Ο τουρκοκυπριακός υπόκοσμος και οι Βρετανοί συνεργάτες

Ένα φαινόμενο που πολύ λίγο διερευνήθηκε ήταν η σχέση των αποικιοκρατών και ιδιαιτέρως της αποικιοκρατικής Αστυνομίας του Ειδικού Κλάδου, καθώς και των στρατιωτικών γραφείων πληροφοριών του βρετανικού στρατού, με τον υπόκοσμο των πόλεων και της υπαίθρου. Ιδιαιτέρως με τον τουρκοκυπριακό υπόκοσμο.

Μια απλή ιχνηλάτηση των πεπραγμένων των Τουρκοκύπριων αξιωματικών της Αστυνομίας, αλλά και των Τουρκοκύπριων Αστυνομικών που ασχολούντο με κλάδους παράνομης κερδοφορίας από το 1939 μέχρι το 1960, θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε τη διάταξη, τις δραστηριότητες και τις τακτικές του τουρκοκυπριακού υποκόσμου κατά την κρίσιμη αυτή εποχή.

Αναζητώντας τις ρίζες των συνεργασιών

Με αφετηρία τη σύνδεση του βρετανικού υποκόσμου με το τουρκοκυπριακό ψευδοκράτος από το 1975 μέχρι τα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, ερευνήσαμε

τις ρίζες αυτού του φαινομένου, το ποιο δεν είναι απλό και παρουσιάζει πολλές όψεις και παραμέτρους.

Η ερευνητική πορεία προς τα παρελθοντικά αφετηριακά σημεία σύνδεσής τους μας οδηγεί στο Σαράι, στη νυχτερινή Λευκωσία του 1930, στο φαινόμενο της τουρκοκυπριακής παρανομίας στους ορεινούς όγκους του νησιού, στους φυγόδικους και τους φυγόστρατους. Επίσης στο ακραίο φαινόμενο των Τουρκοκύπριων τσιφλικάδων, μουχτάρηδων και τοκογλύφων, στην τουρκοκυπριακή ελίτ της Λεύκας, της Λευκωσίας, της Λουρουτζίνας, της Κερύνειας, της Λεμεσού και της Λάρνακας, της Πόλεως Χρυσοχούς και των μεταλλευτικών κέντρων όπου δρουν αρκετοί Τουρκοκύπριοι μεταφραστές, που στη συνέχεια θα συνεργαστούν με τον Ειδικό Κλάδο.

Ήδη έχουμε επαρκώς ιχνηλατήσει τον βίο ενός Τουρκοκύπριου μεταφραστή που συνεργάστηκε εκτενώς με τον ανακριτή Λάιονελ Σέιβορυ, έδρασε έκνομα στην Τηλλυρία, το Μεταλλείο Λίμνης και στην Πόλη Χρυσοχούς για να φυγαδευτεί κατά παράκλησή του στο Λονδίνο, όπου μετά από κάποια χρόνια απόκτησε νυχτερινά κλαμπ και κατόπιν επεκτάθηκε στο Σόχο του εξήντα και εβδομήντα, και απέκτησε μεγάλη οικονομική δύναμη.

Από τις φυγαδεύσεις Τουρκοκύπριων συνεργατών στις αφίξεις του υποκόσμου του Λονδίνου στην κατεχόμενη Κύπρο

Ο τουρκοκυπριακός υπόκοσμος του Λονδίνου και μέρος του βρετανικού υποκόσμου θα καταφθάσουν στην κατεχόμενη Κύπρο προ του 1980 και θα ασχοληθούν με ποικίλες δραστηριότητες. Αρκετές από τις δράσεις τους και μερικοί εκ των πρωταγωνιστής ήταν ήδη στις ζώνες παρακολουθήσεων της Ιντέρπολ, της Σκότλαντ Γιαρντ, ενώ ερευνάτο η σύνδεσή τους με τη μαφία της Άγκυρας και της Κωνσταντινούπολης.

Ο βασικός κορμός αυτών των «επενδυτών» στα κατεχόμενα αποτελείται από Τουρκοκύπριους φυγαδευθέντες από τους Άγγλους, οι οποίοι αφού απέκτησαν με ποικίλους τρόπους περιουσία στο Λονδίνο, κατέφθασαν στα κατεχόμενα για να ηγηθούν σε καταπατήσεις ελληνικών περιουσιών για να στεγάσουν παράνομες δραστηριότητες και να κτίσουν κάποιοι οικονομικές αυτοκρατορίες με μυστηριώδεις ξένους συνεργάτες. Κάποιοι εξ αυτών φυγόδικοι ή καταζητούμενοι από τις βρετανικές Αρχές.

*Κεντρική φωτογραφία: Τάσος Αναστάση, «Έτσι έμοιαζαν οι αστυνομικοί στη Κύπρο πριν 60 και πλέον χρόνια», offsite.com.cy, 30 Ιουνίου 2017.