Συντάξεις: Η μείωση του πέναλτι, το κόστος και το χρέος στο ΤΚΑ

Το πρώτο μεγάλο βήμα για τη μείωση του πέναλτι του 12%, που επιβάλλεται σε όσους επιλέγουν να συνταξιοδοτηθούν πριν από τα 65 τους χρόνια, έγινε την Παρασκευή, με την κατάθεση της κυβερνητικής πρότασης ενώπιον των κοινωνικών εταίρων. Ο Υπουργός Εργασίας Γιάννης Παναγιώτου θα ξεκινήσει έναν κύκλο επαφών τόσο σε επίπεδο Εργατικού Συμβουλευτικού Σώματος όσο και ξεχωριστά με συνδικαλιστικές και εργοδοτικές οργανώσεις, με στόχο να επιτύχει της συγκλίσεις εκείνες που θα οδηγήσουν σε επιτυχή έκβαση του εγχειρήματος.

Παρουσιάζοντας την κυβερνητική πρόταση, ο Υπουργός Εργασίας θέλησε να καθησυχάσει τις ανησυχίες των κοινωνικών εταίρων διαβεβαιώνοντάς τους για τρία βασικά σημεία: Πρώτο, το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων παραμένει βιώσιμο μέχρι το 2080. Δεύτερο, δεν πρόκειται να αυξηθούν οι εισφορές από κανένα μέρος με αυτήν τη νέα ρύθμιση που επιδιώκεται. Τρίτο, δεν πρόκειται να αυξηθεί το όριο συνταξιοδότησης.

Η μείωση στη βασική σύνταξη

Η κυβερνητική πρόταση, όπως την ανακοίνωσε ο Υπουργός Εργασίας, περιλαμβάνει την εξαίρεση της βασικής σύνταξης από την αναλογιστική μείωση του 12% για τους εργαζομένους που συμπληρώνουν 40 έτη εισφορών. Οι λέξεις-κλειδιά σε αυτήν την πρόταση, στις οποίες θα πρέπει να σταθούμε, είναι οι «βασική σύνταξη». Όπως είναι γνωστό, η σύνταξη αποτελείται από δύο μέρη. Το βασικό και το αναλογικό. Η πρόταση λοιπόν του Υπουργού Εργασίας αφορά τη μείωση του 12% για το βασικό κομμάτι της σύνταξης και όχι για ολόκληρο το ποσό της σύνταξης που λαμβάνει κάποιος.

Ο Γενικός Διευθυντής της ΟΕΒ έδωσε ένα παράδειγμα, για ν’ αντιληφθούμε καλύτερα τη νέα πρόταση. Αρχικά να αναφερθεί ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία που έλαβαν οι κοινωνικοί εταίροι, ο μεγαλύτερος αριθμός των συνταξιούχων που θα ωφεληθούν με τη νέα ρύθμιση, λαμβάνουν κατά μέσο όρο 1.000 ευρώ σύνταξη, ενώ, όπως ανέφερε και ο ίδιος ο υπουργός, από τις αρχές του νέου χρόνου η πλήρης βασική σύνταξη θα ανέρχεται σχεδόν σε €500. Αν πάρουμε λοιπόν ως παράδειγμα ότι κάποιος λαμβάνει σύνταξη €1.000 και το βασικό μέρος της σύνταξης είναι €500 ευρώ, επομένως το αναλογικό κομμάτι είναι επίσης €500. Αν λοιπόν σήμερα η περικοπή στα 1.000 ευρώ είναι 12%, τότε στο βασικό κομμάτι της σύνταξης, δηλαδή στα 500 ευρώ, η περικοπή θα είναι 6%.

Στα €12 εκατ. το κόστος

Πέραν των πιο πάνω, αξίζει να αναφερθούμε σε ορισμένες πληροφορίες που συλλέξαμε όσον αφορά την πρόταση του Υπουργού Εργασίας. Σύμφωνα λοιπόν με τις πληροφορίες, η πρόταση θα επηρεάσει περίπου 9.000 ασφαλισμένους, οι οποίοι θα επωφεληθούν της μείωσης του πέναλτι του 12%. Ακόμα, το κόστος της πρότασης της Κυβέρνησης για τη συγκεκριμένη ρύθμιση υπολογίζεται στα 12 εκατ. τον χρόνο για τα επόμενα χρόνια. Στις μονάδες που λαμβάνει κάποιος για να συμπληρώσει τη σύνταξή του στα 40 χρόνια των εισφορών που προνοεί η πρόταση, περιλαμβάνονται τα χρόνια της στρατιωτικής θητείας των αντρών και τα παιδιά των γυναικών με βάση συγκεκριμένη ρύθμιση που ισχύει.

Το χρέος των €9 δις

Σε σχέση τώρα με τη βιωσιμότητα του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, έχει λεχθεί και έχουν δοθεί και διαβεβαιώσεις από κυβερνητικής πλευράς ότι αυτή δεν επηρεάζεται από την πρόταση και ότι το Ταμείο παραμένει βιώσιμο μέχρι το 2080 με βάση τις αναλογιστικές μελέτες. Ένα ερώτημα ωστόσο που προκύπτει είναι πόσο πιο βιώσιμο θα ήταν το Ταμείο και πόσους περισσότερους συνταξιούχους θα μπορούσε να καλύψει η κυβερνητική ρύθμιση εάν οι εκάστοτε κυβερνήσεις δεν ακολουθούσαν την τακτική να δανείζονται τεράστια ποσά από το Ταμείο, χωρίς μάλιστα να τα επιστρέφουν (με μια μόνο εξαίρεση). Συγκεκριμένα, το χρέος της Κυβέρνησης προς το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων ανέρχεται σήμερα περίπου στα 9 δις. Εάν υπήρχαν αυτά τα χρήματα, τότε τα δεδομένα όσον αφορά τη βιωσιμότητα του Ταμείου θα ήταν πολύ καλύτερα, ενώ ενδεχομένως θα μπορούσε και η Κυβέρνηση να περιλάβει περισσότερους δικαιούχους που θα επωφελούνταν με τη νέα ρύθμιση για μείωση του πέναλτι του 12%.

Γήρανση πληθυσμού

Την ίδια ώρα, δεν θα πρέπει να αγνοήσουμε το καμπανάκι που ηχεί εδώ και μερικά χρόνια σε σχέση με τη γήρανση του πληθυσμού της Κύπρου. Το δημογραφικό αποτελεί ένα υπαρκτό πρόβλημα, κάτι που επισημάνθηκε και στη Βουλή. Χαρακτηριστικά, στην ad hoc Επιτροπή της Βουλής για το Δημογραφικό αναφέρθηκε ότι «οι ηλικίες 0-14 ετών αποτελούν το 16% του πληθυσμού, ενώ οι ηλικίες άνω των 65 το 16,3%. Ο ηλικίες από 15 μέχρι 64 ετών, οι ηλικίες που εργάζονται, αποτελούν το 67,7% του πληθυσμού». «Ο πληθυσμός φθίνει και αυτό που πρέπει να κάνει η εκάστοτε κυβέρνηση είναι να λάβει μέτρα για να αυξήσει τις γεννήσεις με τα κίνητρα που θα δώσει», είχε δηλώσει ο βουλευτής του ΕΛΑΜ, Λίνος Παπαγιάννης. Το πρόβλημα της γήρανσης του πληθυσμού συνδέεται άμεσα με το συνταξιοδοτικό, καθότι εάν αυτοί που συνεισφέρουν στο ΤΚΑ μειώνονται και αυτοί που λαμβάνουν αυξάνονται, τότε αναπόφευκτα σε κάποιο στάδιο θα πρέπει να αγγίξουμε θέματα τα οποία μέχρι τώρα αποτελούν κόκκινες γραμμές για αρκετές πλευρές, όπως είναι η αύξηση των εισφορών και η αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης.