Προεκλογική ακτινογραφία

Η απόσταση των εννέα περίπου μηνών από τις Προεδρικές Εκλογές του 2023 αφήνει όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά για την έκβαση των τελικών αποτελεσμάτων και δεν επιτρέπει σε κανένα επιτελείο να πατά στις «βεβαιότητες» των δημοσκοπήσεων.

Με δεδομένο, μάλιστα, ότι πέραν του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ κανένα άλλο κόμμα δεν επέλεξε, επισήμως τουλάχιστον, τον υποψήφιο που θα στηρίξει, το προεκλογικό παζλ μένει ακόμη κενό και πολλά μπορούν να γίνουν μέχρι τη συμπλήρωσή του.

Ωστόσο, από τις δημοσκοπήσεις που έχουν γίνει ώς τώρα, από τον δημόσιο διάλογο και την περιρρέουσα, αποτυπώνονται τάσεις και δυναμικές που κανένας υποψήφιος και κανένα επιτελείο δεν μπορεί να παραβλέψει και να υποτιμήσει.

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης και το προβάδισμα… της σκιάς

Η δυναμική της υποψηφιότητας Νίκου Χριστοδουλίδη είναι αδιαμφισβήτητη, αφού, σε όλες τις δημοσκοπήσεις που έχουν δημοσιευθεί μέχρι τώρα, προηγείται με μεγάλη διαφορά των ανθυποψηφίων του. Όπως φαίνεται και στην τελευταία μεγάλη δημοσκόπηση, που προβλήθηκε από το «Σίγμα» την περασμένη Πέμπτη, στην εκπομπή «Χωρίς Περιστροφές», προηγείται των Αβέρωφ Νεοφύτου και Ανδρέα Μαυρογιάννη με 18 και 23 μονάδες αντίστοιχα, ενώ, σε περίπτωση που προκριθεί στον β’ γύρο, κερδίζει τον κ. Νεοφύτου με διαφορά 22% και τον κ. Μαυρογιάννη με διαφορά 33%.

Παράλληλα αξιοσημείωτη είναι και η πολυσυλλεκτικότητά του, αφού συσπειρώνει ψηφοφόρους απ’ όλο το κομματικό φάσμα. Το 18% όσων ψήφισαν ΑΚΕΛ στις Βουλευτικές του 2021 δηλώνουν, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση του ΣΙΓΜΑ, πως θα ψηφίσουν Χριστοδουλίδη. Την ίδια στιγμή, περίπου το 50% όσων ψήφισαν ΔΗΚΟ, ΔΗΠΑ, ΕΔΕΚ (κόμματα που δεν αποφάσισαν ακόμη ποιον υποψήφιο θα στηρίξουν), προτίθενται να ψηφίσουν για την Προεδρία τον κ. Χριστοδουλίδη, όπως επίσης και το 26% των ψηφοφόρων του ΕΛΑΜ.

Η αποδοχή του Νίκου Χριστοδουλίδη στους Συναγερμικούς ψηφοφόρους φτάνει το 40%, την ίδια στιγμή που ο υποψήφιος και πρόεδρος του κόμματος, Αβέρωφ Νεοφύτου, συσπειρώνει το 47% των Συναγερμικών.

Το δημοσκοπικό αβαντάζ του Νίκου Χριστοδουλίδη οφείλεται στο γεγονός πως καταφέρνει μέχρι στιγμής να κεφαλαιοποιεί την αδράνεια ή/και τις φυγόκεντρες τάσεις του «κομματικού πατριωτισμού» που διαπερνά το εκλογικό σώμα, όπως μαρτυρούν εξάλλου οι αυξημένες αποσυσπειρώσεις. Αδράνεια που χονδρικά απαντάται αφενός στην απόσταση που μας χωρίζει από τις εκλογές και αφετέρου στην κόπωση του «παλαιοκομματισμού» σε συνάρτηση με την ανανέωση (νέοι ψηφοφόροι) του εκλογικού σώματος.

Όσο όμως περνά ο καιρός και ο χρόνος μετρά αντίστροφα για την ημέρα των εκλογών, ο Νίκος Χριστοδουλίδης, αν θέλει να διατηρήσει τη δυναμική του, θα πρέπει να παραμερίσει τη σκιά του και να βγει ο ίδιος μπροστά. Οι «παλαιοί» ψηφοφόροι ή τουλάχιστον μέρος αυτών, είναι σίγουρο πως θα αρχίσουν σιγά-σιγά να υποκινούνται από το κομματικό ένστικτο, που είναι ριζωμένο στα έγκατα της εκλογικής τους συνείδησης. Αλλά και οι νεότεροι ψηφοφόροι θα αναζητούν συγκεκριμένες προτάσεις και «πειστήρια» για την ικανότητα αυτών που τις ευαγγελίζονται, στο να τις υλοποιήσουν.

Συνεπώς είναι θέμα χρόνου η «παθητική» τακτική, που φέρνει πόντους στην υποψηφιότητα Χριστοδουλίδη, να εξαντλήσει τις δυνατότητές της και τότε θα χρειαστεί «ενεργητικός» αγώνας. Και ως γνωστόν καμία σκιά δεν ενεργεί και στην τελική… καμία σκιά δεν μπορεί να κυβερνήσει.

Αβέρωφ: Πονοκέφαλος η αποσυσπείρωση - «Παυσίπονο» η παράσταση νίκης

Ο Αβέρωφ Νεοφύτου κρατά από τα δημοσκοπικά ευρήματα, πρωτίστως την «παράσταση νίκης» και δευτερευόντως τη μικρή σταδιακή άνοδο που καταγράφει στην πρόθεση ψήφου φτάνοντας στο 19% (δημοσκόπηση του ΣΙΓΜΑ). Άνοδος, όμως, που κάθε άλλο παρά εφησυχασμό προκαλεί στην Πινδάρου, η οποία βλέπει τον Νίκο Χριστοδουλίδη να μην πέφτει κάτω από 35% και, ως εκ τούτου, τη διαφορά ουσιαστικά να παραμένει «επικίνδυνη».

Στην ερώτηση «Ποιος πιστεύετε ότι θα καταφέρει τελικά να εκλεγεί Πρόεδρος, ανεξαρτήτως του ποιον θα ψηφήσετε;», ο Αβέρωφ Νεοφύτου έρχεται πρώτος με διαφορά 9 μονάδων από τον κ. Χριστοδουλίδη και 33 μονάδων από τον κ. Μαυρογιάννη (δημοσκόπηση ΣΙΓΜΑ).

Η πρωτιά του κ. Νεοφύτου στην παράσταση νίκης μπορεί να ερμηνευθεί και ως «στάση αναμονής» από ένα μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος και κυρίως συναγερμικών ψηφοφόρων, που, αν και δεν δηλώνουν προσώρας πως θα ψηφίσουν Αβέρωφ Νεοφύτου, περιμένουν -και πιστεύουν πως θα υπάρξει- ένα «νεύμα» ή ένα «εσωτερικό σκίρτημα», το οποίο θα τους οδηγήσει στον «επαναπατρισμό».

Μια δεύτερη υπόθεση για το προβάδισμα του Συναγερμικού υποψηφίου στην παράσταση νίκης αφορά την τακτική του επιτελείου του κ. Νεοφύτου, να προτάσσει την ιδιότητα του «καταφερτζή» και «διεκπεραιωτή ηγέτη». Ιδιότητα που ικανοποιεί κριτήρια και διασκεδάζει ανησυχίες του εκλογικού σώματος, φέρνοντας αποτελέσματα μεν, μη ικανοποιητικά δε.

Ο μεγάλος πονοκέφαλος του κ. Νεοφύτου αφορά στην αδυναμία συσπείρωσης των Συναγερμικών ψηφοφόρων αλλά και στην αδυναμία προσέλκυσης μη συναγερμικών εκλογέων. Γεγονός, εξάλλου, που κρατά χαμηλά τα δημοσκοπικά του νούμερα.

Μάλιστα ένα εκ των βασικών εργαλείων συσπείρωσης των Συναγερμικών, που αφορά στην «αναχαίτιση» τής εκ νέου εκλογής του ΑΚΕΛ, ειδικά μετά τη διακυβέρνηση Χριστόφια και εν προκειμένω του κ. Μαυρογιάννη, φαίνεται πως όχι μόνο δεν μπορεί να λειτουργήσει αλλά ότι το έχει -τουλάχιστον μέχρι στιγμής- υπό τον έλεγχό του ο Νίκος Χριστοδουλίδης: Σε περίπτωση που στον β’ γύρο προκριθεί ο Αβέρωφ Νεοφύτου με τον Ανδρέα Μαυρογιάννη, οι πιθανότητες νίκης είναι σχεδόν μοιρασμένες. Αντιθέτως, σε περίπτωση που ο Ανδρέας Μαυρογιάννης έχει στον β’ γύρο ως αντίπαλό του τον Νίκο Χριστοδουλίδη, ο υποψήφιος του ΑΚΕΛ ηττάται με διαφορά πάνω από 30 μονάδες.

Επιπλέον, το χαρτί του «μοναδικού συνεχιστή της Συναγερμικής διακυβέρνησης, που καταφέρνει να δίνει λύσεις στα προβλήματα», το οποίο προβάλλει το επιτελείο του κ. Νεοφύτου, είναι αμφίβολο αν φέρνει θετικά αποτελέσματα: Τα «χαρακτηριστικά του νέου Προέδρου» που προκρίνουν οι ψηφοφόροι, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση του ΣΙΓΜΑ, σχετίζονται με ηθικού τύπου στοιχεία, όπως το «να είναι έντιμος» (59%) και «να είναι αδιάφθορος» (28%). Συνεπώς η επίκληση στη συνέχιση μιας διακυβέρνησης που αφενός «δίνει λύσεις στα προβλήματα» και αφετέρου έχει δεχτεί (ή έχει προκαλέσει) σοβαρά πλήγματα στην ηθική της υπόσταση, όπως δείχνουν οι μετρήσεις -προς το παρόν- μάλλον ζημιογόνα είναι, παρά ωφέλιμη.

Ανδρέας Μαυρογιάννης: Δύσκολο έργο εξαρχής

Τα δημοσκοπικά ποσοστά του κυρίου Ανδρέα Μαυρογιάννη (14%) καθρεφτίζουν τη «στάση αναμονής» και εν πολλοίς το «μούδιασμα» που φαίνεται να υπάρχει στις τάξεις των ΑΚΕΛικών ψηφοφόρων. Η ανακοίνωση του ονόματος του κ. Μαυρογιάννη ως του εκλεκτού του ΑΚΕΛ για τη διεκδίκηση της Προεδρίας της Δημοκρατίας είναι αρκετά πρόσφατη και, ως εκ τούτου, δεν επιτρέπει συμπεράσματα στον βαθμό που ισχύει για τους δύο προαναφερόμενους υποψηφίους.

Στην Εζεκία Παπαϊωάννου βλέπουν το ποτήρι της συσπείρωσης μισογεμάτο, με το 60% όσων ψήφισαν ΑΚΕΛ το 2021 να δηλώνουν πως θα ψηφίσουν Μαυρογιάννη στις Προεδρικές του 2023, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση του ΣΙΓΜΑ. Αναφορικά με τα σημαντικά ποσοστά ΑΚΕΛικών που προκρίνουν τις υποψηφιότητες των Χριστοδουλίδη και Δημητριάδη, 18% και 10% αντίστοιχα, στην Ε. Παπαϊωάννου θεωρούν ή ελπίζουν πως «είναι θέμα χρόνου να ξεφουσκώσουν» και να ενσωματωθούν στις μετρήσεις του κ. Μαυρογιάννη.

Ακόμα και αυτό να συμβεί, όμως, είναι βέβαιο πως δεν αρκεί από μόνο του για να φέρει την «ανατροπή και την αλλαγή της συναγερμικής διακυβέρνησης», αφού πρέπει, βάσει αριθμών, να επιτευχθούν ευρύτερες συγκλίσεις και «υπερσυσπειρώσεις». Αυτό στο οποίο φαίνεται να «ποντάρει» η ΑΚΕΛική ηγεσία είναι ο πολυκερματισμός των ποσοστών όσων δεν θα ψηφίσουν Μαυρογιάννη, ούτως ώστε να αυξηθεί η πιθανότητα πρόκρισης στον β’ γύρο.

Βέβαιο είναι, επίσης, όπως φαίνεται από τον δημόσιο διάλογο και στην περιρρέουσα προεκλογική ατμόσφαιρα, ότι θα χρειαστεί περισσότερη δουλειά -και κόπος- απ’ όση μάλλον νόμιζε η ηγεσία του ΑΚΕΛ, στο να πειστεί το ΑΚΕΛικό ακροατήριο αλλά και ευρύτερες δυνάμεις πως η επιλογή του στενότερου συνεργάτη του Νίκου Αναστασιάδη στο Κυπριακό, θα φέρει την αλλαγή πλεύσης από την Αναστασιαδική κυβερνητική ρότα.

Αξιοσημείωτα

Αξιοσημείωτη είναι η δυναμική του Αχιλλέα Δημητριάδη, ο οποίος συγκεντρώνει στη δημοσκόπηση του ΣΙΓΜΑ 8%. Ποσοστό που σε έναν βαθμό οφείλεται σε ΑΚΕΛικούς ψηφοφόρους, οι οποίοι «καλούν» την ηγεσία να προβεί σε δεύτερες σκέψεις για την επιλογή Μαυρογιάννη, και που μόνον ο χρόνος θα δείξει αν θα εμμείνουν τελικά στην επιλογή Δημητριάδη. Επιπλέον η δυναμική του κ. Δημητριάδη προέρχεται από φιλοδιζωνικούς ψηφοφόρους διαφόρων κομμάτων, που δείχνουν προσώρας διάθεση να «βολτάρουν» και που επίσης ο χρόνος θα δείξει αν και πότε θα «επιστρέψουν στα σπίτια τους».

Η υποψηφιότητα του Γιώργου Κολοκασίδη, που επίσης δεν κατάφερε μέχρι στιγμής να λάβει υποστήριξη από κάποιο κόμμα, βρίσκεται στο 2%. Όπως φαίνεται από τη δημοσκόπηση του ΣΙΓΜΑ, η κύρια πηγή ψηφοφόρων του προέρχεται από το ΔΗΚΟ και την ΕΔΕΚ, οι οποίοι αναμένεται στο επόμενο διάστημα να ανακοινώσουν τους «εκλεκτούς» τους.

Στο 2% βρίσκεται και ο πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου, Κωνσταντίνος Χριστοφίδης, ο οποίος, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση του ΣΙΓΜΑ, προκρίνεται από ψηφοφόρους που ψήφισαν το 2021 κυρίως ΕΔΕΚ και Οικολόγους.