ο Βαρνάβας μεταξύ Παύλου και Αποστόλων. Ο Παύλος γίνεται δεκτός. Έτσι ο Βαρνάβας με την ενέργειάν του αυτή προσφέρει ανεκτιμήτους υπηρεσίας εις την Εκκλησίαν, δεδομένου ότι ο Παύλος θα καταστή εν τω μέλλοντι ο μεγαλύτερος του Χριστιανισμού κήρυξ και Απόστολος».

Ο Απ. Παύλος και ο Κύπριος Απ. Βαρνάβας στον αμπελώνα του Κυρίου. Όταν με τον καιρό και τις συνεχείς συνομιλίες και τους διαλόγους ήρθησαν οι οποίες επιφυλάξεις, ο Σαύλος (Απόστολος Παύλος), άρχισε τα συστηματικά κηρύγματα και τις διδακτικές συνομιλίες. Συνομιλούσε και με τους ελληνίζοντες και τους ελληνόφωνους Ιουδαίους. Εκείνοι όμως οι τυφλωμένοι και θρασείς, συμβούλια εποιούσαν, τρόπον να βρουν διά να σκοτώσουν τον νέο ευρυμαθή ακόλουθο του Χριστού. Το κατάλαβαν οι Χριστιανοί και συνεπώς Απόστολος Βαρνάβας μερίμνησε μαζί τους να αποσταλεί με συνοδεία και ασφάλεια στην Καισάρεια, κατά πρώτο, και κατόπιν στην Ταρσό την πατρίδα του. Και πάλιν ή Κύπρος διά του εκλεκτού της τέκνου στηρίζει τον Απόστολο Παύλο.

Ήταν όντως μεγάλοι οι διωγμοί και οι δυσκολίες πού υπέστησαν οι Χριστιανοί εκείνη την πρωτοχριστιανική περίοδο. Έφευγαν τα τέκνα του Χριστού μακριά διά μα σωθούν και έφθασαν μέχρι την Κύπρο, την Αντιόχεια και τη Φοινίκη. Εκεί εκήρυτταν τον Χριστό μόνον στους Ιουδαίους. Στην Αντιόχεια μερικοί Κυρηναίοι και Κύπριοι εκήρυτταν κιόλας τον Χριστό ως το Κύριο και Σωτήρα ημών στους ελληνόφωνους Ιουδαίους.

Σ’ αυτή την περιπέτεια, που έφυγαν από τα Ιεροσόλυμα και ήρθαν πολλοί Χριστιανοί στην Αντιόχεια να αποφύγουν τις κακίες των φανατικών Ιουδαίων, ο Κύριος ήταν μαζί τους. Ήταν πολλοί οι κάτοικοι της Αντιόχειας, που έχοντας αγαθή την καρδία δεχτή και τον Ιησού για Κύριο και Θεό τους, στήριγμα πολυαγαπημένο. Επίστευσαν με όλη τους την ψυχή και την ύπαρξη. Όλες αυτές τις οδοιπορίες και τα ταξίδια σωτηρίας των Χριστιανών στην Αντιόχεια, τη Σαλαμίνα της Κύπρου και της Φοινίκης, τα μάθαιναν στη Εκκλησία των Ιεροσολύμων. Έτσι αποφάσισαν να αποστείλουν εκεί τον Υιόν της Παρακλήσεως, τον Απόστολο Βαρνάβα. Ω πόσον όμορφα περιγράφει αυτή την αποστολή το βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων: «Ηκούσθη δε ο λόγος εις τα ώτα της εκκλησίας της εν Ιεροσολύμοις περί αυτών και εξαπέστειλαν Βαρνάβαν διελθείν έως Αντιοχείας ος παραγενόμενος και ιδών την χάριν του Θεού εχάρη, και παρεκάλει πάντας τη προθέσει της καρδίας προσμένειν τω Κυρίω». Κατόπιν ο δίκαιος, ο αγαθός άνθρωπος και πλήρης Πνεύματος Αγίου και πίστεως Βαρνάβας, περπάτησε μέχρι την Ταρσό για να συναντήσει τον Σαύλο. Αφού τον συνάντησε, μάλλον στην πατρική του οικία, τον έπεισε να μεταβούν στην ακμάζουσα χριστιανική Αντιόχεια. Εκεί μετείχαν με αγάπη και χαρά πολλή για ένα έτος σ’ όλα τα έργα και τις συνάξεις της τοπικής Εκκλησίας και δίδαξαν με το χάρισμα του λόγου, και πολλοί Αντιοχείς επίστευσαν στον Κύριο ημών Ιησού Χριστό. Στην Αντιόχεια γνώρισε ο Απόστολος Παύλος και τους ζηλωτές Κυπρίους κήρυκες, τους Χριστιανούς που μετοικούντες από τα Ιεροσόλυμα δεν ξέχασαν τον Χριστό, την Εκκλησία και τη διδασκαλία Του. Εδώ στην Αντιόχεια, κατά την περίοδο που δίδασκε, ο Βαρνάβας και ο Παύλος ονομάστηκαν οι του Κυρίου μαθητές και ακόλουθοι, Χριστιανοί. Ο Απόστολος Παύλος, προτού ακόμη ακολουθήσει τον θαλάσσιο δρόμο που θα τον οδηγούσε στην Κύπρο και την ίδρυση της Εκκλησίας του νησιού, είχε ήδη γνωρίσει το ήθος, την αρετή, την παράκληση στον βίο εκλεκτών Κυπρίων Χριστιανών. Πρώτος των Κυπρίων αδελφών που γνώρισε στο πρόσωπό του την αγαπητική καρδία των ανθρώπων του νησιού, ο Απόστολος Βαρνάβας, ο εκλεκτότερος και συνετότερος των Κυπρίων. Αυτή ήταν μια από τις όψεις του μεγάλου θέματος της συναντήσεως του Αποστόλου Παύλου με την Κύπρο και τους ανθρώπους της στο διάβα της ιστορίας.