Το e-kalathi στο μικροσκόπιο
Οι αλλαγές στη Βουλή, ο τρόπος λειτουργίας και ο χρόνος εφαρμογής του
Έχει δρόμο ακόμα, όπως φαίνεται, μέχρι να μπορέσει να μπει σε εφαρμογή το περιβόητο e-kalathi. Ένα θέμα το οποίο συζητείται εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο και το οποίο πέρασε από χίλια μύρια κύματα μέχρι να εξασφαλίσει την απαιτούμενη συναίνεση για να προχωρήσει στην Ολομέλεια.
Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες, μετά τις αλλαγές των οποίων έτυχε το νομοσχέδιο, φαίνεται να εξασφαλίζει την απαιτούμενη πλειοψηφία στην Επιτροπή Εμπορίου της Βουλής. Απομένουν κάποιες διαδικαστικές λεπτομέρειες και ακολούθως, εφόσον διεκπεραιωθούν και αυτές, στόχος είναι να προωθηθεί στην Ολομέλεια και να ψηφιστεί πριν από το κλείσιμο του Σώματος.
Ακόμα και να ψηφιστεί όμως το νομοσχέδιο από την Ολομέλεια, αυτό δεν θα είναι το τέλος του δρόμου. Θα ακολουθήσει διαβούλευση του Υπουργείου Εμπορίου και συγκεκριμένα της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή με όλους τους εμπλεκομένους, ώστε να συμφωνηθούν οι λεπτομέρειες που θα διέπουν το e-kalathi, όπως, μεταξύ άλλων, πόσα και ποια προϊόντα θα περιλαμβάνονται, πώς θα ανανεώνονται οι τιμές κ.λπ. Ταυτόχρονα, το Υπουργείο Εμπορίου θα βγει σε προσφορές για να επιλέξει την εταιρεία εκείνη που θα στήσει το e-kalathi, κάτι που επίσης απαιτεί χρόνο. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς που έγιναν, από την ημέρα δημοσίευσης της νέας νομοθεσίας στην Επίσημη Εφημερίδα, θα χρειαστούν τουλάχιστον ακόμα 6 μήνες μέχρι να μπει σε εφαρμογή το e-kalathi.
Ο ρόλος του γραμμικού κώδικα στη σύγκριση όμοιων προϊόντων. Θα βοηθήσει η λύση που δόθηκε ή θα δημιουργήσει πρόσθετα προβλήματα;
Τα 3 σημεία που άλλαξε η Βουλή
Η Επιτροπή Εμπορίου συμφώνησε είτε ομόφωνα είτε κατά πλειοψηφία στην αλλαγή τριών σημείων στο νομοσχέδιο και έτσι, μετά από μια μακρά διαβούλευση με εντάσεις και αντικρουόμενες απόψεις, φαίνεται να υπάρχει πρόσφορο έδαφος για προώθηση του νομοσχεδίου στην Ολομέλεια. (α) Τα μέλη της Επιτροπής αποφάσισαν να αυξηθεί το όριο του κύκλου εργασιών για συμμετοχή επιχειρήσεων στο σχέδιο αυτό, από €2 εκ. σε €5 εκ. (β) Ακόμα αποφασίστηκε να συμπεριληφθούν τα προϊόντα στην πλατφόρμα με τον γραμμικό κώδικα (barcode) και όχι απλώς με την επωνυμία του καθενός. (γ) Έγινε ομόφωνα αποδεκτή η εισήγηση, το καλάθι σε αυτό το στάδιο να προχωρήσει μόνο με τις υπεραγορές και να μην επεκταθεί σε αυτήν τη φάση σε φρουταρίες, φούρνους και περίπτερα.
Το ζήτημα με τον γραμμικό κώδικα
Ένα μεγάλο θέμα που συζητήθηκε κατά κόρον καθ’ όλη τη διάρκεια εξέτασης του κυβερνητικού νομοσχεδίου ήταν το θέμα του γραμμικού κώδικα (barcode). Συγκεκριμένα, όλοι οι εμπλεκόμενοι τόνισαν τη σημασία τού να γίνεται σύγκριση απολύτως όμοιων προϊόντων, ώστε να μη δημιουργηθεί ζήτημα αθέμιτου ανταγωνισμού. Ωστόσο, φάνηκε να μην επιτυγχάνεται συμφωνία σε αυτό το σημείο μόνο με τη σύγκριση των προϊόντων. Η διαφωνία προέκυψε κυρίως σε αναψυκτικά και άλλα ποτά, καθώς επίσης και σε σκόνες πλυσίματος ή άλλα παρόμοια είδη. Και ο λόγος είναι ο εξής: Αν πάρουμε ως παράδειγμα ένα αναψυκτικό, θα διαπιστώσουμε ότι διαφορετική γεύση έχει κάποιο που εισάγεται, για παράδειγμα, από τη Γερμανία και διαφορετική εκείνο που εισάγεται από την Αίγυπτο. Παράλληλα, υπάρχει και διαφορά στην τιμή. Επομένως, οι βουλευτές υποστήριξαν ότι αυτά τα δύο δεν μπορούν να θεωρηθούν ως απολύτως όμοια προϊόντα παρόλο που πρόκειται για την ίδια μάρκα. Έτσι δόθηκε η λύση με το να συγκρίνονται τα προϊόντα με τον ίδιο γραμμικό κώδικα. Ο αντίλογος βέβαια που υπάρχει σε αυτό, είναι ότι μια μεγάλη εταιρεία δεν θα δεχθεί το προϊόν με την ετικέτα της να παρασκευάζεται διαφορετικά σε κάθε χώρα με διαφορετικά συστατικά και ποιότητα. Επομένως, πρόκειται για ίδια προϊόντα και η διαφορά στη γεύση ενδεχομένως να οφείλεται στο νερό που υπάρχει σε κάθε χώρα. Σημειώνουν επίσης όσοι υποστηρίζουν αυτήν τη θέση ότι με τη χρήση του barcode θα δημιουργηθούν προβλήματα και θα καταστεί δύσκολος ο καταρτισμός του καλαθιού.
Πώς θα λειτουργεί
Και να έρθουμε στο πώς θα λειτουργεί το e-kalathi. Κατ’ αρχάς θα αποφασιστούν τα προϊόντα που θα μπουν σε αυτό. Οπόταν ας πάρουμε ως παράδειγμα ότι θα μπουν τα 100 προϊόντα τα οποία αγοράζουν περισσότερο τα νοικοκυριά. Αυτό θα προκύψει και με τα στοιχεία που θα ληφθούν από τη Στατιστική Υπηρεσία. Από αυτήν την γκάμα λοιπόν των προϊόντων, ο καταναλωτής θα καταρτίζει τη λίστα του. Θέλει, για παράδειγμα, ένα 2λιτρο γάλα άπαχο. Το καλάθι θα του παρουσιάζει τη φθηνότερη τιμή από τις υπεραγορές που θα μετέχουν στο καλάθι. Με την ίδια λογική θα ακολουθήσουν και τα άλλα προϊόντα που θα επιλέξει ο καταναλωτής. Βέβαια, δεν αναμένεται να είναι όλα τα φθηνότερα προϊόντα από την ίδια υπεραγορά. Το ένα προϊόν θα είναι φθηνότερο σε μια υπεραγορά και ένα άλλο θα είναι φθηνότερο σε άλλη υπεραγορά. Αυτό που θα κάνει το e-kalathi είναι να υπολογίζει τη φθηνότερη υπεραγορά, βάσει του συνόλου των προϊόντων που επέλεξε ο καταναλωτής. Οι τιμές των υπεραγορών που θα μπαίνουν στο καλάθι θα ενημερώνονται κάθε πρωί. Πέραν αυτών, θα υπάρχουν και άλλες δυνατότητες στο e-kalathi, όπως η διατήρηση ιστορικού, ώστε να μπορεί να ανατρέχει ο καταναλωτής στα προϊόντα που είχε αγοράσει προηγουμένως.
Η χρησιμότητά του
Όπως λένε και αρκετοί βουλευτές, το e-kalathi δεν αναμένεται να καταπολεμήσει ούτε την ακρίβεια ούτε και τον πληθωρισμό. Θα αποτελέσει όμως ένα χρήσιμο εργαλείο στα χέρια του καταναλωτή, το οποίο θα τον βοηθήσει να εντοπίζει τις φθηνότερες τιμές στην αγορά. Κάτι ιδιαίτερα σημαντικό σε περιόδους όπως αυτή που ζούμε σήμερα. Θα εξαρτάται όμως από τον ίδιο τον καταναλωτή αν στο τέλος θα επιλέξει τη φθηνότερη ή αν θα προτιμήσει να πάει στην υπεραγορά όπου έχει συνηθίσει να πηγαίνει. Στόχος είναι να αφεθεί το σύστημα να δουλέψει και αν προκύψουν προβλήματα ή σημεία που χρήζουν βελτίωσης, οι βουλευτές τονίζουν ότι είναι πρόθυμοι να προχωρήσουν στις απαραίτητες νομοθετικές αλλαγές.