Τα βρετανικά ελικόπτερα στην Κύπρο του 1970

«Air Pictorial», Ιούνιος 1970, Volume 32 No 6

bb 297289873_5290434527740749_5825081886312359220_n (1).jpg

Ένα βρετανικό περιοδικό εξειδικευμένο στην παρουσίαση πτητικών μέσων, που κυκλοφορεί το Καλοκαίρι του 1970 στην Αυστραλία, το Βέλγιο, τον Καναδά, τη Δανία και τη Γαλλία, την Ολλανδία και τη Νέα Ζηλανδία, τη Ροδεσία και τη Νότια Αφρική. Ένα περιοδικό με πάμπολλους συνδρομητές στις Η.Π.Α., έχει κάτι να αποκαλύψει για την Κύπρο, το παρελθόν και το μέλλον της.

Με την Αεροπορική Βρετανική ΡΑΦ, με τη δύναμη ελικοπτέρων που εδρεύει στην Κύπρο συναντάται ο απεσταλμένος του περιοδικού, φωτογράφος JDR Rawlings. Επιπρόσθετα, ο ίδιος ο εκδότης του περιοδικού David Dorrell υπογράφει ένα μείζονος στρατηγικής σημασίας κείμενο με τίτλο Near East Air Force – British Air Power in the Mediterranean. Ένα επτασέλιδο κείμενο με 29 φωτογραφίες αεροσκαφών ποικίλων δυνατοτήτων και επιχειρησιακών αποστολών. Ένα κείμενο που αν το μελετούσαν υπεύθυνοι πολιτικοί στην Κύπρο του 1970, θάπρεπε τουλάχιστον να προβληματιστούν και να εξέλθουν από τους στρατηγικούς ακροβατισμούς.

Στο αφιέρωμα είχαν προστεθεί και κάποια πιο μικρά θέματα εμπλουτίζοντάς το αρκετά. Ξεχωρίζει το μονοσέλιδο αφιέρωμα στις Κυπριακές Αερογραμμές, γραμμένο από τον John S. Havers (με τρεις ενδιαφέρουσες φωτογραφίες).

cc 297495810_5290433087740893_1053262183454249373_n (1).jpg

Στην πρώτη μας αναφορά στο άγνωστο αυτό αφιέρωμα στην Κύπρο, ένα αφιέρωμα πολύ διαφορετικό, με κεκρυμμένα μηνύματα και πολύ σημαντικές αμυντικές και στρατηγικής υφής αποκαλύψεις, θα παρουσιάσουμε το δισέλιδο μέρος, το εξ ολοκλήρου αφιερωμένο στα βρετανικά ελικόπτερα. Ο τίτλος και ο υπότιτλος είναι εύγλωττοι και αποκαλυπτικοί: «Working for the U.N – The RAF’s Helicopter Detachment in Cyprus».

Οι δέκα φωτογραφίες του είναι σίγουρα πρωτότυπες και καλύπτουν κυρίως περιοχές της επαρχίας Κερύνειας, από τα Βόρεια της Λευκωσίας μέχρι τον Άγιο Ιλαρίωνα. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός της παρουσίας ελικοπτέρου διάσωσης στο εξώφυλλο του περιοδικού.

Το κείμενο που συνοδεύει τις εντυπωσιακές φωτογραφίες του Rawlings είναι γραμμένο, όπως και το βασικό κείμενο του αφιερώματος, από τον εκδότη David Dorrell. Είναι ένα κείμενο εννέα παραγράφων, πολύ καλά ενημερωμένο για τις επιχειρησιακές δράσεις των βρετανικών ελικοπτέρων (στην υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών). Ξεκινά με ιστορική αναδρομή και καταλήγει στην αδρομερή παρουσίαση της στοχοθεσίας, της αποσπασμένης αυτής δύναμης πτητικών αποστολών και των υπηρεσιών που παρέχει στους Φινλανδούς, Δανούς, Σουηδούς και Καναδούς ειρηνευτές.

Διάβαζα με προσοχή το αφιέρωμα και είχα κατά νουν τις ποικίλες αναφορές του Στρατηγού Τζον Χάρτινγκ, του μεγάλου πολέμιου της κυπριακής επανάστασης, στη μεγάλη βοήθεια που του πρόσφεραν τα ελικόπτερα στις επιχειρησιακές του απόπειρες τιθάσευσης της ΕΟΚΑ. Τόσο στο βιβλίο του «Michel Carver Harding of Petherton» όσο και στις αυτοβιογραφικές σημειώσεις που άφησε στο γραφείο του και «ανέβηκαν» πρόσφατα στο διαδίκτυο, σε ιστοσελίδα με αναφορά στο Petherton.

Τα ελικόπτερα και η τιθάσευση, ο στρατηγικός έλεγχος ενός νησιού έχουν εμφανή σχέση. Πιθανόν, όμως, να παρουσιάζουν και κρύφιες συσχετίσεις και συνδέσεις. Υπηρετούν τα Ηνωμένα Έθνη το 1974 στο νησί. Αξιοποιούνται το 1974 στις πολεμικές διαπραγματεύσεις χάραξης της γραμμής καταπαύσεως του πυρός, στις 23 και 24 Ιουλίου.

dd 297289562_5290434431074092_8488154270032513595_n (1).jpg

Το αφιέρωμα αυτό δεν είναι ένα απλό δέσιμο κειμένων για αναγνώστες παθιασμένους με τα πολεμικά πτητικά μέσα. Χρειάζεται ανάλυση και μελέτη σε βάθος. Αυτό βέβαια χρειαζόταν και το 1970. Αλλά τότε περί άλλων τυρβάζαμε ή είμασταν άπειροι και εν αγνοία ευρισκόμενοι.

Και όλα αυτά, ενώ στις 23 Μαρτίου 1970 έκλεισε το τελευταίο αεροδρόμιο των Βρετανών στην Ηπειρωτική Αφρική, στο El Adem της Λιβύης, και ολόκληρη η αεροπορική δύναμη της Μεγάλης Βρετανίας στη Μεσόγειο συγκεντρωνόταν ολοκληρωτικά σε δύο νησιά, την Κύπρο και τη Μάλτα, οι αεροπορικές μονάδες των οποίων μορφοποιούσαν τη Near East Air Force.

Υ.Γ. Όσα γράφουμε σε αυτή την έρευνα αποτελούν καρπό κοπιώδους προσπάθειας συγκέντρωσης πληροφοριών από ποικίλες ξένες πηγές που ελεύθερα κυκλοφορούσαν στο εμπόριο. Κατόπιν επιχειρούμε, όπου είναι δυνατό, να τα διασταυρώσουμε με νομίμως αποχαρακτηρισμένα απόρρητα έγγραφα, καθώς και με μαρτυρίες πρωταγωνιστών που επίσης συγκεντρώνουμε από το 1985. Με στόχο να βοηθήσουμε, έστω ελάχιστα, στη μελλοντική πορεία του λαού αυτού του νησιού. Είναι γεγονός πως η μικρή αυτή έρευνα δεν διευκόλυνε την επιβολή χαλκευμένων υπεραπλουστευτικών εκδοχών νοσηρής συνολικής ενοχοποίησης των Ελλήνων Χριστιανών Ορθοδόξων της Κύπρου, επιμένοντας στην αυτονόητη υπενθύμιση της ύπαρξης κρατικών στρατηγικών σχεδιασμών που επηρέαζαν την καθημερινότητα και το μέλλον του νησιού από κράτη όπως η Τουρκία, η Μεγάλη Βρετανία, η Σοβιετική Ένωση, οι ΗΠΑ, το Ισραήλ, οι Αραβικές πετρελαιοπαραγωγικές χώρες και τα κράτη της Βορείου Αφρικής, η Γαλλία και η Γερμανία.

Αυτή η υπενθύμιση και οι αναφορές σε αρκετές ξένες ιστορικές πηγές δεν κρύβει καμιά εμπάθεια και σκοπιμότητα. Απλά προτείνει μια απόπειρα εμβάθυνσης για εξεύρεση της κεκρυμμένης αλήθειας.