Κατώτατος μισθός… τον οποίο μόνο η Κυβέρνηση πανηγυρίζει

Μετά από έναν χρόνο περίπου σκληρών διαπραγματεύσεων των κοινωνικών εταίρων με την αείμνηστη Ζέτα Αιμιλιανίδου και στη συνέχεια με τον Κυριάκο Κούσιο, θεσπίστηκε, με διάταγμα, ο κατώτατος μισθός. Η εφαρμογή του αρχίζει την 1η Ιανουαρίου 2023, ώστε να δοθεί μια μεταβατική περίοδος για να μπορέσει η οικονομία και οι εργοδότες να αντιμετωπίσουν αυτήν την αλλαγή στους προϋπολογισμούς τους. Το ύψος του κατώτατου μισθού θα είναι στα €940 μεικτά, αλλά τους πρώτους έξι μήνες απασχόλησης ο μισθός θα είναι στα €885. Με το υφιστάμενο διάταγμα, που αφορά μόνο εννέα επαγγέλματα, ο ΕΚΜ ανέρχεται στα €870 με την πρόσληψη και στα €924 μετά από ένα εξάμηνο. Σύμφωνα με τον Υπουργό Εργασίας, κ. Κούσιο, από τη θέσπιση του κατώτατου μισθού επωφελούνται σαράντα χιλιάδες χαμηλόμισθοι, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις η αύξηση ενδεχομένως να φτάσει και το 30%.

Εξαιρέσεις

Στο διάταγμα εξαιρούνται κάποιες κατηγορίες εργοδοτουμένων, όπως αυτοί που εργάζονται στη γεωργοκτηνοτροφία, οι οικιακές βοηθοί, οι εργαζόμενοι στη ναυτιλία. Επίσης, εκτός διατάγματος είναι όσοι τυγχάνουν ευνοϊκότερης μεταχείρισης μέσα από σύμβαση, έθιμο, πρακτική ή άλλο διάταγμα, καθώς και τα άτομα τα οποία λαμβάνουν κατάρτιση ή εκπαίδευση για απόκτηση πτυχίου ή επαγγελματικού προσόντος. Επιπλέον, εάν ο εργοδότης προσφέρει σίτιση και στέγαση, θα μπορεί με συμφωνία μεταξύ των μερών να αφαιρείται από το ποσό σε χρήμα 15% για τη σίτιση και 10% για στέγαση. Ο εργοδοτούμενος θα μπορεί με ειδοποίηση 45 ημερών να απαλλαγεί από αυτό το μέρος της συμφωνίας. Τέλος, σε ό,τι αφορά εποχικούς εργάτες ηλικίας μέχρι και 18 ετών, μπορεί να περικόπτεται ποσοστό 25% από τον ΕΚΜ, ενώ δεν μπορεί να περικόπτεται ταυτόχρονα οποιοδήποτε άλλο ποσό.

Κάθε δύο χρόνια

Η πρώτη αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού, σύμφωνα με τον Κυριάκο Κούσιο, θα γίνει την 1η Ιανουαρίου 2024 και απ’ εκεί και πέρα κάθε δυο χρόνια. Πρόσθεσε πως συγκροτείται μια εννεαμελής επιτροπή που θα απαρτίζεται από 3 εκπροσώπους του συνδικαλιστικού κινήματος, 3 εκπροσώπους των εργοδοτών και 3 πανεπιστημιακούς ή εμπειρογνώμονες για εργασιακά θέματα, οι οποίοι συμβουλεύουν το Εργατικό Συμβουλευτικό Σώμα, το οποίο με τη σειρά του συμβουλεύει τον Υπουργό Εργασίας, ο οποίος υποβάλλει αιτιολογημένη έκθεση προς το Υπουργικό Συμβούλιο για την αναπροσαρμογή του Εθνικού Κατώτατου Μισθού. Ο κ. Κούσιος διευκρίνισε πως τα κριτήρια για την αναπροσαρμογή είναι αυτά τα οποία περιλαμβάνονται στο προσχέδιο της οδηγίας που αναμένεται να εφαρμοστεί τον ερχόμενο Οκτώβριο και λαμβάνουν υπόψη την αγοραστική δύναμη του Εθνικού Κατώτατου Μισθού, τις τάσεις στα επίπεδα απασχόλησης και τα ποσοστά ανεργίας, τη διαφοροποίηση στην οικονομική ανάπτυξη και στα επίπεδα παραγωγικότητας, τη διαφοροποίηση και τις τάσεις στα επίπεδα απολαβών και την κατανομή τους, τις επιπτώσεις που οποιαδήποτε μεταβολή του κατώτατου μισθού θα έχει στα επίπεδα απασχόλησης, τους δείκτες σχετικής και απόλυτης φτώχιας, το κόστος διαβίωσης και την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.

Ανησυχεί το επιχειρείν

Επί του παρόντος, οι εργοδοτικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις παρακολουθούν τις εξελίξεις με επιφυλακτικότητα. Χαρακτηρίζουν θετική την έκβαση του διαλόγου, εντούτοις προτάσσουν τα επιμέρους ζητήματα που δεν ικανοποιήθηκαν. Η ΟΕΒ αναφέρει ότι το ύψος του κατώτατου μισθού προκαλεί μούδιασμα και ανησυχία στις επιχειρήσεις. Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της η ΟΕΒ, τα €940 αντιστοιχούν ακριβώς στο 60% του Εθνικού Διάμεσου Μισθού, γεγονός που ενδεχομένως να επιφέρει παράπλευρες αρνητικές συνέπειες σε επιμέρους επιχειρήσεις αλλά και στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας συνολικά, ιδιαίτερα δεδομένης της παγκόσμιας γεωπολιτικής και οικονομικής αστάθειας. Το ΚΕΒΕ, σύμφωνα και με τις δηλώσεις του Γενικού Γραμματέα, Μάριου Τσιακκή, στο «Σίγμα» και στην εκπομπή «Μεσημέρι και κάτι», θα αναμένει να δει πώς θα επηρεαστεί η οικονομία μέσα στο 2023, προσθέτοντας ότι ο κατώτατος μισθός δεν θα φέρει μεγάλες αναταράξεις στην οικονομία.

Απογοητευμένες οι συντεχνίες

Σύσσωμο το συνδικαλιστικό κίνημα διαφωνεί κάθετα και προβληματίζεται με τον μη καθορισμό ωριαίας απόδοσης. Η ΣΕΚ, σύμφωνα με ανακοίνωσή της, σε ό,τι αφορά το ύψος, ανέμενε μια πιο βελτιωμένη πρόταση, που να ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες των εργαζομένων, λαμβάνοντας υπόψη το υψηλό κόστος ζωής και τις συνεχώς αυξανόμενες πληθωριστικές πιέσεις. Η ΠΕΟ, σε ανακοίνωσή της, αναφέρει πως η Κυβέρνηση «γι’ ακόμη μια φορά επέλεξε το στρατόπεδο των κακών εργοδοτικών πρακτικών και της φθηνής εργασίας και πως αντί να θέτει φραγμό στη φθηνή χωρίς δικαιώματα εργασία και στην υπόσκαψη των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, συντάσσεται με τους εργοδότες που εκμεταλλεύονται τους εργαζομένους. Χαρακτήρισε την απόφαση «μονόπλευρη και ετεροβαρή για τα συμφέροντα του συνόλου των εργαζομένων». Η ΔΕΟΚ χαρακτηρίζει αυθαίρετη την εφαρμογή του ποσού των €940, ενώ ακόμη αναφέρει πως η απουσία συγκεκριμένου ωραρίου αποτελεί «αδυναμία κομβικής σημασίας». Διαφωνία εκφράζεται και για την προστασία των ελάχιστων απολαβών στις συλλογικές συμβάσεις, η οποία, όπως αναφέρεται, δεν περιλαμβάνεται ξεκάθαρα. Στο μεταξύ, εργοδοτικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις ξεκινούν εντός των ημερών εκστρατεία ενημέρωσης εργοδοτών και εργαζομένων, ούτως ώστε οι μεν πρώτοι να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν την εν λόγω αλλαγή και οι δε δεύτεροι να μην τύχουν εκμετάλλευσης.