Πήραν 153 όπλα από εφέδρους και κυνηγούς

Στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης επανέρχεται ανά διαστήματα το ζήτημα της κατοχής πυροβόλων ή μη πυροβόλων όπλων, με τους αριθμούς να δείχνουν ότι οι Κύπριοι έχουν κάπου κρυμμένο στο σπίτι τους ένα στρατιωτικό ή κυνηγετικό όπλο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα μέσα ενημέρωσης της Κύπρου έχουν προβάλει το τελευταίο διάστημα με στοιχεία το ζήτημα της οπλοκατοχής, ένεκα και των πολύνεκρων επιθέσεων που σημειώνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα στις ΗΠΑ. Για την Κύπρο θα μπορούσαμε να πούμε ότι κάθε σπίτι έχει και ένα όπλο, είτε αυτό είναι κυνηγετικό είτε στρατιωτικό. Αν μπορούσε να ερμηνευτεί κάπως ο μεγάλος αριθμός όπλων που κατέχουν οι Κύπριοι, θα ήταν λόγω της τουρκικής εισβολής του 1974, του δημοφιλούς αθλήματος της σκοποβολής και των χιλιάδων κυνηγών που υπάρχουν στη χώρα.

Αρκετές όμως είναι οι περιπτώσεις όπου Αστυνομία και Υπουργείο Άμυνας παρεμβαίνουν για να κατάσχουν όπλα από κυνηγούς και εφέδρους. Οι κύριες περιπτώσεις κατάσχεσης όπλου αφορούν τις καταδίκες, την ψυχική υγεία και τις περιπτώσεις βίας στην οικογένεια. Μέχρι στιγμής έχουν ανακληθεί 153 όπλα, από άτομα τα οποία κρίθηκαν ως ακατάλληλα για να έχουν στην κατοχή τους όπλα.

Η «Σημερινή» ζήτησε από τις αρμόδιες υπηρεσίες τα στοιχεία αδειών και κατοχής πυροβόλων ή μη πυροβόλων όπλων, τα κριτήρια έκδοσης αδειών, τους παράγοντες αφαίρεσης των όπλων από έναν δικαιούχο, αλλά και τις ενέργειές της για την άμεση ανάκληση όπλου από αδειούχο.

Ανακλήθηκαν 153 στρατιωτικά τυφέκια το 2022

Στην πλειονότητά τους οι έφεδροι στρατιώτες έχουν στην κατοχή τους τυφέκιο στρατιωτικού τύπου. Το Υπουργείο Άμυνας είναι υπεύθυνο να γνωρίζει ανά πάσα στιγμή σε τι κατάσταση βρίσκονται οι έφεδροι και ειδικότερα αυτοί που είναι χρεωμένοι με στρατιωτικό οπλισμό. Η εφεδρεία είναι χωρισμένη σε τρεις κατηγορίες και η ενημέρωση του Υπουργείου γίνεται από τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες.

Η πρώτη κατηγορία αφορά καταδικασθέντες από Ποινικό Δικαστήριο. Σε συνεννόηση με την Αστυνομία και τη Νομική Υπηρεσία, μια φορά το μήνα στέλνουν στο Υπουργείο Άμυνας επικαιροποιημένη κατάσταση με τους καταδικασθέντες. Στη συνέχεια το Υπουργείο Άμυνας ελέγχει ποιοι από αυτούς έχουν όπλο στην κατοχή τους.

Η δεύτερη κατηγορία αφορά θέματα ψυχικής υγείας. Συγκεκριμένα, το Υπουργείο Άμυνας ενημερώνεται σε εβδομαδιαία βάση από τον ΟΚΥπΥ για όσους εφέδρους έχουν επισκεφθεί ή νοσηλευτεί σε ψυχιατρική κλινική και έχουν διανυκτερεύσει έστω και ένα βράδυ. Στη συνέχεια γίνεται ο απαραίτητος έλεγχος για να διαφανεί το ενδεχόμενο να κατέχει όπλο ο συγκεκριμένος έφεδρος.

Η τρίτη κατηγορία αφορά την ενδοοικογενειακή βία, όπου, σύμφωνα με τα στοιχεία, έχουν αυξηθεί πάρα πολύ τα περιστατικά, ειδικότερα κατά την περίοδο της πανδημίας του κορωνοϊού και μετά. Από τη λήψη της καταγγελίας, η Αστυνομία στέλνει τα στοιχεία στο Γενικό Επιτελείο της Εθνικής Φρουράς και ακολούθως ενημερώνεται το Τμήμα Επιστράτευσης για να εξεταστεί το ενδεχόμενο κατοχής τυφεκίου από τον καταγγελλόμενο. Η ανάκληση ή αναστολή όπλου γίνεται σε συνεργασία με την Αστυνομία και τους τοπικούς Σταθμούς.

Από την 1ην Ιανουαρίου 2022 μέχρι και τα τέλη Ιουνίου, το Υπουργείο Άμυνας εξέτασε συνολικά 442 περιπτώσεις, εκ των οποίων οι 151 ήταν έφεδροι και αφαιρέθηκαν συνολικά 53 όπλα από εφέδρους.

Συγκεκριμένα, το Υπουργείο Άμυνας εξέτασε 42 περιπτώσεις ποινικών υποθέσεων, με τις 32 να αφορούν εφέδρους. Για θέματα ψυχικής υγείας εξέτασε 68 περιπτώσεις, με τους 11 να είναι έφεδροι. Μεγάλος είναι ο αριθμός καταγγελιών για βία στην οικογένεια, καθώς εξετάστηκαν 332 περιπτώσεις, με τις 108 να αφορούν εφέδρους.

Υπήρξαν περιπτώσεις όπου έφεδροι δεν ήταν χρεωμένοι με στρατιωτικό οπλισμό. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε ορισμένες περιπτώσεις οι Μονάδες ήταν ήδη ενημερωμένες για τυχόν προβλήματα που είχαν οι έφεδροι, με αποτέλεσμα να τους αφαιρεθούν τα όπλα πριν από την επίσημη ενημέρωση από τους αρμόδιους φορείς.

100 ανακλήσεις κυνηγετικών όπλων

Ο αριθμός των εγγεγραμμένων όπλων κατηγορίας Δ και Γ8 (κυνηγετικά) είναι αρκετά μεγάλος, καθώς σε ολόκληρη την Κύπρο υπάρχουν 169.989 όπλα, ενώ τα άτομα που κατέχουν κυνηγετικά όπλα ανέρχονται στα 112.932.

Κατά τους πρώτους μήνες του 2022, η Αστυνομία προχώρησε σε 100 ανακλήσεις ή αναστολές αδειών για πυροβόλα ή μη πυροβόλα όπλα, σύμφωνα με στοιχεία των Αρχών. Οι ανακλήσεις αφορούν καταδίκες ή καταχώριση σοβαρών υποθέσεων στο Δικαστήριο, μέχρι και την τελική τους έκβαση. Το 2021 καταγράφηκαν 239 ανακλήσεις ή αναστολές αδειών για πυροβόλα ή μη πυροβόλα όπλα.

Τα κριτήρια για έκδοση άδειας κατοχής κυνηγετικού όπλου

Σύμφωνα με την Αστυνομία, για την έκδοση άδειας κατοχής πυροβόλου όπλου (κυνηγετικού), (1) πρέπει ο αιτητής να έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του, (2) να μην κρίνεται επικίνδυνος για τον εαυτό του, για άλλα πρόσωπα, τη δημόσια τάξη ή ασφάλεια, (3) να μην έχει καταδικαστεί στην Κύπρο ή στο εξωτερικό για συγκεκριμένα αδικήματα, (4) να μην έχει κριθεί φρενοπαθής, (5) να μην έχει απαλλαγεί από την εκπλήρωση των στρατιωτικών του υποχρεώσεων ή να έχει λάβει αναβολή εκπλήρωσή τους δυνάμει των διατάξεων του περί Εθνικής Φρουράς Νόμου για λόγους ψυχικής υγείας, (6) να μην του έχει απαγορευτεί το δικαίωμα να κατέχει ή χρησιμοποιεί πυροβόλο όπλο από το Συμβούλιο Αποφυλάκισης Κρατουμένων.

Επιπλέον, ο Αρχηγός Αστυνομίας μπορεί να ζητήσει την προσκόμιση ιατρικού πιστοποιητικού ικανότητας από εγγεγραμμένο ιατρό ή σχετικό με θέματα ψυχικής υγείας ιατρικό συμβούλιο, όταν πρόκειται για άτομα που κατά τη γνώμη του δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για απόκτηση άδειας ή συνέχιση κατοχής όπλου.

Για όλα τα σοβαρά αδικήματα στα οποία καταδικάζεται κανείς, του αποστερείται το δικαίωμα άδειας κατοχής Πυροβόλου όπλου Κατηγορίας Γ8. Συγκεκριμένα, δεν μπορούν να εξασφαλίσουν άδεια κατοχής όπλου, όσοι έχουν καταδικαστεί για αδικήματα όπως (1) ανθρωποκτονία, (2) βιασμός, (3) απαγωγή (εξαιρουμένης της αναφερόμενης στο άρθρο 149 του Ποινικού Κώδικα Νόμου), (4) εμπρησμός, (5) εσχάτη προδοσία, (6) ληστεία, (7) στάση-συμμετοχή σε παράνομη οργάνωση, (8) φόνος εκ προμελέτης, (9) εισαγωγή, κατοχή, κατασκευή, αποθήκευση ή μεταφορά εκρηκτικών υλών εξαιρουμένης της κατοχής φυσιγγίων πυροβόλου όπλου κατηγορίας Γ8, (10) απόπειρα καταστροφής περιουσίας με εκρηκτικές ύλες, (11) παράνομη εισαγωγή, απόκτηση, κατοχή, χρήση πυροβόλου όπλου κατηγορίας Α, (12) παράνομη κατοχή, χρήση, κατοχή με σκοπό την προμήθεια ελεγχόμενων φαρμάκων ή ψυχοτρόπων ουσιών, (13) αδικήματα που καθορίζονται στον περί Βίας στην Οικογένεια (Πρόληψη και Προστασία Θυμάτων) Νόμο, (14) αδικήματα που καθορίζονται στις διατάξεις των άρθρων 15, 48, 50 και 52 του περί Προστασίας και Διαχείρισης Άγριων Πτηνών και Θηραμάτων Νόμου και διαπράχθηκαν με τη χρήση πυροβόλου ή μη πυροβόλου όπλου.

Η αφαίρεση όπλου από τον δικαιούχο

Ο οπλισμός από κάποιο πρόσωπο αφαιρείται σύμφωνα με το άρθρο 5(5) του Νόμου. Ο Αρχηγός Αστυνομίας έχει εξουσία, μετά την παροχή γραπτής ειδοποίησης σε πρόσωπο στο οποίο εξέδωσε άδεια, να τροποποιεί, αναστέλλει ή ανακαλεί τέτοια ισχύουσα άδεια, εφόσον δεν πληρούνται πλέον οποιεσδήποτε από τις προϋποθέσεις που προβλέπονται.

Μία άδεια θεωρείται άκυρη (1) από την ημερομηνία καταδίκης του αδειούχου για οποιοδήποτε από τα πιο πάνω αδικήματα, (2) μετά από διάταγμα Δικαστηρίου, (3) όταν ο αδειούχος δεν είναι πλέον ιδιοκτήτης του πυροβόλου όπλου, (4) με τον θάνατο του αδειούχου ή την καταστροφή/απώλεια του όπλου, (5) όταν ο αδειούχος μαζέψει πέντε βαθμούς ποινής σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (4) του άρθρου 89 του περί Προστασίας και Διαχείρισης Άγριων Πτηνών και Θηραμάτων Νόμου, νοουμένου ότι τουλάχιστον ένας 1 βαθμός ποινής επιβλήθηκε για τη διάπραξη αδικημάτων με τη χρήση πυροβόλου ή μη πυροβόλου όπλου,(6) όταν ο αδειούχος απαλλαγεί από την εκπλήρωση των στρατιωτικών του υποχρεώσεων ή πάρει αναβολή εκπλήρωσης της στρατιωτικής θητείας για λόγους ψυχικής υγείας.

Σημειώνεται ότι όταν ένα πρόσωπο κατηγορείται για οποιοδήποτε από τα πιο πάνω αδικήματα και είναι κάτοχος οποιουδήποτε πυροβόλου όπλου, η άδεια αυτή αναστέλλεται και το όπλο αυτό περιέρχεται στη φύλαξη της Αστυνομίας Κύπρου μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης ενώπιον του Δικαστηρίου. Ανάλογα με το αποτέλεσμα της δίκης θα γίνεται η διάθεση του πυροβόλου όπλου είτε με την επιστροφή του είτε με τη δήμευσή του. Ακόμη, ο Αρχηγός Αστυνομίας έχει εξουσία να ανακαλεί, για λόγους δημοσίου συμφέροντος, οποιοδήποτε πιστοποιητικό εγγραφής, με γραπτή ειδοποίηση στον κάτοχό του. Σε τέτοια περίπτωση, ο κάτοχος του πιστοποιητικού οφείλει να επιστρέψει το όπλο αμέσως στον Αρχηγό Αστυνομίας.

Η ενημέρωση Αστυνομίας για τις καταδίκες

Η Αστυνομία ενημερώνεται άμεσα για τις ποινικές καταδίκες προσώπων, κυρίως μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος της Εισαγγελίας, το οποίο τέθηκε σε λειτουργία το 2017. Υπάρχουν ορισμένες εξαιρέσεις στην ενημέρωση της Αστυνομίας και αφορούν τις πάρα πολύ σοβαρές υποθέσεις.

Όταν το αδίκημα του αδειούχου συμπεριλαμβάνεται στη Νομοθεσία, τότε ο καταδικασθείς τοποθετείται ως απαγορευμένο πρόσωπο να κατέχει πυροβόλο ή μη πυροβόλο όπλο. Αν κατέχει ήδη άδεια απόκτησης και κατοχής πυροβόλου όπλου, τότε ξεκινά η διαδικασία ανάκλησης της άδειάς του.

Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν προβλέπεται από τη Νομοθεσία για τα πρόσωπα που είναι ήδη κάτοχοι κυνηγετικού όπλου, να περνούν από ψυχολογικές ή άλλες εξετάσεις σε τακτά χρονικά διαστήματα, εκτός αν συντρέχουν τέτοιοι λόγοι.