Πώς ξεκίνησε η έρευνα για τη δολοφονία 66 ψυχών της πτήσης CY 284 το 1967

Μετά τα αποτελέσματα της Αστυνομικής Αναθεώρησης από τη Μητροπολιτική Αστυνομία (2022-2023), για την ανεπαρκή έρευνά τους το 1968 για τα αίτια της καταστροφής του Κομήτη των Βρετανικών Ευρωπαϊκών Αερογραμμών πτήσης CY 284, 12.10.1967,για τα οποία γράψαμε αναλυτικά αποκλειστικά στη «Σημερινή», 29.10.23, είναι ανάγκη, πλέον, να καταγραφεί και το ιστορικό ως προς το πώς ξεκίνησε αυτή η έρευνα και από ποιους.Για την ιστορική αλήθεια και όχι μόνο…

Μιχάλης Θωμαΐδης

Τέλος του 2010, αρχές του 2011 με πήρε τηλέφωνο από τη Λεμεσό ο κ. Μιχάλης Θωμαΐδης, γιος θύματος της μοιραίας πτήσης CY 284 και ο άνθρωπος που πρωτοπόρησε στην έρευνα αυτή. Μου εξήγησε τις διαχρονικές άκαρπες προσπάθειές του ν’ ανακαλύψει ποιοι δολοφόνησαν τον πατέρα του κατ’ αρχήν ζητώντας πληροφορίες από τις κυπριακές κυβερνήσεις. Αλλά όλες οι πόρτες κλειστές, με τα διάφορα τμήματα της ΚΚ ούτε ν’ αναγνωρίζουν ότι ήταν βόμβα, κανένα στοιχείο, σαν να μη συνέβη καν η τραγωδία! Μου ζήτησε, αν μπορούσα, να ερευνήσω στο Βρετανικό Εθνικό Αρχείο αν υπήρχαν οποιαδήποτε στοιχεία.

Πρώτη δημοσίευση «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» Λονδίνου

Και έτσι ξεκίνησα και βρήκα όλους τους σχετικούς φακέλους. Του έστειλα αντίγραφα και ξεκινήσαμε να τα μελετούμε. Ετοίμασα ένα κείμενο βάσει των εγγράφων στο Αρχείο και άλλων πληροφοριών που πήραμε και δημοσίευσα την έρευνά μας με δύο υπογραφές σε δύο συνέχειες στην ομογενειακή εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» στο Λονδίνο. Υπήρχαν όμως και δύο φάκελοι που αφορούσαν την έρευνα της Μητροπολιτικής Αστυνομίας για το έγκλημα της ανατίναξης του αεροπλάνου, γιατί και εφόσον επιβεβαιώθηκε από τις ερευνητικές Αρχές ότι ήταν δολιοφθορά, βομβιστική ενέργεια που ανατίναξε το αεροπλάνο, ήταν πλέον έγκλημα, και η έρευνα ανατέθηκε το 1968 (όχι το 1967) στη Μητροπολιτική Αστυνομία. Οι δύο αυτοί φάκελοι θα παρέμεναν κλειστοί μέχρι το 2040. Κάναμε αιτήσεις για την αποδέσμευσή τους. Και είχα εκτενή αλληλογραφία με τις βρετανικές Αρχές για τις αιτιολογίες που προέβαλλαν για τη διατήρηση του απορρήτου των φακέλων…

Η διαχρονική ένοχη σιωπή των Κυπριακών Αρχών

Από πλευράς Κύπρου, ο αγαπητός Μιχάλης και εγώ αποταθήκαμε διαχρονικά γραπτώς και σε διάφορα τμήματα της Κυπριακής Κυβέρνησης/Βουλής, γράψαμε ουκ ολίγες επιστολές, αλλά τις περισσότερες φορές δεν παίρναμε απαντήσεις και αν παίρναμε κάποιαν απάντηση, σ’ αυτήν είτε μας αρνούνταν ότι υπήρχε οτιδήποτε στα αρχεία τους ή και περί άλλα τύρβαζαν. Απεναντίας γνωρίζουμε από τα βρετανικά έγγραφα ότι υπήρξε αλληλογραφία συγκεκριμένου τουλάχιστον Υπουργείου με τις βρετανικές Αρχές. Και το 1968 η βρετανική κυβέρνηση έστειλε 6 τουλάχιστον αντίγραφα στην Κυπριακή Κυβέρνηση της δημοσιευμένης έρευνας για τα αίτια της ανατίναξης ότι ήταν βόμβα, και άλλα 6 τότε στις Κυπριακές Αερογραμμές και άλλα τόσα στην Ελληνική Κυβέρνηση…

Ο Simon Hepworth

Λίγα χρόνια αργότερα (2017), ο Μιχάλης Θωμαΐδης γνώρισε τον Βρετανό συγγραφέα αεροπορικών δυστυχημάτων, πιλότο και πρώην αστυνομικό, Simon Hepworth, μέσω της ιστοσελίδας “The Professional Pilots Rumour Network”, ο οποίος ενδιαφέρθηκε αμέσως για την πτήση CY 284. Το ενδιαφέρον του είχε και προσωπικό χαρακτήρα, εφόσον τύγχανε να ήταν γείτονες με τον δολοφονηθέντα Καπετάνιο (Captain Gordon Blackwood) του αεροπλάνου. Μας έφερε σε επαφή ο Μιχάλης και συναντηθήκαμε για πρώτη φορά με τον Simon Hepworth και τον γιο του στο Βρετανικό Εθνικό Αρχείο και γνωριστήκαμε. Του εξήγησα το θέμα, του υπέδειξα όλους τους φακέλους συν τους δύο κλειστούς και συνεργαστήκαμε έκτοτε στην έρευνα όπως εξήγησε και ο ίδιος τόσο στην παρουσίαση του πρώτου του βιβλίου που κάναμε στη Λεμεσό το 2018, όσο και σε διάφορες συνεντεύξεις του, όπως στον Πέτρο Αυξεντίου του Sigmalive το 2022 (Πτήση CY284: Η άγνωστη τραγωδία, το μυστήριο - Μαρτυρίες στο SigmaLive, 25.07.2022, Πέτρος Αυξεντίου, https://www.sigmalive.com/news/local/986152/ptisi-cy284-i-agnosti-tragodia-to-mystirio-martyries-sto-sigmalive), ως επίσης και στα ίδια τα βιβλία του. Το ίδιο και εγώ στον Πρόλογό μου στα βιβλία του.

Λανθασμένες δηλώσεις

Μετά την αποδέσμευση της Αναθεώρησης έγιναν στην Κύπρο κάποιες λανθασμένες δηλώσεις.

Λέχθηκε ότι είχαν αποδεσμευθεί όλα τα έγγραφα τα οποία είδε και δημοσίευσε ο Simon Hepworth και είχε μείνει μόνο ένα. Λάθος. Όπως προανέφερα, είχαν μείνει δύο αστυνομικοί φάκελοι με πάρα πολλά έγγραφα και όχι μόνο ένα έγγραφο, δηλαδή το Πόρισμα του 1968.Η αστυνομική ομάδα που έκανε την Αναθεώρηση είχε πρόσβαση σε αυτά, στα οποία βρήκε και το 27σέλιδο «ελαττωματικό» Πόρισμα της αστυνομικής έρευνας του 1968. Υπάρχουν όμως και άλλα έγγραφα στους δύο αυτούς φακέλους, που αρχικά ήταν κλειστοί μέχρι το 2040. Μετά δε από αίτηση και από τον Simon Hepworth το 2018 για την αποδέσμευσή τους, μας αποδέσμευσαν ορισμένα από έναν από εκείνους τους δύο φακέλους, τα οποία πήγα και τα είδα γιατί ο Simon μένει Ουαλία και δεν μπορούσε και τον ενημέρωσα σχετικά, και ήταν ακριβώς μετά που επέκτειναν την αποδέσμευσή τους μέχρι το 2069.

Η Αναθεώρηση - Πρωτοβουλία της Christine Marlborough

Λέχθηκε ότι η πρωτοβουλία για την Αστυνομική Αναθεώρηση είναι «μεγάλη επιτυχία» των συγγενών των θυμάτων, είχε ζητηθεί από τους συγγενείς των θυμάτων. Λάθος.

Η επιτυχία αυτή, και κάθε πίστωση (credit) για το επιτυχές αποτέλεσμά της, ανήκει στη μία και μόνο συγγενή θύματος, την κα Christine Marlborough, θυγατέρα θύματος, που πήρε την πρωτοβουλία να αποταθεί στη Μητροπολιτική Αστυνομία και να ζητήσει, αν μη τι άλλο, μιαν Αναθεώρηση της έρευνας του 1968,αν έγινε σωστά κ.λπ. Η Αστυνομία δέχθηκε το αίτημα Αναθεώρησης, το οποίο αποδεσμεύθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2023 (από την ίδια) όταν και μετέδωσα από το Ράδιο Πρώτο την ίδια μέρα την είδηση, στις 26 Οκτωβρίου 2023, από το «ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΟ» του Sigma και με αναλυτικό κείμενο στη «Σημερινή» στις 29 Οκτωβρίου 2023.

Η «επιτυχία», λοιπόν, ήταν αποκλειστική πρωτοβουλία της κας Christine Marlborough από τη μακρινή Αυστραλία. Οι υπόλοιποι συγγενείς δεν είχαν συμμετοχή. Και είναι πρέπον και δίκαιο να δίδεται το credit εκεί που αξίζει.

Η Αναθεώρηση είχε σταλεί στην κα Christine Marlborough από τον Σεπτέμβριο 2023, σε μορφή draft, και σε τελική μορφή μετά το δεύτερο Μνημόσυνο, όταν είχε ήδη επιστρέψει στην Αυστραλία. Η ίδια ζήτησε να καθυστερήσει η αποδέσμευσή της για λίγες μέρες, για να της διδόταν καιρός να ενημερώσει εκ των προτέρων όσους συγγενείς μπορούσε. Και αποφάσισε την 25η Οκτωβρίου 2023.

Η κα Marlborough -όπως και άλλοι συγγενείς- για χρόνια προσπαθούσε να βρει πληροφορίες/απαντήσεις για την τραγωδία δίχως αποτέλεσμα και, τελικά, μου είπε ότι ενημερώθηκε από το βιβλίο του Simon Hepworth…

Παρούσα στο Μνημόσυνο 2023 και η Ομάδα Αναθεώρησης

Στο δεύτερο Μνημόσυνο, στις 12 Οκτωβρίου 2023 (βλ. «Το δεύτερο Μνημόσυνο για τα δολοφονηθέντα 66 θύματα της πτήσης CY 284 - 12 Οκτωβρίου 1967», «Σημερινή», 13.10.23, https://simerini.sigmalive.com/article/2023/10/13/to-deutero-mnemosuno-gia-ta-dolophonethenta-66-thumata-tes-pteses-cy-284-12-oktobriou-1967/), παρευρέθησαν και οι Αστυνομικοί της ομάδας Αναθεώρησης, με τους οποίους είχαμε εκτενή συνομιλία. Επίσης το «παρών» έδωσαν η γράφουσα όσο και ο συγγραφέας-ερευνητής και βιογράφος του Στρατηγού Γρίβα Διγενή, Λεωνίδας Λεωνίδου, και η Μαρία Θωμαΐδου, που παρευρέθη με τη μητέρα της, αγαπητή Βαλεντίνη Θωμαΐδου, αδελφή και μητέρα του Μιχάλη Θωμαΐδη (από την Κύπρο), πέραν των άλλων συγγενών και βεβαίως οι Christine Marlborough και Simon Hepworth.

Το Μνημείο (Memorial) στο Αεροδρόμιο Heathrow

Επίσης πρέπει να θυμίσω και να τονίσω ότι και η δημιουργία του Μνημείου με πλακέτα με όλα τα ονόματα των 66 ψυχών της άνανδρης μαζικής εκείνης δολοφονίας για πολιτικούς λόγους, στο εκκλησάκι του Αγ. Γεωργίου στο Αεροδρόμιο Heathrow του Λονδίνου, ήταν ακόμα μια αξιέπαινη και επιτυχής πρωτοβουλία της ίδιας της Christine Marlborough. Η οποία έγραψε στις Βρετανικές Αερογραμμές και ζήτησε μιαν αναγνώριση για τον χαμό των 66 αθώων ψυχών και του αεροπλάνου των Βρετανικών Ευρωπαϊκών Αερογραμμών, με θετική ανταπόκριση. Και αυτό επιτεύχθηκε μάλιστα εν μέσω περιορισμών της πανδημίας Covid. Ευχαριστίες τόσο στην κα Christine Marlborough όσο και στις Βρετανικές Αερογραμμές, που ανέλαβαν την ανέγερση του Μνημείου.

Λεπτομέρειες και φωτογραφίες για το πρώτο Μνημόσυνο το 2022 εδώ:«14 Οκτωβρίου 2022 - Μνημόσυνο για τα 66 θύματα της τραγωδίας της πτήσης CY 284, 12 Οκτωβρίου 1967 - H Μητροπολιτική Αστυνομία αναθεωρεί την έρευνα»(https://simerini.sigmalive.com/article/2022/10/14/mnemosuno-gia-ta-66-thumata-tes-tragodias-tes-pteses-cy-284-12-oktobriou-1967/).

Η Αναθεώρηση αναφέρεται αναλυτικά στην έρευνα και στο βιβλίο του Simon Hepworth,την οποία (έρευνα) χαρακτηρίζει «αξιόλογη, σοβαρή, πάνω στην οποία ένας μπορεί να βασιστεί…».

Επισημαίνω,όπως έγραψα και στις 29.10.23 στη «Σ» (βλ. «Ανεπαρκής, ελαττωματική, με σοβαρές ελλείψεις, παραλείψεις…», «Σημερινή», 29.10.23, https://simerini.sigmalive.com/article/2023/10/29/aneparkes-elattomatike-me-sobares-elleipseis-paraleipseis/) ότι η Αναθεώρηση επικρίνει έντονα τον Β. Επιθεωρητή Browne για το ότι δεν προσεγγίστηκε ο ίδιος ο Γρίβας, παρ’ όλες τις πληροφορίες και δημοσιεύματα ότι εκείνος ήταν ο στόχος της δολοφονίας όταν θα άγγιζε το πολιτικό κριτήριο. Όμως το Φόρεϊν Όφις δεν το ήθελε και προτίμησε ν’ ασχοληθεί παραπλανητικά με μια υπόθεση που δεν στέκει με το τίποτα, εκείνην των ασφαλειών ζωής ενός επιβάτη… Ένα από τα κύρια στοιχεία έλλειψης σωστής έρευνας, για τα οποία η Αναθεώρηση χαρακτηρίζει την έρευνα του 1968 “flawed”…

Η έρευνα συνεχίζεται.

Δημοσιεύσεις «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» 2011:

http://www.eleftheria.co.uk/pdf/912016142935ELEFTHERIA30062011.pdf σελ. 1 και 22, 30.6.2011, Μέρος Α’

http://www.eleftheria.co.uk/pdf/92201611634ELEFTHERIA07072011.pdf σελ. 17, Μέρος Β’