«Υπερπληθυσμός στις Κεντρικές Φυλακές και παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων»
Κάθε χρόνο τα τελευταία χρόνια ακούμε ότι υπάρχει υπερπληθυσμός, χωρίς να βλέπουμε να γίνεται οποιαδήποτε ενέργεια για θεραπεία του φαινομένου. Την ιδιά ώρα όμως τόσα χρόνια άτομα βρίσκονται στις Κεντρικές Φυλακές και επηρεάζονται άμεσα και απόλυτα από το φαινόμενο αυτό με καταστροφικά αποτελέσματα, όχι μόνο για τους κρατουμένους αλλά και για ολόκληρο το σωφρονιστικό σύστημα και κατ’ επέκτασιν την κοινωνία μας.
Αρκετά πρόσφατα, το 2020, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καταδίκασε τη Γαλλία στην υπόθεση JMB and Others v France 9671/15 κ.ά. (30/01/20), αφού εντόπισε υπερπληθυσμό στις Φυλακές της χώρας και αποφάσισε ότι υπάρχει παραβίαση του Άρθρου 3 της Συμβάσης που αφορά την ταπεινωτική και απάνθρωπη μεταχείριση του ατόμου. Πιο συγκεκριμένα, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο καταλήγει ότι, σε περίπτωση που υπάρχουν λιγότερο από 3 τετραγωνικά μέτρα μέσο όρο για κάθε άτομο που βρίσκεται στη Φυλακή, τότε αυτόματα υπάρχει παραβίαση του εν λόγω Άρθρου της Συμβάσης.
To πιο κάτω αναφέρεται από την ίδια την επίσημη σύνοψη της εν λόγω απόφασης -
«The Court also held unanimously that there had been a violation of the substantive aspect of Article 3 on account of the demeaning conditions of detention resulting from the allocation of personal space ranging from less than 3 sq. m to 4 sq. m, which amounted to degrading treatment».
Στη Κυπριακή Δημοκρατία, η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ως το αρμόδιο όργανο να εξετάσει τέτοια ζητήματα, στην έκθεσή της ημερ. 15/11/22, Αρ. Φακ. ΕΜΠΒ, 1.01.02 Α/Π 80/2020 κ.ά. στη σελίδα 18 εντοπίζει ότι οι Κεντρικές Φυλακές είχαν συνολικά 978 άτομα, ενώ η ίδια η φυλακή είναι χωρητικότητας 424 ατόμων. Αυτό σημαίνει εκ του αποτελέσματος ότι ο υπερπληθυσμός στις Κεντρικές Φυλακές ήταν στο 230%.
Σημαντικό να σημειώσουμε σε αυτό το σημείο ότι η χειρότερη φυλακή της Γαλλίας στην πιο πάνω καταδικαστική απόφαση είχε υπερπληθυσμό ύψους 205%.
Περαιτέρω, η εν λόγω έκθεση της Επιτρόπου Διοικήσεως καταλήγει στα συμπεράσματά της, στη σελίδα 41-42, ότι πράγματι αν ο υπερπληθυσμός είναι σε σημείο που δεν αφήνει περισσότερο από 3 τετραγωνικά μέτρα ανά άτομο, τότε υπάρχει παραβίαση του Άρθρου 3 της Συμβάσης.
Το World Prison Brief, αρμόδιο για να μαζεύει στατιστικές απ’ όλες τις χώρες, αναφέρει ότι ο υπερπληθυσμός στις Κεντρικές Φυλακές της Κύπρου στις 20/06/23 ανέρχεται στο 173,8%.
Το 2018 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Εναντίον Βασανιστηρίων (CPT) εντόπισε ότι στον τότε πληθυσμό της Κεντρικής Φυλακής (564 άτομα, σε ωριμότητα 397) ήδη δεν υπήρχαν τα αναγκαία τετραγωνικά μέτρα ανά άτομο, με αποτέλεσμα να έμεναν 2 άτομα σε κελιά των 6 τετραγωνικών μέτρων και άρα 3 τ.μ. το άτομο αλλά και λιγότερο από 4 τ.μ. σε κελιά με πολλά άτομα.
Στο παρόν στάδιο, Οκτώβρη του 2023, η Κυπριακή Δημοκρατία αναμένει τη νέα έκθεση από τη CPT, στην οποία θα γίνεται εκ νέου αναφορά για το θέμα του υπερπληθυσμού και τις συνθήκες κράτησης μετά την επίσκεψη που είχε στις Κεντρικές Φυλακές φέτος, πριν από λίγους μήνες.
*Δικηγόρος
