Η 15.11.1983 και η διεκδικούσα το δίκαιο Κυπριακή Δημοκρατία
Η ανακήρυξη του ψευδοκράτους, πέρα από σαφέστατη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου, ήταν παράλληλα και η πιο έκδηλη καταπάτηση των συμφωνηθέντων, 1977 και 1979. Έπρεπε αυτή η ενέργεια να αποτελούσε, επιτέλους, το τέλος της εθελότυφλης ψευδοελπίδας, για την καλή δήθεν πίστη και πολιτική βούληση της Τουρκίας για λύση βιώσιμη και δίκαιη. Συνεπώς, με βάση τη συνεχή επαύξηση της προκλητικής επιθετικότητας της Τουρκίας είναι αναγκαία η μνήμη και η πρόσθετη ευθύνη για όλους. Οφείλουμε να υψώσουμε από κοινού, λαός και ηγεσία, την ταπείνωση σε αγωνιστικότητα, να κατασιγάσουμε τα προσωπικά και μικροκομματικά μας πάθη και να συναιρέσουμε το εγώ σε εμείς. Αυτή θα ήταν η μεγαλύτερη επιτυχία της πραγματικά αγωνιζόμενης για το δίκαιο Κυπριακής Δημοκρατίας.
Είναι πολλοί εδώ και στο εξωτερικό, που διερωτώνται γιατί οι προσπάθειες για λύση του κυπριακού προβλήματος δεν απέδωσαν, στα τόσα χρόνια της παράνομης τουρκικής εισβολής, κατοχής, διαίρεσης και εποικισμού. Για να μη θίξουν την Τουρκία, κάποιοι εταίροι ή φίλοι προβάλλουν τη θέση ότι το πρόβλημα είναι πολύπλοκο και δυσεπίλυτο. Όμως, κατά το δίκαιο, ήταν και είναι ζήτημα παράνομης στρατιωτικής εισβολής, κατοχής, διαίρεσης, εκτοπισμού, δημογραφικής αλλοίωσης και εποικισμού. Ένα διαρκές έγκλημα της Τουρκίας κατά παραβίαση του Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Δικαίου ως κρίθηκε με ψηφίσματα του ΟΗΕ αλλά και στην 4η Διακριτική προσφυγή Κύπρου κατά Τουρκίας. Εμείς δεν πρέπει να διερωτώμεθα γιατί η Τουρκία δεν αφήνει να λυθεί αυτό που επέβαλε παράνομα το 1974, το οποίο προφανώς δεν έγινε τυχαία. Αντίθετα, κάποιοι ήθελαν και θέλουν να εδραιωθεί η τουρκική επικυριαρχία. Και αφού εδραιωθεί, υπάρχουν πρόσθετα σε βάρος της Κύπρου, σχέδια ολοκληρωτικής καταστροφής.
Κατά τα άλλα, εμείς οι ίδιοι προβάλλουμε ότι το κλειδί λύσης το έχει η Τουρκία, η οποία, όμως, με την εν λόγω ανοχή μας μεθοδεύει, επιθυμεί και επιδιώκει λύση που η ίδια προκρίνει. Ο κίνδυνος λοιπόν ήταν και είναι συγκεκριμένος, όπως και η επιθετικότητα και η αδιαλλαξία των τουρκικών μεθοδεύσεων και της επεκτατικής βουλιμίας της Τουρκίας, κατά του τόπου και του λαού και, όμως, ενώ εξελίσσετο το 1974 η εισβολή, η μικρή Κύπρος αξίωσε στο πλαίσιο του άρθρου 24(2) του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ και το Συμβούλιο Ασφαλείας καταδίκασε την εισβολή. Καταδίκη που συνοδεύτηκε με το κάλεσμα προς όλα τα Κράτη Μέλη του ΟΗΕ, άρα και την Τουρκία, να σέβονται την κυριαρχία, ανεξαρτησία και ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας (ψηφίσματα 253/20.7.1974 και 360/16.8.1974). Λίγους μήνες αργότερα να θυμίσω το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας 356/13.12.1974 και της Γενικής Συνέλευσης 3112/10.01.1974 που επιτακτικά έθεσε θέμα επιστροφής όλων των προσφύγων.
Έτσι και για την παράνομη ανακήρυξη του ψευδοκράτους, που έγινε στις 15.11.1983, πέτυχε -με τη δίκαιη αντίδραση και διεκδίκησή μας, τρεις μέρες μετά (18.11.1983)- το Συμβούλιο Ασφαλείας να την καταδικάσει ως νομικά άκυρη. Κλήθηκαν δε όλα τα Κράτη μέλη να μην αναγνωρίσουν το παράνομο αυτό μόρφωμα, αφού το μόνο νόμιμο και αναγνωρισμένο Κράτος είναι η Κυπριακή Δημοκρατία (ψήφισμα 541/83). Η Τουρκία, όμως, συνεπής στην επεκτατική βουλιμία της, αντάλλαξε δήθεν «πρέσβεις» με το ψευδοκράτος, το οποίο και προχώρησε σε «συνταγματικό δημοψήφισμα» και σε «εκλογές» για να ακολουθήσει νέο καταδικαστικό ψήφισμα του ΟΗΕ, 550 του 1984.
Όταν διεκδικεί και αντιστέκεται η Κυπριακή Δημοκρατία γίνεται σεβαστή, όταν υποχωρεί, μετατρέπεται σε δέκτη πολλαπλών πιέσεων, που οδηγούν σε απαράδεκτες υποχωρήσεις.
Η 15η Νοεμβρίου του 1983 αποτελεί την πιο πανηγυρική επιβεβαίωση ότι δεν πέτυχε η Τουρκία, μετά την εκδήλωση της Τουρκανταρσίας του 1963-1964 και την εισβολή του 1974 και παρά τις συνεχείς έκτοτε μέχρι και σήμερα επιδιώξεις της, να καταργήσει την Κυπριακή Δημοκρατία. Όμως χρειάζεται δράση και διεκδίκηση συνεχώς. Αν παραμείνουμε δέσμιοι μιας διαχρονικής υποχωρητικότητας, που άρχισε με τις συμφωνίες 1977 και 1979 (που δεν τήρησε πότε η Τουρκία), δεν θα επιτύχουμε τη διάσωση του τόπου.
Παρά τα 50 σχεδόν χρόνια μετά την εισβολή, δεν είναι ξεκάθαρο και αληθινό το τι οφείλουμε να διεκδικήσουμε για να καταστήσουμε ΜΗ πραγματοποιήσιμες τις επιδιώξεις της Τουρκίας. Ο καταυλισμός, τα τουρκοπατημένα χωριά και ακρογιάλια μας, τα σπίτια, τα αγάλματα και οι εκκλησίες μας εκείθεν της γραμμής της ντροπής, περιμένουν καρτερικά μαζί με τους ελεύθερους, λίγους πλέον, εγκλωβισμένους και απαιτούν δικαίωση.
Η ευθύνη πλέον για να σωθεί ο τόπος, είναι στον ίδιο το λαό και πιο ειδικά στον καθένα μας προσωπικά. Οι άνθρωποι του τόπου, οι μνήμες θυσιών, η ιστορία, το μέλλον και η αξιοπρέπειά μας, ας αποτελέσουν την αφετηρία δικαίωσης μακριά από τις συνεχείς κομματικές αντιπαραθέσεις και τη διχόνοια.
*Δικηγόρος
