Αναλύσεις

Δημοσιονομική βόμβα το μεταναστευτικό - Αναλυτικά οι δαπάνες της τετραετίας

Μισό δις ευρώ ο λογαριασμός, σε 3,5 χρόνια, την ώρα που η Κυβέρνηση πανηγυρίζει για μείωση των αφίξεων

Περισσότερα από 300 εκατομμύρια ευρώ ξοδεύτηκαν από τα κρατικά ταμεία για το μεταναστευτικό τα τελευταία τρία χρόνια. Στον Προϋπολογισμό του 2024 προβλέπονται δαπάνες ύψους €196 εκ., με το συνολικό κόστος της τετραετίας ν' αναμένεται να αγγίξει το μισό δις. Εντύπωση προκαλεί και το ποσό που ανέκτησε η Κυπριακή Δημοκρατία από τα ευρωπαϊκά ταμεία, το οποίο ανέρχεται μόλις στα 29 εκ. ευρώ. Τα ποσά αυτά δικαιολογούν και τις ανησυχίες όσων χαρακτηρίζουν το μεταναστευτικό δημοσιονομική βόμβα. Υπενθυμίζεται ότι οι μεταναστευτικές ροές συγκαταλέγονται στους κινδύνους που πιθανόν ν’ ανατρέψουν την εικόνα των δημόσιων οικονομικών. Μιλώντας στη «Σ» ο Πρόεδρος του Δημοσιονομικού Συμβουλίου, Μιχάλης Περσιάνης, ανέφερε ότι οι δαπάνες που αφορούν το μισθολόγιο όσων ασχολούνται με το μεταναστευτικό είναι σημαντικά αυξημένες σε σύγκριση με τις προηγούμενες χρονιές.

3.12 ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΟ .png

Μισό δις ευρώ δαπάνες σε τριάμισι χρόνια

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε το Υπουργείο Οικονομικών μετά από αίτημα του βουλευτή του ΕΛΑΜ Σωτήρη Ιωάννου για τις πραγματικές δαπάνες του μεταναστευτικού, τα οποία και εξασφάλισε η «Σ», το 2024 αναμένεται ότι θα είναι αισθητά αυξημένες, αφού υπολογίζεται ότι θα μας κοστίσει συνολικά 196.024.405 εκατ. ευρώ. Μέχρι τον Ιούνιο του 2023 οι δαπάνες άγγιξαν τα 66.902.373 εκατ. ευρώ, ενώ το 2022 -χρονιά ρεκόρ για τις αφίξεις αιτητών ασύλου- έφτασαν τα 112.447.584 εκατ. ευρώ και το 2021 οι δαπάνες ανήλθαν στα 89.691.986 εκατ. ευρώ. Το συνολικό κόστος του μεταναστευτικού για την Κυβέρνηση τα τελευταία τέσσερα χρόνια (χωρίς να υπολογίζεται το δεύτερο μισό του έτους του 2023) ανέρχεται στα 465.066.348 εκατ. ευρώ (σχεδόν μισό δις), ενώ το συνολικό ποσό ανάκτησης από την ΕΕ για τα έτη 2021-2023 (σε περίπτωση συγχρηματοδότησης) ανήλθε μόλις στα 29.452.799 εκατ. ευρώ (εκ των οποίων ποσό 24.736.754 ευρώ αφορούσε τις δαπάνες της Μονάδας Ευρωπαϊκών Ταμείων (ΜΕΤ) του Υπουργείου Εσωτερικών, ποσό 726.947 ευρώ αφορούσε δαπάνες μισθών και λειτουργικών εξόδων ιδρυμάτων ασυνόδευτων ανηλίκων, ποσό 11.363 ευρώ αφορούσε τις δαπάνες προσωπικού και λειτουργικών εξόδων του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας και ποσό ύψους 3.877.735 ευρώ αφορούσε μισθούς λειτουργών του συγχρηματοδοτούμενου έργου αιτητών ασύλου στο Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας).

Κοινωνικές δαπάνες

Οι δαπάνες χωρίζονται σε τέσσερεις κατηγορίες: στις κοινωνικές παροχές, τις παροχές υγείας, τα κέντρα / δομές και στις λοιπές δαπάνες. Στις κοινωνικές παροχές περιλαμβάνονται οι υλικές συνθήκες υποδοχής (αφορά μετανάστες που δεν διαμένουν στα Κέντρα/ Δομές) των οποίων οι δαπάνες υπολογίζονται στα 36.000.000 εκατ. ευρώ για το 2024, ενώ τα προηγούμενα έτη ανήλθαν στα 16.572.770 εκατ. ευρώ μέχρι τον Ιούνιο του 2023, 33.018.160 εκατ. ευρώ για το 2022 και 34.949.168 εκατ. ευρώ για το 2021.

Αυτά τα ποσά αφορούν στα Οικονομικά Βοηθήματα για κάλυψη βασικών αναγκών (τροφή, ρουχισμός και υπόδηση) και κάλυψη προσωπικών μικροεξόδων συμπερ. εξόδων ηλεκτρισμού και ύδρευσης, οι δαπάνες των οποίων ανήλθαν το 2021 στα 28.872.139 εκατ. ευρώ, το 2022 στα 27.803.382 εκατ. ευρώ, ενώ το 2023 (μέχρι τον Ιούνιο) στα 14.336.715 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, για το Επίδομα ενοικίου το 2021 διατέθηκαν 4.175.429 εκατ. ευρώ, το 2022 3.214.778 εκατ. ευρώ και το μισό 2023, 892.045 ευρώ. Πέραν του επιδόματος ενοικίου, στη λίστα για το 2023 προστίθενται και ποσά που αγγίζουν τις 11.790 ευρώ για προκαταβολή ενοικίου.

Για τη διαμονή αιτητών ασύλου σε ξενοδοχεία δαπανήθηκαν το 2021, 1.901.600 ευρώ, το 2022 2.000.000 ευρώ και το πρώτο εξάμηνο του 2023, 1.332.220 ευρώ. Για τους ασυνόδευτους ανηλίκους οι δαπάνες ανήλθαν στα 3.704.118 ευρώ το 2021, στα 9.369.980 το 2022 και στα 6.955.412 το α’ εξάμηνο του 2023, ενώ για το 2024 το ποσό αυτό αυξάνεται αφού υπολογίζεται ότι θα ανέλθει στα 14.713.100 ευρώ. Σε αυτά τα ποσά περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, οι κρατικές ενισχύσεις σε Μη Κερδοσκοπικούς Οργανισμούς για ασυνόδευτους ανηλίκους, οι οποίες το 2021 ανήλθαν στις 862.890 ευρώ, το 2022 στο 1.470.277 ευρώ, το α’ εξάμηνο του 2023 στο 1.483.540 ευρώ, ενώ για το 2024 υπολογίζεται ότι θα δαπανηθούν 3.862.400 ευρώ γι’ αυτόν τον σκοπό.

Στην κατηγορία εκπαίδευση, που περιλαμβάνεται επίσης στις κοινωνικές παροχές, το 2021 δαπανήθηκαν 5.075.045 ευρώ, το 2022 6.773.768 ευρώ, το μισό του 2023 3.961.270 ευρώ, ενώ και πάλι το 2024 οι δαπάνες αυτές αυξάνονται στα 11.530.684 ευρώ. Η εν λόγω αύξηση οφείλεται κυρίως στις δαπάνες για τη διδασκαλία της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας στα παιδιά με μεταναστευτική βιογραφία, οι οποίες το 2021 ανήλθαν στα 4.565.842.00 ευρώ, το 2022 στα 5.999.597 ευρώ, το α’ εξάμηνο του 2023 στα 3.486.597 ευρώ, ενώ το 2024 θα ανέλθουν στα 10.550.000 ευρώ.

Παροχές υγείας

Οι δαπάνες που προορίζονται για παροχές υγείας το 2021 ανήλθαν στα 8.393.722 ευρώ, το 2022 στα 11.300.499 ευρώ, το α’ εξάμηνο του 2023 στα 7.312.698 και το 2024 υπολογίζεται ότι θα δαπανηθούν γι’ αυτόν τον σκοπό 13.328.851 ευρώ.

Κέντρα / Δομές

Οι δαπάνες για το Κέντρο Πρώτης Υποδοχής (ΚεΠΥ) «ΠΟΥΡΝΑΡΑ» στην Κοκκινοτριμιθιά, το 2021 ανήλθαν στα 1.961.152 ευρώ, το 2022 στα 7.816.564 ευρώ, το α’ εξάμηνο του 2023 στα 3.999.826 ευρώ., ενώ το 2024 οι δαπάνες υπολογίζεται ότι θα ανέλθουν στα 8.323.557 ευρώ. Κι αυτό οφείλεται κυρίως στην αύξηση που παρατηρείται στις δαπάνες προσωπικού που το 2024 διπλασιάζεται.

Για το Κέντρο Φιλοξενίας (ΚεΦ) «ΛΙΜΝΕΣ», στην Μεννόγεια, οι δαπάνες το 2021 ανήλθαν στο 1.822.453 ευρώ, το 2022 στα 3.141.382 ευρώ, το α’ εξάμηνο του 2023 στο 1.878.433 ευρώ και το 2024 επίσης το ποσό αυξάνεται στα 5.329.726 ευρώ. Στο ποσό αυτό περιλαμβάνονται δαπάνες για ανέγερση ύψους ενός εκατ. ευρώ.

Για το Κέντρο Υποδοχής και Φιλοξενίας Αιτητών Διεθνούς Προστασίας (ΚΥΦΑΔΠ) «ΚΟΦΙΝΟΥ» οι δαπάνες το 2021 ανήλθαν στις 938.016 ευρώ, το 2022 στο 1.256.978 ευρώ, το α’ εξάμηνο του 2023 στις 414.822 ευρώ, ενώ το 2024 υπολογίζεται ότι αυτές θα αγγίξουν τα 3.531.190 ευρώ. Η αύξηση οφείλεται κυρίως στις δαπάνες για υπηρεσίες που εκτοξεύονται από τις 519.347 το 2021, 205.662 το 2022 και 87.130 το α’ εξάμηνο του 2023, στο 1.978.005 ευρώ για το 2024, όπως επίσης και στα επιδόματα προς τους διαμένοντες για μικροέξοδα, τα οποία από τις 260.166 το 2021, 248.868 το 2022 και 74.286 για το πρώτο μισό του έτους του 2023, αυξάνονται στις 365.000 ευρώ το 2024.

Στο ποσό που αφορά τα Κέντρα και Δομές το 2024 έρχεται να προστεθεί και 1.700.000 για την Εκμίσθωση Κέντρου Φιλοξενίας για Ασυνόδευτους Ανήλικους, με αγορά υπηρεσιών.

Λοιπές δαπάνες

Τέλος, οι λοιπές δαπάνες για το Μεταναστευτικό αφορούν στη λειτουργία του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας (ΔΔΔΠ), που το 2021 ανήλθαν στο 1.583.772 ευρώ, το 2022 στα 2.066.088 ευρώ, το α’ εξάμηνο του 2023 στο 1.168.318 ευρώ και το 2024 υπολογίζεται ότι θα ανέλθουν στα 2.264.257 ευρώ. Οι δαπάνες του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας το 2021 ανήλθαν στο 1.170.175 ευρώ, το 2022 στο 1.670.370 ευρώ, το α’ εξάμηνο του 2023 στο 1.075.850 ευρώ και το 2024 θα ανέλθουν στα 2.150.000 ευρώ. Οι δαπάνες του Υπουργείου Εσωτερικών το 2022 ανήλθαν στις 939.139 ευρώ, το α’ εξάμηνο του 2023 στο 1.125.043 ευρώ, ενώ για το νέο έτος 2024 οι δαπάνες του θα εκτοξευθούν στα 7.409.748 ευρώ. Κι αυτό λόγω της προσθήκης των δαπανών Διοίκησης ΥΠΕΣ που αφορούν τη μεταναστευτική πολιτική, ύψους 1.608.248 ευρώ και της δαπάνης ύψους 5.000.000 ευρώ για ανέγερση κτηρίων, οι οποίες δεν υπήρχαν τα προηγούμενα έτη.

Για το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης οι δαπάνες το 2021 ήταν στα 5.776.330 ευρώ, το 2022 στα 5.676.643 ευρώ και το α’ εξάμηνο του 2023 στα 3.206.944, ενώ το 2024 θα ανέλθουν στα 8.866.605 ευρώ. Εδώ η αύξηση παρατηρείται λόγω των αυξημένων δαπανών σε προσωπικό και λειτουργικά έξοδα.

Μεγάλη αύξηση στις δαπάνες για το 2024 παρατηρείται και για την Υπηρεσία Ασύλου, αφού το 2021 ανέρχονταν στα 3.513.165 ευρώ, το 2022 στα 4.155.150 ευρώ, το α’ εξάμηνο του 2023 στα 2.259.857 ευρώ και με το νέο έτος υπολογίζεται να δαπανηθούν 7.142.590 ευρώ. Και σε αυτήν την περίπτωση η αύξηση που παρατηρείται οφείλεται στις επιπρόσθετες δαπάνες για προσωπικό και λειτουργικά έξοδα.

Όσον αφορά τις δαπάνες για τη Μονάδα Ευρωπαϊκών Ταμείων (ΜΕΤ) του Υπουργείου Εσωτερικών, για τα έτη 2021, 2022 και 2023 (μέχρι τον Ιούνιο), αυτές ανήλθαν συνολικά στα 58.221.238 ευρώ, εκ των οποίων τα 24.736.754 ευρώ προήλθαν από συγχρηματοδοτούμενα κονδύλια. Οι δαπάνες σε αυτήν την κατηγορία το 2024 εκτοξεύονται στα 70.410.010 ευρώ.

Τέλος, οι δαπάνες που αφορούν το Μεταναστευτικό για το Τμήμα Εργασίας το 2021 ανήλθαν στις 841.072 ευρώ, το 2022 στα 2.578.023 ευρώ, το α’ εξάμηνο του 2023 στο 1.398.533, ενώ το 2024 υπολογίζεται ότι θα ανέλθουν στα 3.324.087 ευρώ.

«Η αύξηση οφείλεται στις προσπάθειες για αποτελεσματικότερη διαχείριση»

H «Σ» ζήτησε από το Υπουργείο Εσωτερικών να τοποθετηθεί για την εκτόξευση των κονδυλίων για το μεταναστευτικό το 2024, την ώρα που η Κυβέρνηση υποστηρίζει ότι οι μεταναστευτικές ροές έχουν μειωθεί. Η αύξηση, όπως μας λέχθηκε, είναι στο πλαίσιο της αποτελεσματικότερης διαχείρισης του μεταναστευτικού, που μεταφράζεται κατά πρώτον στις δομές και στην αύξηση του προσωπικού. Όσον αφορά τις δομές περιλαμβάνονται δαπάνες για έργα υποδομών σε όλα τα κέντρα, όπως για παράδειγμα τη δημιουργία του προαναχωρησιακού κέντρου στη Μεννόγεια, το οποίο θα βοηθήσει στη διαδικασία των επιστροφών. Επιπλέον, όσον αφορά τις δαπάνες για το προσωπικό, αυξήθηκαν λόγω της πρόσληψης εξεταστών, που στόχο έχουν την επίσπευση της εξέτασης των αιτήσεων. Από 30 εξεταστές που υπήρχαν, τον Απρίλιο προσλήφθηκαν 27 και τον Οκτώβριο ακόμα 25. Σύμφωνα με το Υπουργείο Εσωτερικών, «είχαμε 30 χιλ. αιτήσεις που εκκρεμούσαν, οι οποίες μειώθηκαν στις 26 χιλ. και παράλληλα οι νέες αιτήσεις μειώθηκαν αρκετά. Υπήρχαν περιπτώσεις που μία αίτηση χρειαζόταν πάνω από 20 μήνες να εξεταστεί, ενώ σήμερα βγαίνει απόφαση σε τρεις μήνες». Επιπρόσθετα, σημειώνει πως «υπάρχουν κονδύλια για δαπάνες για υγειονομική περίθαλψη, για τους ασυνόδευτους, για τις επιστροφές για όσους επιλέγουν εθελούσια επιστροφή συν τα έξοδα για τα μεταφορικά τους για να φύγουν. Σημαντικό κονδύλι στον Προϋπολογισμό είναι και αυτό για τη λειτουργία του Υφυπουργείου Μετανάστευσης».

Σωτήρης Ιωάννου: «Ζητείται αυστηρή πολιτική»

Ο βουλευτής του ΕΛΑΜ, Σωτήρης Ιωάννου, ο οποίος ήταν αυτός που ζήτησε και έλαβε τα στοιχεία από το Υπουργείο Οικονομικών, δηλώνει στη «Σ» πως «για χρόνια το λέμε και επιβεβαιώθηκε γι’ ακόμη μια φορά με τον πιο επίσημο τρόπο από την ίδια την Κυβέρνηση. Το κράτος σπαταλά από τους πόρους του εκατοντάδες εκατομμύρια για τη διαχείριση του μεταναστευτικού, κόστος που το επωμίζονται οι φορολογούμενοι πολίτες. Είναι χαρακτηριστικό πως μόνο για το 2024 στον Προϋπολογισμό προβλέπονται 196 εκατομμύρια ευρώ.

»Δεν είναι τυχαίες οι δηλώσεις του τέως Υπουργού Οικονομικών και του Δημοσιοοικονομικού Συμβουλίου, πως αποτελεί κίνδυνο για το κράτος πρόνοιας και την οικονομία της Κύπρου.

»Ως ΕΛΑΜ επιμένουμε στην εφαρμογή αυστηρής μεταναστευτικής πολιτικής, που θα μηδενίσει τις εισροές και θα οδηγήσει σε μαζικές απελάσεις. Σε αντίθετη περίπτωση η κυπριακή οικονομία θα αντιμετωπίσει πολλαπλά προβλήματα σε ένα περιβάλλον ακρίβειας, πληθωρισμού και ανασφάλειας.

»Δεν αντιλαμβάνομαι ποια Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποχρεώνει την Κύπρο να δίνει 200 εκατομμύρια τον χρόνο για το μεταναστευτικό, την ίδια ώρα που συμπολίτες μας υποφέρουν ή ομάδες του πληθυσμού (συνταξιούχοι, ΑΜΕΑ, πολύτεκνοι, μονογονιοί κ.λπ) βλέπουν τις παροχές που λαμβάνουν να συρρικνώνονται».