Τουρισμός

Ακυρώσεις και καθυστερήσεις πτήσεων: Γνωρίζεις τα δικαιώματά σου ως επιβάτη;

Η «εκθετική» αύξηση των αφίξεων μετά την πανδημία επέφερε χάος στα ευρωπαϊκά αεροδρόμια – Ποια τα δικαιώματα των επιβατών σε περιπτώσεις ακυρώσεων ή καθυστερήσεων πτήσεων και απώλειας αποσκευών

Μετά από δύο χρόνια που ζούσαμε στη σκιά της πανδημίας, με την επανεκκίνηση της οικονομίας οι πολίτες ξεχύθηκαν στα αεροδρόμια για να ταξιδέψουν. Φέτος το καλοκαίρι οι αιθέρες γέμισαν ξανά με πτήσεις σπάζοντας, σε κάποιες περιπτώσεις, όπως αυτή της Ελλάδας, όλα τα ρεκόρ. Από τη μια το θετικό είναι ότι ο τουρισμός πήρε μπρος. Από την άλλη, όμως, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ταξιδιώτες στα αεροδρόμια δεν είναι λίγα. Η μείωση του προσωπικού στις αεροπορικές εταιρείες τα προηγούμενα χρόνια σε συνδυασμό με την αυξημένη ζήτηση που υπάρχει στα ταξίδια είχαν ως αποτέλεσμα να επικρατούν συνθήκες χάους σε αρκετά αεροδρόμια. Πτήσεις ακυρώνονται, άλλες καθυστερούν για ώρες, ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που χάνουν τις αποσκευές τους. Στην Κύπρο ευτυχώς τα πράγματα είναι καλύτερα. Τα κυπριακά αεροδρόμια δεν αντιμετωπίζουν τόσο έντονο πρόβλημα όπως βλέπουμε να συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Παρόλα αυτά, αν σκοπεύεις κι εσύ να ταξιδέψεις, πρέπει να γνωρίζεις τα δικαιώματά σου ως επιβάτη, έτσι ώστε, σε περίπτωση που σου τύχει μια δυστοκία, να είσαι σε θέση να διεκδικήσεις όλα όσα δικαιούσαι.

Μπαράζ ακυρώσεων σε όλη την Ευρώπη

Η σκανδιναβική αεροπορική εταιρεία SAS αναγκάστηκε να ακυρώσει 173 πτήσεις, περισσότερες από τις μισές πτήσεις της, καθώς η περικοπή μισθών οδήγησε περίπου το 80% των πιλότων της σε απεργία. Όπως ανακοίνωσε τον Ιούλιο η εταιρεία, το γεγονός αυτό επηρεάζει περίπου 30.000 επιβάτες ημερησίως.

Το πιο πολυσύχναστο αεροδρόμιο της Βρετανίας, το Χίθροου του Λονδίνου, ζήτησε από τις αεροπορικές εταιρείες να μειώσουν τις πτήσεις, καθώς δεν μπορεί να εξυπηρετήσει τον αριθμό των επιβατών. Σύμφωνα με την εταιρεία αεροπορικών δεδομένων Cirium, ακυρώθηκαν 400 πτήσεις σε όλα τα αεροδρόμια του Ηνωμένου Βασιλείου μεταξύ 24 Ιουνίου και 30 Ιουνίου, αντιπροσωπεύοντας αύξηση ύψους 158% στις ακυρώσεις από το ίδιο επταήμερο του 2019.

Στη Γαλλία, το ένα τέταρτο των πτήσεων ακυρώθηκε στο αεροδρόμιο Σαρλ ντε Γκολ, τον Ιούνιο, λόγω απεργίας των εργαζομένων. Η Γενική Διεύθυνση Πολιτικής Αεροπορίας (DGAC) ζήτησε από τις αεροπορικές εταιρίες να μειώσουν το πρόγραμμα των πτήσεών τους σε ποσοστό 20%.

Στην Ισπανία, η αστυνομία ανακοίνωσε προσλήψεις στα πιο πολυσύχναστα αεροδρόμια της χώρας, ενώ οι εργαζόμενοι της Ryanair έκαναν απεργία εντός του Ιουλίου, πιέζοντας για καλύτερες συνθήκες εργασίας.

Η αεροπορική εταιρία Lufthansa ακύρωσε την προηγούμενη βδομάδα «σχεδόν το σύνολο» των πτήσεών της στη Γερμανία, λόγω της απεργίας του προσωπικού εδάφους. Από την εξέλιξη αυτή επηρεάστηκαν πάνω από 130.000 επιβάτες σε σχεδόν 1.000 πτήσεις από και προς τους δύο βασικούς κόμβους της Φρανκφούρτης και του Μονάχου.

Οι 10 ευρωπαϊκές χώρες με το μεγαλύτερο πρόβλημα

Όσον αφορά τις 10 ευρωπαϊκές χώρες με τις περισσότερες ακυρώσεις σε πτήσεις για το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου, σύμφωνα με την πλατφόρμα ταξιδιωτικών πληροφοριών Mabrian, ανάμεσά τους είναι και η Ελλάδα στην 7η θέση, αλλά με χαμηλό αντίκτυπο, σε αντίθεση με Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο και Ιταλία. Οι 10 ευρωπαϊκές χώρες με τις περισσότερες ακυρώσεις σε πτήσεις είναι με τη σειρά οι εξής: Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία, Ολλανδία, Ελλάδα, Αυστρία, Πορτογαλία και Δανία. Η Mabrian κατέταξε τις χώρες με βάση τον αριθμό των πτήσεων που ακυρώθηκαν, καθώς και το ποσοστό τους σε σχέση με τις συνολικές πτήσεις που είχε αρχικά προγραμματίσει ένας προορισμός.

Από τις 10 χώρες της λίστας, η Γερμανία είχε το υψηλότερο ποσοστό ακύρωσης προγραμματισμένων πτήσεων μεταξύ 1ης και 15ης Ιουλίου. Ακύρωσε 11.482 προγραμματισμένες πτήσεις εντός αυτής της περιόδου και το ποσοστό της στις εξερχόμενες πτήσεις που ακυρώθηκαν ανέρχεται στο 6,12%. Μετά τη Γερμανία ακολουθεί το Ηνωμένο Βασίλειο με 1.060 ακυρωμένες πτήσεις και η Ιταλία με 637 πτήσεις που ήταν προγραμματισμένες να πραγματοποιηθούν μεταξύ 1ης και 15ης Ιουλίου. Το συνολικό μερίδιο των εξερχόμενων πτήσεων που ακυρώθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι 3,20%, ενώ το μερίδιο των εξερχόμενων πτήσεων που ακυρώθηκε στην Ιταλία είναι 2,30%. Στην ανάλυση τονίζεται πως, αν και οι απόλυτοι αριθμοί των ακυρωμένων πτήσεων είναι υψηλοί, σε γενικούς όρους -ως ποσοστό όλων των προγραμματισμένων πτήσεων- ο αντίκτυπος δεν είναι τόσο ανησυχητικός, καθώς το ποσοστό ορισμένων χωρών πλησιάζει μόνον το 1%. Η Ισπανία είναι μια από τις χώρες που ακύρωσε 423 προγραμματισμένες πτήσεις. Ωστόσο, το μερίδιό της στις εξερχόμενες πτήσεις που ακυρώθηκαν είναι μόνον 1,08%. Η Ελλάδα και η Πορτογαλία έχουν επίσης χαμηλότερο μερίδιο ακυρωμένων εξερχόμενων πτήσεων. Η Ελλάδα ακύρωσε μόνον το 1,32%. Η Πορτογαλία ακύρωσε μόνον το 1,25%. Από την άλλη πλευρά, η Αυστρία έχει το μεγαλύτερο μερίδιο ακυρωμένων εξερχόμενων πτήσεων μετά τη Γερμανία. Η Αυστρία ακύρωσε συνολικά 188 πτήσεις, λιγότερες από αυτές που ακυρώθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιταλία, αλλά το ποσοστό της στις εξερχόμενες πτήσεις είναι υψηλότερο. Το μερίδιο της Αυστρίας στις ακυρωμένες εξερχόμενες πτήσεις ανέρχεται σε 4,50%. Παρά τα προαναφερθέντα στοιχεία, η Mabrian υπογραμμίζει ότι οι ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες παρέχουν εναλλακτικές πτήσεις σε πολλές περιπτώσεις, επομένως ο αριθμός των ατόμων που έπρεπε να ακυρώσουν τα σχέδιά τους δεν ήταν τόσο υψηλός.

Όσον αφορά την χώρα μας, δεν συμπεριλαμβάνεται στην κατάταξη της Mabrian, κι αυτό γιατί δεν είχαμε τόσο πολλές ακυρώσεις πτήσεων. Σύμφωνα με την Hermes Airports, στα κυπριακά αεροδρόμια το ποσοστό των ακυρώσεων για τον μήνα Ιούνιο ανήλθε στο 4%. Ωστόσο, όπως σχολίασε στη «Σ» εκπρόσωπος της διαχειρίστριας εταιρείας των αεροδρομίων μας, το πρόβλημα στο νησί μας δεν είναι τόσο έντονο και δεν επηρεαζόμαστε τόσο, όσο άλλα αεροδρόμια του εξωτερικού.

Στο μεταξύ, ακυρώσεις πτήσεων θα έχουμε και τον Αύγουστο με πάνω από 25.000 πτήσεις να ανακοινώνουν οι αεροπορικές εταιρείες σε όλο τον κόσμο. Πρόσφατα στοιχεία του Cerium δείχνουν πως η Ευρώπη αυτήν τη στιγμή είναι η περιοχή που έχει πληγεί περισσότερο από τις ακυρώσεις. Μέχρι στιγμής, 15.788 πτήσεις που ήταν να πραγματοποιηθούν τον Αύγουστο στην Ευρώπη έχουν ακυρωθεί. Ωστόσο, παρόλο που πρόκειται για μεγάλο αριθμό ακυρώσεων πτήσεων, αντιπροσωπεύει μόνον το 2% του συνόλου προγραμματισμένων πτήσεων για την Ευρώπη τον Αύγουστο.

Οι εταιρείες με τις περισσότερες ακυρώσεις

H τουρκική αεροπορική εταιρία Corendon ανακοίνωσε μείωση 15% των πτήσεών της από τη Γερμανία προς την Ισπανία (Κανάρια και Βαλεαρίδες), την Τουρκία, την Ελλάδα και την Πορτογαλία, λόγω της κρίσης που αντιμετωπίζουν τα αεροδρόμια στην Ευρώπη, εξαιτίας των ελλείψεων προσωπικού. Σύμφωνα με δηλώσεις του διευθύνοντος συμβούλου της εταιρίας, Yildiray Karaer, στο FVW, οι περικοπές αυτές θα επηρεάσουν τις πτήσεις που έχουν προγραμματιστεί για την περίοδο από τον Αύγουστο έως τον Οκτώβριο του 2022.

Σύμφωνα με το Cerium, ο μεγαλύτερος αριθμός πτήσεων που ακυρώθηκαν μέχρι στιγμής για τον Αύγουστο είναι από την Turkish Airlines. Οι αεροπορικές εταιρίες με τις περισσότερες ακυρώσεις μέχρι στιγμής είναι η Turkish Airlines με 4.408 ακυρωμένες πτήσεις, η British Airlines με 3.600 ακυρωμένες πτήσεις, η Easy Jet με 2.045 ακυρωμένες πτήσεις, η Lufthansa με 1.888 ακυρωμένες πτήσεις και η Wizz Air με 1.256 ακυρωμένες πτήσεις.

Τι πρέπει να ξέρετε, αν ακυρωθεί ή καθυστερήσει η πτήση σας

Λαμβάνοντας υπόψη τα προβλήματα που υπάρχουν με τα αεροπορικά ταξίδια, η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) φρόντισε από την αρχή του καλοκαιριού να υπενθυμίσει σε όλους τους επιβάτες τα δικαιώματά τους. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τόνισε ότι όλοι οι επιβάτες που ταξιδεύουν στην ΕΕ έχουν δικαιώματα που πρέπει να τηρούνται και συμβούλεψε όλους όσοι πηγαίνουν διακοπές να κατεβάσουν την εφαρμογή «Your Passenger Rights» για δική τους ευκολία.

Τα δικαιώματα επιβατών αεροπορικών μεταφορών ισχύουν:

- εάν η πτήση σας εκτελείται στο εσωτερικό της ΕΕ από αεροπορική εταιρεία χώρας της ΕΕ ή χώρας εκτός ΕΕ

- εάν η πτήση σας φθάνει στην ΕΕ από χώρα εκτός ΕΕ και εκτελείται από αεροπορική εταιρεία χώρας της ΕΕ

- εάν η πτήση σας αναχωρεί από χώρα της ΕΕ με προορισμό χώρα εκτός ΕΕ και εκτελείται από αεροπορική εταιρεία χώρας της ΕΕ ή χώρας εκτός ΕΕ

- εάν δεν έχετε ήδη λάβει παροχές (αποζημίωση, μεταφορά με άλλη πτήση, βοήθεια από την αεροπορική εταιρεία) για προβλήματα σχετικά με τις πτήσεις του συγκεκριμένου ταξιδιού, βάσει της σχετικής νομοθεσίας χώρας εκτός ΕΕ.

Οι κανόνες της ΕΕ εξακολουθούν να ισχύουν για πτήσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο προς την ΕΕ μόνον όταν η πτήση εκτελείται από αερομεταφορέα της ΕΕ, εκτός εάν έχετε ήδη λάβει αποζημίωση ή παροχές βάσει της νομοθεσίας του Ηνωμένου Βασιλείου.

Αν ακυρωθεί η πτήση:

Εάν η πτήση ακυρωθεί και δεν ενημερωθήκατε τουλάχιστον 14 ημέρες πριν, τότε έχετε δικαίωμα να επιλέξετε επιστροφή του αντιτίμου του εισιτηρίου, μεταφορά με άλλη πτήση ή πτήση επιστροφής. Δικαιούστε επίσης βοήθεια στο αεροδρόμιο (όπως αναψυκτικά, γεύματα, τηλεφώνημα και μια διανυκτέρευση). Μπορεί επίσης να έχετε δικαίωμα για επιπρόσθετη χρηματική αποζημίωση (€250-€600) αναλόγως της πτήσης. Για παράδειγμα, δικαιούστε το ποσό των 250 ευρώ, εάν η πτήση σας είναι απόστασης έως 1.500 χλμ., 400 ευρώ για πτήσεις άνω των 1.500 χλμ. εντός της ΕΕ και για όλες τις άλλες πτήσεις από 1.500 έως 3.500 χλμ., και 600 για πτήσεις άνω των 3.500 χλμ.

Αν η πτήση σας καθυστερήσει:

Εάν η πτήση σας έχει καθυστέρηση κατά την αναχώρηση, δικαιούστε βοήθεια, επιστροφή του αντιτίμου του εισιτηρίου και πτήση επιστροφής, ανάλογα με τη διάρκεια της καθυστέρησης και την απόσταση της πτήσης.

Πιο συγκεκριμένα, όταν η αεροπορική εταιρεία προβλέπει καθυστέρηση της πτήσης:

– δύο ή περισσότερων ωρών για πτήσεις που καλύπτουν απόσταση μέχρι και 1500χλμ.,

– τριών ή περισσότερων ωρών για ενδοκοινοτικές πτήσεις άνω των 1500χλμ. και όλες τις άλλες πτήσεις μεταξύ 1500-3500 χλμ.,

– τεσσάρων ή περισσότερων ωρών για πτήσεις που καλύπτουν απόσταση μεγαλύτερη των 3500 χλμ. εκτός ΕΕ,

οφείλει να παρέχει στους επιβάτες γεύματα και αναψυκτικά, μεταφορά και κατάλυμα σε ξενοδοχείο (αν η πτήση αναχωρεί την επόμενη ημέρα) και επικοινωνιακές διευκολύνσεις. Εάν η καθυστέρηση είναι μεγαλύτερη των 5 ωρών, η αεροπορική εταιρεία έχει επίσης την υποχρέωση να προσφέρει επιστροφή του πλήρους αντιτίμου του εισιτηρίου εντός 7 ημερών ή πτήση επιστροφής στο αρχικό σημείο αναχώρησης το συντομότερο δυνατό.

Απώλεια ή φθορά αποσκευών:

Εάν οι παραδιδόμενες αποσκευές σας χαθούν, φθαρούν ή καθυστερήσουν, η αεροπορική εταιρεία φέρει την ευθύνη και δικαιούστε αποζημίωση έως και 1.300 ευρώ περίπου. Ωστόσο, εάν η φθορά προκλήθηκε από ελάττωμα της ίδιας της αποσκευής, δεν δικαιούστε καμία αποζημίωση. Για να εξασφαλίσετε επαρκή κάλυψη όταν μεταφέρετε μαζί σας στο ταξίδι ακριβά αντικείμενα, θα ήταν σκόπιμο να κάνετε ιδιωτική ασφάλιση. Εάν δεν το επιθυμείτε, μπορείτε να ζητήσετε, έναντι αντιτίμου, υψηλότερο όριο αποζημίωσης (άνω των 1.300 ευρώ) από την αεροπορική εταιρεία με την οποία ταξιδεύετε. Αυτό πρέπει να γίνεται εκ των προτέρων και το αργότερο κατά τον έλεγχο των εισιτηρίων. Εάν θέλετε να καταγγείλετε την απώλεια ή φθορά αποσκευών, θα πρέπει να υποβάλετε την καταγγελία εγγράφως στην αεροπορική εταιρεία εντός 7 ημερών, ή εντός 21 ημερών από την παραλαβή των αποσκευών σας, εάν έφθασαν με καθυστέρηση.

Πού μπορείτε να αποταθείτε

Για οποιοδήποτε πρόβλημα αντιμετωπίσετε, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον εκπρόσωπο της αεροπορικής εταιρείας με την οποία ταξιδεύετε. Αν η αεροπορική εταιρεία εξακολουθεί να μην εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της, τότε μπορείτε να απευθυνθείτε στον Κυπριακό Σύνδεσμο Καταναλωτών στο τηλέφωνο 700 00 700. Εάν ο επιβάτης πιστεύει ότι δεν τηρήθηκε η νομοθεσία, πρέπει ο ίδιος να ενημερώσει σχετικά την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας στο τηλέφωνο +357 22404152 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση director@dca.mcw.gov.cy. Όταν ο επιβάτης υποστεί ζημιά από μη τήρηση της κοινοτικής νομοθεσίας, μπορεί να εξετάσει το ενδεχόμενο άσκησης ιδιωτικής αγωγής στα πολιτικά δικαστήρια. Εάν έχει επιβαρυνθεί από άρνηση επιβίβασης, ακύρωση ή μεγάλη καθυστέρηση και η αεροπορική εταιρεία δεν σέβεται τα δικαιώματά του, μπορεί να παραπονεθεί στο Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας ή τηλεφωνικά στο 22 404102.

Μπορεί η Ευρωπαϊκή Ένωση να φρόντισε για τα δικαιώματα των επιβατών που ταξιδεύουν, αλλά κάθε αεροπορική εταιρία έχει θεσπίσει τους δικούς της κανόνες για καθυστερήσεις ή για ακυρωμένες πτήσεις, γι’ αυτό σε κάθε αερογραμμή τα δικαιώματά σας είναι διαφορετικά. Κοιτάξτε τι δικαιούστε σε κάθε περίπτωση και κρατήστε αποδεικτικά στοιχεία (π.χ. φωτογραφίες, email) για να διεκδικήσετε αυτά που μπορείτε.