Αναλύσεις

Γράφουν αβέρτα οι κάμερες, κρυφτούλι με τα εξώδικα οι Κύπριοι

Την ώρα που τα φλας από τις κάμερες φωτοεπισήμανσης ανάβουν με κινηματογραφική ταχύτητα, ποσό που αγγίζει τα 325 εκατομμύρια ευρώ παραμένει απλήρωτο, με το πρόσχημα των παραβατών ότι δεν έλαβαν την ειδοποίηση να αποτελεί τον κυριότερο όγκο του προβλήματος

Οι κάμερες φωτοεπισήμανσης που τοποθετήθηκαν, τοποθετούνται και θα συνεχίσουν να τοποθετούνται σε διάφορους δρόμους της χώρας μας, αναμενόταν ν’ αποτελέσουν ένα ισχυρό όπλο κατά των παραβάσεων τροχαίας. Κάτι που κατ’ επέκτασιν θα οδηγούσε και στη μείωση των τροχαίων συγκρούσεων -σοβαρών και μη- με τον ‘‘μπαμπούλα’’ των καμερών να κάνει τους οδηγούς να σκέφτονται δύο και τρεις φορές προτού παρανομήσουν, καθιστώντας τους πιο προσεχτικούς.

Δουλεύουν… υπερωρίες οι κάμερες

Ρίχνοντας μια γρήγορη ματιά στα στοιχεία που κοινοποιήθηκαν από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως και τέθηκαν ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών (στη διάρκεια συζήτησης για τον προϋπολογισμό του Υπουργείου), γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι τα σημεία φωτοεπισήμανσης δουλεύουν… υπερωρίες. Σε περίοδο περίπου ενάμιση χρόνου (δηλαδή από τον Ιανουάριο του 2022 μέχρι και τον Αύγουστο του 2023) πρόλαβαν να καταγραφούν 247.747 περιστατικά, κάτι που αντιστοιχεί σε πέραν των 400 ημερησίως και μάλιστα αποκλειστικά για τα σημεία όπου υπάρχει φωτοεπισήμανση. Αυτό όμως που προκαλεί ακόμη μεγαλύτερη εντύπωση με μία δεύτερη, πιο προσεχτική ματιά, είναι πως από τις 180 χιλιάδες περίπου εξώδικα που έχουν καταχωρηθεί (178.473), μόλις τα μισά έχουν πληρωθεί (90.961). Κάτι που επιβεβαιώθηκε και διά στόματος του Βοηθού Υπευθύνου της Τροχαίας Αρχηγείου, Χάρη Ευριπίδου, σε δηλώσεις του στο κανάλι ΣΙΓΜΑ, ο οποίος ανέφερε πως ένας στους δύο Κυπρίους δεν πληρώνει το εξώδικο από τις κάμερες τροχαίας.

Ραλίστες Κύπριοι…

Ποιες είναι, όμως, οι παραβάσεις που μονοπωλούν το άγρυπνο μάτι των καμερών και κυρίως πώς καταφέρνουν οι παρανομούντες να παίζουν κρυφτούλι χωρίς να πληρώνουν; Η συντριπτική πλειοψηφία των αδικημάτων αφορούν το όριο ταχύτητας (143.370), ενώ βραχνά για τους οδηγούς αποτελεί το ‘‘πάτημα’’ της άσπρης γραμμής στα φώτα τροχαίας (22.032). Μαζί με τα προαναφερθέντα, 12.971 οδηγούς ‘‘τσάκωσαν’’ οι κάμερες να παραβιάζουν το κόκκινο φανάρι. Όπως αναφέραμε και στην εισαγωγή, ο όγκος του προβλήματος επικεντρώνεται στο γεγονός πως η συντριπτική πλειοψηφία ισχυρίζονται ότι δεν τα παραλαμβάνουν. Η διαδικασία νοσεί στον τρόπο παράδοσης, αφού η αποστολή γίνεται μέσω ταχυδρομείου, με την Αστυνομία να παραδέχεται ότι πολλές από τις βάσεις δεδομένων που χρησιμοποιούνται για τον εντοπισμό όσων παρανομούν δεν είναι επικαιροποιημένες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μη γίνεται κατορθωτή η άμεση αποστολή και κατ’ επέκτασιν η παραλαβή από τον ιδιοκτήτη του οχήματος, ενώ παράλληλα δεν είναι λίγοι αυτοί που ‘‘σφυρίζουν’’ αδιάφορα και αποφεύγουν να πάρουν την ειδοποίηση από το ταχυδρομείο. Παράλληλα, η Αστυνομία βρίσκεται στην προετοιμασία δημιουργίας μιας καινούργιας εφαρμογής. Η εφαρμογή αυτή αναμένεται να εντοπίζει σε αεροδρόμια και λιμάνια όσους -για τον Α ή Β λόγο- δεν πληρώνουν, χρησιμοποιώντας τον αριθμό ταυτότητάς τους. Εκτός αυτού θα εντοπίζει και όσους έχουν απλήρωτα εξώδικα σε περίπτωση που αποταθούν στην Αστυνομία για κάποιο ζήτημα. «Συνεπώς υπάρχει ο τρόπος, να μη θεωρούν ότι δεν θα μας βρουν και θα γλυτώσουμε το εξώδικο». Μιλώντας στη «Σημερινή», ο Χάρης Ευριπίδου τόνισε πως παρατηρείται βελτίωση -και λόγω των καμερών- στη μείωση των θανατηφόρων ατυχημάτων (γύρω στο 20%), ενώ υπογράμμισε πως σαν τελευταία λύση τα εξώδικα μπορούν να επιδοθούν ακόμα και από αστυνομικούς -όπως συνέβαινε παλαιότερα- αφού θα δημιουργείται νομικός φάκελος και η υπόθεση θα οδηγείται ενώπιον δικαστηρίου. «Καλό θα ήταν ο πολίτης να το πληρώσει στα αρχικά στάδια. Στη συνέχεια θα οδηγείται η υπόθεση ενώπιον δικαστηρίου και θα επωμιστεί εκτός από ακόμη μεγαλύτερο πρόστιμο, τόσο δικηγορικά όσο και έξοδα δικαστηρίου», ανέφερε.

Πέραν των 324 εκατομμυρίων ευρώ τα απλήρωτα

Σύμφωνα λοιπόν με τα όσα αναφέρονται στο σημείωμα του ίδιου του Υπουργείου Δικαιοσύνης και μέχρι τις 10 Οκτωβρίου (2023) στα στοιχεία του μηχανογραφημένου συστήματος ενταλμάτων εκκρεμούσαν σχεδόν 300 χιλιάδες εντάλματα (293.811), τα οποίο αντιστοιχούν στο διόλου ευκαταφρόνητο ποσό των €324.588.606. Ο μισός όγκος αυτών των χρημάτων (48,18% του συνολικού ποσού) αφορά οφειλές στις Κοινωνικές Ασφαλίσεις, ενώ τα υπόλοιπα αφορούν ιδιωτικές ποινικές υποθέσεις, αστικά χρέη, διάφορα ποινικά αδικήματα και τροχαίες παραβάσεις. Στον αριθμό αυτό περιλαμβάνονται και 23.892 εντάλματα, για τα οποία οι οφειλέτες έχουν πάρει αναστολή από τον Γενικό Εισαγγελέα και πληρώνονται με δόσεις, για συνολικό ποσό €25.384.028. Όπως σημειώνεται, τα ανεκτέλεστα εντάλματα αυξάνονται διαχρονικά, με αποτέλεσμα να συσσωρεύεται μεγάλος όγκος εργασίας στα επόμενα χρόνια. Το έργο για πληρωμή των ενταλμάτων μέσω διαδικτύου θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο του προγράμματος e-justice. Ο Υφυπουργός Καινοτομίας, σε παρέμβασή του προ ημερών, ανέφερε πως το e-justice, το ολοκληρωμένο σύστημα ηλεκτρονικής δικαιοσύνης του Υπουργείου Δικαιοσύνης, αναμένεται να δοθεί σε πλήρη λειτουργία αρχές του 2024.

Φορτσάρει για Φάση Β’, 90 κάμερες ενόψει

Το σχέδιο του Υπ. Δικαιοσύνης για τοποθέτηση καμερών φωτοεπισήμανσης παρ’όλα αυτά συνεχίζεται με αμείωτη ένταση. Μέχρι τις 30 Αυγούστου του 2023 είχαν τεθεί σε λειτουργία 20 σταθερές κάμερες σε 6 διαφορετικές διασταυρώσεις (σε Λευκωσία και Λεμεσό), των οποίων η δράση ενισχυόταν με άλλες 16 κινητές. Όλα τα παραπάνω αφορούσαν την Α’ Φάση του σχεδίου, με τη Β’ Φάση να αναμένεται να ολοκληρωθεί στις 7 Μαρτίου του 2024. Αποτελώντας το ‘‘κυρίως μενού’’ του υπηρεσιακού πλάνου μέσω αυτής αναμένεται η τοποθέτηση άλλων 66 σταθερών καμερών φωτοεπισήμανσης σε 23 διαφορετικά σημεία, με τον συνολικό αριθμό να αναμένεται να φτάσει τις 90 σταθερές (σε 30 σημεία), ενώ παράλληλα 20 κινητές έχουν ήδη τεθεί σε λειτουργία. Φυσικά δεν κυλούν όλα ρόδινα, αφού αρκετές είναι οι αστοχίες και τα ζητήματα που προκύπτουν από τη διαδικασία. Όπως επισημαίνεται, από την έναρξη του προγράμματος εντοπίστηκαν διάφορα προβλήματα, τα οποία σχετίζονται με τις συμβατικές υποχρεώσεις της Αναδόχου Εταιρείας και με ζητήματα τα οποία επηρεάζουν την ομαλή λειτουργία του Συστήματος, όπως η κακή χρήση των κινητών καμερών, οι μη ενημερωμένες βάσεις δεδομένων, οι επιδόσεις των εξωδίκων / επιστολών, καθώς και η επικοινωνία με το κοινό. Με βάση πάντως τον προϋπολογισμό του Υπουργείου σε σχέση με τον νέο εξοπλισμό, δρομολογείται η αγορά και εγκατάσταση συστημάτων φωτοεπισήμανσης, συνολικού ύψους €4.940.810.