45 χρόνια χωρίς τον Ιχσάν Αλή

Είχα το προνόμιο όχι απλώς να γνωρίσω αλλά να συνεργαστώ και να έχω μακρές συζητήσεις με τον αείμνηστο φωτισμένο Τ/κ πολιτικό και αλτρουϊστή γιατρό Ιχσάν Αλή.

39 χρόνια από τον θάνατο του κορυφαίου μαχητή της ενότητας και της ανεξαρτησίας της Κύπρου αλλά και της ειρηνικής – αρμονικής συμβίωσης Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων τα διδάγματα από τη ζωή και τη δράση του παραμένουν επίκαιρα.

Γιατί ο Ιχσάν Αλή δεν υπήρξε απλώς ένας ακούραστος εργάτης και ένας μεγάλος αγωνιστής της ειρηνικής ελληνοτουρκικής συμβίωσης στην Κύπρο. Ήταν κάτι πολύ περισσότερο. Ήταν ένας πολιτικός που απέφευγε τις επιφανειακές και συνήθως ανούσιες αναλύσεις για την αναγκαιότητα συνύπαρξης των δύο κοινοτήτων. Είχε άποψη για τα αίτια και τα αιτιατά της κυπριακής κρίσης, και είχε καταλήξει σε σαφή συμπεράσματα για τους ενόχους και τις ενοχές. Είχε ολοκληρωμένη αντίληψη για την εξωκυπριακή συνωμοσία που στόχευε στη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Κατονόμαζε την Άγκυρα ως την πληγή της συνωμοσίας κατά της Κύπρου και καθόριζε ως συνένοχο τον Βρετανικό παράγοντα, ιδιαίτερα για την περίοδο αμέσως μετά την ανεξαρτησία.

Αργότερα μετά την εγκαθίδρυση της δικτατορίας στην εξουσία στην Ελλάδα, θεωρούσε τη Χούντα ως θανάσιμο εχθρό της ανεξαρτησίας και της ενότητας του Κυπριακού κράτους. Όπως και δεν είχε κανένα δισταγμό να θεωρεί το ίδιο επικίνδυνες μέσα στις δυο Κοινότητες τις παράνομες οργανώσεις ΤΜΤ και ΕΟΚΑ Β΄ γιατί διαπίστωνε και στις δυο τον ίδιο τυφλό σωβινιστικό φανατισμό που οδηγούσε στην καταστροφή της πατρίδας μας.

Θα πρέπει ακόμα να επισημάνουμε ότι ο Ιχσάν Αλή μετά την τραγωδία του 1974 δεν είχε αμφιταλάντευση, δισταγμό ή επιφύλαξη να καταδικάσει την τουρκική εισβολή και την κατοχή και να συντάσσεται με την ανάγκη ενός κοινού αντικατοχικού αγώνα Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.

Ο μεγάλος αυτός Κύπριος δεν μιλούσε για επαναπροσέγγιση γιατί ποτέ δεν υπήρξε σύμφωνος με απόψεις που έβλεπαν το Κυπριακό πριν και μετά το 1974 ως το πρόβλημα που προέκυψε από διχογνωμίες, έριδες και συγκρούσεις Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Γι΄ αυτό άλλωστε τον λόγο δεν δεχόταν τη σύγχυση ανάμεσα σε παραχωρήσεις προς τους Τουρκοκυπρίους και υποχωρήσεις προς τα κατοχικά δεδομένα, μια σύγχυση που καλλιεργούσαν και καλλιεργούν ακόμα και σήμερα μερικοί θιασώτες του συμβιβασμού με την κατοχή, που αδιάντροπα συγχύζουν και διαστρέφουν τις θέσεις και απόψεις του Ιχσάν Αλή με προσαρμογή προς τις απαιτήσεις της Τουρκίας για τη λύση. Αντίθετα ο Ιχσάν Αλή και πίστευε και διακήρυσσε ανοικτά πως οι υποχωρήσεις απέναντι στις διχοτομικές απαιτήσεις θα μονιμοποιούσαν την κατοχική παρουσία, θα ενίσχυαν τον πληρεξουσιακό ρόλο της τουρκοκυπριακής ηγεσίας και θα εξουδετέρωναν οριστικά τον ρόλο και την υπόσταση των Τουρκοκυπρίων.

Αποδίδοντας τον οφειλόμενο φόρο τιμής στον φωτισμένο επιστήμονα – γιατρό, αγωνιστή της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας της Κύπρου επιτελούμε ένα επιβαλλόμενο χρέος. Πέρα όμως από αυτό, η θύμηση της πολιτικής πορείας και των πολιτικών υποθηκών του Ιχσάν Αλή μάς βοηθά να αντλήσουμε διδάγματα για τους αναγκαίους και σήμερα χειρισμούς της κυπριακής υπόθεσης, που δεν πρέπει να οδηγούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο σε διαχωριστικές γραμμές και μονιμοποίηση ξένης στρατιωτικής παρουσίας. Που αντίθετα πρέπει να οδηγούν σε λύση που θα επιτρέπει σε Έλληνες και Τούρκους να ζήσουν ξανά ειρηνικά, μακριά από κηρύγματα μισαλλοδοξίας και τυφλού εθνικού φανατισμού. Μια λύση που να διασφαλίζει ειρηνικό και δημιουργικό μέλλον για ολόκληρο τον Κυπριακό λαό.

Σημείωση: Ο Ιχσάν Αλή, Τουρκοκύπριος πολιτικός και Σύμβουλος του Προέδρου Μακαρίου, πέθανε στις 7.11.1978