Βαρύς ο χειμώνας για τα κέντρα αναψυχής

Μπορεί η καλοκαιρινή περίοδος να έδωσε μιαν ανάσα στις τουριστικές επιχειρήσεις και στα κέντρα αναψυχής, ωστόσο οι επόμενοι μήνες φαίνεται ότι θα είναι πολύ δύσκολοι για τις επιχειρήσεις αυτές. Από τη μια η πανδημία, από την άλλη οι αυξήσεις-φωτιά σε όλα τα αγαθά και πρώτες ύλες, οδηγούν τους επιχειρηματίες σε απόγνωση. Δεν είναι λίγα τα μαγαζιά που θα αναγκαστούν να βάλουν «λουκέτο» στις επιχειρήσεις τους εξαιτίας των επιπτώσεων του πολέμου αλλά και της πανδημίας. Ο Γενικός Γραμματέας του Παγκύπριου Συνδέσμου Ιδιοκτητών Κέντρων Αναψυχής Φάνος Λεβέντης μίλησε στη «Σημερινή» για την ανησυχία που επικρατεί στον κλάδο όσον αφορά τη βιωσιμότητα των κέντρων αναψυχής.

Ο Γενικός Γραμματέας του Παγκύπριου Συνδέσμου Ιδιοκτητών Κέντρων Αναψυχής Φάνος Λεβέντης μίλησε στη «Σημερινή» για την ανησυχία που επικρατεί στον κλάδο όσον αφορά τη βιωσιμότητα των κέντρων αναψυχής

Μεγάλη προσέλευση με μικρό κέρδος

Το νησί έσφυζε από ζωή κατά την καλοκαιρινή περίοδο. Οι παραθαλάσσιες -ειδικά- περιοχές ήταν τόσο ασφυκτικά γεμάτες, που για να μπορέσει κάποιος να απολαύσει ένα δείπνο ή ένα ποτό σε κάποιο μαγαζί, θα έπρεπε να προχωρήσει σε τηλεφωνική ή online κράτηση αρκετές ημέρες προηγουμένως.

Η εικόνα της κερδοφορίας φαντάζει ειδυλλιακή, ωστόσο παραμένει ουτοπική σύμφωνα με τον κ. Λεβέντη. «Ασφαλώς η προσέλευση δεν είναι ασφαλές βαρόμετρο για να αντιληφθούμε αν οι επιχειρήσεις λειτούργησαν σε ένα κερδοφόρο καθεστώς. Οι επιχειρήσεις προσπάθησαν να λειτουργούν σε ένα βιώσιμο καθεστώς, γιατί οι αυξήσεις οι οποίες έχουν επιβληθεί στις τιμές τους εξαιτίας των αυξήσεων τόσο στις πρώτες ύλες αλλά και στον ηλεκτρισμό και ενέργεια γενικότερα, δεν ήταν τέτοιες που να καλύπτουν το εύρος των αυξήσεων».

Παράπονα για κακό service

Η έλλειψη προσωπικού είναι ένα επακόλουθο των επιπτώσεων της σύγχρονης πραγματικότητας. Δεν είναι λίγα τα αρνητικά σχόλια που αγγίζουν και τα καλύτερα κέντρα αναψυχής, τα οποία κάνουν λόγο για κακό ή ανύπαρκτο service.

Το θέμα έλλειψης προσωπικού δημιουργήθηκε εδώ και αρκετό καιρό, εξαιτίας πρωτίστως της πανδημίας. Όπως εξήγησε ο Γ.Γ. του ΠΑΣΙΚΑ, το πρόβλημα αυτό ξεκίνησε πριν από την πανδημία, όμως «φάνηκε να λάμπει τον καιρό της πανδημίας. Τότε αποχώρησαν και πάρα πολλοί ξένοι. Είμαστε μια μικρή χώρα που έχει πάρα πολλές δραστηριότητες και παρουσιάζεται έλλειψη προσωπικού σε όλους τους οικονομικούς τομείς και όχι μόνο στη βιομηχανία των κέντρων αναψυχής, όπου οι ανάγκες της είναι τεράστιες σε αριθμό. Ένα άλλο γεγονός, είναι ότι λειτουργούν πάρα πολλά κέντρα αναψυχής και πολλές ξενοδοχειακές μονάδες».

Η σοβαρότατη έλλειψη προσωπικού, όπως τόνισε ο κ. Λεβέντης, δεν μπορεί ν’ αφήσει ανεπηρέαστη την ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών. «Είναι φυσικό όλη αυτή η κατάσταση να επηρεάζει και την ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών, γιατί ένα ξενοδοχείο ή ένα εστιατόριο αν δεν έχει την επαρκή ποσότητα προσωπικού ή αν το προσωπικό του εργάζεται περισσότερες ώρες για να μπορεί να καλυφθεί η δουλειά και κουράζεται, δεν μπορεί να είναι στην κατάσταση εκείνη όπου θα εργάζεται και να προσφέρει τις υπηρεσίες που πρέπει και οφείλει να προσφέρει».

Στήριξη από Υπουργείο

Την έλλειψη προσωπικού προσπαθεί να ρυθμίσει το Υπουργείο Εργασίας. «Έγινε μια ρύθμιση με το αρμόδιο Υπουργείο, ώστε να μπορούν να εργοδοτούν από τρίτες χώρες μέχρι το 30% των εργοδοτουμένων τους». Οι γραφειοκρατικές διαδικασίες όμως εμποδίζουν την εξασφάλιση του προσωπικού, σύμφωνα με τον κ. Λεβέντη. «Δυστυχώς, αυτό το οποίο φτάνει στ’ αφτιά μας είναι ότι εξακολουθεί το αρμόδιο τμήμα του Υπουργείου να δημιουργεί προβλήματα και προσκόμματα στους εργοδότες που προσπαθούν να εξασφαλίσουν προσωπικό.

»Από την άλλη πλευρά, η ισχύς της ρύθμισης αυτής λήγει σύντομα και θα πρέπει πολύ σύντομα να ανανεωθεί για να είμαστε έτοιμοι με τον νέο χρόνο, τουλάχιστον η τουριστική βιομηχανία να μπορεί να ετοιμαστεί. Να μην ξεχνούμε ότι υπάρχουν επιχειρήσεις που λειτουργούν καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου και έχουν ανάγκες καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου και όχι μόνο την τουριστική περίοδο. Γραφειοκρατία, καθυστερήσεις, βεβαιώσεις και το πήγαινε έλα καθυστερεί πολύ την κατάσταση».

Ο χειμώνας θα είναι άγριος φέτος

Η ανησυχία όλων των επιχειρηματιών επικεντρώνεται στον επερχόμενο χειμώνα. «Ο χειμώνας θα είναι δύσκολος. Ήδη δυσκολεύονται πάρα πολλοί και δεν ξέρουμε αν θα αντέξουν να παραμείνουν ζωντανές οι επιχειρήσεις. Επίσης είμαστε στην αναμονή ν’ ακούσουμε πώς το κράτος μπορεί να στηρίξει τις επιχειρήσεις αυτές. Γι’ αυτόν τον σκοπό δεν είναι απαραίτητο να ανοίξει τα ταμεία και να μας δώσει χρήματα. Δεν είναι αυτό που ζητούμε».

Αναμένουν λύσεις μπροστά στη σωρεία προβλημάτων που έχουν να αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις. «Υπάρχουν τρόποι. Για παράδειγμα σε άλλες χώρες, οι αρμόδιοι έχουν προχωρήσει σε μείωση φόρου προστιθέμενης αξίας στην εστίαση. Νομίζω ότι θα πρέπει να εξετάσουμε από κοινού μαζί με το κράτος να βρούμε τρόπους, ώστε να παραμείνουν οι επιχειρήσεις ζωντανές γιατί δεν επιστρέφουμε πίσω από τον μήνα του μέλιτος, αλλά από μια πανδημία που δεν έχουμε εξέλθει ακόμη. Και με βάση μια έρευνα που έγινε στην Ελλάδα, η βιομηχανία των κέντρων αναψυχής θα επέστρεφε στην κανονικότητά της, δηλαδή σε κερδοφόρο καθεστώς, το 2024. Φανταστείτε τώρα με τον πόλεμο και τη νέα κρίση που δημιουργείται πότε θα γίνει αυτό», ανέφερε ο κ. Λεβέντης.

«Λουκέτο» σε πολλά μαγαζιά

Αρκετές επιχειρήσεις ίσως να μην αντέξουν το οικονομικό βάρος των υποχρεώσεών τους και να χρειαστεί να κλείσουν οριστικά. «Είναι πολύ δύσκολο ν’ αντέξουν τα οικονομικά βάρη με τις αυξήσεις που παρατηρούνται σήμερα. Και αυτές που θα αντέξουν, στην ουσία θα παλεύουν για να σταθούν στα πόδια τους και να παραμείνουν ζωντανές. Όταν κλείνει μια επιχείρηση αφήνει άνεργες πολλές οικογένειες και εργαζόμενους και προμηθευτές και δημιουργείται ένα ντόμινο επιπτώσεων οικονομικών όταν κλείνει ένα κέντρο αναψυχής».

Συνάντηση με τον Υπουργό Οικονομικών ζήτησαν οι επιχειρηματίες των κέντρων αναψυχής, ωστόσο αυτό ακόμη δεν κατέστη δυνατό. «Αναμένουμε να γίνει αυτή η συνάντηση, ώστε να εξευρεθούν λύσεις. Είχαμε πρόσφατα μια συνάντηση με τον Υπουργό Γεωργίας και εξετάζουμε μια πρόταση, ώστε να στηρίζονται τα τοπικά προϊόντα. Από την πλευρά τη δική μας ό,τι περνά από το χέρι μας θα το κάνουμε», τόνισε ο κ. Λεβέντης.

Έρχονται αυξήσεις στις τιμές των κέντρων αναψυχής;

Οι τεράστιοι λογαριασμοί στο ηλεκτρικό ρεύμα, στο υγραέριο και στις υπόλοιπες πρώτες ύλες αφήνουν πολύ λίγα περιθώρια επιλογών στους επιχειρηματίες. Η αύξηση στις τιμές των προϊόντων και των υπηρεσιών τους φαίνεται αναπόφευκτη.

«Προσπαθούμε να εμποδίσουμε τις αυξήσεις των τιμών. Από τη μια γιατί κάθε φορά που αλλάζουν οι τιμές πρέπει να υποβάλλουμε τον κατάλογό μας για σφράγιση στο αρμόδιο Υπουργείο και αυτό προϋποθέτει πολλά έξοδα. Από την άλλη επιχειρούμε να απορροφούμε, στον βαθμό που μπορούμε βέβαια, τις αυξήσεις και θα προβαίνουμε στις απαραίτητες αυξήσεις όταν δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Υπάρχει όμως και μια άλλη σχολή, που λέει ότι δεν υπάρχει άλλη επιλογή και ότι πρέπει να επιβάλλονται αυξήσεις αλλιώς δεν θα επιβιώσουμε. Είναι μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα, γιατί από τη μια αν τα αυξάνουμε εμείς σε τέτοιο βαθμό δεν θα μπορεί ο κόσμος να έρχεται. Προσπαθούμε να βρίσκουμε μια μέση λύση. Θα μπορούσαν οι επιχειρήσεις να είναι πολύ προσεκτικές ώστε να αγοράζουν πιο οικονομικές πρώτες ύλες και να εξοικονομούν ενέργεια».

Προσπαθούν να τα «βγάλουν» από τα φιλοδωρήματα;

Μια νέα «μόδα» που ξεκίνησε εδώ και λίγο καιρό σε πολλά κέντρα εστίασης και αναψυχής γενικότερα, είναι η προαιρετική καταβολή φιλοδωρήματος της τάξεως του 10% ή του 15% ή ακόμη του 20% στον λογαριασμό, κυρίως όταν αυτός πληρώνεται μέσω κάρτας.

Σε ερώτηση αν αυτή η πράξη είναι νόμιμη ή θα καθιερωθεί μέσω νόμου, ο κ. Λεβέντης απάντησε ότι είναι δύσκολο να γίνει με νομοθετική ρύθμιση κάτι τέτοιο. «Στην Αμερική έχει καθιερωθεί. Σε εμάς όμως το 10% περιλαμβάνεται ήδη στις τιμές και αυτό το ποσοστό έχει να κάνει με την εξυπηρέτηση. Αν αυτό καταργηθεί, τότε θα μπορούσε να περάσει μέσα από νόμο η επιβολή κάποιου ποσοστού φιλοδωρήματος».

Πρόκειται για μια καθαρά εσωτερική επιχειρηματική απόφαση, όπως εξήγησε ο Γ.Γ. του ΠΑΣΙΚΑ. «Από την στιγμή που αφήνει το περιθώριο στον επισκέπτη του να αποφασίσει, θεωρώ λανθασμένο το να επιβάλλεται συγκεκριμένο ποσοστό. Αν κάποιος θέλει να αφήσει 5%, γιατί να μην έχει την επιλογή να αφήσει όσο μπορεί».