Μοχλός πίεσης το «πάγωμα» εκποιήσεων

Στην τανάλια του Νομοθετικού Σώματος βρέθηκαν οι εκποιήσεις πρώτων κατοικιών και επαγγελματικών στεγών. Με τη μορφή του κατεπείγοντος κατατέθηκε στην τελευταία Ολομέλεια της Βουλής κοινή πρόταση νόμου από το ΑΚΕΛ, το ΕΛΑΜ, τη ΔΗΠΑ και τους Οικολόγους, για τρίμηνο πάγωμα των εκποιήσεων, η οποία και εγκρίθηκε. Συγκεκριμένα, η Ολομέλεια του Σώματος με 34 ψήφους υπέρ, 16 εναντίον και καμία αποχή ψήφισε σε νόμο την πρόταση νόμου που τροποποιεί τους περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμους του 1965 μέχρι 2022. Σκοπός της πρότασης νόμου είναι η τροποποίηση του περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμου, ώστε να επαναθεσπιστεί η στοχευμένη αναστολή της διαδικασίας εκποίησης ενυπόθηκων ακινήτων μέχρι την 31η Οκτωβρίου 2022, λόγω των συνεχιζόμενων και εντεινόμενων οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων που έχουν επιφέρει τόσο η πανδημία όσο και ο πόλεμος στην Ουκρανία, που έχει εκτοξεύσει το κόστος ζωής όλων των πολιτών. Ο νόμος αφορά κύρια κατοικία, η εκτιμώμενη αξία της οποίας δεν υπερβαίνει τις €350.000, επαγγελματικής στέγης με ετήσιο κύκλο εργασιών που δεν υπερβαίνει τις €750.000 και αγροτεμαχίου, η εκτιμώμενη αξία του οποίου δεν υπερβαίνει τις €100.000.

Μια γροθιά η αντιπολίτευση

Ενώ στην αρχή η πρόταση είχε τη σθεναρή στήριξη απ' όλες τις κοινοβουλευτικές δυνάμεις πλην των ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ, στο πάρα πέντε το ΔΗΚΟ άλλαξε στάση και τάχθηκε υπέρ με τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης. Μιλώντας από το βήμα της Βουλής ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, αναφέρθηκε σε κίνδυνο υποβάθμισης των δημόσιων οικονομικών από οίκους αξιολόγησης και αξιολογήσεις των ευρωπαϊκών Αρχών για την εκταμίευση κονδυλίων. Από την πλευρά του, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ, Γιώργος Λουκαΐδης, χαρακτήρισε δικαιολογίες την στάση της Κυβέρνησης, που λέει ότι θα αποσταθεροποιηθεί το χρηματοπιστωτικό σύστημα, αναφέροντας πως διαφεύγει της Κυβέρνησης ότι το κούρεμα καταθέσεων οδήγησε σε φτωχοποίηση χιλιάδες πολίτες. Τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης, στις τοποθετήσεις τους ανέφεραν πως η αναστολή των εκποιήσεων δεν αποτελεί τη λύση του προβλήματος και πως οι σχεδιασμοί -που δυστυχώς καθυστερούν- θα πρέπει να προχωρήσουν γρηγορότερα, γιατί, όπως είπαν, όλο αυτό είναι εις βάρος της κοινωνίας.

Λύσεις

Η αντιπολίτευση κατέθεσε τη συγκεκριμένη πρόταση, ώστε να ασκήσει περαιτέρω πιέσεις στο Υπουργείο Οικονομικών, να φέρει όσον το δυνατόν γρηγορότερα το νομοσχέδιο για το ενοίκιο έναντι δόσης, που το περιμένουν εδώ και ενάμιση χρόνο να έρθει στην Βουλή. Πάντως, εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών δήλωσε στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής πως είναι θέμα ημερών να εγκριθεί από την Κομισιόν το αίτημα της Κυπριακής Δημοκρατίας για εφαρμογή του προγράμματος ενοίκιο έναντι δόσης. Το άλλο μέτρο που ζητεί η αντιπολίτευση, είναι να προχωρήσει το ειδικό δικαστήριο για ταχεία επίλυση χρηματοοικονομικών διαφορών. Γι’ αυτό το ζήτημα ο Υπουργός Οικονομικών, τη Δευτέρα, 11/7/2022, δήλωσε στην Επιτροπή Οικονομικών πως το νομοσχέδιο βρίσκεται για νομοτεχνικό έλεγχο στην Νομική Υπηρεσία και πως θα κατατεθεί στη Βουλή τον Σεπτέμβριο.

Καμπανάκι κινδύνου

Όλα αυτά, την ώρα που οικονομικοί και τραπεζικοί κύκλοι και φορείς, που ασχολούνται με επενδύσεις, εξέφραζαν έντονες ανησυχίες ότι η ανανέωση τέτοιου μέτρου θα πυροδοτήσει ένα σπιράλ κινδύνων για την οικονομία. Για παράδειγμα, με το πάγωμα των εκποιήσεων το χρηματοπιστωτικό σύστημα θα μπει σε περιπέτειες και υπάρχει σοβαρός κίνδυνος η πιστοληπτική ικανότητα της Κύπρου να υποβαθμιστεί από τους οίκους αξιολόγησης. Σημειώνεται ότι τα τελευταία δύο χρόνια -σχεδόν- οι οίκοι, στις εκθέσεις τους κάνουν ιδιαίτερη μνεία στο νομικό πλαίσιο των εκποιήσεων, αναφέροντας πως δεν πρέπει να διαφοροποιείται. Μεταξύ άλλων, στις ανησυχίες συγκαταλέγεται και ο φόβος να κλονιστεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών που αγόρασαν Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια, ενώ προειδοποιούν ότι η οριζόντια εφαρμογή του μέτρου θα προκαλέσει ζητήματα στον πληθωρισμό, σε μια χρονική συγκυρία κατά την οποία οι Κεντρικές αυξάνουν τα επιτόκια. Τέλος, ελλοχεύει ο κίνδυνος να μην αντληθούν τα κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης, αφού με την αναστολή δεν επιτυγχάνεται η μείωση των κόκκινων δανείων, η οποία είναι μέσα στις συστάσεις του ευρωπαϊκού ταμείου. O Σύνδεσμος Τραπεζών σε ανακοίνωσή του αναφέρει ότι οι εκποιήσεις που πραγματοποιούνται αφορούν χωράφια και οικόπεδα και πως πρόκειται για υποθέσεις που χρονολογούνται και για πολλές εκ των οποίων έχει εκδοθεί δικαστική απόφαση.

Πυρ και μανία ο ΥΠΟΙΚ

Έντονη ήταν η αντίδραση του Κωνσταντίνου Πετρίδη σχετικά με την απόφαση της Βουλής να παγώσει τις εκποιήσεις. Σε γραπτή του δήλωση ανέφερε πως ένα αναποτελεσματικό πλαίσιο εκποιήσεων λειτουργεί τιμωρητικά για τους συνεπείς δανειολήπτες. Την ίδια ώρα εξέφρασε την απογοήτευσή του για τις φωνές λαϊκισμού που επικράτησαν και οι οποίες, όπως είπε, απειλούν γι’ ακόμα μια φορά την αξιοπιστία και την οικονομία της χώρας, σε μια περίοδο κατά την οποία η όποια υποβάθμιση της κυπριακής οικονομίας μπορεί να αποβεί καταστροφική.

Στα χέρια Σαββίδη

Το μεγάλο ερώτημα αυτήν τη στιγμή είναι εάν ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα προχωρήσει σε αναπομπή του νόμου ή θα κάνει αναφορά στο Ανώτατο Δικαστήριο, όπως έπραξε και την προηγούμενη φορά. Ήδη ο νόμος βρίσκεται στο κατώφλι της Νομικής Υπηρεσίας και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναμένει τη γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα. Υπενθυμίζεται ότι την προηγούμενη φορά, που το έπραξε ο Πρόεδρος, το Ανώτατο δικαίωσε τη Βουλή με το επιχείρημα πως η τρίμηνη αναστολή δεν θα προκαλέσει πρόβλημα στην οικονομία, ούτε στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.