Ανθρώπινες Ιστορίες

Ιούλης της προδοσίας και του ξεριζωμού: Μαρτυρίες πολεμιστών του 1974

Μαρτυρίες πολεμιστών του 1974 που συγκλονίζουν! Στο νέο αφιέρωμα της «Σημερινής Online» ζωντανεύουν η προδοσία, οι οικογενειακές τραγωδίες και το δράμα ενός λαού τον μαύρο Ιούλιο του 1974. Παράλληλα, όμως, αναδεικνύονται η αποφασιστικότητα, η αυτοθυσία και η φιλοπατρία που επέδειξαν οι υπερασπιστές των κυπριακών Θερμοπυλών

Συμπληρώνονται φέτος 48 χρόνια από το προδοτικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974, που διεξήχθη κατ' εντολήν της Χούντας των Αθηνών με σκοπό την ανατροπή του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας, Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ'. Ως γνωστόν, το (κατ' ουσίαν αποτυχημένο) πραξικόπημα λειτούργησε ως πρόσχημα για τη διενέργεια της τουρκικής εισβολής 5 μέρες αργότερα. Η τουρκική απόβαση στο Πέντε Μίλι σήμανε την αρχή της τραγωδίας.

Η «Σημερινή Online» συνάντησε τρεις άνδρες που πολέμησαν στις προδομένες κυπριακές Θερμοπύλες του 1974.

«Η μέρα που μοιράστηκε η Κύπρος στα δύο»

Ο Ανδρέας Κωνσταντίνου, 18 ετών τότε, στρατιώτης του 286 Μηχανοκίνητου Τάγματος Πεζικού, τη 15η Ιουλίου διατάχθηκε από τον Ελλαδίτη διοικητή του να κινηθεί κατά των Τούρκων. Ενώ τα τρία άρματα κατευθύνονταν αρχικά προς το παλαιό αεροδρόμιο, η διαταγή άλλαξε και υποχρεώθηκαν να κατευθυνθούν προς το ΓΕΕΦ. Τότε είχαν αντιληφθεί πλέον ότι γινόταν πραξικόπημα κατά του Μακαρίου.

Την 20ή Ιουλίου, με κατεύθυνση την Κερύνεια και το Πέντε Μίλι, δέχθηκαν τις σφοδρές επιθέσεις των Τούρκων εισβολέων, που είχαν ως αποτέλεσμα αρκετούς νεκρούς, ενώ ο ίδιος τραυματίστηκε πολύ σοβαρά από τα πυρά. Χαρακτηριστικά περιγράφει: «Δεν θυμόμουν τίποτε, απλά ξύπνησα μια βδομάδα μετά στο νοσοκομείο».

Ο Ανδρέας Αγαθοκλέους, νυμφευμένος τότε και πατέρας δύο παιδιών 4 ετών και 2 μηνών, ξημερώματα της 20ής Ιουλίου άφησε στον Γερόλακκο τη σύζυγο και τα παιδιά του, σπεύδοντας να καταταγεί στη μονάδα του και διατρέχοντας κίνδυνο αφού την ώρα εκείνη βομβάρδιζαν οι Τούρκοι το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ και λίγη ώρα αργότερα το ψυχιατρείο Αθαλάσσας.

Η 32 Μοίρα Καταδρομών στον Άγιο Χρυσόστομο είχε εντολή να κατευθυνθεί στην περιοχή Άσπρη Μούττη στον Πενταδάκτυλο. Ωστόσο, όταν οι καταδρομείς μετέβησαν στο στρατόπεδο, διαπίστωσαν ότι δεν τους άνοιγαν τις αποθήκες να πάρουν οπλισμό. Η προδοσία ήταν πλέον γεγονός...

«Η οδύνη του ξεριζωμού»

Η ιστορία του Θεόδωρου Γιάγκου διέπεται από την τραγικότητα των στιγμών. 21 ετών τότε και αρραβωνιασμένος, ετοιμαζόταν για την τέλεση του γάμου του στις 21 Ιουλίου. Ωστόσο, το πραξικόπημα και η εισβολή άλλαξαν τα σχέδιά του, αφού το ξημέρωμα της 20ής Ιουλίου αποχαιρέτησε την αρραβωνιαστικιά και τη μάνα του, και με ωτοστόπ έφτασε στο στρατόπεδο του στην Κοκκινοτριμιθιά. Εκεί τους έδωσαν ένα όπλο και πέντε σφαίρες, στέλνοντάς τους ουσιαστικά στη σφαγή.

Ο ίδιος τραυματίστηκε από πυρά Τούρκου στρατιώτη και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, ενώ αρχικά οι δικοί του αγνοούσαν την τύχη του. Τον Οκτώβριο πραγματοποιήθηκε ο γάμος του σε στενό κύκλο και σε κλίμα πένθους αντί χαράς, αφού η οικογένεια μετρούσε τρεις αγνοούμενους. Οι δύο βρέθηκαν χρόνια μετά με εξέταση του DNA, ενώ η τύχη του τρίτου αγνοείται μέχρι και σήμερα.

Όπως αναφέρει ο ίδιος, η αναγνώριση της προσφοράς του στον πόλεμο καθυστέρησε 18 χρόνια, διότι αρχικά χρειαζόταν πιστοποίηση από τον τότε Κοινοτάρχη, ο οποίος του την αρνήθηκε με τη δικαιολογία ότι δεν ήταν «δικός τους».

«Κανένας δεν ξεχνά, τίποτα δεν ξεχνιέται»

Οι μνήμες τους παραμένουν νωπές... Ενώ έτρεξαν να πολεμήσουν για τον τόπο τους και ήταν έτοιμοι ακόμα και να θυσιάσουν τη ζωή τους, ήρθαν αντιμέτωποι με την αποδιοργάνωση που επικρατούσε στο στράτευμα.

Η «Σημερινή Online» με το αφιέρωμα αυτό αποτίνει φόρο τιμής σε όσους πολέμησαν τον Τούρκο κατακτητή, σε όσους έπεσαν νεκροί στις μάχες, αλλά και σε όσους αγνοούνται ακόμα, 48 χρόνια μετά το προδοτικό πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή.