Πολιτισμός

"Από τη Δεσμευμένη Ανεξαρτησία του 1960 στις προκλήσεις του σήμερα"

Παρουσίαση του νέου βιβλίου του Καθηγητή Ανδρέα Θεοφάνους στις 4 Δεκεμβρίου στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας

Κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του Καθηγητή Ανδρέα Θεοφάνους με τίτλο «ΑΠΟ ΤΗ ΔΕΣΜΕΥΜΕΝΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΤΟΥ 1960 ΣΤΙΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ – Συνοπτική αξιολόγηση του Κυπριακού και της πολιτικής όλων των Προέδρων» (Εκδόσεις Hippasus, Οκτώβριος 2023, σελ. 347). Το βιβλίο αποτελείται από τις ακόλουθες ενότητες:

Πρόλογος

Εισαγωγή

I. Το Κυπριακό από την Ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας μέχρι την Εισβολή

II. Από την Αποδοχή της Ομοσπονδίας στις Ιδέες Γκάλι

III. Η Ευρωπαϊκή Επιλογή και το Σχέδιο Ανάν

IV. Από το Δημοψήφισμα για το Σχέδιο Ανάν V στην Κατάρρευση στο Κραν Μοντανά και η Επόμενη Μέρα

V. Η Διαχείριση του Κυπριακού από τους Προέδρους της Κυπριακής Δημοκρατίας

VI. Η Ρωσική Εισβολή στην Ουκρανία, οι Ευρύτερες Προεκτάσεις και το Κυπριακό

VII. Τα Δύσκολα Δεδομένα και οι Επιλογές μας

Επιπρόσθετα, εκτός από τη Βιβλιογραφία, το Ευρετήριο Ονομάτων και Όρων υπάρχουν επίσης 14 Παραρτήματα.

Στο βιβλίο αυτό γίνεται μια σφαιρική αξιολόγηση των εξελίξεων στο Κυπριακό από το 1960 μέχρι σήμερα και κατατίθενται εισηγήσεις για το μέλλον. Ο Καθηγητής Ανδρέας Θεοφάνους αξιολογεί επίσης την πορεία του Κυπριακού καθώς και τη διαχείρισή του απ΄ όλους τους Προέδρους της Κυπριακής Δημοκρατίας. Πάνω απ΄ όλα επικεντρώνεται σε μια στρατηγική επιβίωσης και καταθέτει συγκεκριμένες προτάσεις. Ο συγγραφέας επισημαίνει ότι σπάνια μια χώρα βρίσκεται σε μια κατάσταση όπου η απόκλιση της καλύτερης και χειρότερης δυνατής έκβασης είναι τόσο μεγάλη, καθιστώντας έτσι το Κυπριακό ένα υπαρξιακό ζήτημα. Επίσης θεωρεί απαραίτητη την ιστορική αυτογνωσία καθώς και την κατανόηση των υφιστάμενων δεδομένων.

Μετά την καταστροφή του 1974 μέρος αυτών που πολεμούσαν το ενιαίο κράτος ως εθνική μειοδοσία τάχθηκαν υπέρ της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας ακόμα και με το περιεχόμενο όπως αποδόθηκε στο Σχέδιο Ανάν. Οι υπόλοιποι αντιλήφθηκαν την αξία του ενιαίου κράτους όταν αυτό ήταν πλέον ανέφικτο.

Ο Ανδρέας Θεοφάνους υπογραμμίζει ότι η διαχρονική ιδεολογικοποίηση του Κυπριακού ήταν ζημιογόνα. Υπήρξε στο παρελθόν φανατισμός και μισαλλοδοξία με ολέθρια αποτελέσματα. Αναπόφευκτα, οι συναισθηματικές εξάρσεις αλλά και ο λαϊκισμός οδήγησαν σε θλιβερά αποτελέσματα. Ακόμα και σήμερα εξακολουθούν να υφίστανται θύλακες φανατισμού. Με το ίδιο σκεπτικό ο συγγραφέας υπογραμμίζει ότι η μη επαρκής αξιοποίηση της γνώσης από τα διάφορα κέντρα αποφάσεων στην Κύπρο καθώς και στην Ελλάδα είχε και εξακολουθεί να έχει τεράστιο κόστος. Δυστυχώς οι παθογένειες αυτές εξακολουθούν να υφίστανται μέχρι σήμερα. Θα πρέπει επίσης να αναγνωριστεί το βαρύ τίμημα του λαϊκισμού και της έλλειψης πραγματισμού.

Μετά το 1974 δεν έχει υπάρξει λύση του Κυπριακού ως αποτέλεσμα του τουρκικού μαξιμαλισμού και όχι του μακροχρόνιου αγώνα που στην πραγματικότητα ουδέποτε διεξήχθη. Η Κυπριακή Δημοκρατία καθώς και ο Κυπριακός Ελληνισμός αντιμετωπίζουν υπαρξιακά ζητήματα. Ως εκ τούτου προκύπτει η επιτακτική αναγκαιότητα για μια στρατηγική επιβίωσης η οποία απαραίτητα θα πρέπει να περιλαμβάνει και ένα αφήγημα.

Με τα σημερινά δεδομένα θα είναι δύσκολη η συμβίωση Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων σε ένα κοινό κράτος. Εάν όμως ο στόχος είναι η αποκατάσταση της ενότητας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κύπρου είναι απαραίτητο όπως μια ολοκληρωμένη στρατηγική συμπεριλάβει και αυτή τη σοβαρή διάσταση. Αυτός είναι ένας επιπρόσθετος λόγος που καθιστά μια εξελικτική διαδικασία στρατηγικό μονόδρομο.

Η Κύπρος πρέπει να καταστεί κράτος πρότυπο στην Ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη περιοχή. Μια τέτοια εξέλιξη θα ενισχύσει ένα πλέγμα συμφερόντων τα οποία θα περιστρέφονται γύρω από την Κυπριακή Δημοκρατία.

Το βιβλίο αυτό συμβάλει δημιουργικά στην ιστορική αυτογνωσία καθώς και στον επιβαλλόμενο συλλογικό προβληματισμό για το αύριο. Ο Καθηγητής Ανδρέας Θεοφάνους υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη για πατριωτικό πραγματισμό και συλλογική ευθύνη.

Το βιβλίο διατίθεται και στα γραφεία του Κυπριακού Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων. Το κάθε αντίτυπο τιμάται €20. Όπως έχει ήδη ανακοινωθεί η πρώτη εκδήλωση παρουσίασης και συζήτησης θα γίνει τη Δευτέρα, 4 Δεκεμβρίου στις 18:15 στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας Ομιλητές θα είναι οι Βουλευτές Χάρης Γεωργιάδης του ΔΗΣΥ, Χρίστος Χριστοφίδης του ΑΚΕΛ και Χριστιάνα Ερωτοκρίτου του ΔΗΚΟ. Χαιρετισμό θα απευθύνει η επικεφαλής του εκδοτικού οίκου Hippasus κ. Ήρα Ιωάννου - Αιμιλιανίδου και εισαγωγικά σχόλια θα καταθέσει ο Κοσμήτορας της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας Καθηγητής Αχιλλέας Αιμιλιανίδης. Στο τέλος θα γίνει η αντιφώνηση του συγγραφέα Καθηγητή Ανδρέα Θεοφάνους.