Επιχειρείν

Πέπλο αβεβαιότητας στο επιχειρηματικό περιβάλλον

Είναι γενικά αποδεκτό ότι ζούμε σε ένα άκρως απρόβλεπτο και αβέβαιο επιχειρηματικό περιβάλλον

Κάποιος θα περίμενε ότι η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας, μαζί με τα μικρά θαύματα που έχει κάνει, θα βοηθούσε τα μέγιστα το επιχειρηματικό περιβάλλον και θα έθετε γερές βάσεις για τη γρήγορη ανάπτυξή του, η οποία θα συνέτεινε προς την άμεση στροφή του σε πιο βιώσιμες και φιλικές προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο ιδέες, λύσεις, έργα και στρατηγικές.

Όντως, πριν από λίγα χρόνια θα φάνταζε όνειρο μακρινό, ίσως και όνειρο θερινής νυκτός, η ευκολία με την οποία γίνονται πλέον οι εμπορικές συναλλαγές και ειδικά οι πληρωμές, η άμεση και απευθείας επικοινωνία μεταξύ επιχειρήσεων και ανθρώπων, η ευκολία ανταλλαγής πληροφοριών, η διαθεσιμότητα και ο όγκος οικονομικών και άλλων πληροφοριών, τα εργαλεία που προσφέρουν ταχύτητα και αμεσότητα στη λήψη αποφάσεων, η ευκολία στην επίβλεψη και στον συντονισμό εκτέλεσης εργασιών στο εργασιακό περιβάλλον, η πληθώρα εναλλακτικών λύσεων σε σχεδόν όλο το φάσμα του τρόπου λειτουργίας των επιχειρήσεων, καθώς και άλλα πολλά που σχετίζονται με το επιχειρείν.

Και όμως.

Είναι γενικά αποδεκτό ότι ζούμε σε ένα άκρως απρόβλεπτο και αβέβαιο επιχειρηματικό περιβάλλον. Αυτό είναι αποτέλεσμα δύο πολύ σημαντικών γεγονότων, τα οποία έχουν ταράξει τα νερά στο επιχειρηματικό περιβάλλον και όχι μόνο, καθώς οι επιπτώσεις τους είναι πολύπλευρες και τεράστιες.

Το ξέσπασμα του κορωνοϊού τον Μάρτιο του 2020, ίσως και νωρίτερα, είχε επιφέρει σημαντικές διαφοροποιήσεις στο επιχειρηματικό περιβάλλον, κυρίως το διεθνές. Σημαντικές καθυστερήσεις στις κατασκευές και παραδόσεις προϊόντων και αγαθών, επιπρόσθετα έξοδα για μέτρα προστασίας κατά του κορωνοϊού, κυβερνητικές παρεμβάσεις σε διάφορα επίπεδα (υγειονομικά, οικονομικά, θρησκευτικά, κοινωνικά κ.λπ.), αύξηση τιμών στις πρώτες ύλες και στα μεταφορικά και πολλά άλλα τα οποία έχουν ειπωθεί πολλάκις. Επιπρόσθετα, η έξαρση του κορωνοϊού φαίνεται να υποβοήθησε και στο κίνημα της μεγάλης παραίτησης / εξόδου από τις επιχειρήσεις. Πολλοί υπάλληλοι και εργαζόμενοι, κυρίως στις δυτικές χώρες, παραιτούνται από τις εργασίες τους, αναζητώντας καλύτερη ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής, αλλά παράλληλα και την ευκαιρία να δημιουργήσουν κάτι δικό τους. Αυτό, φυσικά, έχει δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στις επιχειρήσεις λόγω της έλλειψης προσωπικού και της μη επαρκούς αναπλήρωσης.

Κι εκεί που όλα έδειχναν ότι μετά από σχεδόν δύο χρόνια ο κόσμος αλλά και οι επιχειρήσεις συνήθιζαν και μάθαιναν να ζουν με τον κορωνοϊό, ξεσπά η πολεμική σύρραξη στην Ουκρανία. Η οποία έχει, μεταξύ άλλων, κυρίως κοινωνικές επιπτώσεις, επιφέρει τεράστιες αυξήσεις στις πρώτες ύλες, στην ενέργεια (οι τιμές του πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα έχουν εκτοξευθεί), στα λιπάσματα, στα μέταλλα και στα τρόφιμα. Όλα αυτά, μαζί με τη σημαντική αύξηση του πληθωρισμού και των επιτοκίων, οδηγούν στα όρια της ενεργειακής και επισιτιστικής κρίσης τουλάχιστον - με βάση κάποιους αναλυτές, ίσως αυτά τα όρια να έχουν ήδη ξεπεραστεί και ο κόσμος αντιμετωπίζει πλέον αυτήν την ενεργειακή και επισιτιστική κρίση. Πολλοί επίσης προβλέπουν συνέχεια της κρίσης σε οικονομικό και ανθρωπιστικό επίπεδο. Επιπρόσθετα, οι κυρώσεις οι οποίες έχουν επιβληθεί εντεύθεν και εντεύθεν έχουν επίσης δυσκολέψει αφάνταστα τη διεκπεραίωση εμπορικών πράξεων μεταξύ επιχειρήσεων και επιβραδύνουν τον ρυθμό των τραπεζικών συναλλαγών. Και δεν έφτανε αυτό, οι κυρώσεις έχουν εγείρει σημαντικά ερωτηματικά ως προς την κυριότητα / ιδιοκτησία πολλών περιουσιακών στοιχείων, κυρίως γιοτ και ακίνητης ιδιοκτησίας.

Όλα τα πιο πάνω έχουν συντελέσει στο να δημιουργηθεί μια κατάσταση αβεβαιότητας, ίσως και σύγχυσης στις αγορές και στο γενικότερο επιχειρηματικό περιβάλλον. Η κάθε επιχείρηση, αναλόγως και του τομέα δραστηριότητάς της, έχει μεν επηρεαστεί σε διαφορετικό βαθμό, αλλά η κυρίαρχη εκτίμηση είναι ότι οι επιχειρήσεις και οι επιχειρηματίες είναι πιο επιφυλακτικοί σε ό,τι αφορά νέες επενδύσεις, νέες στρατηγικές και γενικά αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας τους. Αυτή η επιφυλακτικότητα οδηγεί συνήθως σε παραδοσιακού τύπου επενδύσεις. Από την άλλη, υπάρχει η άποψη πως η (οποιαδήποτε) κρίση οξύνει την επιχειρηματικότητα, φέρνει νέες ιδέες, νέους τρόπους σκέψης και λειτουργίας. Μένει λοιπόν να δούμε ποιο από τα δύο θα υπερισχύσει στο τωρινό αβέβαιο επιχειρηματικό περιβάλλον, με φόντο τις εξαγγελίες και διαβεβαιώσεις από διάφορες επιχειρήσεις, κυβερνήσεις και οργανισμούς για πράσινη ανάπτυξη, και βιώσιμο και φιλικό προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο, επιχειρείν.

*Διοικητικός Σύμβουλος, Ελεγκτικές Υπηρεσίες, KPMG Ltd