Τα δεδομένα του πολέμου στο Ισραήλ μέχρι σήμερα

Οι μαζικές επιθέσεις της Χαμάς κατά του Κράτους του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023 σηματοδότησαν ραγδαίες εξελίξεις στην περιοχή. Το Ισραήλ δήλωσε αμέσως ότι πλέον βρίσκεται σε πόλεμο και τις τελευταίες δυο σχεδόν εβδομάδες οι συγκρούσεις, κυρίως, μέσω βομβαρδισμών και ρίψεις ρουκετών μαίνονται ανελέητα, την ίδια στιγμή που δημιουργούνται καταστάσεις μιας τραγικής ανθρωπιστικής κρίσης και στην εμπόλεμη κατάσταση εντάσσεται πλέον, μερικώς, τουλάχιστον και η Χεζμπολάχ του Λιβάνου, με επιθέσεις στο βόρειο Ισραήλ, το οποίο έχει, εν πάση περιπτώσει, διαμηνύσει ότι μπορεί να αντιδράσει σε πολλά μέτωπα.

Ο βομβαρδισμός του νοσοκομείου Αλ-Άχλι στη Γάζα στις 17 Οκτωβρίου 2023 αποτελεί ένα κομβικό σημείο στις μέχρι στιγμής εξελίξεις. Αν και την ευθύνη για τον βομβαρδισμό την αποσείουν τόσο το Ισραήλ όσο και η αντιμαχόμενη πλευρά (Islamic Jihad στην προκείμενη), το γεγονός είναι ο μεγάλος αριθμός άμαχων θυμάτων σε νοσοκομειακή εγκατάσταση. Ο βομβαρδισμός του νοσοκομείου έχει ήδη προκαλέσει μια έντονη αντίδραση πανταχόθεν, ειδικά στον αραβικό κόσμο και αναμένουμε την αντίδραση της Χεζμπολάχ αλλά και του Ιράν, που έχει προειδοποιήσει ότι δεν θα διστάσει ν’ αντιδράσει με χρήση βίας σε περίπτωση που η κατάσταση στη Γάζα εκτραχυνθεί περισσότερο.

Σε διπλωματικό επίπεδο, δεδομένη είναι η απουσία ανταπόκρισης της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε συλλογικό επίπεδο από την αρχή της σύρραξης. Μόνο στις 17 Οκτωβρίου 2023 συγκλήθηκε εκτάκτως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ως όργανο για να συζητήσει τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, την ίδια στιγμή που οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής επέδειξαν άμεσα ενδιαφέρον, όχι μόνο δηλώνοντας τη στήριξή τους στο Ισραήλ, ως αναμενόταν, αλλά προχωρώντας με αποστολή του Υπουργού Εξωτερικών τους στο Ισραήλ και σε αραβικά κράτη της περιοχής που διαδραματίζουν ρόλο στα τεκταινόμενα και στις 18 Οκτωβρίου 2023 με τον ίδιο τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, εν μέσω εχθροπραξιών, να επισκέπτεται το Ισραήλ, προγραμματίζοντας μάλιστα περιφερειακή σύνοδο στην Ιορδανία, η οποία λόγω του βομβαρδισμού του νοσοκομείου ακυρώθηκε.

Στο επίπεδο των μαχών, οι βομβαρδισμοί και εκτόξευση ρουκετών συνεχίζονται εκατέρωθεν της Λωρίδας της Γάζας, ενώ επιθέσεις πραγματοποιεί και η Χεζμπολάχ από πλευράς Λιβάνου στο βόρειο Ισραήλ. Το Ισραήλ έχει επιστρατεύσει έναν τεράστιο αριθμό στρατιωτών που βρίσκονται σε αναμονή για μια ενδεχόμενη χερσαία επιχείρηση βόρεια της περιοχής Wadi Gaza, που είχε ζητηθεί όπως εκκενωθεί από τους κατοίκους της, με αποτέλεσμα πέραν των 600.000 πληθυσμού να έχουν κινηθεί προς τη νότιο Γάζα, την ίδια στιγμή που ολόκληρη η Λωρίδα της Γάζας βρίσκεται αποκλεισμένη από τις 7 Οκτωβρίου 2023, με το πέρασμα της Ράφα προς και από την Αίγυπτο να παραμένει κλειστό έκτοτε και να μην επιτρέπεται η διαφυγή εγκλωβισμένων ή η είσοδος ανθρωπιστικής βοήθειας προς την περιοχή.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το Ισραήλ έχει επιβεβαιώσει την ομηρεία 199 ατόμων, η τύχη των οποίων μέχρι στιγμής δεν είναι εξακριβωμένη, ενώ ο αριθμός των θυμάτων ανεβαίνει ανησυχητικά καθημερινά, ειδικά ανάμεσα στον άμαχο πληθυσμό. Οι επόμενες ώρες και μέρες θα είναι σίγουρα καθοριστικές για τις εξελίξεις επί του εδάφους και την πορεία του πολέμου, με όλα τα σενάρια να παραμένουν ανοικτά και την κατάσταση να είναι ακόμη πιο ανησυχητική.

*Λέκτορας Νομικής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, LL.BLaw (Bristol), Ph.DinLaw – International Law and Human Rights (Kent), Διευθυντής Μονάδας Νομικής Κλινικής Πανεπιστημίου Λευκωσίας