Περιβαλλοντιστές... ακάματοι στον Ακάμα

Το Τοπικό Σχέδιο Ακάμα έχει πίσω του μια... πολυκύμαντη ιστορία. Με πολύχρονες διαμάχες, διαβουλεύσεις και κόντρα διαβουλεύσεις, με την εμπλοκή των εκάστοτε Κυβερνήσεων, των κοινοτήτων της περιοχής και των περιβαλλοντικών οργανώσεων. Στο επίκεντρο ήταν πάντα το ερώτημα «ποιος έχει περισσότερα δικαιώματα, οι κάτοικοι του Ακάμα ή οι... χελώνες και οι κουρκουτάδες»;

Σχέδια για κάποιου είδους ανάπτυξη στον Ακάμα άρχισαν να αναπτύσσονται εδώ και πάνω από μισόν αιώνα. Όπως διαβάζω στη «Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια», από το... 1965 είχε ετοιμαστεί μελέτη με κύριο κίνητρο την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, αλλά δεν εφαρμόστηκε τελικά. Έκτοτε πέρασαν 58 χρόνια και εφτά Κυβερνήσεις, οι οποίες δεν κατέστη δυνατό να καταρτίσουν ένα βιώσιμο και αποδεκτό από όλους τους εμπλεκομένους σχέδιο. Έτσι φθάσαμε στο σήμερα, όταν ήρθε η στιγμή για την εφαρμογή του λεγόμενου Τοπικού Σχεδίου Ακάμα. Το Σχέδιο είχε δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Κυβέρνησης στις 24 Φεβρουαρίου 2023, δηλαδή λίγες ημέρες πριν αναλάβει καθήκοντα η νέα Κυβέρνηση. Κατά σύμπτωση, αυτός που δημοσίευσε το Σχέδιο στην Επίσημη Εφημερίδα, ως Διευθυντής, τότε, του Κυβερνητικού Τυπογραφείου, ο Πέτρος Ξενοφώντος, ανέλαβε την εφαρμογή του Σχεδίου ως Υπουργός Γεωργίας στην Κυβέρνηση Χριστοδουλίδη.

Η εφαρμογή, όμως, δεν ήταν καθόλου ομαλή. Με την έναρξη κιόλας των εργασιών προκλήθηκαν σφοδρές αντιδράσεις από τις περιβαλλοντικές, κυρίως, οργανώσεις. Συγκεκριμένα, κατά την πρώτη φάση της βελτίωσης του οδικού δικτύου, παρατηρήθηκαν σοβαρές περιπτώσεις παράβασης νομικά δεσμευτικών όρων ουσιωδών και ειδικών όρων της περιβαλλοντικής έγκρισης του Σχεδίου. Με παρέμβαση του Προέδρου της Δημοκρατίας, οι εργασίες σταμάτησαν, αλλά η ζημιά έγινε και δεν ξέρω αν μπορεί να αποκατασταθεί πλήρως το πληγωμένο περιβάλλον που πρόλαβαν και προκάλεσαν οι μπουλντόζες.

Στη διοικητική έρευνα, που ο ίδιος ο Υπουργός Γεωργίας διέταξε, εντοπίζονται λάθη και γίνεται παραδοχή σοβαρής διατάραξης του περιβάλλοντος, αλλά δεν καταλογίζονται ευθύνες. Από την πλευρά τους, οι περιβαλλοντιστές θεωρούν τη διοικητική έρευνα εξαιρετικά ανεπαρκή και ότι «θολώνει τα νερά» (τα... κρυστάλλινα νερά του Ακάμα).

Το ζητούμενο τώρα είναι η πλήρης επαναξιολόγηση και επανασχεδιασμός του Σχεδίου. Πόσο χρόνο θα πάρει αυτός ο επανασχεδιασμός; Δεν έχω ιδέα. Ελπίζω να μην πάμε πίσω στο... 1965 και να ξαναπάρουμε τα πράματα από την αρχή...

ΚΥΠΡΟΦΡΕΝΗΣ